■ متن جلسه دوشنبه های نمازی با عنوان تاثیر نماز بر روابط زوجين

**بسم الله الرحمن الرحیم**
رَبِّ اشْرَحْ لِی صَدْرِی *وَ یَسِّرْ لِی أَمْرِی* وَاحْلُلْ عُقْدَةً مِنْ لِسَانِی *یَفْقَهُوا قَوْلِی*.
خوشحالیم که با یک حرکت میمون و مبارک در کانال مرکز تخصصی نماز راهاندازی شده و آنهم تحت عنوان «دوشنبههای نمازی». خوب، امشب با موضوع «نماز و خانواده»، بنده حقیر در خدمت شما خوبان هستم. انشاالله که در این بیست تا بیست و پنج دقیقهای که ما هستیم و پای معارف نماز مینشینیم، انشاالله مفید واقع بشود و بتوانیم این معارف نماز را انتقال بدهیم. اما من به عنوان مقدمه، وقتی میخواهم وارد بحث شوم، ببینید ما یک موقع در مورد ظاهر نماز صحبت میکنیم، یک موقع در مورد باطن نماز صحبت میکنیم و یک موقع در مورد نتیجه نماز صحبت میکنیم. زمانی که میگوییم در مورد ظاهر نماز صحبت میکنیم، میشود آداب نماز. زمانی که در مورد باطن نماز صحبت میکنیم، میشود اسرار نماز و زمانی که در مورد نتیجه نماز صحبت میکنیم، میشود آثار نماز. آداب نماز، اسرار نماز و آثار نماز قطعاً و یقیناً امشب اگر من میخواهم در مورد آثار نماز صحبت کنم، آنهم با رویکرد خانواده، باید بدانیم که کسانی که آداب نماز را رعایت کنند و پی به اسرار نماز ببرند و در وجود خودشان این سر را تجلی بدهند، خوب قطعاً و یقیناً میتوانند که نتیجه بهتری از آثار نماز را ببرند. پس اگر ما در مورد آثار صحبت میکنیم، بعد یکدفعه ذهنمان نرود که خوب چرا بعضی وقتها ما هست یا نیست یا اینکه مثلاً خوب خیلی در شدت و حدت و عرضم به حضورتان ضعف یا ایدهآل ما نیست که چرا ما این آثار نماز را نداریم. پس قطعاً بایستی آن آداب رعایت بشود و آن اسرار وجودی نماز تا برسیم به نتیجه بهتر که آن آثار است. در مورد آثار هم ما آثار فردی داریم، آثار خانوادگی داریم و آثار اجتماعی داریم. نماز میآید در چرخدنده زندگی انسان قرار میگیرد و این تصور غلطی است که فقط ما بگوییم نماز تشکر از خداست و من میخواهم تشکر کنم. شاید بخواهم صورت دیگر شکل دیگری باشد. نه، نماز دارای آثار و برکاتی است که میآید در لایههای مختلف زندگی انسان قرار میگیرد. یکی از آن لایهها آثار خانوادگی نماز است. حالا اینها را هر چه بهتر بدانیم، ما میتوانیم انتقال بدهیم این معارف را. انتقال بدهیم مردم علاقهمندان پی ببرند به آثار نماز در زندگیشان و کمکم فاصلهشان نزدیکتر بشود. گفت در مقابل خدا تاشو تا زندگی تو را تا نکند. از همینجا شروع کنیم. آیه قرآن میفرماید: *«وَاسْتَعِینُوا بِالصَّبْرِ وَالصَّلَاةِ»* (از صبر و نماز کمک بگیرید). یکی از علل عرضم به حضور شما آمار طلاق که در جامعه متأسفانه آمار رضایتمندی نیست و خیلی طرحها دارد پیاده میشود برای پیشگیری از بحث طلاق و کاهش طلاق در جامعه. یکی از آن موضوعات بحث تابآوری در خانوادههاست. وقتی تابآوری و تحمل و صبر پایین میآید، در مقابل مشکلات و شرایط سختیهایی که مربوط به زندگی مشترک و در خانواده است، میبینیم که خوب متأسفانه بعضیها یکی از درمانهایی که انتخاب میکنند، جدا شدن و طلاق گرفتن است. تابآوری اگر ما تابآوری در زندگیمان بالا برود، تحمل و صبر و استقامتمان بالا برود، قطعاً میتوانیم که سختیها، ناملایمتیها و نامرادیهای زندگی را بهتر تحمل کنیم. خوب، آیه قرآن میفرماید: *«وَاسْتَعِینُوا بِالصَّبْرِ وَالصَّلَاةِ»*. یکی از آثار نماز در خانواده، بالا بردن استقامت در برابر شدت و سختیهاست. به تعبیر قرآن کریم، قطعاً اگر من نماز خوبی بخوانم، رابطهام با خدا قوی باشد که فقط بعضیها فقط بگویند خوب ما با خدا حرف میزنیم، با خدا درد دل میکنیم، خواستههایمان را همیشه از خدا میخواهیم. در راه، در خیابان، در مسیر نشسته و برخاسته، نه، نماز چیز دیگری است. نماز آن تصویر شدن در برابر خداست و آثاری که در دل خود این صورت عبادت که بالاترین عبادت در بین تمام ادیان واقعی و آسمانی است، میشود نماز. یعنی کاملشده این عبادت، آنهم به صورت نماز. شما قطعاً و یقیناً وقتی که اتصال پیدا میکنی به آن منبع بینهایتی خدا، در وجودت استقامت میرود بالا. چرا من گفتم در مقابل خدا تاشو تا زندگی تو را تا نکند؟ مردان خدا وقتی آن قدرتهای بینهایتی خدا را میبینند، به وسیله اتصال به خداوند، آنهم به وسیله راز و نیاز و عبادت، دیگر در مقابل قدرتهای محدود، در مقابل مشکلات محدود، سر تسلیم فرود نمیآورند. این یک استقامت، تابآوری و تحمل لازمه زندگی امروز ماست. بالاخره امروز ما مشکلات و سختیهایی داریم، حالا یا مشکلاتمان مادی است، یا مشکلاتمان اجتماعی است یا مشکلات مشترک خانوادگی است. بالاخره یک ارتباطی پیدا میکند با این زندگی مشترک ما. و خیلی وقتها هست نوجوانی، جوانی میآید و میگوید: مگر من دیگر نمیتوانم گناه نکنم؟ تا این حرف را میزند، خوب من به او میگویم که دو تا کار بکن: یکی نماز بخوان، دو آنهم اول وقت. دو، زیارت عاشورا بخوان. چرا؟ چون هر دو به انسان استقامت میدهند. *«إِنَّا عَلَى صِرَاطٍ مُسْتَقِیمٍ»*. چرا ما حداقل در این هفده رکعت شبانهروز، ده مرتبه میگوییم: *«اهْدِنَا الصِّرَاطَ الْمُسْتَقِیمَ»*؟ صراط مستقیم. خدایا استقامت مرا در این مسیر چک کن و بالا ببر. دوره آخرالزمان بالاخره شهدای این سختیهاست. مسائل مادی هست و این نداشتنها در آن ابعاد چهارگانه زندگی، در خوشیها، در ناخوشیها، در بایدها و نبایدها. باید چکار بکنیم؟ خوب، یکی از آثار نماز استقامت و قویشدن است. برای همین من به نماز میگویم باشگاه استقامت. وقتی میروی در دل نماز قرار میگیری، تو را قوی میکند، سخت و محکم میکند. البته عرض کردم کسانی که بیشتر آداب و اسرار را داشته باشند، به نتیجه که آثار است میرسند. پس آثار برای هر کسی متفاوت است و به یکسان نیست در مسائل خانواده. پس استقامت را میبرد بالا. نکته دوم، یک روایت خیلی زیباست از پیامبر خدا که رحمتللعالمین است. عبارت روایت این است که میفرماید: انسان مؤمن اگر همسر خود را دوست داشته باشد، همین علاقه و دوست داشتن باعث میشود که او را آزار و اذیت نکند. تا اینجا که معلوم و روشن است که ما بالاخره کسی را که دوست داریم، قطعاً و یقیناً آزار و اذیتش نمیکنیم. در ادامه روایت این است که میگوید: انسان مؤمن اگر همسر خود را دوست نداشته باشد، ایمان او باعث میشود که او را آزار و اذیت نکند. ایمان یعنی ملاک این آزار و اذیت نکردن. ملاک آزار و اذیت نکردن همسر شده است. در نهایت این که بالاخره من همسر خودم را تحت هر عنوانی دوست نداشته باشم، ایمانم باعث میشود که آزار و اذیت نکنم. حالا این ایمان چگونه تقویت میشود؟ بالاخره هر کس به یک میزانی ایمان دارد. ایمانها متفاوتند. *«الَّذِینَ یُؤْمِنُونَ بِالْغَیْبِ وَیُقِیمُونَ الصَّلَاةَ»*. بالاخره از صفات آنهایی که ایمان و باور به غیب دارند، این است که در مقابل خدا سر کرنش و تسلیم فرود میآورند. یکی از مسائلی که ایمان انسان را بالاتر میبرد، نماز است. چرا؟ چون آفت ایمان غفلت است و اگر غفلتزدایی میخواهی بکنی، به وسیله راز و نیاز و عبادت و بالاترین عبادت نماز که حداقل سه وعده (پنج وعده: صبح، ظهر، عصر، مغرب و عشا) میآید. *«بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِیمِ. اللَّهُ أَکْبَرُ»*. یعنی یک مقدار تمرین میکنیم که کنترل زمانمان را حداقل به اندازه چند دقیقه داشته باشیم، کنترل چشممان را داشته باشیم، دستمان را داشته باشیم. حاج احمد آقا در خاطرات خودش میگوید که یک شب امام را در خواب دیدم. گفتم: آقا، تو برزخ چه خبر؟ امام در خواب به من گفت: احمد، دستت را هم اگر تکان دادهای، نوشتهاند. استادی داشتیم که میگفت: یک روز عصبانی شدم. سر عصبانیت یک سیلی زدم تو گوش همسرم. بعد بلافاصله عذرخواهی کردم. از او فهمیدم به خودم آمدم. چک کردم، معذرتخواهی کردم. چون انسان بالاخره اگر گناه هم میکند، بعد زود برود جبران بکند، توبه بکند. مگر سریع عذرخواهی کردم، معذرتخواهی کردم. تمام شد. سال بعد مشرف شدیم خانه خدا. گفتم: حاج خانم، گفت: بله، ما پارسال حواسمان نبود، یک سیلی به ناحق زدیم تو گوش شما. بگو به کعبه، به خانه خدا، به صاحب این خانه که من تو را بخشیدم. بعد همسرم گفت که: خوب، من همان موقع بخشیدمت. باشه، این جام به این کعبه قسم، بخشیدم. میگوید: دو سال بعد از آن ماجرا گذشت و من مشرف شدم عتبات عالیات. بینالحرمین بودم. به خانم گفتم: حاج خانم، گفت: بله، خوب من سه سال پیش حواسمان نبود، سیلی زدیم تو گوش به ناحق. حالا به حق یا به ناحق، هر چیزی. خوب، بگو به این حرم امام حسین، من تو را بخشیدم. گفت: من بخشیدمت. گفت: نه، اینجا بگو. حالا بگو به حرم امام حسین. به حرم حضرت عباس، به حرم امیرالمؤمنین، به حرم کاظم، مصلّی بالا، بخشیدم. یک سری دیگر تو گوشم از دست، از سرم بخشیدمت. استاد امام میگفت: پنجاه سال از آن قضیه گذشته و عین پنجاه سال را من دارم خودم را سرزنش میکنم که چرا اختیار دستم یک لحظه با خودم نبود. خوب، این وضعیت برای انسان چگونه حاکم میشود در رفتارش که ایمانش به خدا بالاتر ببرد؟ و قطعاً و یقیناً هرچه ما اهتمام داشته باشیم، توجه داشته باشیم، مراقبت و مواظبت داشته باشیم به امر نماز، روی ایمان ما تأثیر میگذارد. روغن زدایی چون غفلتزدایی بالاخره درمان قرآن ذکر است. میگوید: انسان اگر میخواهد غفلت را از وجود خودش بزداید، باید دائمالذکر باشد. خوب، نماز که دیگر ذکر *«اللَّهُ أَکْبَرُ»* و بالاترین ذکر است. *«أَقِمِ الصَّلَاةَ لِذِکْرِی»*. برای این مسئله است که انسان دائم خودش را وضع کند، یادآوری کند و موجبات ذکر درونی و ذکر قلبیاش که قلب دیگر ذاکر بشود، از آن مرحله زمان بگذرد. قطعاً و یقیناً برکاتش در عرضم به حضورتان در خانواده، سومین مسئله از آثار نماز در خانواده، یک دعای خیلی زیبایی کرده حضرت ابراهیم (ع). شنیدید که: *«رَبِّ اجْعَلْنِی مُقِیمَ الصَّلَاةِ وَمِنْ ذُرِّیَّتِی»* (پروردگارا، مرا و ذریهام را از برپاکنندگان نماز قرار ده). خیلی قشنگ است. میگوید: هم من اهل نماز باشم، هم ذریهام (یعنی نسلهای بعد من). دکتر اکبری که پدر علم پزشکی جامعهگرا در ایران است، یک نکتهای گفت. بعد من این نکته را بردم روی بحث عرضم. به وضوح این آیه تازه متوجه شدم حضرت ابراهیم (ع) چه فرموده است. دکتر اکبری در تحقیقات خودش روی ژنها وقتی کار کرده، میگوید: من متوجه شدم بالاخره نماز روی تغییر بیان ژنها که تأثیر میگذارد. استقامت ژنها، بیان ژنها بالاتر میرود به وسیله راز و نیاز و ذکر و نماز. بعد چقدر جالب بود در صحبتهایش میگفت: انقدر تأثیر میگذارد که روی مقاومت و استقامت ژنها. چون بالاخره ژنها هر چه مقاومتر باشند، این اثرش در مقابل بیماری مقاومتر میشود. به این سختی، به این آسانی (ببخشید به این آسانی) خلاصه تسلیم آن بیماری نمیشود. اما جالب است که میگفت: نماز نهتنها بیان ژنها را تغییر میدهد، یعنی بیان منفی تبدیل به بیان مثبت میکند، یک نکته دیگر مقاومت را میبرد بالا، استقامت را میبرد بالا. این است که حتی این ژن آنقدر قوی میشود که تأثیر روی نسلهای بعد از شما دارد. *«سُبْحَانَ اللَّهِ»*. نماز روی ژنهای انسان تأثیر میگذارد. هر چه ژن انسان مقاومتر باشد، عرضم به حضورتان، روی نسلهای بعد از ما هم تأثیر میگذارد. بعد شما نگاه کنید، حالا حضرت ابراهیم فقط مسئله بیماری نیست که بگویید حالا حضرت ابراهیم ببین چه دعایی کرده، چقدر پر رمز و راز بوده که خداوند در قرآن میرود: *«رَبِّ اجْعَلْنِی مُقِیمَ الصَّلَاةِ وَمِنْ ذُرِّیَّتِی»*. یعنی بزرگواران، نماز فقط به تو آرامش نمیدهد، بلکه هر چه این ژن معنویت در وجود تو باشد، این تأثیر را روی پایههای زیستی که در واقع به آن میگویند قانون وراثت، پایههای زیستشناسی، تأثیر نسل بعد از شما میگذارد. یعنی شما نهتنها با نماز داری این آرامش را برای خودت میخری، هدیه میکنی به خودت، بلکه به نسلهای بعد از خودت هم هدیه میکنی. ببینید، یعنی الان مثلاً شاید بگویند آثار خانواده به فرزندان. آقا، فرزندان هیچی، شاید من هنوز خانواده دارم، ازدواج کردهام، ولی هنوز فرزند ندارم. آفرین، نهتنها روی خانواده، بلکه روی آن نسل، آن بچههایی که هنوز به دنیا نیامدهاند، فرزندان شما، نوه شما، نتیجه شما، نهدیدۀ شما، آنها هم تأثیر میگذارد. ژن، ژن سالمتری به وسیله این پایه زیستی که قانون وراثت انتقال پیدا میکند، در نسل. ببینید چقدر نماز و خانواده. باز یک نکته دیگر که من باید عرض کنم در آثار نماز این است که ببینید، نماز سپر است، دژ است، بالاخره مثل یک جلیقه ضد گلوله است. چرا؟ چون قرآن میفرماید: *«إِنَّ الصَّلَاةَ تَنْهَى عَنِ الْفَحْشَاءِ وَالْمُنْکَرِ»* (نماز از کارهای زشت و ناپسند بازمیدارد). کدام نماز؟ ما میگوییم نماز قرآنی. منظور نماز قرآنی است که دو تا ویژگی دارد: خضوع و خشوع دارد. آن آداب و آن اوقات را باید رعایت بشود. به میزانش آثار نماز در زندگی انسان میآید. چه جوری است که نماز *«تَنْهَى عَنِ الْفَحْشَاءِ وَالْمُنْکَرِ»*؟ این سپر برای ماست. وقتی این سپر برای من است، دقیقاً من میتوانم با این سپر نهتنها خودم را مقاوم کنم، بلکه روی خانواده تأثیر بگذارم و یک سری آفتهایی که امروز در جامعه ما بعضی از خانوادهها، بعضی از فرزندان، بعضی از نوجوانان دچار شدهاند، اینها را فاصلهاش را زیاد کنم و بتوانم که این سپر مقاوم باشد در مقابل آن آفتها و آن آسیبهای اجتماعی که امروز دارد دچارش میشویم. ما متأسفانه خانوادهها و فرزندان ما قطعاً و یقیناً اگر پدری، اگر مادری در خانه نماز خوب بخواند، به شرطی که رفتارش نمازی باشد. رفتار نمازی گفت که نماز خواند، بعد گرفت بچهاش را زد. گفت: آقا، نماز بگو. چرا بچهات را میزنی؟ گفت: تلویزیون داشت پخش میشد، داشت اخبار پخش میکرد. پاشد رفت کانال را عوض کرد. یعنی چی؟ یعنی هم نماز خواند، هم اخبار را به او میکرد که نماز نشد. نماز نکته دوم که رفتارش نمازی نیست. چون مثل ما داریم وقتی داریم که اگر نماز بخوانی، ولی از روی غضب به چهره پدر و مادرت نگاه کنی، نمازت در روایت از پیامبر خدا داریم: اگر مردی همسر خود اگر نماز بخواند و همسر خودش را آزار و اذیت کند، نمازش باطل است. نهتنها مرد، در روایت عمره اتم یعنی زن هم همینطور است. زن اگر نماز بخواند، ولی همسرش را آزار و اذیت کند، نمازش باطل است. ببینید این از نماز بخواهد برای استحکام خانواده، برای محکم شدن این پایههای خانواده چکار کند، کمک بگیرد. باز هم نکته بعدی شما ببینید، وقتی عذب هست، یعنی مجرد. توصیه به او بکنید برو چک کن، برو عرضم به حضورتان که ازدواج کن. اگر ازدواج کنی، میخواهد کمک بگیرد از نماز برای تشکیل خانواده. من ثواب نمازت را بیشتر میکنم. آدم مجرد یک نوع ثواب دارد، آدم متأهل یک ثواب دیگر دارد. یعنی از نماز میخواهد برای تو ترویج و تشویق نماز هم استفاده بکند. ببینید چقدر این آثار میتواند در زندگی انسان و نماز باشد. و یک نکتهای هم من عرض کنم، خیلی وقتها در بحث مشاورهها خانم، دخترخانوم میآید میگوید: آقا، یک خواستگاری برای من آمده، همهچیزش خوب است، همهچیزش خوب است، خدا را شکر الحمدلله، فقط یک چیز به من میگوید: من فقط نماز نمیخوانم. خوب، من چکار کنم؟ بله بگویم، نه بگویم؟ میگوییم: ببخشید، اول این سؤال: تو خودت نماز میخوانی یا نمیخوانی؟ دیگر نه، نماز میخوانم. او هم گفته: من نماز نمیخوانم، ولی کاری به نماز تو هم ندارم. آیا حسین بروم مسجد؟ اگر خواستی میرود. نمیدانم، حسینیه، مراسم فلان، کاری ندارم، اما از من نخواه، اما کاری به تو ندارم. بخواهم. خوب، من بگویم بله یا بگویم نه؟ بگوییم یک سؤال و سوال این است که شما در آینده این بچه که میخواهد به دنیا بیاید، باید به نماز خواندن پدر و مادرش نگاه کند یا به بینمازی پدرش؟ یا بالعکس به نماز خواندن پدرش نگاه کند یا به بینمازی مادرش؟ خیلی مهم است دیگر. آیا شمایی که بچه را در آغوش میگیری، پسرم، دخترم، بیا نماز بخوان، نمازخوان به جهنم میبرند؟ خدا بعد آن آقا شاکی میشود یا آن خانم بینوا شاکی نمیشود. چی شد؟ چی شد؟ شما نماز بخوان، به بهشت میروی، ما شدیم جهنمی؟ بچه من نمیخواهم نماز بخوانم. یعنی تعارضها و مشکلات اینجا به وجود میآید. ولی خیلی مهم است. نماز باید در خانه محوریت باشد و هر چه ما خوب نماز بخوانیم و رفتار نمازی داشته باشیم، بچهها به ما جذب میشوند. شما قطعاً و یقیناً همه میدانند این را. یعنی یک وقتی من دیدم یک توی امامزاده برنامه داشتیم، تابستان بود. بعد دیدم که یک خانمی، حالا سر و وضعش خیلی خوب نبود، ولی بچهاش میگفت: من دوست دارم در این کلاسها باشم، کلاس قرآن و این مسئله. گفتم که حتی با شلوارک بچهاش را آورده بود، خودش هم سرباز بود. بعد به او گفتم: شما چرا و چه انگیزهای باعث شده که آمدی؟ بچه گفت: این فضا خوب است. ببینید، یعنی این زن با این تیپ، به این سر و وضع رسیده که اگر بچهاش عرضم بزرگ شود، آن که قرآن خوان بشود، نماز خوان بشود، با مراکز دینی و معنوی در ارتباط باشد، که خودش میشود یک سپر. بچهاش کمتر آسیب ببیند. شما بروید نگاه کنید، آن بچههایی که نماز میخوانند، بیشتر آسیبهای اجتماعی دارند یا آنهایی که نماز نمیخوانند؟ و جواب را قشنگ روشن از آمار، از مشاهدات، از تجربیات که افرادی که نوجوان شما، فرزند شما در خانه، هر چه رابطهاش با خدا کمتر باشد، گفت: کم میزاری، کم میآری، که خدا میگذارد، کم میآید. و این کس و آخرین مطلب را هم و آخرین مطلب را هم من عرض کنم در مورد مسئله نماز و خانواده و آنهم این است که نماز به انسان آرامش میدهد، ولی این آرامش این هم نشان شدن با افرادی که آنها ژنهایشان نمیدانم، انرژیهایشان به قول امروزیها مثبتتر است. شما از آنها آرامش میگیرید. چرا؟ در روایت داریم: نگاه کردن به چهره عالم عبادت است. چرا میگویند: نگاه کردن به چهره پدر و مادر عبادت است؟ برای اینکه این ارتباط با والدین اگر صمیمی و عاطفی باشد و اگر این ارتباط حالا ما با خدا نگاه کنیم، خلاصه به وجه خدا در نماز، خدا را ببینیم. چون بالاترین درجه حضور قلب در نماز این است که نمازگزار خدا را میبیند، نه احساس کند خدا او را میبیند. خوب، این قطعاً و یقیناً انسانی که اهل آرامش، اهل راز و نیاز و معنوی طبیعت باشد، آرامش بهتری دارد. آرامش بهتری دارد. حالا هر کس نمازخوان است، انقدر آرامش دارد. هر کس بهتر نماز بخواند، این آثار نماز بیشتر در این رفتارش وجودش، حرکات و سکناتش. گاهی وقتها یک جواب نقضی میدهیم. نوجوان میآید میگوید: آقا، من نماز میخوانم، چرا؟ چون پدرم به من ناسزا میگوید. یک جواب نقضی میدهیم. کارش اشتباه است، صد درصد قطعاً. اما یک جواب نقضی میدهیم میگوییم: ببین، پدرت نماز میخواند، این است که اگر نماز نمیخواند، چی میشد؟ تازه یک پاره آجر، حتماً یک لنگه کفش میکرد و بعد میزد تو سرت. خوب، ببینید ما نماز میخوانیم، دیگر اگر نماز خواندیم، چی؟ و هر چه نماز را بهتر بخوانیم، قطعاً و نه آثار نماز در زندگیمان هست. و این را من به پدر و مادرها بگویم میگویم: رفتار نمازی. حالا آن بحث شیوههای دعوت به نماز جای خودش دارد. اما مواظب و مراقب باشید رفتار نمازی باشد. آقا آمده و میگفت: حاج آقا، من جبهه رفتم، ولی نماز نمیخواندم. تا جبهه هم رفته بود، سربازیاش رفته بود جبهه و اینها. در آن فضا باز هم نماز میخواند. گفتم: چرا؟ برای اینکه من پدرم نماز صبح با کمربند مرا بیدار میکرد. این قدر که دیگر من یک حس بدی از نماز پیدا کرده بودم، تا جایی که سربازی هم رفتم جبهه، نماز نمیخواندم. بعدها، بعدها که بزرگتر شدم، انقدر با خودم کلنجار رفتم تا توانستم این ذهنیت را خالی کنم، پاک کنم که ارتباطش با نماز بود و این آزار و اذیت. مواظب باشیم هر چه ما در زندگیمان، در خانوادهمان که متأسفانه امروز معنویات آمده پایین، تاب و تحمل آمده پایین، گسست عاطفی به وجود آمده، هستی کنار من، ولی نیستی به یاد من. قطعاً و یقیناً درمانش میتواند خدا باشد، ذکر و معنویت و راز و نیاز باشد. و بدانید اگر میخواهید انرژیهای منفی را از خانواده و اطرافیان و روح و روان خودتان و اطرافیانتان پاک کنید، فقط با ذکر و عبادت خداست. برای همین است که اگر میگویید اگر قرار است نمازهای واجب و مستحب را در مسجد بخوانی، اما نمازهای مستحب بیا در خانه بخوان. چرا؟ چون انگار میخواهد تأکید کند که این ارتباط نماز و این آثار و برکات و خیرات نماز خانواده محروم نشود. در و دیوار خانواده، خانه محروم نشود. و شما بدانید که این ذکر، این دعا، این اذان گفتن بالاخره اطراف ما این انرژیهای منفی از بداخلاقی، از دعوا، از مشاجره، از غیبت و از تهمتها، از افرادی که میآیند در زندگی ما، این انرژیها را گرفتهاند. اما ما میتوانیم به وسیله راز و نیاز و نماز بزداییم این زنگارها را از خانه و خانواده و اهل خانواده خودمان. از اینکه خلاصه در این بیست و چند دقیقه با ما همراه بودید، من کمال تشکر را دارم. دوشنبههای نمازی را یادتان نرود. حالا که دوستان در مرکز تخصصی نماز این زحمت کشیدهاند، این برکت را خلاصه ارزانی داشتهاند برای ما و شما خوبانی که همراهان این کانال هستید، بدانید که هر چه ما در این کانال باشیم و این مطالب را بشنویم، این ذکر و این یادآوری برای ما هی به وجود میآید که خدای نکرده در این مسیر یک موقع غفلت و فراموشی ما را از آن مسیری که داریم خارج نکند. باز هم تشکر میکنم هم از شما، هم از مدیریت و دوستانی که زحمت این جلسه را میکشند. انشاالله استادان دیگر هم که بیایند و از ما بهتر و خوشبیان و با مطالب بیشتر قطعاً و یقیناً روی زندگی شما، روی نماز خواندن شما و روی نماز خوب خواندن شما انشاالله تأثیر داشته باشد. خدایا رب جعلنی مقیم الصلاة و من ذریتی ربنا و تقبل دعا. من دعا میکنم که خدا پنجره را به اتاقت باشد و عشق محتاج نگاهت باشد و عقل لبریز زبانت باشد. خدایا نگهدارتان و سلام و علیکم و رحمه الله و برکاته.
