■ به کدام دليل قرآني و روايي ثابت مي کنید نماز واجب است؟
پاسخ: آيات و روایات بسیاری بر وجوب نماز دلالت دارد که در اینجا به برخی از آنها اشاره می نمائیم:
الف - خداوند متعال در آيات متعددي امر به اقامه نماز نموده و فرموده است:« أقيموا الصّلوة» ؛« نماز را به پا داريد».«اقيموا» صيغه امر است و امر نيز در دستورات شرعي بر وجوب دلالت مى‌كند.
ب - خداوند متعال فرموده است:« فَإِذا قَضَيْتُمُ الصَّلاةَ فَاذْكُرُوا اللَّهَ قِياماً وَ قُعُوداً وَ عَلى جُنُوبِكُمْ فَإِذَا اطْمَأْنَنْتُمْ فَأَقِيمُوا الصَّلاةَ إِنَّ الصَّلاةَ كانَتْ عَلَى الْمُؤْمِنِينَ كِتاباً مَوْقُوتاً» ؛«و هنگامى كه نماز را به پايان رسانيديد خدا را ياد كنيد در حال ايستادن و نشستن و به هنگامى كه به پهلو خوابيدهايد، و هر گاه آرامش يافتيد (و حالت خوف زايل گشت) نماز را (به صورت معمول) انجام دهيد، زيرا نماز وظيفه ثابت و معينى براى مؤمنان است.»
كلمه موقوت از ماده وقت است بنا بر اين معنى آيه چنين است كه اگر ملاحظه مىكنيد حتى در ميدان جنگ مسلمانان بايد اين وظيفه اسلامى را انجام دهند به خاطر آن است كه نماز اوقات معينى دارد كه نمىتوان از آنها تخلف كرد.
ولى در روايات متعدى كه در ذيل آيه وارد شده است موقوتا به معنى ثابتا و واجبا تفسير شده است كه البته آن هم با مفهوم آيه سازگار است، و نتيجه آن با معنى اول تقريبا يكى است .
ج - در قرآن کریم آمده است:« أَقِمِ الصَّلاةَ لِدُلُوكِ الشَّمْسِ إِلى غَسَقِ اللَّيْلِ وَ قُرْآنَ الْفَجْرِ إِنَّ قُرْآنَ الْفَجْرِ كانَ مَشْهُوداً» ؛« نماز را از زوال خورشيد تا نهايت تاريكى شب (نيمه شب) برپا دار، و همچنين قرآن فجر (نماز صبح) را، چرا كه قرآن فجر مورد مشاهده (فرشتگان شب و روز) است.»
دلوك شمس به معنى زوال آفتاب از دائره نصف النهار است كه وقت ظهر مىباشد، و در اصل از ماده دلك به معنى ماليدن گرفته شده، چرا كه انسان در آن موقع بر اثر شدت تابش آفتاب چشم خود را ميمالد، و يا از دلك به معنى متمايل شدن است چرا كه خورشيد در اين موقع از دائره نصف النهار به سمت مغرب متمايل مىشود و يا اينكه انسان، دست خود را در مقابل آفتاب حائل مى‌كند، گويى نور آن را از چشم خود كنار مىزند و متمايل ميسازد.
به هر حال در روايتى كه از منابع اهل بيت ع به ما رسيده دلوك به همين معنى زوال خورشيد تفسير شده است، در روايتى از امام صادق ع مىخوانيم كه عبيد بن زراره از تفسير همين آيه از امام، ع سؤال كرد امام فرمود: خداوند چهار نماز بر مسلمانان واجب كرده است كه آغاز آن وقت زوال شمس (ظهر) و پايان آن نيمه شب است.
در روايت ديگرى از امام باقر ع در تفسير همين آيه هنگامى كه زراره محدث بزرگ شيعه از آن سؤال كرد چنين فرمود:« دلوكها زوالها، غسق الليل الى نصف الليل، ذلك اربع صلوات وضعهن رسول اللَّه (ص) و وقتهن للناس و قرآن الفجر صلاة الغداة»؛«دلوك شمس به معنى زوال آن (از دائره نصف النهار) است، و غسق الليل به معنى نيمه شب است، اين چهار نماز است كه پيامبر ص آنها را براى مردم قرار داد و توقيت نمود، و قرآن الفجر اشاره به نماز صبح است» .
■ فرزندم نماز نمی خواند چه کنم؟
دغدغه نماز خواندن فرزندان و اهمیت دادن به نماز ،همیشه از بزرگترین دغدغه های والدین بوده است ،اما گاهی اوقات با مخالفت و سرسختی و توجیهات گوناگون فرزندان مواجه می شوند ،و از یک سو دغدغه نماز خواندن آنها و تربیت دینی اشان اهمیت دارد و از طرف دیگر اینک ...
■ حکم تلفظ اشتباه کلمات در نماز چیست؟
کسی که قرائت یا ذکرهای نماز را اشتباه تلفظ می‌کرده؛ مثلاً کلمه «یُولَد» را به جای فتح لام به کسر لام می‌خوانده، در صورتی که جاهل مقصّر(۱) بوده، بنابر احتیاط واجب نمازش باطل است و اگر جاهل قاصر(۲) بوده و با اعتقاد به صحّت، به صورت مذکور می‌خوانده است، ...
