■ آیا با نماز، روزه و دعا کردن، آرامش حاصل می شود؟
چگونه با دعاکردن می توانیم آرامش و
زندگی معناداری داشته باشیم؟
آرامش چیست؟ چگونه حاصل می شود؟
آیا با نماز، روزه و دعا کردن، آرامش حاصل می شود؟
منظور از ذکر، دعا و نماز چیست؟
چگونه دل انسان با یاد خدا آرام می گیرد؟
قبل از پاسخ اجازه دهید تا از دیدگاه روان شناسی و
به ویژه رویکرد روانکاوی که متعلق به زیگموند فروید
است، فلسفه این مهم را تبیین نمایم:
فروید معتقد است که به طور کلی فضای روانی زندگی ما
شامل دو بخش خودآگاه و ناخودآگاه است.
اگر شخصیت انسان را شبیه به یک کوه یخ شناور
در آب فرض کنیم؛ ضمیر خودآگاه ما فقط نوک قله که
بیرون آب است را تشکیل می دهد و این بخش شامل
همه آگاهی های ما می شود. اما نکته مهم
اینکه ناخودآگاه آدمی، نُه دهم کوه یخ را که
زیر آب است تشکیل می دهد. این قسمت شامل:
ترس ها، باورها و خواسته هایی است که خودِ
شخص از آن بی اطلاع بوده و در اثر
برخوردهای زندگی به وجود آمده و عقده های موجود در آن
تعیین کننده و کارگردان پشت صحنه رفتار
انسان می باشند. به اعتقاد فروید، اگر انواع
اختلالات رفتاری و بیماری های روحی و روانی
تجلی تیره شدن روابط خودآگاه و ناخودآگاه
تلقی شود، اولین گام در تخفیف این بیماری ها
انتقال موضوعات و مسائل درون ناخودآگاه به سطح اگاه
بیمار باشد، معنا و اهمیت ذکر معلوم و روشن
می شود. ذکر خدا به طور خاص یعنی باخبر ساختن، خبر گرفتن و
توجه کردن ارادی و معتمدانه ذهن هشیار و
خودآگاه از آن چیزی که در ناخودآگاه آدمی
وجود دارد. ذکر، دعا، روزه و به طور کلی عبادت
یعنی اعتراف به حضور او. به محض اینکه خداوند
علیمِ حاضر در ناخودآگاه آدمی، اما غایب از سطح آگاه
ذهن به یادآورده می شود، ناگهان ابهامات
از بین می رود. یک احساس شعف، آرامش، احساس
معنادار بودن زندگی شخص و یک احساس
تعالی به انسان دست می دهد و قلب
متلاطم، ناآرام و مضطرب، آرام می گیرد.
از طرفی غفلت یا بی توجهی نسبت به ناخودآگاه معنوی
یا روحی و فراموش کردن خدا در این ناخودآگاه
به تعبیر روان شناس مشهور ویکتورفرانکل
سبب خلاء وجودی و یا ناکامی وجودی می شود
همان معنایی که قرآن در سوره حشر آیه 19
فراموشی خدا سبب فراموشی خود
یا نفس می شود که می فرمایند:
»همسان کسانی نباشید که خدا را از یاد بردند و
خدا هم خودشان را از یادشان برد!«
بنابراین فراموشی خدا موجب بروز احساس
پوچی، بی هدفی و تهی بودن زندگی می شود و
به این معنا زندگی برای انسان سخت می شود و
این آیه خود فلسفه و راز پوچ گرایی حاکم
بر جهان غرب را به خوبی تبیین می کند.
همچنین خداوند عظیم در آیه 124 سوره طه می فرمایند:
«هر کس از یاد من روی بگرداند، زندگی اش تنگ (ناگوار) شود.»
بنابراین یکی از راه های ذکر و یاد خدا، دعا کردن است.
افراد آگاه و هشیار می دانند که با یاد خدا، توکل بر او
و دعاکردن احساس بهتری داشته و موفق تر
خواهند بود. «الا بذکرا... تطمئن القلوب»
یعنی همانا با یاد خدا دل ها آرام می گیرند و
این مهم، رمز دعاست که انسان در پرتو نور الهی
به آرامش درونی برسد. خداوند مهربان، رمز سلامتی و
آرامش را در این آیه بیان فرموده اند.
زیرا در سایه آرامش درونی است که انسان سالم می ماند.
این مطلب را به اشتراک بگذارید :
