محمد مظفرقائم مقام ستاد اقامه نماز■ آمارهای متفاوت از میزان نمازخوانان در جامعه
![آمارهای متفاوت از میزان نمازخوانان در جامعه](../File/image-1538807407d6yn5s7oj48p.jpg)
محمد مظفر، قائممقام ستاد اقامه نماز کشور با بیان اینکه آماری که در خصوص وضعیت نماز در جامعه توسط امام جمعه موقت شیراز مطرح شد، آمار دقیقی نبوده و شاید آمار مربوط به خود آن استان بوده است، گفت: در تمام بررسیهایی که ما انجام دادیم و پژوهشهای کاربردی که در حوزه اجتماعی از گذشته تا به حال انجام دادهایم و جدیدترینش هم در سال ۱۳۹۵ انجام شده است، وضعیت آماری یک مقدار متفاوت است.
**ماجرای ستاد اقامه نماز
ستاد اقامه نماز از دهه ۷۰ و دوره دولت سازندگی برای پر کردن خلاها درباره نماز به همت حجت الاسلام محسن قرائتی شکل گرفت و و طی دو دهه اخیر اقدامات زیادی انجام داده، از توسعه نمازخانه های بین راهی و مراکز مختلف تا نشر کتاب و محتوای تبلیغی؛ با این حال به نظر می رسد شرایط جدید نسلی و فضای ارتباطی و اجتماعی کنونی، رویکردهای جدیدی را می طلبد. یک عامل مهم داشتن داده است که ظاهرا این ستاد در این زمینه اقدام کرده است.
**جامعه آماری متنوع
مظفر درباره جامعه آماری تحت مطالعه این ستاد میگوید: چیزی حدود ۴۰۰۰ نفر را از مجموعه دانشآموزان و دانشجویان دختر و پسر را بهعنوان گروه هدف انتخاب کردیم که سنشان ۱۵ تا ۲۹ سال است. ۱۰ استان انتخاب کردیم از ۱۰ نقطه کشور که از شمال و غرب و جنوب و شرق، همه را تحت پوشش قرار میداد و شرایط یکسانی هم داشتند. مجموعاً نتیجهای که حاصل شد این بود که ۹۲ درصد نماز میخوانند و به نماز اعتقاد دارند و آن را یک واجب الهی میدانند و معتقدند نماز میتواند نقش مثبتی در زندگیشان داشته باشد. فقط هشت درصد بودند که اعلام میکردند اصلاً نماز نمیخوانند و اعتقادی هم به نماز ندارند.
** ۶۰ درصد نماز صبح نمیخوانند
قائممقام ستاد اقامه نماز با بیان اینکه از آن ۹۲ درصدی که گفتند نماز میخوانند حدود ۴۷ درصد بهصورت مستمر نماز میخواندند و گفتند ما همیشه نماز میخوانیم. آنهایی که گفتند اکثر مواقع میخوانند ۲۴ درصد بودند و آنهایی که گفتند گهگاه نماز میخوانند ۲۱ درصد بودند. این آمار را جزئیتر بررسی کردیم و به نماز صبح که رسیدیم آمار پایین آمد و دیدیم درواقع آنهایی که نمازهای صبحشان را نمیخوانند تقریباً ۶۰ درصد هستند و متوجه شدیم باید روی نماز صبح کارهای بیشتری انجام داد.
** سه درصد در نماز جماعت صبح شرکت میکنند
مظفر در ادامه با تأکید بر اینکه در نماز جماعت مشکل داریم اضافه کرد: در نمازهای جماعت هم حدود ۶۰ درصد در نمازهای جماعت ظهر و مغرب و عشاء شرکت میکنند. جالب است که به نماز جماعت صبح که میرسیم این رقم خیلی فاجعهآمیز میشود و فقط سه درصد در نماز جماعت صبح شرکت میکنند که رقم قابلتأملی است. نکته بعدی روی قرائت نماز بود و دیدیم ۶۰ درصدشان قرائت نمازشان را بلد نیستند و درست نمیخوانند که باید روی شرایط قرائت و تصحیح نماز بیشتر کار شود.
**نیمی از جامعه نماز اول وقت میخوانند
دکتر مظفر در ادامه تصریح کرد حدود ۵۰ درصد از مردم نمازهایشان را اول وقت میخوانند. وقتی بررسی کردیم که علت سستی و کاهلی نماز چیست، به دو یا سه مورد که خیلی اهمیت داشت رسیدیم؛ یکی این بود که نمیدانستند اثرات و برکات نماز چیست و از نماز آشنایی کاملی نداشتند. دوم اینکه تنبلی و سستی را عامل مهم در این زمینه میدانستند. سومی رفتار بد یک معلم یا نمازگزاری که یک خاطره یا رفتار بدی را از او دیده بودند و نسبت به نماز زده شده بودند.
**عوامل مؤثر در نمازخوانی
قائممقام ستاد اقامه نماز ادامه داد: در خصوص دعوتکنندگان و آموزشدهندگان به نماز رسیدیم به اینکه اول خانواده و در خانواده اول مادر و دوم پدر مؤثر است. نقش مادران بسیار مؤثر است و عامل مهمی در نمازخوان کردن بچهها هستند و موقعی که به بچهها تا سن راهنمایی که میرسیم، میبینیم معلم تأثیر داد. اما از دوره راهنمایی به بعد بیشتر دوست است که تأثیر میگذارد و این دوست است که او را دعوت به نماز میکند یا مسخرهاش میکند و از نماز دورش میکند. نقش معلم تا دوران راهنمایی و از آن به بعد، دوستان مؤثر است.
**راهکارهای مقابله با کاهلی
مظفر در پایان با بیان اینکه چه کار کنیم که همه نمازخوان شوند و کاهلی کم شود، اضافه کرد: یکی اینکه آموزش نماز از سنین پایین، یعنی همان ۷-۸ سالگی که پدر و مادرها و معلمها نماز را به فرزندان یاد میدهند شروع شود. آنهایی که دائمالصلاه بودند بیشتر در این سن شروع به نمازخواندن کردهاند. دوم: تشویق؛ یعنی اگر کسی نماز میخواند هدیه بدهند و تشویقش کنند. این در نمازخواندن آنها خیلی تأثیر دارد. نکته سوم اینکه الگوها و مروجانی که توانستند با اخلاق و رفتار خوب و مهربانی به بچهها نماز را یاد دهند تأثیر بیشتری میگذاشتند. روی طبقات اجتماعی و نه اقتصادی هم بررسی کردیم. طبقه اجتماعی یعنی خانوادهای که تحصیلکرده و فهیم است. میبینیم که هر چه طبقه اجتماعی بالاتر باشد، نسبت به نماز اهمیت بیشتری قائل هستند و وضعیت نمازهایشان بهتر است.
منبع:ستاد اقامه نماز