■ چرا بعضى از اعمال نماز، واجب و بعضى مستحب است؟
پاسخ: در نماز يك سرى وظايف و تكاليف واجب وجود دارد كه بدون آنها،«نماز» كامل و قابل قبول نيست. اين اعمال واجب، طورى تنظيم شده است كه نمازگزار، هميشه و در همه حال، بتواند به راحتى، آنها را به جا آورد. در ضمن همه مردم - چه جوان و چه پير، چه زن و چه مرد، چه با سواد و چه بى سواد - آنها را به آسانى ياد گرفته و عمل كنند.
اما«مستحبات»، اعمال و آدابى است كه به جاى آوردن آنها ثواب و پاداش دارد و در تكامل نماز و رشد معنوى انسان، داراى نقش است. از طرف ديگر، افراد مىتوانند با توجه به روحيه، معرفت، دانش و وقت خود، مستحبات را به جا آورند و سختى و فشارى نيز متحمل نشوند.
از آن جايى كه مستحبات، با اراده و علاقه خود شخص خوانده مىشود - نه از سر تكليف - نقش زيادى در پرورش اخلاقى فرد و تقرب بيشتر او به خدا دارد. ضمن آنكه واجبات تأمين حداقل«ذكر» است؛ از اينرو براى تأمين نيازهاى ديگر، مستحبات نيز بيان شده است.
■ آيا اين روايت از امام صادق(ع) است که می فرمايد:«هر کس نماز شب نخواند از شيعيان ما نيست.»؟ اگر اين صحت دارد يعنی نماز شب امری است واجب؟ و هر کس آن را طبق اين حديث انجام ندهد شيعه نيست؟
همانگونه كه در پرسش مطرح گرديده امام صادق - عليه السلام – فرموده اند:« لَيْسَ مِنْ شِيعَتِنَا مَنْ لَمْ يُصَلِّ صَلَاةَ اللَّيْل» ؛« از شيعيان ما نيست كسي كه نماز شب را به جاي نياورد.» اما باید به این نکته توجه داشت که شيعه در روايات به دو معنا اطلا ...
■ برای کسی که در خواندن نماز و گرفتن روزه تنبلی می کند، چه پیشهادی دارید؟
ما هرگز از يک شيء مجهول لذت نمي بريم و اشتياقي به آن پيدا نميکنيم و تا آن را نشناسيم نمي توانيم بدان ابراز علاقه يا نفرت کنيم.
پس هر چه معرفت و آگاهيمان به امري بيشتر شود نفرت يا محبت ما نسبت به آن بيشتر خواهد شد. با اين حساب ما هر چه معبود را بهتر ...
■ آیا قرار دادن دو طرف صورت بر خاک هنگام سجده، مستند به روایتی بوده و آیا سفارش شده است دعایی در این وضعیت خوانده شود؟
در مناجات معروف به «دعای ام داود»، گذاشتن دو طرف صورت بر خاک هنگام سجود سفارش شده است، آن‌جا که امام صادق(ع) بعد از تعلیم دعا به ایشان فرمودند:
«... فَإِذَا فَرَغْتِ مِنَ الدُّعَاءِ فَاسْجُدِی عَلَى الْأَرْضِ وَ عَفِّرِی خَدَّیْکِ عَلَى الْأَرْ ...
