■ فلسفه و فوائد نماز جماعت در چيست؟
پاسخ از طرف محمدسعید اختریان پور: برپایی نماز جماعت فلسفه و فوائد بی شماری دارد که در این قسمت به برخی اشاره می شود.
یک - آثار معنوى
الف - استجابت دعا
پيامبر(ص) فرمود:«چون بنده خدا نماز را به جماعت گزارد و پس از آن حاجتى را از خدا بخواهد، خداى عزوجل از وى حيا مىكند كه پيش از روگرداندن او، حاجتش را برآورده نسازد»
ب - درمان نفاق
پيامبر(ص) فرمود:«هركس چهل روز در نماز جماعت شركت كند و به طور مرتب نماز گزارد، دو برائت نامه و دو سند رهايى بخش به او مىدهند: 1 - نجات از آتش، 2 - رهايى از نفاق»
ج - در پناه خدا بودن
امام صادق(ع) فرمود:«هر كس كه نماز صبح و عشا را به جماعت بخواند، او در پناه خداى عزوجل است» .
د - كفاره گناهان
امام باقر)ع( فرمود:«سه چيز كفاره و پوشاننده گناهان است: 1 - وضو ساختن در هواى سرد، 2 - راه رفتن در شب و روز به سوى نمازها، 3 - محافظت بر نمازهاى جماعت»
هـ - مونس در قبر
پيامبر(ص) فرمود:«آگاه باشيد هر كه به طرف مسجد براى اقامه نماز جماعت حركت كند، به هر قدمى هفتاد هزار حسنه و ثواب براى او نوشته شود... و اگر در همين حال بميرد، خداوند هفتاد هزار فرشته بر او بگمارد كه او را در قبرش زيارت كنند و در تنهايى مونس او باشند و برايش استغفار كنند تا برانگيخته شود»
و - عبور از صراط
رسول خدا)ص( فرمود:«هر كس در هر كجا كه باشد، اگر بر جماعت مداومت كند، مانند برق سريع و درخشان همراه نخستين گروه بهشتيان از روى صراط مىگذرد...»
ز - آزادى از آتش دوزخ
رسول خدا(ص) فرمود:«هر كس چهل روز در نماز جماعت شركت كند و به طور مرتب نماز گزارد... دو برائت نامه و سند رهايى بخش به او مىدهند: 1 - نجات از آتش، 2 - رهايى از نفاق»
ن - نجات از مراحل ترسناك قيامت
رسول اكرم(ص) فرمود:«...در روز قيامت خداوند، همه انسانها را براى حساب گرد مىآورد. پس هر مؤمنى كه در نماز جماعت شركت كند، خداوند سختىها و دشوارىهاى روز قيامت را برايش آسان مىسازد؛ آن گاه فرمان مىدهد كه او را روانه بهشت سازند»
ی - ترفيع مقام
رسول خدا(ص) فرمود:«اى على! سه چيز موجب ترفيع مقام و درجه مؤمن است:
1 - وضوى كامل در هواى سرد، 2 - انتظار نماز بعد از نماز، 3 - شركت مداوم در نمازهاىجماعت»
دو – آثار فردی
پیامبر خدا صل الله علیه و آله راجع به مسجد که کانون برگزاری نماز جماعت می باشد فرموده اند: هر كه پيوسته به مسجد رود يكى از هشت فائده را برد:
- آيه محكمى از قرآن (كه از آن بهره يابد)
- يا رفيقى که از او فایده برد
- يا علم تازهاى فرا گيرد
- يا از رحمتى كه در انتظارش بوده برخوردار شود
- يا سخنى بشنود كه دليل راه شود
- يا مانع گناه گردد
- يا (لا اقل) از شرم و حيا دست از معصيت بشويد
- يا از ترس ترك گناه كند.
سه - آثار اجتماعى
الف – تقویت روحیه اخوت و برادری
نماز جماعت، مقدمه وحدت صفوف و نزديكى دلها و تقويت كننده روح اخوّت است. نوعى حضور و غياب بى تشريفات، و بهترين راه شناسائى افراد است.
