■ چرا در تشهد نماز باید صلوات بفرستیم؟
پاسخ از طرف سعید خانزاده: سرّ اینکه در نماز، صلوات بر پیامبر اکرم (ص) و اهلبیتش (علیهم السلام) واجب شده، چیست؟
قبل از پاسخ باید به سه نکته توجه داشت:
خداوند متعال از صلوات پیوستۀ خود و فرشتگانش بر پیامبر اکرم (ص) خبر داده (1) و همگان را به این موضوع و به تسلیم در پیشگاه ایشان فرمان داده است و روشن است که آنچه برای خدواند مهم است بایستی برای ما نیز مهم باشد.
صلوات بر پیامبر و آل او موجب صلوات مضاعف خداوند بر فرستندۀ صلوات است. پس ما با صلوات در نماز، تحیت و درود خداوند بر خودمان را به دست میآوریم.
اسحاق بن فروخ گويد: حضرت صادق (ع) فرمودند: "اى اسحاق هر كه ده بار بر محمد و آل محمد (ص) صلوات بفرستد، خداوند و فرشتگان صد بار بر او صلوات میفرستند و هر كه صد بار بر محمد و آل محمد صلوات فرستد خداوند و فرشتگانش هزار بار بر او صلوات فرستند، آيا گفتار خداوند را نشنيدهاى که فرمود: «اوست كسي كه بر شما درود ميفرستد و نيز ملائكۀ او تا شما را از ظلمتها به سوي نور در آورد و خدا به مؤمنان مهربان است. (2)» (3)
به فرمودۀ پیامبر اعظم (ص) نماز میزان (ترازو) است (4) و با صلوات در نماز، میزان عمل خود را سنگین میکنیم. از امام باقر یا امام صادق (ع) روایت شده که فرمودند: "در ميزان (و ترازوى اعمال در قيامت) چيزى سنگينتر از صلوات بر محمد و آل محمد (ص) نيست و [پیش میآید] که اعمال مردى را در ميزان بگذارند و سبك باشد؛ ولی ثواب صلوات او را که بیاورند و آن را در ميزان بگذارند بهسبب آن سنگين شود و (بر كفۀ ديگر) بچربد". (5)
با این مقدمه می توان دو حکمت برای این کار پیدا کرد:
1.خداوند دستور میدهد تا مؤمنان بر پیامبر صلوات بفرستند و چه جایی برای این صلوات بهتر از نماز که مورد توجه خاص خداوند است.
2.وجود صلوات در نماز باعث میشود تا مسلمانان هیچگاه رسول خدا و تلاشهای او و اهلبیت او برای اسلام را از یاد نبرند و از او با صلوات از آنها قدردانی کنند.
__________________
(1)"إِنَّ اللَّهَ و مَلائِكَتَهُ يُصَلُّونَ عَلَى النَّبِيِّ يا أَيُّهَا الَّذينَ آمَنُوا صَلُّوا عَلَيْهِ و سَلِّمُوا تَسْليماً"؛ همانا خدا و فرشتگانش بر پیامبر رحمت میفرستند، ای کسانی که ایمان آوردهاید! برای او طلب رحمت نمایید و چنان که شایسته است بر او سلام کنید. (احزاب: 56)
(2)هُوَ الَّذي يُصَلِّي عَلَيْكُمْ وَ مَلائِكَتُهُ لِيُخْرِجَكُمْ مِنَ الظُّلُماتِ إِلَى النُّورِ وَ كانَ بِالْمُؤْمِنينَ رَحيماً (احزاب: 43)
(3)عَنْ إِسْحَاقَ بْنِ فَرُّوخَ مَوْلَى آلِ طَلْحَةَ قَالَ قَالَ أَبُو عَبْدِ اللَّهِ (ع): "يَا إِسْحَاقَ بْنَ فَرُّوخَ مَنْ صَلَّى عَلَى مُحَمَّدٍ و آلِ مُحَمَّدٍ عَشْراً صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ و مَلَائِكَتُهُ مِائَةَ مَرَّةٍ و مَنْ صَلَّى عَلَى مُحَمَّد و آلِ مُحَمَّدٍ مِائَةَ مَرَّةٍ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ و مَلَائِكَتُهُ أَلْفاً أَ مَا تَسْمَعُ قَوْلَ اللَّهِ عَزَّ و جَلَّ هُوَ الَّذِي يُصَلِّي عَلَيْكُمْ و مَلائِكَتُهُ لِيُخْرِجَكُمْ مِنَ الظُّلُماتِ إِلَى النُّورِ و كانَ بِالْمُؤْمِنِينَ رَحِيماً" (اصول كافى، ج 4، ص 251).
(4)«قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَ آلِهِ: الصَّلَاةُ مِيزَانٌ، مَنْ وَفّى اسْتَوْفى». (كافي (ط - دار الحديث) ؛ ج6 ؛ ص15)
(5)"مَا فِي الْمِيزَانِ شَيْءٌ أَثْقَلَ مِنَ الصَّلَاةِ عَلَى مُحَمَّدٍ و آلِ مُحَمَّدٍ و إِنَّ الرَّجُلَ لَتُوضَعُ أَعْمَالُهُ فِي الْمِيزَانِ فَتَمِيلُ بِهِ فَيُخْرِجُ الصَّلَاةَ عَلَيْهِ فَيَضَعُهَا فِي مِيزَانِهِ فَيَرْجَحُ بِهِ" (اصول كافى ، ج 4، ص 252).
■ چرا تا قبل از شش سالگی، خواندن نماز میت بر کودکی که از دنیا رفته واجب نیست؟
مراجع تقلید در این زمینه فرمودهاند:
"نماز خواندن بر میّت مسلمان، اگر چه بچه باشد واجب است، ولى باید پدر و مادر آن بچه یا یکى از آنان مسلمان باشند و شش سال بچه تمام شده باشد." [1]
مسلماً آنچه در رسالههای عملیه بیان میشود بر مبنای ادله شرعی است. و ...
■ علت گفتن سه سلام در پایان نماز چیست و سلام دوم و سوم خطاب به چه کسانی است؟
همان گونه که می دانید، نماز دارای سه سلام است: "السلام علیک ایها النبی و رحمة الله و برکاته"، "السلام علینا و علی عباد الله الصاحین" و "السلام علیکم و رحمة الله و برکاته". [1] مراجع عظام هر سه اینها را با هم واجب نمی دانند، و در این که کدام یک از این ...