■ اعمال مشترک لیالی قدر
شب قدر شبی است دارای فضیلت بسیار که در تمام سال هیچ شبی به ارزشمندی آن نیست. در بیان عظمت شب قدر روایتهای مختلفی وجود دارد. شب قدر شبی است که عمل در آن بهتر از عمل در هزار ماه است و در آن شب تقدیر امور سال مشخص میشود. در روایات آمده است که در این شبها فرشتگان به خدمت امام زمان(عج) مشرف شده و هر آنچه برای هرکسی مقدر شده بر امام عرض میکنند.
برای بهرهمندی بیشتر از این شبها اعمال مختلفی ذکر شده است. اعمال شبهای قدر دو گونهاند. بعضی از این اعمال برای هر سه شب قدر مشترک هستند و اعمالی نیز اختصاصاً برای شب نوزدهم، بیستویکم و بیستوسوم ماه رمضان ذکر شده است. در این گفتار اعمال مشترک شبهای قدر بیان میشود. از جمله اعمالی که در هر سه شب (شبهای قدر) مشترک است و باید انجام داد شامل: اول؛ غسل است(بنا بر فرموده علامه مجلسی این غسل مقارن غروب آفتاب باشد، که بهتر است نماز شام را با غسل خواند).
دوم؛ دو رکعت نماز است که در هر رکعت بعد از حمد، هفت مرتبه توحید بخواند و بعد از فراغ هفتاد مرتبه «اَستَغفُرِاللهَ وَ اَتوبُ اِلَیهِ» بگوید و در روایت نبوی است که از جای خود بر نخیزد تا حق تعالی او و پدر ومادرش را بیامرزد.
سوم؛ قرآن مجید را بگشاید و بگذارد در مقابل خود و بگوید: «اَللّهُمَّ اِنّی اَسئَلُکَ بِکِتابِکَ المُنزَلِ وَ ما فیهِ اسمُکَ الاَکبَرُ و اَسماؤُکَ الحُسنی وَ یُخافُ وَ یُرجی اَن تَجعَلَنی مِن عُتَقائِکَ مِنَ النّار» پس هر حاجت که دارد بخواند.
چهارم؛ مصحف شریف را بگیرد و بر سر بگذارد و بگوید«اَللّهمَّ بِحَقِّ هذاالقُرآنِ وَ بِحَقِّ مَن اَرسَلتَه بِه وَ بِحَقِ کُلِّ مومنٍ مَدَحتَهُ فیهِ وَ بِحَقِّکَ عَلَیهِم فلا اَحَدَ اَعرَفُبِ بِحَقِّکَ مِنکَ» و پس از آن هر کدام از ذکرهای یاد شده را ده مرتبه بگوید. سپس حاجت خود را طلب کند. این ذکرها عبارتند از «ده مرتبه: بِکَ یا الله، ده مرتبه: بِمُحَمَّدٍ، ده مرتبه: بِعلیٍّ، ده مرتبه: بِفاطِمَةَ، ده مرتبه: بِالحَسَنِ، ده مرتبه: بِالحُسَین ِ، ده مرتبه: بِعلیّ بنِ الحُسین، ده مرتبه: بِمُحَمَّدِ بنِ عَلِیٍّ، ده مرتبه: بِجَعفَر بنِ مُحَمَّدٍ، ده مرتبه: بِموُسی بنِ جَعفَر ٍ، ده مرتبه: بِعلیِّ بنِ عَلیٍّ، ده مرتبه: بِعَلِیِّ بنِ مُحَمَّدٍ، ده مرتبه: بِالحَسَنِ بنِ عَلِیٍّ، ده مرتبه: بِالحُجَّةِ.»
پنجم؛ زیارت امام حسین (ع) است؛ « که در خبر است که چون شب قدر میشود منادی از آسمان هفتم ندا می کند که حق تعالی آمرزید هر کسی را که به زیارت قبر امام حسین (ع) آمده.»
ششم؛ احیا داشتن این شبها است که در روایت آمده «هر کس احیا کند شب قدر را گناهان او آمرزیده شود هر چند به عدد ستارگان آسمان و سنگینی کوهها وکیل دریاها باشد.»
هفتم؛ خواندن صد رکعت نماز «که فضیلت بسیار دارد، و افضل آنست که در هر رکعت بعد از حمد ده مرتبه توحید بخواند.»
هشتم؛ خواندن این دعا «اللَّهُمَّ إِنِّی أَمْسَیْتُ لَکَ عَبْداً دَاخِراً لا أَمْلِکُ لِنَفْسِی نَفْعاً وَ لا ضَرّاً وَ لا أَصْرِفُ عَنْهَا سُوءاً أَشْهَدُ بِذَلِکَ عَلَی نَفْسِی وَ أَعْتَرِفُ لَکَ بِضَعْفِ قُوَّتِی وَ قِلَّةِ حِیلَتِی فَصَلِّ عَلَی مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ وَ أَنْجِزْ لِی مَا وَعَدْتَنِی وَ جَمِیعَ الْمُؤْمِنِینَ وَ الْمُؤْمِنَاتِ مِنَ الْمَغْفِرَةِ فِی هَذِهِ اللَّیْلَةِ وَ أَتْمِمْ عَلَیَّ مَا آتَیْتَنِی فَإِنِّی عَبْدُکَ الْمِسْکِینُ الْمُسْتَکِینُ الضَّعِیفُ الْفَقِیرُ الْمَهِینُ اللَّهُمَّ لا تَجْعَلْنِی نَاسِیاً لِذِکْرِکَ فِیمَا أَوْلَیْتَنِی وَ لا [غَافِلا] لِإِحْسَانِکَ فِیمَا أَعْطَیْتَنِی وَ لا آیِساً مِنْ إِجَابَتِکَ وَ إِنْ أَبْطَأَتْ عَنِّی فِی سَرَّاءَ [کُنْتُ] أَوْ ضَرَّاءَ أَوْ شِدَّةٍ أَوْ رَخَاءٍ أَوْ عَافِیَةٍ أَوْ بَلاءٍ أَوْ بُؤْسٍ أَوْ نَعْمَاءَ إِنَّکَ سَمِیعُ الدُّعَاءِ
خدایا شام کردم درحالیکه برای تو تنها بنده کوچک و خواری هستم، که برای خویش سود و زیانی را به دست ندارم، و نمیتوانم از خود پیش آمد بدی را بازگردانم، به این امر بر خویش گواهی میدهم، و در پیشگاهت به ناتوانی و کمی چارهام اعتراف میکنم، خدایا بر محمّد و خاندان محمّد درود فرست، و آنچه را به من و همه مردان و زنان مؤمن، از آمرزش در این شب وعده دادی وفا کن، و آنچه را به من عنایت فرمودهای کامل ساز، که من بنده بیچاره، درمانده، ناتوان، تهیدست خوار توأم. خدایا مرا فراموش کننده ذکرت قرار مده، در آنچه سزاوار آنم فرمودی، و نه فراموش کننده احسانت، در آنچه عطایم کردی، و نه ناامید از اجابتت، گرچه مدّت زمانی طولانی شود، چه در خوشی یا ناخوشی، یا سختی، یا آسانی، یا عافیت، یا بلا، یا تنگدستی، یا در نعمت همانا تو شنونده دعایی.»
منبع: مفاتیح الجنان، تألیف حاج شیخ عباس قمی
ایکنا