■ تناسخ
اصطلاحی در کلام و فلسفه و عرفان به معنای انتقال روح از جسمی به جسم دیگر. در لغت از ریشة نَسَخَ به معنای برداشتن چیزی و گذاشتن چیزی دیگر به جای آن یا تغییر دادن چیزی به چیز دیگر است ، مثل «نَسَخت الشمسُ الظلَّ» (خورشید جای سایه را گر
■ تناقض
اصطلاحی در فلسفه و منطق ، و از اقسام تقابل * . ارسطو تناقض را هم در جملات و هم در مفاهیم جاری دانسته است . وی در متافیزیک (کتاب چهارم ، ص 97) و کتاب مقولات ( منطق ، ج 1، ص 65ـ 68)، در بارة تناقض در مفردات و در کتاب عبارت ( منطق ، ج 1، ص 106ـ107
■ تنزیل
واژه ای قرآنی . تنزیل در لغت به معنای فرو فرستادن ، فرود آوردن ، ترتیب دادن و به ترتیب فرو فرستادن است (جوهری ؛ ابن فارِس ؛ ابن منظور، ذیل «نزل »؛ نیز رجوع کنید به دهخدا، ذیل واژه ) و همچنین به معنای مطلق وحی و قرآن مجید (دهخدا، هما
■ تنقیح مناط
تنقیح مناط ، اصطلاحی در اصول فقه . تنقیح در لغت به معنای تهذیب و تمییز است و کلام مُنَقَّح ، کلامی است که حشو و زائد در آن نباشد. همچنین مناط به معنای جایِ آویختن از ریشة نوط به معنای آویختن است (زین الدین رازی ؛ ابن منظور؛ فَیُّومی ، ذیل «نقح
■ تنوین
حرف ن ساکن و زائدی در عربی که لفظاً پس از مصوتهای کوتاه (ــَ ،ــِ ،ــُ) می آید و با دوبار نوشتن آنها (ــً ، ــ ٍ ، ــُـُ / ــٌ ) نشان داده می شود. در عربی تنوین فتح ، روی تای مربوطه (ة )، الف مقصوره (ی ') و «الف » در آخر کلمه نوشته می
■ تواتر
اصطلاحی در اصول فقه و علوم حدیث . این کلمه ، مشتق از « و ـ ت ـ ر » (واژة وِتر / وَتْر به معنای «فرد»)، به معنای در پی هم آمدن و پیاپی شدن است (فَراهیدی ، ذیل «وتر»؛ بیهقی ، ج 2، ص 862). این واژه و واژة هم ارز آن (م
■ توحيد
بنياديترين آموزه اعتقادی در اسلام كه دارای جنبههای متعدد نظری و عملی است.
مطابق مفهوم توحيد، خداوند، يكتا، دارای همه صفات كمالی، بیمانند، بری از تغيير، و نيز خالق يگانه&zw
■ توحيد در حديث
مضامين مرتبط با توحيد در احاديث، بويژه احاديث امامان اهلبيت پيامبر عليهمالسلام، ادبيات گسترده و پرباری فراهم آورده است. در اين ميان خطبههای تو
■ توحيد در عرفان
نظر عارفان در باره توحيد مبتنی بر نظريه وحدت وجود و نظريه تجلی و ظهور نزد ايشان است ( رجوع كنيد به تجلّی * ؛ وحدت وجود * ؛ نيزرجوع كنيد به تُركه اصفهانی، ص 199؛ ادامه مقاله). مرا
■ توحيد در فلسفه
توحيد خداوند ــ پس از اثبات وجود او، كه از نخستين مباحث الاهيات به معنای اخص به شمار می رودــ يكی از مهمترين مسائل در فلسفه اسلامی است. در تصديقِ توحيد حقتعالی و اذعا
■ توحيد در قرآن (2)
توحيد ربوبيت. يكتايی مدبّر بيشاز وحدتآفريننده، در قرآن مطرح شده و در موارد زيادی با عنايت به بداهت و مقبول بودن وحدت خالق و مورد انكار نبودن توحيد خالقيت
■ توحيد در كلام
بحث توحيد در منابع متقدم كلامی غالباً مشتمل است بر تبيين مراد از وحدت خدا و اثبات اين وحدت. در باب مراد از وحدت، بيش از پنج معنا ارائه شده است: 1) ج
■ توحیدخانه
محل اجتماع و استقرار صوفیان در عصر صفوی در اصفهان . توحیدخانه از لحاظ انگیزة تأسیس و نیز آیینها و مراسمی که در آن انجام می شده ، با مکانهایی مانند خانقاه ، زاویه و صومعه که بیشتر سلوک فردی صوفیان باعث تأسیس و رونق آنها بوده ، تفاوت داشته است .
&nb
■ تورات
یا تورای عبری به معنای تعلیم و نیز شریعت و قانون که مقصود از آن در متداولترین کاربرد، پنج سفر اول کتاب مقدّس یهودیان است .
مرور کلی . واژة تورات گاه بر کل عهد عتیق نیز اطلاق می شود. با آنکه معنای «قانون » برای واژة تورات از ز
■ توریه
اصطلاحی در متون دینی بدین معنا که متکلم معنایی از کلام خود را که مرادش نیست به مخاطب منتقل کند. توریه ، در لغت به معنای پنهان کردن ، پوشانیدن و افشا نکردن راز است (فراهیدی ؛ ابن منظور؛ فیروزآبادی ، ذیل «وری »).
در اصطلا