بسم الله الرحمن الرحیم

قُلْ إِنَّ صَلاتي‏ وَ نُسُكي‏ وَ مَحْيايَ وَ مَماتي‏ لِلَّهِ رَبِّ الْعالَمينَ [1]

بگو: «نماز و تمام عبادات من، و زندگى و مرگ من، همه براى خداوند پروردگار جهانيان است.

امام خمینی(قدس سره) می­فرماید: ما اصلاً نمی­توانیم شکر نماز را به جای آوریم، نماز نعمتی است که خدا داده تا ما بتوانیم به وسیله آن با ساحت قدس الهی ارتباط پیدا کنیم. [2]

مقام معظم رهبری حضرت آیت الله خامنه ای حفظه الله تعالی:

»او عبد صالح و بنده خدا به معنای واقعی بوده­، من هیچ تعبیری بهتر از این تعبیر زیبای عبد صالح، برای امام پیدا نمی کنم.« (سخنرانی 68/3/18)

از آنجا که نماز در بین عبادات دارای جایگاه ویژه­ای است و تأکید مستقلی نسبت به آن در مقایسه با دیگر عبادات صورت گرفته است (طبق آیه بالا) جلوه هایی از نماز و عبادت این بزرگ مرد الهی را یادآوری می کنیم.

 نماز برای طلب خیر

خانم فاطمه طباطبایی می­گوید: یکبار از خانم پرسیدم: آیا امام در مورد انتخاب دامادهایشان استخاره می­کردند؟

ایشان گفتند: به این معنا که اگر استخاره خوب آمد قبول کنند و اگر بد آمد رد کنند نه. امام اعتقادی به استخاره در این معنی نداشتند. در مورد یکی از دخترهایشان دقیقاً یادم هست که اول وضو گرفتند بعد سر سجاده نشستند دو رکعت نماز خواندند و از خدا طلب خیر کردند. [3]

سفارش به نماز:

پسرم!... همت کن و از هواهای نفسانیه که حد و حصر ندارد بکاه و از خدای متعال جل و اعلا استمداد کن که بی مدد او کس به جایی نرود و نماز، این معراج عارفان و سفر عاشقان راه وصول به این مقصد است و اگر توفیق یابی و یابیم به تحقق یک رکعت آن و مشاهده انوار مکنون در آن و اسرار مرموز آن و لو به قدر طاقت خویش ، شمه­ای از مقصد و مقصود اولیای خدا را استشمام نمودیم و دورنمایی از صلوه معراج سید انبیا و عرفا ـ علیه و علی آله الصلاه و السلام ـ را مشاهده کرده­ایم که خداوند منان ما و شما را به این نعمت بزرگ منت نهد. راه بس دور است و بسیار خطرناک و محتاج به زاد و راحله فراوان و زاد، مثل من، یا هیچ یا بسیار اندک مگر لطف دوست و جل و علا شامل شود و دستگیری کند.[4]

خانواده و نماز فرزندان

در مورد نماز، خودشان از نیم ساعت به ظهر وضو می­گرفتند­ مشغول نماز خواندن می­شدند و ما هم داخل حیاط مشغول بازی کردن بودیم. یک مرتبه هم نیامدند صدا کنند که دخترها! بایستید برای نماز. بیاید من ایستاده ام، پشت سر من، یا خودتان نماز بخوانید.

ولی به ما می­گفتند: شما باید در طول این ساعت نماز بخوانید. وای به حال کسی که در طول این ساعت نماز نخواند! آن وقت اگر نماز را نخواند، باید از خانه بیرون برود.[5]

نمازت را خوانده­ای

گاهی که امام پسر هشت ساله ام را می­دیدند، به او می­گفتند: نمازت را خوانده­ای؟ من می­گفتم آقا هنوز به سن تکلیف نرسیده­است، می­گفتند: بچه­ها قبل از رسیدن به سن تکلیف باید روبه نماز بایستند و عادت کنند.