رسول خدا صل الله علیه و آله نتیجه صفوف به هم پیوسته نماز جماعت را از بین رفتن روحیه اخوت و برادری دانسته و می فرمودند: منظم و صاف بايستيد و گر نه دلهايتان هم مختلف خواهد شد...
قال رسول الله - صلي الله عليه وآله -:
استووا تستوي قلوبكم و تماسوا تراحموا؛
صفهاي نماز جماعت را هماهنگ و تنظيم نماييد تا دلهايتان متعادل شود، و با هم در تماس باشيد تا مهرباني افزوده شود.
(كنزالعمال، ج 7، ص 623)
ب – حسن شهرت در جامعه
پيامبر(ص) فرمود:«هر كه نمازهاى پنجگانه را با جماعت بخواند، به او گمان هر خير و نيكى را داشته باشيد»
چهار- آثار سياسى
- ترويج و تبيين معارف الهى و شعائر دينى
امام رضا(ع) در باره فلسفه نماز جماعت فرموده است:«نماز جماعت بدان جهت قرار داده شد كه اخلاص، توحيد، اسلام و عبادت خداوند آشكار و ظاهر باشد»
- شكوه و عظمت اسلام
حضور جمعى مسلمانان در مساجد، ضمن آنكه عظمت و بزرگى جماعت مسلمانان را مىرساند؛ بيانگر قدرت مسلمين و الفت دلها و انسجام صفوف است.
تفرقه ها را می زدايد، بيم در دل دشمنان می افكند، منافقان را ماءيوس مىسازد، خار چشم بدخواهان است.
نماز جماعت، نمايش حضور در صحنه وپيوند امام و امّت مىباشد.
- وحدت و تعاون
نماز جماعت، نمايانگر وحدت مسلمانان و محل تجلى همدلى، تعاون و همكارى آنان با همديگر است.
امام رضا ( علیه السلام ) در بیان یکی دیگر از فلسفه هاي نماز جماعت فرموده اند:« مع مافيه من المساعدة على البرّ و التقوى» ؛« علاوه بر اينكه در نماز جماعت است پيشى گرفتن بر نيكوكارى و پرهيزكارى است»
چهار- آثار اخلاقى، تربيتى
الف – کبر زدایی
در نماز جماعت، افراد در يك صف قرار می گيرند و امتيازات موهوم صنفى، نژادى، زبانى، مالى و... كنار می رود و صفا و صميميّت و نوع دوستى در دلها زنده می شود و مؤمنان، با ديدار يكديگر در صف عبادت، احساس دل گرمى و قدرت و اميد می كنند.
روحيه فردگرايى و انزوا و گوشه گيرى را از بين مىبرد و نوعى مبارزه با غرور و خودخواهى را در بر دارد.
ب – نظم و انضباط
نماز جماعت، عامل نظم و انضباط و وقت شناسى است.
رسول خدا صلّى اللَّه عليه و آله دست به شانههاى ما مىگذاشت و مىفرمود: منظم و صاف بايستيد و گر نه دلهايتان هم مختلف خواهد شد...
■ بر اساس آموزههای عرفانی، آیا زمانی که انسان سر حال نیست، نباید نماز بخواند، حتی اگر قضا شود؟!
آنچه در پرسش مطرح شده است، در مورد مستحبات - آن هم در برخی شرایط – میتواند صحت داشته باشد؛ یعنی زمانی که انسان حال خوشی ندارد و نمیتواند حداقل ارتباط را با خدا برقرار کند، نباید خود را به مستحباتی چون نمازهای مستحب وادار کند. پیامبر اسلام(ص) در این ...
■ دليل اينكه مردان هنگام نماز نبايد طلا به همراه داشته باشند چيست؟
استفاده از طلا براي مردان بطور مطلق چه در نماز و چه در غير نماز حرام است و در صورت استفاده نمودن طلا در نماز موجب بطلان آن مي شود كه در اين حكم فلسسفه حكمت هاي متعددي نهفته است از جمله اينكه:
- وجود ويژگي هاي جسمي و رواني مردان
ويژگي هاي جسمي و رو ...