برگرفته از: جامع آيات و احاديث موضوعى نماز، مرکز تخصصی نماز

سفارش امام حسين (ع ) به خواهرش زينب

قال الحسين - عليه السلام - حين الوداع مع اخته زينب - عليها السلام -

يازينب ! لاتنسينى فى نافلة الليل

امام حسين - عليه السلام - هنگام وداع در روز عاشورا به زينب كبرى (ع ) فرمود: اى زينب ! در نماز شب مرا فراموش مكن . (زينب كبرى ، للنفدى ، ص 50).

نماز شب ياران محمد (ص )

قال على - عليه السلام -

لقد راءيت اصحاب محمد -صلى الله عليه وآله - فما ارى يشبههم منكم لقد كانوا يصبحون شعثا و قدباتوا سجدا و قياما يراوحون بين جباههم و خذودهم و يقفون على مثل الجمر من ذكر معادهم كان بين اعينهم ركب المعزى من طول سجودهم اذا ذكر الله هملت اعينهم حتى تبل جيوبهم و مادوا كما يميد الشجر يوم الريح العاصف خوفا من العقاب و رجاء للثواب

من اصحاب محمد (ص ) را ديده ام و كسى از شما را نمى بينم كه شبيه آنان بوده باشد اصحاب محمد (ص ) شب را در حال سجده و قيام بودند و با چهره ژوليده و غبارآلوده شب را به صبح مى رساندند، زيرا پيشانى ها و صورتهاى خويش را به طور متناوب برزمين مى نهادند. آن رشد يافتگان با يادآورى بازگشت خويش ، چنان مى شدند كه گويى برگدازه آتش ‍ ايستاده اند. از طول سجود ميان چشمانشان مانند زانوى بز برآمده بود. چشمانشان چنان گريان بود كه گريبان هايشان خيس مى شد و به جهت ترس از كيفر و اميد پاداش مانند درختى در تندباد مى لرزيدند.(نهج البلاغه خطبه 97).

نماز شب ، شعار پرهيزكاران

قال على - عليه السلام -

سهر الليل شعارالمتقين و شيمة المشتاقين

شب زنده دارى شعار پرهيزكاران و روش مشتاقان است .(غرر الحكم ، ص 192).

تاثير شب زنده دارى

قال على - عليه السلام -

فاتقوا الله عبادالله تقية ذى لب ، شغل التفكر قلبه ، و انصب الخوف بدنه ، و اسهر التهجد غرار نومه ، و اظماء الرجاء هواجريومه ، و ظلف الزهد شهواته ، و اوجف الذكر بلسانه ، و قدم الخوف لامانه

اى بندگان خدا! از خدا بترسيد همانند ترسيدن خردمندى كه انديشه قيامت او را به خود مشغول كرده و ترس از خدا جسمش را رنجور ساخته و شب زنده دارى (براى عبادت ) خواب اندك او را گرفته واميد به حق ، او را در نيم روز تشنه نگاه داشته و بى توجهى به دنيا خواهش هاى نفس را از او دور كرد پيوسته ذكر خدا بر زبانش جارى است و ترس (از خدا) را براى امنيت (روز رستاخير بر همه چيز) مقدم داشته است . (نهج البلاغه ، خطبه 82).

 آداب نماز شب و شب زنده داران

قال على - عليه السلام -

اما الليل فصافون اقدامهم ، تالين لاجزاء القرآن يرتلونها ترتيلا، يرحزنون به انفسهم و يستثيرون به دواء دائهم فاذا مروا باية فيها تشويق ركنوا اليها طمعا و تطلعت نفسوهم اليها شوقا و ظنوا انها نصب اعينهم ، و اذا مروا باية فيها تخويف اصغوا اليها مسامع قلوبهم و ظنوا انها زفير جهنم و شهيقها فى اصول اذانهم فهم حانون على اوساطهم مفترشون لجباههم و اكفهم و ركبهم و اطراف اقدامهم يطلبون الى الله فى فكاك رقابهم و اماالنهار فحلماء علماء ابرار اتقياء