اما بعد از سن تکلیف، مگر کسی جرأت می­کرد بیدار باشد و نمازش را نخواند؟ امام نمی­توانستند تحمل کنند که مکلف نمازش را قضا کند. هر وقت که بچه­ها را می­دیدند می­پرسیدند: نمازت را خوانده­ای؟ اگر نخوانده بودند، آقا جانماز خودشان را به آنها می­دادند و می­گفتند­: برو وضویت را بگیر و بیا نمازت را بخوان و بعد از نماز به آنها نصیحت می­کردند که­: ببین­، اگر همین نماز را سر موقع می­خواندی چه قدر بهتر بود؟ خدا هم خوشش می­آمد. امام کم نصیحت می­کردند. از هفت سالگی در تربیت دینی دقت داشتند. یعنی می­گفتند: از هفت سالگی نماز بخوان. می­گفتند: این­ها(دختر بچه ها) را وادار به نماز کن تا وقتی 9 ساله شدند عادت کرده باشند. من به ایشان می­گفتم: تربیت­های دیگرشان با من، نمازشان با شما. شما بگو! من که می­گویم گوش نمی­کنند. خودشان مقید بودند و می ­رسیدند . اما همین که بچه­ها می­گفتند: نماز خوانده­ام، قبول می­کردند و کنجکاوی نمی­کردند. [6]

 شوق ملاقات با خدا در حال نماز

آقای غلامحسین احمدی می­گوید: عصر روز پانزده خرداد که امکان یورش وحشیانه به خانه امام هر لحظه شدیدنر می شد، بعضی ها به فکر افتادند که در خانه بسته شود، غضب سنگینی امام را فرا گرفت و با فریاد گفت: در خانه باید باز باشد، پس از آن امام خطاب به حاضرین و اطرافیان دستور برپا داشتن نماز را دادند و گفتند: چه بهتر به­ پا خیزیم و نماز بگزاریم که اگر دژخیمان حمله کردند ما در حال نماز باشیم و به فوز بزرگ نایل شویم و در حال رفتن به درگاه خداوند ما را مورد هجوم قرار دهند، این بزرگترین رسوایی برای آنها و برترین موفقیت برای ماست.[7]

نماز اول وقت:

معنی اهمال و سبک شمردن نماز

امام خیلی به نماز اول وقت اهمیت می دادند . روایت از امام جعفر صادقA نقل می کردند که «اگر کسی نمازش را سبک بشمارد، از  شفاعت شان محروم می شود»

من یک بار به ایشان عرض کردم: سبک شمردن نماز شاید به این معنی باشد که شخص نمازش را یک وقت بخواند و یک وقت نخواند، گفتند: نه این که خلاف شرع است. منظور امام صادقعلیه السلام این بوده که وقتی ظهر می شود و فرد در اول وقت نماز نمی خواند، در واقع به چیز دیگری رجحان داده است.[8]

یک شب ساعت هفت بود که رفتم منزل امام، وقتی خلاصه اخبار را شنیدم، بعد با عجله گفتم: بلند شوم نمازم را بخوانم. وقتی نمازم را خواندم و برگشتم خدمت امام، آقا گفتند:­ »من احساس می­کنم مسئولم اگر به تو نگویم، من مطلبی را می­خواهم به تو بگویم« گفتند: اگرنگویم می­ترسم مسئول باشم. شما چرا این قدر اهمال می­کنی به نمازت؟ گفتم: دانشکده علوم بودم. بعد از آن جا هم جای دیگری رفتم، بعد از آن جا به منزل آمده ام. امام گفتند: نه برنامه­ات را جوری کن که نمازت اول وقت باشد. می­دانی نماز ستون دین است و اگر نماز قبول نشود به هیچ عبادتی نگاه نمی کنند. آن وقت یک مثالی از یک فردی زدند که اسم او در خاطرم نیست، آقا گفتند: یک کسی این طور بوده که در خیابان اگر داشت می­رفت و صدای اذان را می­شنید از ماشین پیاده می­شد و کنار خیابان نمازش را می­خواند.[9] 

