■ فلسفه وضو چيست؟
پاسخ: در خصوص فلسفه وضو با استفاده از روايات اهل بيت عليهم السلام می توان امور زیر را بیان کرد:
تقويت روحيه تعبد و بندگي
يكي از مهمترين فلسفه هاي تمامي دستورات الهي از جمله وضو تقويت روحيه تعبد و بندگي مي باشد چراكه به وسيله همين فرامين است كه ميزان اطاعت پذيري و بندگي ايمان آوردندگان در برابر خداوند متعال ظهور و بروز مي نمايد ، هر چند علت اصلي اين دستورات برايشان مخفي و پوشيده باشد . لذا خداوند متعال در قرآن فرموده است:« ما آتاكُمُ الرَّسُولُ فَخُذُوهُ وَ ما نَهاكُمْ عَنْهُ فَانْتَهُوا وَ اتَّقُوا اللَّهَ إِنَّ اللَّهَ شَديدُ الْعِقابِ» ؛« آنچه را رسول خدا براى شما آورده بگيريد(و اجرا كنيد)، و از آنچه نهى كرده خوددارى نماييد؛ و از(مخالفت) خدا بپرهيزيد كه خداوند كيفرش شديد است!».
از همين رو يكي از فلسفه هايي كه در احاديث اهل بيت (عليهم السلام ) براي دستورات الهي از جمله وضو بدان تصريح شده، تقويت روحيه تعبد و بندگي نسبت به فرامين الهي مي باشد، امام باقر عليه السلام فرموده اند:« إِنَّمَا الْوُضُوءُ حَدٌّ مِنْ حُدُودِ اللَّهِ لِيَعْلَمَ اللَّهُ مَنْ يُطِيعُهُ وَ مَنْ يَعْصِيه» ؛« وضوء يكي از حدود دستورات الهي است كه خداوند براي شناسايي مطيع و عاصي آن را واجب فرموده است.»
آراستگي
از ديگر مسائلي كه در روايات در خصوص فلسفه وضو بدان اشاره شده طهارت و پاكيزگي ظاهري مي باشد امام رضا عليه السلام در توجيه يكي از شاگردان خود چنين مي فرمايد:«فَإِنْ قَالَ قَائِلٌ فَلِمَ أُمِرَ بِالْوُضُوءِ وَ بُدِئَ بِهِ قِيلَ لِأَنَّهُ يَكُونُ الْعَبْدُ طَاهِراً إِذَا قَامَ بَيْنَ يَدَيِ الْجَبَّارِ عِنْدَ مُنَاجَاتِهِ إِيَّاهُ مُطِيعاً لَهُ فِيمَا أَمَرَهُ نَقِيّاً مِنَ الْأَدْنَاسِ وَ النَّجَاسَةِ...» ؛«اگر كسي بگويد چرا خداوند امر فرمود به وضو و به آن آغاز كرد؟ پاسخ مي گوئيم: براي آنكه عبد در مقام مناجات و گفتگو و در حال ملاقات با خالق پاك و طاهر باشد.» البته همین طهارت ظاهری زمینه ساز طهارت باطنی است لذا امام رضا ( عليه السلام ) در تبيين يكي ديگر از فلسفه هاي وضو طهارت باطني را مورد توجه قرار داده و فرموده اند:«بدان جهت به گرفتن وضو امر شده كه... دل را براى قيام در حضور حضرت پروردگار پاكيزه مىسازد» .
نشاط و شادابي
يكي ديگر از فلسفه هاي وضو ايجاد آمادگي و نشاط براي قرار گرفتن در حضور پروردگار به هنگام مناجات با خداوند مي باشد.در اين باره نيز امام هشتم عليه السلام فرموده اند:«بدان جهت به گرفتن وضو امر شده كه... كسالت و خواب را از آدمى دور مىكند»
■ آیا کنجکاوی و پرسش درباره « فلسفه احکام » درست است ؟
از منظر دین هیچگونه مانعی در خصوص کنجکاوی و پرسش از فلسفه احکام وجود ندارد. چرا که
اولا : صدها آیه و حدیث ، مردم را به تفکر و تعقل فرا می خواند. و هیچ مکتبی به اندازه اسلام ، به اندیشیدن دعوت نکرده است. (1 )
ثانیا : یکی از انتقادهای شدید قرآن ...
■ حکم خواندن نماز با دهان بسته چیست?
ممکن است فردی به خاطر جهل به مسئله، مدتی نماز را با دهان بسته و بدون قرائت بخواند، حکم نماز این فرد چیست؟
خواندن اذکار، ادعیه و قرآن با دهان بسته و در دل، تفکر در قرآن و دعا محسوب میشود و برای کسب ثواب خواندن قرآن و دعا باید جملات آن را تلفظ کرد، هر چند به صورت آهسته باشد. در نماز نیز کلمات باید ادا و بیان شوند.
حال سؤال این است که تکلیف کسی که به خا ...