■ نیابت از افراد زنده در نماز مستحبّی
سوال: آیا می توان نماز مستحبّی را به نیابت از حیّ(کسی که زنده است) خواند؟
امام خمینی(ره):
جایز نیست، اما می تواند نماز مستحبی را بخواند و ثواب آن را به زندگان هدیه کند.[1]
آیة الله اراکی(ره):
جایز نیست، اما می تواند نماز مستحبی را بخواند و ثواب آن را به زندگان هدیه کند.[2]
آیة الله بهجت(ره):
بله، می توان، و بهتر است ثواب آن را برای او هدیه کند.[3]
آیة الله تبریزی(ره):
مشروعیت نیابت از حیّ در نماز مستحبی ثابت نیست مگر در جایی که نماز مستحبی تبعی باشد برای عملی که نیابت از حیّ در آن جایز است مثل نماز طواف یا نماز زیارت، بلی اینکه شخص نماز را برای خودش بخواند و ثواب آن را به دیگری اهداء نماید مانعی ندارد. والله العالم
و همچنین می تواند نماز مستحبی را رجاءاً برای حی بخواند.[4]
آیة الله خامنه ای(دام ظلّه):
نیابت از حیّ در نماز مستحبی صحیح نیست، مگر آنکه زیارت یا طواف مستحبی را به نیاب از حیّ بجا آورد و در این صورت بخواهد نماز زیارت یا نماز طواف مذکور را بخواند که مانعی ندارد.[5]
آیة الله خوئی(ره):
نیابت در نمازهای مستحبی رجاء جایز است و همچنین می تواند نماز مستحبی را بخواند و ثواب آن را به زندگان هدیه نماید.[6]
آیة الله سیستانی(دام ظلّه):
جایز نیست مگر مثل نماز و طواف که بعد از عمل نیابی آورده می شود می تواند نماز را برای خودش بخواند و ثوابش را هدیه به شخص مورد نظرش نماید.
و همچنین می تواند نماز مستحبی را رجاءاً برای حی بخواند.[7]
آیة الله شبیری زنجانی(دام ظلّه):
نیابت از حی در نماز مستحبی جایز نیست مگر در نماز طواف (حج و عمره) و در نماز زیارت مرقد پیامبر (صلی الله علیه و اله وسلم) و قبور ائمه (علیهم السلام) مانعی ندارد و نیز می تواند نماز مستحبی بخواند و ثواب آن را به زندگان هدیه نماید.[8]
آیة الله صافی گلپایگانی(دام ظلّه):
ظاهراً صحیح است و اشکالی ندارد چنانچه در زیارات و حجّ و عمره استحبابی برای حیّ، نماز هم به نیابت خوانده می شود. والله العالم[9]
آیة الله فاضل لنکرانی(ره):
خلاف احتیاط است و جایز نیست.[10]
آیة الله گلپایگانی(ره):
جایز نیست، اما می تواند نماز مستحبی را بخواند و ثواب آن را به زندگان هدیه کند.
عروة الوثقی، 1425 هـ ق، ج1، ص 582 فصل فی الصلاة الاستجاری
آیة الله مکارم شیرازی(دام ظلّه):
جایز نیست ولی می تواند به نیت خودش بخواند و ثوابش را به شخص مورد نظر هدیه کند.
استفتائات موجود در واحد پاسخ به سوالات جامعة الزهراء قم
آیة الله نوری همدانی(دام ظلّه):
ثواب نماز را می توان به حیّ اهداء کرد اما نیابت از حیّ در نماز اشکال دارد.[11]
آیة الله وحید خراسانی(دام ظلّه):
نیابت در نماز های مستحبی رجاء جایز است و هم چنین می تواند نماز مستحبی را بخواند و ثواب آن را به زندگان هدیه نماید.[12]
[1] العروة الوثقی، 1378، ج1، ص 582،فصل فی صلاء الاستیجاری
[2] العروة الوثقی، 1378، ج1، ص 582 فصل فی صلاة الاستجار- مسائل المنتخبه، 1414هـ ق، ص 370 ، م 1570
[3] استفتائات موجود در واحد پاسخ به سوالات جامعة الزهراء قم
[4] استفتائات موجود در واحد پاسخ به سوالات جامعة الزهراء قم، منهاج الصالحین، 1426 هـ ق، ج1، ص 209، فصل فی الصلاة استیجاری
[5] استفتائات موجود در واحد پاسخ به سوالات جامعة الزهراء قم
[6] العروة الوثقی، 1421 هـ ق، الثانیه، ج1، ص 556. فصل فی الصلاة الاستیجار، منهاج الصالحین، 1410هـ ق، ج1، ص 205، فصل فی الصلاة الاستیجار
[7] استفتائات موجود در واحد پاسخ به سوالات جامعة الزهراء قم، منهاج الصالحین، 1427هـ ق ص 252، فصل فی الصلاة استیجاری
[8] توضیح المسائل، 1384، ج1، ص 355، م 1542 و 1543
[9] استفتائات موجود در واحد پاسخ به سوالات جامعة الزهراء قم
[10] استفتائات موجود در واحد پاسخ به سوالات جامعة الزهراء قم
[11] استفتائات موجود در واحد پاسخ به سوالات جامعة الزهراء قم
[12] توضیح المسائل، 1382، ص 478، م 1542، منهاج الصالحین، ص 228، فصل فی صلاة الاستیجاری