■ چرا خداوند نماز را واجب نموده است؟
پاسخ:
در پاسخ به این پرسش علتهای متعددی میتوان بیان کرد که در ادامه به اختصار به بعضی از آنها اشاره میکنیم.
• جلوگیری از تحریف دین؛
امام صادق(علیه السلام) در پاسخ به این سؤال فرمودند: "اگر خداوند در فرستادن دین، تنها به فرستادن کتاب آسمانی اکتفا میکرد و عملی برای محافظت و یادآوری روزانۀ آن قرار نمی¬داد، حتما دین تحریف می¬گردید و به سرنوشتی دچار میشدند که ادیان گذشته گرفتار شدند؛ که دینشان از بین رفت و به عاقبتی دچار شدند که نبایست میشدند".
• جلوگیری از فراموشی نقش پیامبر در اسلام؛
امام صادق(علیه السلام) فرمودند: "یکی از علتهای واجب شدن نماز این است که خداوند اراده فرموده است مسلمانان هرگز یاد پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله)و کوششهای او برای اسلام را فراموش نکنند".
• جلوگیری از غفلت و فراموشی یاد خداوند؛
علت دیگر واجب شدن نماز، به فرمودۀ امام صادق(علیه السلام) جلوگیری از فراموشی یاد خداوند می¬باشد؛ چون انسان موجودی فراموشکار است و برای جلوگیری از غفلت او نیاز به یادآوری دارد و چه یادآوریای برتر از نماز که هر روز در پنج نوبت فرد با ستایش خالق خود، به یاد بزرگی و عظمت او بیفتد.
• اقرار به ربوبیت پروردگار؛
امام رضا(علیه السلام) فلسفۀ واجب شدن نماز را اقرار انسانها به ربوبیت خداوند معرفی فرمودهاند.
• جلوگیری از شرک؛
نماز نماد توحید و نشانگر موحد بودن انسانهاست؛ زیرا اگر جز الله خدای دیگری هم بود، بایستی آن خدای دیگر نیز، نوعی پرستش برای خود معلوم می¬نمود؛ لذا خداوند بدین وسیله راه شرک را ریشهکن نموده است تا مبادا اشخاص روی به شرک آورند؛ بلکه همگان با نماز، وحدت و همصدایی خود را در پرستش آفریدگار یگانه نشان دهند.
• اظهار خشوع و اعتراف به کوچکی خود در برابر خداوند؛
خالق یکتا کمال مطلق است. خداوند برای آنکه کوچکی و ناتوانی انسان، از سوی دیگر قدرت خویش را به او نشان دهد تا از ستم و تعدی و طغیان و سرکشی بندگان جلوگیری نماید، نماز را بر او واجب کرد؛ در واقع نماز راهی برای اعتراف بندگان به کوچکی خود در برابر پروردگار و سبب خاشعشدن آنها در برابر اوست.
• طلب آمرزش گناه؛
خداوند نماز را واجب نمود تا راهی باشد برای اینکه انسان از خداوند بخواهد که گناهان گذشتۀ او را ببخشد از و بدین وسیله روح خود را از کثافات گذشته پاک کند.
• تعظیم برابر خداوند؛
امام رضا (علیه السلام) فرمودند: "خداوند نماز را واجب نمود تا بندگان با گذاشتن صورت بر خاک، در برابر خداوند، به بزرگی و عظمت خداوند اعتراف نمایند".
• افزایش معرفت دین؛
به سبب انجام نماز که ستون دین است، پایه¬های اعتقادی انسان¬ها تقویت می¬گردد.
• طلب برکت در زندگی دنیوی؛
خداوند نماز را وسیله¬ای برای طلب برکت در زندگانی مسلمانان قرار داده است که به وسیله آن روزی انسان وسعت یابد.
• بازدارندگی از گناه و انواع فساد؛
خداوند نماز را واجب نموده تا مایۀ دوری و انزجار انسان از گناه باشد و انسان به سبب آن به نوعی مصونیت عملی در برابر گناه، دست یابد.
دوری از تکبر و خود پسندی
شیطان به سبب تکبر حاضر نشد به روح خداوند که در کالبد آدم دمیده شده بود، سجده کند؛ برای همین از درگاه خداوند رانده شد و او از سجده و تواضع برای خداوند متنفر است در حالی که انسان در هنگام نماز به بهترین شکل در برابر خداوند تواضع و خضوع میکند و به همین سبب تکبر از او دور میشود. به فرموده امیر مومنان(علیه السلام) و حضرت فاطمۀ زهرا(سلام الله علیها) خداوند نماز را برای دوری از تکبر واجب نمود.
. شیخ صدوق، علل الشرائع، ج2، ص317.
. همان، ج2، ص317.
. همان.
. همان.
. همان.
. همان، ج2، ص317.
. همان.
. همان.
. همان.
. همان.
. همان، ج2، ص317.
. شیخ صدوق، من لا يحضره الفقيه، ج3، ص568.
■ فلسفه اينكه نماز با گفتن «الله اكبر» شروع می شود و دست ها را بالا مي آوريم چيست؟
امام رضا عليه السلام در پاسخ به اين سوال فرموده اند: حقّ تعالى ابتداء به تكبير را واجب نموده زيرا در اين جمله ابتداء نام «اللَّه» آمده و حقّ تعالى اراده اش تعلّق گرفته كه ابتداء به نام او شود و اين مقصود در ابتداء به (سبحان اللَّه) و (الحمد للَّه) و ...
■ ازدواج دختری سر نمی گیرد و به اصطلاح بختش باز نمی شود آیا نماز و ذکری وجود دارد که شخص انجام بدهد ؟ا
این سئوال از آیت الله بهجت پرسیده شد که ایشان در جواب فرمودند: نماز جعفر طیار بخواند و پس از آن دعائی که در کتاب زاد المعاد مجلسی آمده که در این هنگام خوانده شود، بخواند و در پی آن به سجده رود و تلاش کند که حتما گریه کند، گر چه به مقدار کم و همین که ...