(پرهيزكاران ) به هنگام شب برپا مى خيزند و آيات قرآن را با دقت و تاءمل مى خوانند و با خواندن و انديشيدن در آن خود را محزون مى سازند و مى كوشند كه با آن مى كوشند كه با آن ، درد خود را درمان كنند هرگاه به آيه اى برسند كه شوق انگيز و اميد آفرين ، باشد به آن طمع ورزند و مشتاقانه به آن نگرند؛گويى پاداشى كه آن آيه بازگو مى كند در برابر ديدگان آنهاست و چون به آيه اى برسند كه در آن ترس و بيم است ، گوش دل خويش را مى گشايند كه گويى فرياد و فغان اهل دوزخ در كنار گوش آنهاست ، قامت خود را در مقابل حق خم مى كنند و پيشانى و كف دست و زانوان و سر انگشتان را بر زمين مى نهند و از خداوند بزرگ آزادى خويش (را از آتش دوزخ ) درخواست مى كنند و به هنگام روز، شكيبا و دانا و نيكوكار و پرهيزكار مى باشند. (نهج البلاغه ، خطبه 193، الدليل ، ج 2، ص 997).

 شب زنده دارى

قال على - عليه السلام -

نعم عون العبادة السهر

شب زنده دارى براى عبادت كمك خوبى است . (منتخب الغرر، ص 49)

 نور دائم از بيدارى شب

قال عيسى - عليه السلام -

طوبى للذين يتهجدون من الليل اولئك الذين يرثون النور الدائم من اجل انهم قاموا فى ظلمة الليل

خوشا به حال كسانى كه شب را بيدار مى مانند اينانند كه نور دائم را به پاداش شب زنده دارى به ارث مى برند. (ميزان الحكمه ، ج 10، ص 234).

 مسواك براى نماز شب

قال الصادق - عليه السلام -

اذا قمت بالليل فاستك فان الملك تاءتيك فيضع فاه على فيك ، فليس من حرف تتلوه و تنطق به الا صعد به الى السماء فليكن فوك طيب الريح

شبانگاه كه براى نماز بلند مى شوى مسواك بزن ، چرا كه فرشته نزد تو مى آيد و دهانش را بر دهانت مى گذارد و هر حرفى از قرآن و نماز و دعا مى خوانى ، به آسمان مى برد از اين رو بايد كه دهانت خوشبو باشد. (وسائل الشيعه ، ج 1، ص 357، بحارالانوار، ج 87، ص 207).

 عبادت در شب بهار اوليا

قال على - عليه السلام -

سهر الليل فى طاعة الله ربيع الاولياء و روضة السعداء

شب در طاعت و عبادت خدا بيدار ماندن ، بهار اوليا و بوستان نيك بختان است . (غرر الحكم ، ص 192).

 صاحبان عقل

قال رسول الله -صلى الله عليه وآله -

خياركم اولواالنهى . قيل : يا رسول الله من الواالنهى ؟ فقال المتهجدون بالليل والناس نيام

بهترين شما خردمندان هستند، عرض كردند: اينان كيانند؟ فرمود: عبادت كنندگان در شب ، آنگاه كه مردم در خوابند. (بحارالانوار، ج 87، ص 158).

