■ در روایتی دیدم که نماز خواندن زن در خانه، فضیلتش بیشتر از حضور وی در نماز جماعت است علت آن چيست؟ من همه جا شنيده بودم که اسلام هيچ گاه جلوي حضور زن در اجتماع را به شرط رعايت حجاب و عفاف نگرفته است. لطفا توضيح دهيد.
پاسخ: در خصوص حضور زنان در نماز جماعت روایات متعددی وجود دارد از جمله روایت پیامبر خدا ( صل الله علیه و آله ) که فرموده اند:«صَلَاةُ الْمَرْأَةِ وَحْدَهَا فِي بَيْتِهَا كَفَضْلِ صَلَاتِهَا فِي الْجَمْعِ خَمْساً وَ عِشْرِينَ دَرَجَة» ؛«فضیلت نماز زن به تنهایی و در خانه اش، بیست و پنج برابر نماز جماعت اوست.»
البته روایات متعدد دیگری نیز وجود دارد که به طور عام نماز جماعت را افضل از نماز فرادا می داند. به عنوان مثال رَسُولَ خدا (ص) فرموده اند: صَلَاةُ الْجَمَاعَةِ أَفْضَلُ مِنْ صَلَاةِ الْفَرْدِ بِخَمْسٍ وَ عِشْرِينَ دَرَجَةً» ؛«فضیلت نماز جماعت بیست و پنج برابر نماز فرادی است».
برخی فقها بین این روایات جمع نموده اند. به نظر این فقها از آنجا که ممکن است حضور زن در جماعت، با برخی از وظایف و فضیلت هایی که به لحاظ وظیفه همسری و مادری که با فضیلت ترین وظایف است و ثواب جهاد در راه خدا را دارد معارض باشد یا اینکه حضور در جامعه زمینه تعرض به او یا مفاسد دیگر اجتماعی را ایجاد نماید لذا خداوند متعال بر زن منت نهاده و همان ثواب حضور در مسجد و جماعت را به نماز فرادای زن در خانه اش مترتب نموده است. از این رو فقها نتیجه گرفته اند که اگر حضور زن در جماعت مستلزم چنین مفاسدی نباشد و با وظایف و تکالیف متعالی او معارضه ای نداشته باشد نماز جماعتش و حضور در مسجد برای او نیز همان ثوابی را که برای مردان دارد خواهد داشت.
در آخر به دو نمونه استفتا از حضرت امام خمینی ره در این زمینه اشاره می کنیم.
- زنان نيز در صورت شركت در نماز جماعت از ثواب آن بهرهمند خواهند شد .
- اگر زنان بتوانند كاملاً خود را از نامحرم حفظ كنند، بهتر است در مسجد نماز بخوانند .
■ با توجه به اینکه خداوند نیازی به نماز خواندن ما ندارد، پس چرا ما نماز می خوانیم؟
فلسفه خلقت انسان و دیگر موجودات(جنّ) این است که به کمال برسند. و کمال نهایی آنها در این است که به خدا نزدیک شوند و بندگی
حضرت حقّ را انجام دهند.
امام علی (ع) می فرماید:
نماز وسیله نزدیکی به خداوند متعال برای همه پرهیزکاران است. ...
■ چرا نماز شب بر پیامبر(ص) واجب بوده و بر بقیه مسلمانان مستحب؟
قبل از پاسخ به این سوال چند نکته قابل توجه است:
اول - دستور به قیام برای نماز شب در مورد پیامبر در چند جای قرآن آمده است. از جمله در سوره ی مزّمّل خداوند به پیامبر می فرماید:«یَأَیهَُّا الْمُزَّمِّلُ*قُمِ الَّیْلَ إِلَّا قَلِیلًا»[1]؛«شب را ـ جز کمی ...