پاسخ از طرف محمدسعید اختریان پور: خدا جويي امري است فطري و در ضمير و ذات همه انسان‎ها نهفته است. انسان براي رسيدن به هدف عالي و «رضوان حق»، نيازمند به يك «آرامش آرماني و دروني» است. اين آرامش فقط با ياد و نام خدا بدست مي‎آيد. از اين جهت قرآن شريف با بيان قاعدة كلي و فراگير، مي‎فرمايد: «اَلا بِذكر اللهِ تطمئنُّ القلوبُ»[1] يعني: «آگاه باشيد، تنها با ياد خدا دل‎ها آرامش مي‎يابد.» كاركرد اين آيه بسيار فراگير است و سراسر زندگي يك انسان را فرا مي‎گيرد. از اين جهت بعد از قبول توحيد و ربوبيّت،‌ انسان نيازمند به راز و نياز و نيايش است كه تحت عنوان عبوديّت و بندگي انجام مي‎گيرد و زيباترين نوع بندگي و عبوديّت هم در راستاي «عبادت‎هاي شرعي» صورت مي‎پذيرد كه از متن دين اسلام ناب محمدي(ص) استخراج شده است و باز زيباتر از همة‌ آن‎ها، انجام فرمان‎هاي قرآني و نماز است.
قرآن معجزة‌ علمي رسول اسلام:[2]
اين كتاب داراي صفات و ويژگي‎هاي بسياري است كه توجه به آن بسيار دل‎انگيز و دلنواز است و هستي انسان را بيمه مي‎كند. از جمله صفات و ويژگي‎هاي قرآن از زبان قرآن عبارت است از:
1. قرآن برترين نعمت خداوند است؛
2. قرآن باعث ترقّي روح است؛
3. قرآن كلام حقّ است؛
4. قرآن كتاب هدايت است؛
5. قرآن نور است ؛
6. قرآن صراط مستقيم است؛
7. قرآن حَبْل و ريسمان نجات است ؛
8. قرآن كتاب مبين است ؛
9. قرآن هدايتگر عقل است ؛
10. قرآن شفاي قلبها است ؛
11. قرآن بشير و نذير است ؛
12. قرآن كتاب جهاني است ؛
13. قرآن قيم جامعة‌ بشري است؛
14. قرآن ميزان است ؛
15. قرآن فرقان حق و باطل است؛
16. قرآن برهان و دليل است ؛
17. قرآن كتاب حكيم است ؛
18. قرآن هميشه تازه و جاودان است؛
19. قرآن مصون از هر اشتباه است؛
20. قرآن اُمّ الكتاب است.[3]
مجموعه اين صفات و ويژگي‎ها و ده‎ها صفات و ويژگي‎هاي ديگر در مورد قرآن شريف كه بيان و بررسي همة‌آن‎ها در اين مختصر مقدور نباشد. چنين كتابي پشتوانة‌ معنوي بندگان و هر كه بدان تكيه زند، به آرامش آرماني و دروني دست مي‎يابد.
بنابراين، دقت در مورد هر يك از صفات و ويژگي‎هاي قرآن، زمينه‎ساز آرامش است چون كلامي كه از معجزة علمي برخوردار و كلام حقّ و حقّ محض است، كلام حكيم و حكمت آفرين است، كلام برهاني و منطقي است... به حقّ هر شنونده‎اي را آرامش مي‎دهد و تكيه‎گاه محكمي براي شنونده خواهد بود. به عنوان مثال: اگر فردي در مورد امر بسيار مهمي،‌ خبر دهد، در اين صورت اگر فرد مورد نظر از اعتماد و اطمينان برخوردار باشد و صدق در گفتار داشته باشد، انسان با شنيدن حرف او به آرامش دست پيدا مي‎كند و خيال و خاطرش راحت مي‎شود كه اين پيام هم چنان است كه بيان شد ولي اگر فرد پيام‎رسان از اعتماد و اطمينان برخوردار نباشد و يا شناخته نباشد و صدق در گفتار نداشته باشد، انسان با شنيدن آن خبر، از ناحية چنين فردي آرامش خود را از دست مي‎دهد و خيال و خاطرش ناآرام مي‎شود...
افزون بر اين كه قرآن شريف، همانند نماز كه بحثش خواهد آمد، آرامش آفرين است چون صورت و سيرت خود نماز از متن قرآن شريف برگفته شده است...
از طرفي، يكي از معجزات قرآن شريف، فصاحت و بلاغت آن است و از وزن و آهنگ زيبايي برخوردار است كه در هر فضايي برگزار شود، باعث معنويت و آرامش آن فضا خواهد شد. بسيار از مشركان، از قرائت زيباي پيامبر ـ صلي الله عَليهِ وَ اله و سَلَم ـ و امام معصوم ـ عليه‎السلام ـ لذت مي‎برند و شبانه به صورت مخفيانه از صوت زيباي قرائت و تلاوت قرآن پيامبر ـ صلي الله عَليهِ وَ اله و سَلَم ـ و يا امام معصوم ـ عليه‎السلام ـ استفاده مي‎كردند.
همة‌ اين نكات كه بيان گشت، زمينه ساز آرامش و خود آرامش را به همراه دارند و انسان به آرامي مي‎تواند به اين تكيه‎گاه معنوي كه همان معجزة علمي پيامبر ـ صلي الله عَليهِ وَ اله و سَلَم ـ است خود را بيمه سازد.