 آفات زياد خوابيدن در شب

قال رسول الله -صلى الله عليه وآله - قالت ام سليمان بن داود:

يا بنى !اياك و كثرة النوم بالليل ، فان كثرة النوم بالليل تدع الرجل فقيرا يوم القيامة

مادر سليمان بن داود (ع ) به سليمان مى گفت : فرزندم !از زياد خوابيدن در شب بپرهيز، زيرا زياد خوابيدن در شب ، باعث فقر در روز قيامت مى شود. (بحارالانوار، ج 87، ص 152، امالى الصدوق ، ص 140)

 نداى خروس در سحرگاه

قال لقمان حكيم - عليه السلام -

ان اخر الليل فى التهجد احب الى من اوله لان الله يقول : و بالاسحارهم يستغفرون

آخر شب براى تهجد (نماز شب ) نزد من محبوبتر است از آغاز آن ، زيرا خدا مى فرمايد: پرهيزكاران در سحرگاهان استغفار مى كنند. (تفسير نمونه ، ج 22، ص 322).

فايده شب زنده دارى

و اوحى الله الى موسى - عليه السلام -

قم فى ظلمة الليل اجعل قبرك روضة من رياض الجنان

به موسى (ع ) وحى شد: در ظلمت شب (براى خواندن نماز شب ) بلند شو (پاداش آن ) قبرت را باغى از باغهاى بهشت مى سازم . (بحارالانوار، ج 87، ص 155).

خاصيت شب و رسيدن به لقاء

قال الحسن العسكرى - عليه السلام -

ان الوصل الى الله - عزوجل - سفر لايدرك الا بامتطاء الليل

به درستى كه رسيدن به خداوند - عزوجل - سفرى است كه جز با مركب شب ، پيمودن راه و نيل به مقصد ممكن نيست . (بحارالانوار، ج 78، ص 380).

 تفسير آيه ، نماز شب

قال الصادق - عليه السلام -

كانوا قليلا من الليل ما يهجعون (2) كانوا اقل الليالى تفوتهم لايقومون فيها

امام صادق (ع ) در تفسير آيه ((كمى از شب رامى خوابيدند))فرمود: كمتر شبى بر آنها مى گذشت كه بيدار نشوند و عبادت نكنند. (وسائل الشيعه ، ج 5، ص 279، تفسير نمونه ، ج 22، ص 337).

 محبوب ترين نماز

قال الصادق - عليه السلام -

احب صلاة الليل اليهم اخر الليل

محبوبترين نماز شب در نظر آنان (متقين ) نماز آخر شب است . (التهذيب ، ج 2، ص 6).

 استفاده از تاريكى شب براى بيداردلان

قال رسول الله -صلى الله عليه وآله -

ان الله - جل جلاله - اوحى الى الدنيا ان اتعبى من خدمك و اخدمى من رفضك و ان العبد اذا تخلى بسيده فى جوف الليل المظلم و ناجاه اثبت الله النور فى قلبه فاذا قال : يارب !ناداه الجليل - جل جلاله - لبيك عبدى !سلنى اعطك و توكل على اكفك ثم يقول - جل جلاله - لملائكة : ملائكتى !انظروا الى عبدى فقد تخلى فى جوف هذا اليل المظلم و البطالون لاهون و الغافلون نيام اشهدوا انى قد غفرت له

خداوند - جل جلاله - به دنيا وحى كرد: هركه در خدمت تو باشد، او را به رنج وتعب بينداز و هر كس تو را رها كند، در خدمت وى باش ، هرگاه بنده در دل شب تار، با آقاى خويش ‍ خلوت نموده و با او به راز و نياز بپردازد، خداوند دلش را نورانى سازد و چون بگويد: اى رب من ! اى رب من ! خداوند - جل جلاله - گويد: لبيك اى بنده من ! بخواه از من تا عطايت كنم ، به من توكل نماى تا بسنده ات باشم سپس خداوند به فرشتگان خود فرمايد: اى فرشتگان من ! بنده ام را بنگريد در دل اين شب تيره با من خلوت كرده است در حالى كه بطالت پيشگان به لهو و لعب مشغول هستند و غفلت زدگان در بستر خواب آرميده اند .اينك گواه باشيد كه من به طور حتم او را آمرزيدمساءله (بحارالانوار، ج 87، ص 137، به نقل از امالى صدوق ).

این مطلب را به اشتراک بگذارید :