نماز جماعت

آیت­الله سید عزالدین زنجانی می­گویند: از جمله ابعاد شخصیت امام، مراقبت بر حضور در نماز جماعت بود. به مناسبت این که مرحوم آیت الله محمد تقی خوانساری ، یکی از مراجع بسیار بزرگ بود و از حیث علم و عمل نمونه بود و سابقه مبارزاتی ایشان هم معروف بود؛ ـ در جنگ مسلمان های عراق علیه انگلیس ها هم شرکت کرده بودندـ امام، مرتب در نماز ایشان شرکت می جستند. این که می­گویم مرتب شرکت می­کردند، از روی دقت می­گویم، نه از روی مسامحه، همان زمان جو به گونه ای بود که زیاد مشرف شدن به حرم، درویش مسلکی و عقب ماندگی تلقی می­شد؛ اما ایشان به این گونه حرف ها هیچ توجه نداشتند و به محض این که نماز مغرب و عشا تمام می­شد بلافاصله به حرم مشرف می­شدند.[10]

توجه به مستحبات نماز در تمام حالات

ایشان حتی در شرایط بحرانی بیمارستان هم معمولاً نماز شبشان ترک نشد. مستحبات نماز را حتماً به جا می­آورند؛ حتماً عطر می­زدند؛ محاسن را شانه می­کردند و عمامه بر سر می­گذاشتند. گفتن این مسائل آسان است، ولی در نظر بگیرید بیمار کهن سالی را که با ضعف و درد و تب ، دوران دشوار بعد از عمل جراحی را می گذراند، مقادیر زیادی دارو از طریق سرم به بدن متصل است و

امکان شستن ندارد؟ و ماسک اکسیژن، بایستی بر دهان و بینی او باشد؛ آن وقت به طور مداوم به فکر ساعت نماز باشد و مستحبات را هم با همان حال، به نماز شب بپردازد. (عبد صالح ص 41 به نقل از دکتر سید عبدالحسین طباطبائی) 

روزی که سران کشورهای اسلامی برای قضیه صلح ایران و عراق خدمت اما آمده بودند، وسط جلسه بود که اذان ظهر گفته شد. امام بلند شدند و فرمودند: «من می خواهم نماز بخوانم »

چون مقید بودند به هنگام نماز خود را با عطر و اودکولون خوشبو کنند ، در همان جلسه به من اشاره کردند که، اودکولون مرا بیاور. پس از اودکولون زدند و به نماز ایستادند.[11]

نماز شب

امام (قدس سره) در مدرسه دارالشفاء حجره داشتند. شب ها برای نماز شب آب حوض دارالشفاء خیلی خوب نبود، برای همین امام به فیضیه می­آمدند، یخ حوض را می­شکستند، وضو می­گرفتند و نماز می­خواندند، طوری نماز می­خواندند که گویا در و دیوار فیضیه با این سید چهل ساله هم ذکر و هم صدا می­شد.

یک سال در قم خیلی برف آمده بود(قریب پنج ، شش ذرع) که سیل نصف قم را برد. در همان موقع و همان وضعیت، ایشان نصف شب از مدرسه دارالشفاء می­آمد مدرسه فیضیه و به هر زحمتی بود یخ حوض را می­شکست و وضو می­گرفت و می­رفت زیر مدرس مدرسه و در تاریکی مشغول تهجدش می­شد. حالا چه حالی داشت؟ نمی­توانم بازگو کنم. با حالت خوشی تا اذان صبح مشغول تهجد می­شد. هنگام اذان می­آمد مسجد بالا سر و پشت سر آقای حاج میرزا جواد ملکی به نماز می­ایستاد و بعد برمی­گشت مشغول مباحثاتش می­شد. می­توانم بگویم که ایشان در امر عبادت و تهجد، اگر در بین علما بی­نظیر نبود، یقیناً کم نظیر بود.[12]

این مطلب را به اشتراک بگذارید :