نماز زيباترين نوع بندگي و عبوديت: نيايش و بندگي، نياز دروني هر انسان است. قرآن شريف و سنّت، به اين نوع از بندگي كه در قالب و شكل نماز انجام مي‎گيرد بسيار تأكيد كرده‎اند و از جمله واجبات الهي است كه در هيچ زمان و در هيچ شرايطي نبايد ترك شود. چرا؟ چون نماز سرچشمة خشوع و بندگي است و مناجات ويژة‌ نماز‎گزاران با خداست. نماز،‌هم انسان را در برابر مشكلات اخلاقي، حقوقي و منكرات فقهي بيمه مي‎كند و هم مشكلات مادّي زندگي انساني را از آسيب پذيري مصونيّت مي‎بخشد.[4]
قرآن شريف مي‎فرمايد: «و اَقِم الصّلوةَ لِذِكري.[5] يعني «نماز را به ياد من (كه باعث آرامش دل‎هاست) بپا دار.» نماز رابطة قلبي و عملي با خداست[6] به هر تقدير هم در «قرآن شريف و هم در روايات، نماز با بلندترين و زيباترين بيان مورد تعريف و توصيف قرار گرفت كه اشاره به برخي از آن‎ها گويا و نياز است:
1. نماز موهبت الهي است.
2. نماز تشكر از خداست.
3.نماز رحمت الهي است.
4. نماز باعث تقوا و باز دارندة فحشا است.
5. نماز ياد خدا و باعث آرامش دل‎هاست.
6. نماز كارخانة‌ انسان سازي است.
7. نماز سرچشمة خضوع و خشوع است.
8. نماز باعث طهارت و پاكي درون است.
9. نماز معراج مؤمن است.
10. نماز باعث نوراني شدن زندگي[7] است.
11. نماز قرباني هر متّقي است.
12. نماز تربيت‎گر انسان‎هاست.
13. نماز مرز فرهنگ ايمان و كفر[8] است.
14. تداوم نماز، باعث تداوم ايمان است.[9]
ويكتور هوگو مي‎گويد: «لا ينتناهاي پايين (و زميني) را با نيروي تفكر با لايتناهاي بالا (و آسماني) در تماس نهادن،‌ نماز ناميده مي‎شود.[10]» مولانا مي‎گويد:
قطرة دانش كه بخشيدي زپيش متصّل گردان به درياهاي خويش[11]
به هر تقدير، در مورد نماز، صدها جلد كتاب نگاشته گشت كه مطالعه و تحقيق پيرامون آن براي همه لازم و ضروري است.
اين سخن پايان ندارد هين بتاز سوي آن دو يارِ پاكِ پاك باز.[12]
خلاصه و جمع بندي: آيا با اين بيان، قرآن شريف و نماز، اين عشق به بندگي و عبوديّت، نبايد دست آوردي به نام آرامش آرماني را به همراه داشته باشند؟ قرآن، ارتباط معبود با بندة‌ خودش است و نماز همان ارتباط بنده است با معبود خود. هر ارتباطي يادآور ياد و نام خدا باشد، آرامش دل‎ها را به همراه دارد. همان طوري كه با نوشيدن آب، تشنگي برطرف مي‎شود و جسم آرام مي‎گيرد، با استفاده از معاني قرآن و عبوديّت به شكل نماز، جان انسان اشباع مي‎شود و به دنبال آن، فطرت خداجوي او آرام مي‎گيرد. آري!
هيچ گنجي بي و بي دام نيست جز به خلوتگاه حق آرام نيست.[13]
بنابراين چون نماز و قرآن، يادآور ياد و نام زيباي خداوند هستند، لذا آرامش دل‎ها را به همراه دارند.

معرفي منابع جهت مطالعه بيشتر:
1. رازهاي نماز، تأليف استاد جوادي آملي، ـ قم: نشر اسري اول، 1382.
2. نماز و دانشگاه، مجموعه مقالات يازدهمين اجلاس سراسري نماز،‌ج1.

پي نوشت ها:
[1] . رعد/28.
[2] . بقره/23.
[3] . جوادي آملي، عبدا...، تفسير موضوعي قرآن کريم، قرآن در قرآن، قم، 1 سري، چاپ اول، 1378، ج1، صص 23- 405.
[4] . همان، 1381، ج4، صص 172ـ 186.
[5] . طه/14.
[6] . محمدي اشتهاردي، محمد، نماز از ديدگاه قرآن و عترت،‌ قم، نبوي، چاپ سوّم، 1374، ص 6.
[7] . عزيزي، عباس، تفسير و پيام آيات نماز، قم، نبوغ، چاپ اول، 1375، صص 21 ـ374.
[8] . اعراف/170.
[9] . معارج/22ـ23.
[10] . جعفري، محمد تقي، نيايش امام حسين ـ عليه‎السلام ـ صحراي عرفات، تهران، نشر علامه، چاپ چهارم،‌1382، ص 23.
[11]. مثنوي معنوي، دفتر اول، بيت 1882، ص 114.
[12] . مثنوي معنوي، دفتر اول، بيت 3076، ص 189.
[13] . همان، دفتر دوم، بيت 591، ص 50.