■ قبول و كمال نماز
ملاك قبولى نماز
قال الصادق - عليه السلام -:قال الله تبارك و تعالى : انما اقبل الصلاة لمن تواضع لعظمتى ، و يكف نفسه عن الشهوات من اجلى و يقطع نهاره بذكرى ، و لايتعاظم على خلقى و يطعم الجائع و يكسوا العارى ، و يرحم المصاب و يؤ وى الغريب ...؛
خداوند متعال فرمود: نماز كسى را مى پذيرم كه :
1 - در مقابل عظمت من خاضع باشد.
2 - از خواسته هاى نفسانى به خاطر من خود را دور كند.
3 - روزش را با ياد من به پايان برد.
4 - بر بندگانم بزرگى نفروشد.
5 - به گرسنه غذا دهد.
6 - برهنه را بپوشاند.
7 - به مصيبت ديده مهربانى كند.
8 - غريب را پناه دهد.
(بحارالانوار، ج 84، ص 242.ميزان الحكمه ، ج 5، ص 386)
قبولى يك نماز
قال الصادق - عليه السلام -:من قبل الله منه صلاة واحدة لم يعذبه ؛
اگر خداوند از كسى يك نماز بپذيرد او را عذاب نمى كند.
(وسائل الشيعه ، ج 3، ص 23.محجة البيضاء، ص 339)
نشانه قبولى نماز
قال الصادق - عليه السلام -:من احب ان يعلم اقبلت صلاته ام لم تقبل فلينظر هل منعته صلاته من الفحشاء و المنكر فبقدر ما منعته قبلت منه ؛
هركس دوست دارد بداند نمازش قبول شد يا نه ، ببيند كه آيا نمازش او را از گناه و زشتى باز داشته يا نه ؟پس به هر قدر كه نمازش او را از گناه بازداشته ، به همان اندازه نمازش قبول شده است .
(بحارالانوار، ج 82، ص 198)
نماز، ملاك قبولى اعمال
قال الصادق - عليه السلام - :اول ما يحاسب به العبد، الصلاة فان قبلت قبل سائر عمله و اذا ردت رد عليه سائر عمله ؛
نخستين چيزى كه از بنده حسابرسى مى شود نماز است ، پس اگر نماز پذيرفته شد اعمال ديگرش نيز پذيرفته مى شود.اگر نمازش رد شود، بقيه اعمال او هم قبول نخواهد شد.
(وسائل الشيعه ، ج 3، ص 23.فلاح السائل ، ص 127.من لايحضره الفقيه ، ج 1، باب 30، حديث 5)
حضور قلب
قال زين العابدين - عليه السلام -:ان العبد لايقبل من صلاته الا ما اقبل عليه منها بقلبه ؛
همانا نماز بنده پذيرفته نمى شود، مگر آن چه را كه باقلبش به نماز توجه كرد.
(وسائل الشيعه ، ج 4، ص 688.المواعظ العدديه ، ص 270)
مقدار قبولى نماز
قال الباقر - عليه السلام -:عليك بالاقبال على صلاتك فانما يحسب لك منها ما اقبلت عليه ؛
در نماز توجه به خدا داشته باش ، زيرا از نماز آن مقدار قبول مى شود كه تو به آن توجه دارى .
(محجة البيضاء، ج 1، ص 354)
استخفاف در نماز مانع قبولى نماز
قال الصادق - عليه السلام -:والله انكم لتعرفون من جيرانكم و اصحابكم من لو كان يصلى لبعضكم ما قبلها منه لاستخفافه بها ان الله لا يقبل الا الحسن فكيف يقبل ما يستخف به ؟
قسم به خدا، از همسايگان و دوستان خود كسانى را مى شناسيد كه اگر براى بعضى ازشما نمازى بخوانند از او قبول نخواهيد كرد، به علت استخفاف و بى اعتنايى كه بر آن روا داشته ، همانا خداوند چيز نيكو و شايسته را فقط مى پذيرد، پس چگونه بپذيرد عبادتى را كه به آن بى توجهى شده است ؟
(ميزان الحكمة ، ج 5، ص 387)
سخت ترين چيز
قال الصادق - عليه السلام -:والله انه لياتى على الرجل خمسون سنة ، و ما قبل الله صلاة واحدة فاى شى ء اشد من هذا؛
قسم به خدا، از زندگى انسان پنجاه سال بگذرد (و نماز نخوانده باشد)، ولى خداوند يك نماز او را قبول نمى كند، چه چيزى سخت تر از اين !
(ميزان الحكمه ، ج 5، ص 387)
نماز و ولايت
عن على بن الحسين - عليه السلام -:- فى جواب سائل ساله عن حدود الصلاة ... قال : و ما سبب قبولها؟قال - عليه السلام - ولايتنا و البراءة من اعدائنا ؛
- در پاسخ كسى كه پرسيد حدود نماز... و چه چيزى سبب قبولى نماز است - فرمود: «ولايت ما اهل بيت ، و برائت از دشمنان ما».
(ميزان الحكمه ، ج 5، ص 386)
حلال و مباح ، شرط قبولى نماز
قال على - عليه السلام -:يا كميل !انظر فيما تصلى و على ما تصلى و ان لم تكن من وجهه و حله فلا قبول ؛
على (ع ) خطاب به كميل فرمود: اى كميل ! نگاه كن ببين كه در چه چيز نماز مى گزارى و برروى چه چيز به نمازايستادى .اگر آن چيزى را كه براى نمازت استفاده مى كنى ، حلال و مباح نباشد، نمازت قبول نيست .
(تحف العقول ، ص 187)