■ چرا بعضى از اعمال نماز، واجب و بعضى مستحب است؟
پاسخ: در نماز يك سرى وظايف و تكاليف واجب وجود دارد كه بدون آنها،«نماز» كامل و قابل قبول نيست. اين اعمال واجب، طورى تنظيم شده است كه نمازگزار، هميشه و در همه حال، بتواند به راحتى، آنها را به جا آورد. در ضمن همه مردم - چه جوان و چه پير، چه زن و چه مرد، چه با سواد و چه بى سواد - آنها را به آسانى ياد گرفته و عمل كنند.
اما«مستحبات»، اعمال و آدابى است كه به جاى آوردن آنها ثواب و پاداش دارد و در تكامل نماز و رشد معنوى انسان، داراى نقش است. از طرف ديگر، افراد مىتوانند با توجه به روحيه، معرفت، دانش و وقت خود، مستحبات را به جا آورند و سختى و فشارى نيز متحمل نشوند.
از آن جايى كه مستحبات، با اراده و علاقه خود شخص خوانده مىشود - نه از سر تكليف - نقش زيادى در پرورش اخلاقى فرد و تقرب بيشتر او به خدا دارد. ضمن آنكه واجبات تأمين حداقل«ذكر» است؛ از اينرو براى تأمين نيازهاى ديگر، مستحبات نيز بيان شده است.
■ آیا این جمله که نماز کلید بهشت است یعنی کسی که کارهای خیری انجام دهد و نماز نخواند به بهشت نمی رود؟
در جواب باید گفت اولاً اگر کسى نماز را ترک کند کار نیک دیگرى برایش نماند تا به وسیله آن وارد بهشت شود اگر شخصى تارک الصلوه باشد اعمال دیگر او هیچ سودى نمى بخشد رسول اکرم(ص) مى فرمایند: «مثل نماز مثل ستون خیمه مى باشد هر گاه ستون خیمه پا برجا باشد طنا ...
■ اگردانش آموزی پرسید: خدایی که بی نیاز از عبادت ماست چرا باید برایش نماز بخوانیم؟ چه جوابی به این دانش آموز بدهیم؟
بگویید: درست است که خدا به نماز ما نیاز ندارد ولی ما به نماز نیاز داریم. مثل این است که اگر به ما گفته شده است که خانه هایتان را رو به خورشید بسازید به این معنا نیست که خورشید به خانه ما نیاز دارد، چون مردم خانه هاشان را چه پشت یا رو به خورشید بسازند ...
