■ چه فرقي بين صحت نماز و قبولي نماز وجود دارد؟
پاسخ: به طور كلى در عبادات - كه يكى از بارزترين آن نماز است - سه شرط لازم است:
1 - شرط صحت؛ 2 - قبولى. 3- شرط كمال
اول - شرايط صحت نماز، شرايطي مي باشند كه در صورت فقدان يكي از آنها نماز باطل بوده و اصل تکليف نماز از انسان ساقط نمي شد و در صورت عدم جبران، مکلف عذاب مي گرديد.
شرط صحت نمازكه خود به دو عامل بستگى دارد:
الف - صحيح بودن شكل ظاهرى نماز
صحيح بودن شكل نماز؛ به اين است كه به همان شكل و شيوه معين از سوى خدا و مكتب انجام گيرد؛ نه از روى سليقههاى شخصى. رسول خدا ـ صلي الله عليه و آله و سلم ـ مي فرمايد:« لَا قَوْلَ وَ لَا عَمَلَ وَ لَا نِيَّةَ إِلَّا بِإِصَابَةِ السُّنَّةِ» ؛« ارزشي براي گفته ها و عمل ها و نيّت ها نيست، مگر آن كه طبق دستور و سنت انجام گيرد.»
حضرت ابراهيم(ع) از خداوند درخواست مىكند:« َ أَرِنا مَناسِكَنا» ؛«خدايا! نحوه صحيح عبادت را به ما نشان بده» (ارنا مناسكنا). پس اين كه كجا بايد شكسته بخوانيم و يا تمام، آهسته بخوانيم يا بلند، تعداد ركعات و امثال آن چگونه باشد و... مربوط به شكل ظاهرى نماز است كه بايد به همان صورتى كه دستور دادهاند، انجام دهيم. در غير اين صورت باطل و بى ارزش است؛ مثل دندانههاى يك كليد كه اگر اندكى ريز يا درشت باشند، ديگر قفل را باز نمىكنند.
ب - صحيح بودن نيت و هدف آن
صحيح بودن هدف به اين است كه هدف انسان در عبادت، كسب رضاى الهى وانجام وظيفه باشد. پس عبادتى كه براى غير خدا باشد (مثلاً براى ريا، خودنمايى و خوشايند مردم) شرك است و هيچ ارزشى ندارد.
با وجود اين دو عامل نماز داراي شرايط صحت مي باشد
دوم – شرايط قبولى نماز
در نماز صحيح اگرچه شكل ظاهرى آن صحيح و شرايط صحيح بودن را دارا مي باشد و انسان تكليفش را انجام داده و از عقاب خدا رهايى پيدا كرده - ولى رشد آور و تعالى بخش نيست.
مقصود از شرايط قبولي نماز، شرايطى است كه رعايت آن ها، علاوه بر درستى عمل، موجب قرب به خدا و كسب پاداش الهي مى شود. ممكن است نمازى صحيح باشد ولى سبب رشد و تزكيه روح نشود، همچون دارويى كه شفابخش نباشد، يا جنسى در بازار بي مشترى باشد. عبادت هم، گاهى تنها در حدّ نجات بخشى از كيفر است، ولى گاهى انسان را محبوب خدا و عمل را مقبول درگاهش مي سازد.
ج – شرايط كمال
شرايط کمال آنهايي است که در صورت نبود آنها نماز از ثواب و پاداش کمتري برخوردار مي باشد و اگر اين شرايط را دارا باشد ثواب آن بيشتر خواهد بود.
■ مرجع تقلید بنده، رهبری معظم هستند ، سئوالم این است که خانم ها بهتره در منزل نماز بخونند یا اینکه به مسجد بروند و در نماز جماعت شرکت کنند؟
طبق نظر حضرت آیت الله خامنه ای : برای زن ، رفتن به مسجد اشکال ندارد و منعی در این زمینه نیست و ثواب جماعت را می برد .
مرکز ملی پاسخگویی به سئوالات دینی ...
■ در نماز می دانم که با خدا حرف می زنم ؛ ولی با کلمات تکراری ، آیا نمی شود به جای آن با تمرکز و زبان مادری با خدا حرف زد ؟
الف) خواندن نماز به زبان عربی یکی از نشانه های جهانی بودن دین اسلام است ؛ زیرا جمعیتی که در یک صف قرار می گیرند و در جبهه واحدی فعالیت می کنند ، باید زبان واحدی داشته باشند که به وسیله آن تفاهم کنند ؛ یعنی ، علاوه بر زبان مادری و محلی ، یک « زبان عمو ...
■ آیا کسی که خود را عادل نمیداند، میتواند جهت امام جماعت شدن اقدام نماید؟
در مسئله عدالت امام جماعت، همین که مأمومین امام را عادل بدانند کافی بوده و نماز امام و مأمومین صحیح است. ولی برخی از مراجع[1] در فرض سؤال که امام جماعت، خود را عادل نمیداند، تصدی امامت را برای او -بنابر احتیاط- جایز نمیدانند.
ضمائم:
پاسخ دفاتر ...