استاد مرکز تخصصی نماز:■ مهم ترین کارکرد نماز، ابدیت سازی برای انسان است
قیام امام حسین و حرکت توحیدی و اصلا گرایانه آن در عاشورا از زوایای متعددی قابل بررسی است اما یکی از مهم ترین زاویه ها نگاه به این رخداد عظیم از بعد اقامه نماز است. بخش اول گفتگوی ما با حجتالاسلام والمسلمین سید عبدالله بحرینی، استاد مرکز تخصصی نماز با تمرکز بر رابطه نماز با سیره اهل بیت علیهم السلام، مهم ترین کارکردهای نماز و شرط مشمولیت شفاعت امام حسین علیه السلام است .
مطابق آموزه های دینی و شیعی ما سرانجام جهان با ظهور مهدی موعود به صلاح و فلاح خواهد رسید و به نوعی امام مهدی عجل الله از نسل امام حسین علیه السلام همان راه را تداوم خواهد داد. یعنی آن نماز ظهر عاشورا به واسطه ظهور با همان کیفیت اقامه خواهد شد. نماز در دوران ظهور چه کیفیتی خواهد داشت؟
آیه 41 سوره حج می فرماید: الَّذينَ إِن مَكَّنّاهُم فِي الأَرضِ أَقامُوا الصَّلاةَ وَآتَوُا الزَّكاةَ وَأَمَروا بِالمَعروفِ وَنَهَوا عَنِ المُنكَرِ. در این آیه سخن از کسانی است که مکانت روی زمین پیدا می کنند، به استقرار بر روی زمین می رسند و دقت کنید که آیه نمی گوید سرزمین خاص، بلکه سخن از کره زمین است. ما در روایات شیعی داریم که جهت گیری این آیه به سمت استقرار حکومت امام زمان عجل الله تعالی فرجه الشریف است و نگاه کنید که در حکومت امام عصر، اولین اتفاقی که به تصریح آیه روی می دهد اقامه نماز است و بعد از اقامه نماز نوبت به اولویت های دیگر از جمله زکات می رسد که از جمله مباحث اقتصادی است. در واقع در حکومت امام عصر اول فرهنگ نماز در جامعه جاری و ساری می شود و نماز و آثار آن در جامعه گسترش پیدا می کند. پس می بینیم که اقامه نماز با پیامبر (ص) آغاز می شود با سیدالشهدا (ع) به اهمیت خود می رسد و در حکومت امام زمان (عج) از اولین اولویت های حضرت است.
اهمیت نماز در نزد پیامبر (ص) چگونه است؟
پیامبر (ص) در بیانی نورانی، قیامت را این گونه برای ما ترسیم می کنند که: إِنَّ أَوَّلَ مَا يُحَاسَبُ بِهِ الْعَبْدُ الصَّلَاةُ فَإِنْ قُبِلَتْ قُبِلَ مَا سِوَاها. در این بیان نورانی پیامبر می فرماید: معیار و محک محاسبه در روز قیامت نماز است. تراز و عیار، همان نماز است و قرآن به ما می گوید نه تنها نسبت به نماز خودتان که نسبت به نماز خانواده هم حساس باشید: وَأْمُرْ أَهْلَكَ بِالصَّلَاةِ / خانواده خود را به نماز امر کن یا در جایی که قرآن درباره حضرت اسماعیل سخن می گوید می فرماید: وَكَانَ يَأْمُرُ أَهْلَهُ بِالصَّلَاةِ وَالزَّكَاةِ وَكَانَ عِنْدَ رَبِّهِ مَرْضِيًّا. حضرت اسماعیل در نگاه قرآن کسی است که دایما خانواده خود را به نماز دعوت می کند. این به آن معناست که یک فرد مسلمان که پدر خانواده است نباید نسبت به نماز فرزندان خود بی خیال باشد چه بسا در روز قیامت، فرزند پدر را مواخذه خواهد کرد که چرا نسبت به دعوت کردن من به نماز بی توجه بودی و کوتاهی کردی لذا در دین ما، آموزه های قرآن و سیره اهل بیت علیهم السلام می بینیم که اولویت اول، نماز است. در روایات داریم: رأس الاسلام، الصلوه، یعنی اگر اسلام را در صورت یک کوه مجسم کنید نوک این کوه آن رإس و قله آن نماز است.
در واقع می توان گقت عیار دینداری به عیار نماز خواندن است؟
همین طور است و روایات تصریح می کنند اگر به دینداری کسی می خواهید نمره بدهید به نماز او نگاه کنید. در روایات داریم که نماز، وجه و صورت دین شماست.
به عنوان مثال امام صادق علیه السلام می فرماید: نشان شعیان ما نماز اول وقت آن هاست و اگر شیعیان ما را می خواهید امتحان کنید ببینید اهل نماز اول وقت هستند؟ در دین ما جایگاه رفیعی برای اقامه نماز در جامعه در نظر گرفته شده است.
مهم ترین کارکرد نماز برای ما چیست؟
به نظر می رسد مهم ترین کارکرد نماز، ابدیت سازی برای انسان و خارج کردن انسان از حیات تقلبی به سمت حیات اصیل و نورانی است. ما یک حیات بی نهایت و یک آینده احتمالی داریم. من سوال می کنم از شما که سه ماه آینده چه اتفاقی می افتد و شما احتمالاتی را می گویید. آیا سه ماه آینده، زنده هستید؟ احتمالا! این حیات احتمالی است و ما برای آن برنامه ریزی می کنیم اما یک آینده ای هم وجود دارد که قطع و مسلم وجود دارد و آن حیات بی نهایت است. بنده و شما هیچ گاه از بین نخواهیم رفت و نابود نخواهیم شد چون خداوند ابدی است و زوال پذیر نیست ما هم برای ابدیت ساخته شده ایم و هستیم و نقش مهم و حیاتی نماز در این میان این است که دست ما را در دست این ابدیت می گذارد.
نگاه قرآن درباره کسانی که به صف نمازخوان ها نپیوستند چیست؟
در قرآن می خوانیم وقتی از اهل جهنم پرسیده می شود: مَا سَلَكَكُمْ فِي سَقَرَ / چه چیز شما را در آتش درآورد؟ آن ها در پاسخ می گویند: قَالُوا لَمْ نَكُ مِنَ الْمُصَلِّينَ / ما در دنیا از اهل نماز و نمازخوان ها نبودیم. در پایان همین آیات می فرماید: فَمَا تَنْفَعُهُمْ شَفَاعَةُ الشَّافِعِينَ. در این آیات، قرآن به صراحت بیان می کند که شفاعت شفاعت کنندگان شامل حال این افراد نمی شود. ممکن است کسی بگوید و ادعا کند که من امام حسین (ع) را دوست دارم اما شرایط شفاعت امام حسین را پیدا نکند. در حقیقت اگر شما برپای دارنده نماز نباشید امام حسین (ع) را اساسا پیدا نمی کنید که به شفاعت او برسید بنابراین اگر کسی می خواهد از شفاعت اهل بیت علیهم السلام بهره مند شود شرط آن این است که نماز را مهم ترین و اولین اولویت زندگی خود قرار دهد.
منبع: خبرگزاری شبستان