■ این که عبادت، به معنای، خضوع در برابر عظمت و ربوبیت خداوند است، آیا شامل کسی که کارهای نیک و پسندیده ای را انجام می دهد ولی حضور قلب ندارد، می شود؟
پاسخ: عبادت به معنای خضوع و فروتنی در برابر خداوند و معبود حقیقی است.
عبادت دارای اقسامی است؛ نظیر عبادت با قلب، عبادت با زبان، عبادت با دیگر اعضا و جوارح بدن (عبادت عملی) و... مصادیق هر یک از این اقسام در زندگی انسان بی شمار است. به طور کلی می توان گفت هر اندیشه، ذکر و کاری که انسان با نیت تسلیم و اطاعت از درگاه باری تعالی انجام دهد، مصداق عبادت محسوب می شود.
هریک از اقسام و مصادیق عبادات نیز درجاتی دارد. بالاترین درجه هر عبادت درجه ای است که با شناخت و معرفت بیشتر خداوند همراه با اخلاص و قصد قربت به خدای مهربان باشد. [1]
اما عبادت غیر از حضور قلب است؛ زیرا حضور قلب که خود مراتبی دارد، بالاترین مرتبه اش این است که انسان در حال عبادت، عظمت الاهی و آنچه از حقایق هستی را که به آن اعتقاد دارد، از عمق جان و دل خود درک کرده و به معرفتی رسیده باشد که قلب او در اثر عشق به کمال محض خداوندی بی قرار باشد؛ به طوری که با علم باطنی، عالم را محضر خدا بداند و همین درک حقیقی، او را چنان غرق در عبادت نماید که فقط به وجه الله بنگرد.
پس، انسان ممکن است کارهای پسندیده ای – مانند آنچه در پرسش مطرح شده - را در زندگی خود با نیّت پاک و به قصد تقرب به خدا انجام دهد، اما کمتر و کمرنگ تر حضور خدا و عظمت او را درک نماید، اما این بدین معنا نبوده که او هیچ اهل عبادت نیست، بلکه او هم در حال عبودیت و بندگی خدای متعال است، ولی چون عبادت دارای درجاتی بوده، انسان هایی در این مرتبه، به درجه ای از خضوع و فروتنی و عبودیت نایل گشته اند و در نشانه این درجه از فروتنی همین بس که به سمت اطاعت دستورات الاهی گام برداشته اند.
در این ارتباط حتی اگر شخصی به عنوان نمونه برای رضای خدا روزه بگیرد و در همان حال مرتکب گناه نیز شود، گرچه به پاداش کامل روزه نخواهد رسید، اما خداوند رحمان آن عبادت او را مورد پذیرش قرار خواهد داد.
آری اگر شخصی نه به خاطر خدا، بلکه برای ریا به ظاهر عبادت مشغول شود، عمل او در واقع عبادت نیست.
■ چرا زنان حداقل چند روز در ماه نبايد نماز بخوانند؟ آیا این به معنای قطع ارتباط با خداوند نیست؟
باید توجه داشت که برداشته شدن نماز در آن ایام، به معنای قطع ارتباط زنان با خداوند متعال نیست چرا که آنان مي توانند وقت نماز، خود را پاکيزه نموده و رو به قبله، ذکر بگویند و قرآن بخوانند و ارتباط معنوي خود را با خدا حفظ نمايند. (1)
ممکن است موارد زی ...
■ ثواب نماز قضا بیشتر است یا نمازمستحبی ؟
این نگاه درباره واجبات که چون واجب است هیچ ثواب و اجری ندارد اشتباه است. هر چند وظیفه است و باید انجام دهیم، ولی بالاترین اجرها و ثواب ها را هم دارد.
این نگاه که نماز قضا از نماز مستحبی ثواب کمتری دارد هم اشتباه است. [نماز قضا چون واجب است از نم ...
■ زمانی که امام جماعت در تعداد رکعت‌های نماز اشتباه کند، وظیفۀ مأمومین چیست؟
اگر امام جماعت در شمارۀ رکعت‌های نماز شک کند، یا نماز را اشتباه بخواند و مأموم به شمارۀ رکعت نماز یقین داشته باشد، می‌تواند به امام جماعت بفهماند و او را از شمارۀ رکعت‌ها و وظیفه‌اش آگاه نماید.[1] ولی باید این آگاه کردن به نحوی باشد که باعث باطل شد ...
