■ آيا کسي مسلمان باشد و نماز نخواند و بگويد مهم اينكه« انسان ذاتش پاك باشه و دل پاک داشته باشه»!! بنابراین آیا بهتر نیست که به جای نماز ظاهری، قلب پاک داشته باشیم؟ خیلی ها نماز می خواند اما مشکل دارند؟
پاسخ: در این باره اشاره به چند نکته شایان توجه است؛
1. بدیهی است در اسلام کیفیت، بیشتر از کمیت و باطن، بیشتر از ظاهر!! مورد توجه و تاکید قرار گرفته است.
2. تاثیرگذاری متقابل ظاهر و باطن قابل انکار نیست چنان که آراستگی چهره و لباس در نشاط و شادابی روحیه مؤثر و آلودگی لباس و بدن در تنفر درونی انسان مؤثر است. هم چنین پریشان حالی عدم رسیدگی به آرامش را به دنبال دارد و نشاط و سرحالی توجه به آراستگی و خودآرایی را در پی دارد.
3. مهم تر از دو نکته پیش گفته آن است که حفظ ظاهر در حفاظت باطن تأثیر بسزایی دارد. چنان که به طور طبیعی پوست میوه ها در سالم نگه داشتن خود میوه و جلوگیری از نفوذ گرد و خاک ... به میوه جلوگیری می کند. به طور مثال اگر پوست موز کنده شود نگهداری آن مشکل است و اگر پوست نازک خرمای رطب برداشته شود به سرعت بخش اصلی خرما ترشیده و غیر قابل استفاده می شود.
همین رابطه در ظاهر و باطن عبادات وجود دارد اگر چه ظاهر شریعت، همانند پوسته است و آنچه مهم است باطن و حقیقت و پاکی قلب است؛ اما اگر ظاهر رعایت نشود چه بسا باطن به سرعت دچار آسیب شود.
البته چه بسا هر نمازخوانی پاکی قلب ممتاز نداشته باشد. اما کسی که دارای قلب پاک است اگر نماز را کنار بگذارد رفته رفته زنگار بر دل او می نشیند. اتفاقا مهم ترین نقش نماز حفظ پاکی دل و جلوگیری از کدورت قلب است همانگونه که خداوند متعال فرموده است:«أَقِمِ الصَّلاةَ إِنَّ الصَّلاةَ تَنْهی عَنِ الْفَحْشاءِ وَ الْمُنْكَر» ؛« نماز را برپا دار، كه نماز(انسان را) از زشتيها و گناه بازمی دارد» لذا کسی که نماز نمی خواند قطعا در برابر گناهان ایمنی نداشته و دل او با گناه آلوده شده است و بهترین دلیل آن نیز آن است که به بزرگترین دستور پرورپشگارش پشت کرده و نماز نمی خواند.
نکته پایانی این که چه کسانی از پیامبر ( صل الله علیه و آله ) و امامان ( علیه السلام) دلشان پاک تر است؟!
در حالی که این بزرگان بیش از دیگران به نماز همت داشتند بنابراین کسانی که به طور واقعی خواهان قلب پاک و پاکی در زندگی هستند از بهترین کارها« نماز» است.
■ ممكن است راهي جهت بوجود آمدن اشتياق براي خواندن نماز به بنده معرفي كرده تا نمازهاي من از حالت كسل كننده اي كه هم اكنون دارد، خارج شود؟ آیا برای تقویت جاذبه نماز، سوره اي، دعايي وجود دارد تا با علاقه بيشتري نماز بخوانم؟
بطور كلي ما وقتى به نماز علاقه مند مي شويم كه نخواهيم فقط وقت نماز بنده خدا باشيم و در ساير اوقات برده هوا و هوس و دنيا،اگر در اوقات ديگر شبانه روز هم در ارتباط با خدابوديم و در فضاى عبوديت خدا نفس كشيديم و گام برداشتيم، با اشتياق و علاقه نماز خود را ...
■ فلسفه ارکان اصلی نماز مانند نیت، قیام، ركوع و سجود در نماز - جدا از بحث تعبدي آن - نمايانگر چيست؟ چه واقعيتي را مي خواهد نشان دهد؟
فلسفه نيت:
عنصرى كه به عمل انسان، بها مىدهد، نيت و انگيزه و هدف اوست. از همين رو، در آيات قرآن، كلمه«فى سبيل الله، فراوان به كار رفته (70 بار) و اين هشدارى است كه انسانها مواظب اعمال و نيّات خود باشند كه در راه خدا باشد، نه براى غيرخدا يا انگيزهه ...
■ این جانب میخواهم به مقامات عالی برسم؛ چه کنم؟
جواب آیتالله بهجت قدسسره به سؤال شما: بسمهتعالی، تعجب است از بعضی از فضلا که نعمت بالاتر و سهلتر، میسور آنهاست [با این حال] تعقیب مینمایند از نعمت پایینتر و صعب و مشکل، «أَ تَسْتَبْدِلُونَ الَّذی هُوَ أَدْنی بِالَّذی هُوَ خَیْرٌ»؛ [بقره :۶۱] م ...