متن شما از نظر املایی به طور کلی صحیح است، اما برخی اصلاحات جزئی برای بهبود متن انجام میشود. در زیر متن با اصلاحات املایی ارائه شده است:
---
**بسم الله الرحمن الرحیم**
رَبِّ اشْرَحْ لِی صَدْرِی *وَ یَسِّرْ لِی أَمْرِی* وَاحْلُلْ عُقْدَةً مِنْ لِسَانِی *یَفْقَهُوا قَوْلِی*.
خوشحالیم که با یک حرکت میمون و مبارک در کانال مرکز تخصصی نماز راهاندازی شده و آنهم تحت عنوان «دوشنبههای نمازی». خوب، امشب با موضوع «نماز و خانواده»، بنده حقیر در خدمت شما خوبان هستم. انشاالله که در این بیست تا بیست و پنج دقیقهای که ما هستیم و پای معارف نماز مینشینیم، انشاالله مفید واقع بشود و بتوانیم این معارف نماز را انتقال بدهیم. اما من به عنوان مقدمه، وقتی میخواهم وارد بحث شوم، ببینید ما یک موقع در مورد ظاهر نماز صحبت میکنیم، یک موقع در مورد باطن نماز صحبت میکنیم و یک موقع در مورد نتیجه نماز صحبت میکنیم. زمانی که میگوییم در مورد ظاهر نماز صحبت میکنیم، میشود آداب نماز. زمانی که در مورد باطن نماز صحبت میکنیم، میشود اسرار نماز و زمانی که در مورد نتیجه نماز صحبت میکنیم، میشود آثار نماز. آداب نماز، اسرار نماز و آثار نماز قطعاً و یقیناً امشب اگر من میخواهم در مورد آثار نماز صحبت کنم، آنهم با رویکرد خانواده، باید بدانیم که کسانی که آداب نماز را رعایت کنند و پی به اسرار نماز ببرند و در وجود خودشان این سر را تجلی بدهند، خوب قطعاً و یقیناً میتوانند که نتیجه بهتری از آثار نماز را ببرند. پس اگر ما در مورد آثار صحبت میکنیم، بعد یکدفعه ذهنمان نرود که خوب چرا بعضی وقتها ما هست یا نیست یا اینکه مثلاً خوب خیلی در شدت و حدت و عرضم به حضورتان ضعف یا ایدهآل ما نیست که چرا ما این آثار نماز را نداریم. پس قطعاً بایستی آن آداب رعایت بشود و آن اسرار وجودی نماز تا برسیم به نتیجه بهتر که آن آثار است. در مورد آثار هم ما آثار فردی داریم، آثار خانوادگی داریم و آثار اجتماعی داریم. نماز میآید در چرخدنده زندگی انسان قرار میگیرد و این تصور غلطی است که فقط ما بگوییم نماز تشکر از خداست و من میخواهم تشکر کنم. شاید بخواهم صورت دیگر شکل دیگری باشد. نه، نماز دارای آثار و برکاتی است که میآید در لایههای مختلف زندگی انسان قرار میگیرد. یکی از آن لایهها آثار خانوادگی نماز است. حالا اینها را هر چه بهتر بدانیم، ما میتوانیم انتقال بدهیم این معارف را. انتقال بدهیم مردم علاقهمندان پی ببرند به آثار نماز در زندگیشان و کمکم فاصلهشان نزدیکتر بشود. گفت در مقابل خدا تاشو تا زندگی تو را تا نکند. از همینجا شروع کنیم. آیه قرآن میفرماید: *«وَاسْتَعِینُوا بِالصَّبْرِ وَالصَّلَاةِ»* (از صبر و نماز کمک بگیرید). یکی از علل عرضم به حضور شما آمار طلاق که در جامعه متأسفانه آمار رضایتمندی نیست و خیلی طرحها دارد پیاده میشود برای پیشگیری از بحث طلاق و کاهش طلاق در جامعه. یکی از آن موضوعات بحث تابآوری در خانوادههاست. وقتی تابآوری و تحمل و صبر پایین میآید، در مقابل مشکلات و شرایط سختیهایی که مربوط به زندگی مشترک و در خانواده است، میبینیم که خوب متأسفانه بعضیها یکی از درمانهایی که انتخاب میکنند، جدا شدن و طلاق گرفتن است. تابآوری اگر ما تابآوری در زندگیمان بالا برود، تحمل و صبر و استقامتمان بالا برود، قطعاً میتوانیم که سختیها، ناملایمتیها و نامرادیهای زندگی را بهتر تحمل کنیم. خوب، آیه قرآن میفرماید: *«وَاسْتَعِینُوا بِالصَّبْرِ وَالصَّلَاةِ»*. یکی از آثار نماز در خانواده، بالا بردن استقامت در برابر شدت و سختیهاست. به تعبیر قرآن کریم، قطعاً اگر من نماز خوبی بخوانم، رابطهام با خدا قوی باشد که فقط بعضیها فقط بگویند خوب ما با خدا حرف میزنیم، با خدا درد دل میکنیم، خواستههایمان را همیشه از خدا میخواهیم. در راه، در خیابان، در مسیر نشسته و برخاسته، نه، نماز چیز دیگری است. نماز آن تصویر شدن در برابر خداست و آثاری که در دل خود این صورت عبادت که بالاترین عبادت در بین تمام ادیان واقعی و آسمانی است، میشود نماز. یعنی کاملشده این عبادت، آنهم به صورت نماز. شما قطعاً و یقیناً وقتی که اتصال پیدا میکنی به آن منبع بینهایتی خدا، در وجودت استقامت میرود بالا. چرا من گفتم در مقابل خدا تاشو تا زندگی تو را تا نکند؟ مردان خدا وقتی آن قدرتهای بینهایتی خدا را میبینند، به وسیله اتصال به خداوند، آنهم به وسیله راز و نیاز و عبادت، دیگر در مقابل قدرتهای محدود، در مقابل مشکلات محدود، سر تسلیم فرود نمیآورند. این یک استقامت، تابآوری و تحمل لازمه زندگی امروز ماست. بالاخره امروز ما مشکلات و سختیهایی داریم، حالا یا مشکلاتمان مادی است، یا مشکلاتمان اجتماعی است یا مشکلات مشترک خانوادگی است. بالاخره یک ارتباطی پیدا میکند با این زندگی مشترک ما. و خیلی وقتها هست نوجوانی، جوانی میآید و میگوید: مگر من دیگر نمیتوانم گناه نکنم؟ تا این حرف را میزند، خوب من به او میگویم که دو تا کار بکن: یکی نماز بخوان، دو آنهم اول وقت. دو، زیارت عاشورا بخوان. چرا؟ چون هر دو به انسان استقامت میدهند. *«إِنَّا عَلَى صِرَاطٍ مُسْتَقِیمٍ»*. چرا ما حداقل در این هفده رکعت شبانهروز، ده مرتبه میگوییم: *«اهْدِنَا الصِّرَاطَ الْمُسْتَقِیمَ»*؟ صراط مستقیم. خدایا استقامت مرا در این مسیر چک کن و بالا ببر. دوره آخرالزمان بالاخره شهدای این سختیهاست. مسائل مادی هست و این نداشتنها در آن ابعاد چهارگانه زندگی، در خوشیها، در ناخوشیها، در بایدها و نبایدها. باید چکار بکنیم؟ خوب، یکی از آثار نماز استقامت و قویشدن است. برای همین من به نماز میگویم باشگاه استقامت. وقتی میروی در دل نماز قرار میگیری، تو را قوی میکند، سخت و محکم میکند. البته عرض کردم کسانی که بیشتر آداب و اسرار را داشته باشند، به نتیجه که آثار است میرسند. پس آثار برای هر کسی متفاوت است و به یکسان نیست در مسائل خانواده. پس استقامت را میبرد بالا. نکته دوم، یک روایت خیلی زیباست از پیامبر خدا که رحمتللعالمین است. عبارت روایت این است که میفرماید: انسان مؤمن اگر همسر خود را دوست داشته باشد، همین علاقه و دوست داشتن باعث میشود که او را آزار و اذیت نکند. تا اینجا که معلوم و روشن است که ما بالاخره کسی را که دوست داریم، قطعاً و یقیناً آزار و اذیتش نمیکنیم. در ادامه روایت این است که میگوید: انسان مؤمن اگر همسر خود را دوست نداشته باشد، ایمان او باعث میشود که او را آزار و اذیت نکند. ایمان یعنی ملاک این آزار و اذیت نکردن. ملاک آزار و اذیت نکردن همسر شده است. در نهایت این که بالاخره من همسر خودم را تحت هر عنوانی دوست نداشته باشم، ایمانم باعث میشود که آزار و اذیت نکنم. حالا این ایمان چگونه تقویت میشود؟ بالاخره هر کس به یک میزانی ایمان دارد. ایمانها متفاوتند. *«الَّذِینَ یُؤْمِنُونَ بِالْغَیْبِ وَیُقِیمُونَ الصَّلَاةَ»*. بالاخره از صفات آنهایی که ایمان و باور به غیب دارند، این است که در مقابل خدا سر کرنش و تسلیم فرود میآورند. یکی از مسائلی که ایمان انسان را بالاتر میبرد، نماز است. چرا؟ چون آفت ایمان غفلت است و اگر غفلتزدایی میخواهی بکنی، به وسیله راز و نیاز و عبادت و بالاترین عبادت نماز که حداقل سه وعده (پنج وعده: صبح، ظهر، عصر، مغرب و عشا) میآید. *«بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِیمِ. اللَّهُ أَکْبَرُ»*. یعنی یک مقدار تمرین میکنیم که کنترل زمانمان را حداقل به اندازه چند دقیقه داشته باشیم، کنترل چشممان را داشته باشیم، دستمان را داشته باشیم. حاج احمد آقا در خاطرات خودش میگوید که یک شب امام را در خواب دیدم. گفتم: آقا، تو برزخ چه خبر؟ امام در خواب به من گفت: احمد، دستت را هم اگر تکان دادهای، نوشتهاند. استادی داشتیم که میگفت: یک روز عصبانی شدم. سر عصبانیت یک سیلی زدم تو گوش همسرم. بعد بلافاصله عذرخواهی کردم. از او فهمیدم به خودم آمدم. چک کردم، معذرتخواهی کردم. چون انسان بالاخره اگر گناه هم میکند، بعد زود برود جبران بکند، توبه بکند. مگر سریع عذرخواهی کردم، معذرتخواهی کردم. تمام شد. سال بعد مشرف شدیم خانه خدا. گفتم: حاج خانم، گفت: بله، ما پارسال حواسمان نبود، یک سیلی به ناحق زدیم تو گوش شما. بگو به کعبه، به خانه خدا، به صاحب این خانه که من تو را بخشیدم. بعد همسرم گفت که: خوب، من همان موقع بخشیدمت. باشه، این جام به این کعبه قسم، بخشیدم. میگوید: دو سال بعد از آن ماجرا گذشت و من مشرف شدم عتبات عالیات. بینالحرمین بودم. به خانم گفتم: حاج خانم، گفت: بله، خوب من سه سال پیش حواسمان نبود، سیلی زدیم تو گوش به ناحق. حالا به حق یا به ناحق، هر چیزی. خوب، بگو به این حرم امام حسین، من تو را بخشیدم. گفت: من بخشیدمت. گفت: نه، اینجا بگو. حالا بگو به حرم امام حسین. به حرم حضرت عباس، به حرم امیرالمؤمنین، به حرم کاظم، مصلّی بالا، بخشیدم. یک سری دیگر تو گوشم از دست، از سرم بخشیدمت. استاد امام میگفت: پنجاه سال از آن قضیه گذشته و عین پنجاه سال را من دارم خودم را سرزنش میکنم که چرا اختیار دستم یک لحظه با خودم نبود. خوب، این وضعیت برای انسان چگونه حاکم میشود در رفتارش که ایمانش به خدا بالاتر ببرد؟ و قطعاً و یقیناً هرچه ما اهتمام داشته باشیم، توجه داشته باشیم، مراقبت و مواظبت داشته باشیم به امر نماز، روی ایمان ما تأثیر میگذارد. روغن زدایی چون غفلتزدایی بالاخره درمان قرآن ذکر است. میگوید: انسان اگر میخواهد غفلت را از وجود خودش بزداید، باید دائمالذکر باشد. خوب، نماز که دیگر ذکر *«اللَّهُ أَکْبَرُ»* و بالاترین ذکر است. *«أَقِمِ الصَّلَاةَ لِذِکْرِی»*. برای این مسئله است که انسان دائم خودش را وضع کند، یادآوری کند و موجبات ذکر درونی و ذکر قلبیاش که قلب دیگر ذاکر بشود، از آن مرحله زمان بگذرد. قطعاً و یقیناً برکاتش در عرضم به حضورتان در خانواده، سومین مسئله از آثار نماز در خانواده، یک دعای خیلی زیبایی کرده حضرت ابراهیم (ع). شنیدید که: *«رَبِّ اجْعَلْنِی مُقِیمَ الصَّلَاةِ وَمِنْ ذُرِّیَّتِی»* (پروردگارا، مرا و ذریهام را از برپاکنندگان نماز قرار ده). خیلی قشنگ است. میگوید: هم من اهل نماز باشم، هم ذریهام (یعنی نسلهای بعد من). دکتر اکبری که پدر علم پزشکی جامعهگرا در ایران است، یک نکتهای گفت. بعد من این نکته را بردم روی بحث عرضم. به وضوح این آیه تازه متوجه شدم حضرت ابراهیم (ع) چه فرموده است. دکتر اکبری در تحقیقات خودش روی ژنها وقتی کار کرده، میگوید: من متوجه شدم بالاخره نماز روی تغییر بیان ژنها که تأثیر میگذارد. استقامت ژنها، بیان ژنها بالاتر میرود به وسیله راز و نیاز و ذکر و نماز. بعد چقدر جالب بود در صحبتهایش میگفت: انقدر تأثیر میگذارد که روی مقاومت و استقامت ژنها. چون بالاخره ژنها هر چه مقاومتر باشند، این اثرش در مقابل بیماری مقاومتر میشود. به این سختی، به این آسانی (ببخشید به این آسانی) خلاصه تسلیم آن بیماری نمیشود. اما جالب است که میگفت: نماز نهتنها بیان ژنها را تغییر میدهد، یعنی بیان منفی تبدیل به بیان مثبت میکند، یک نکته دیگر مقاومت را میبرد بالا، استقامت را میبرد بالا. این است که حتی این ژن آنقدر قوی میشود که تأثیر روی نسلهای بعد از شما دارد. *«سُبْحَانَ اللَّهِ»*. نماز روی ژنهای انسان تأثیر میگذارد. هر چه ژن انسان مقاومتر باشد، عرضم به حضورتان، روی نسلهای بعد از ما هم تأثیر میگذارد. بعد شما نگاه کنید، حالا حضرت ابراهیم فقط مسئله بیماری نیست که بگویید حالا حضرت ابراهیم ببین چه دعایی کرده، چقدر پر رمز و راز بوده که خداوند در قرآن میرود: *«رَبِّ اجْعَلْنِی مُقِیمَ الصَّلَاةِ وَمِنْ ذُرِّیَّتِی»*. یعنی بزرگواران، نماز فقط به تو آرامش نمیدهد، بلکه هر چه این ژن معنویت در وجود تو باشد، این تأثیر را روی پایههای زیستی که در واقع به آن میگویند قانون وراثت، پایههای زیستشناسی، تأثیر نسل بعد از شما میگذارد. یعنی شما نهتنها با نماز داری این آرامش را برای خودت میخری، هدیه میکنی به خودت، بلکه به نسلهای بعد از خودت هم هدیه میکنی. ببینید، یعنی الان مثلاً شاید بگویند آثار خانواده به فرزندان. آقا، فرزندان هیچی، شاید من هنوز خانواده دارم، ازدواج کردهام، ولی هنوز فرزند ندارم. آفرین، نهتنها روی خانواده، بلکه روی آن نسل، آن بچههایی که هنوز به دنیا نیامدهاند، فرزندان شما، نوه شما، نتیجه شما، نهدیدۀ شما، آنها هم تأثیر میگذارد. ژن، ژن سالمتری به وسیله این پایه زیستی که قانون وراثت انتقال پیدا میکند، در نسل. ببینید چقدر نماز و خانواده. باز یک نکته دیگر که من باید عرض کنم در آثار نماز این است که ببینید، نماز سپر است، دژ است، بالاخره مثل یک جلیقه ضد گلوله است. چرا؟ چون قرآن میفرماید: *«إِنَّ الصَّلَاةَ تَنْهَى عَنِ الْفَحْشَاءِ وَالْمُنْکَرِ»* (نماز از کارهای زشت و ناپسند بازمیدارد). کدام نماز؟ ما میگوییم نماز قرآنی. منظور نماز قرآنی است که دو تا ویژگی دارد: خضوع و خشوع دارد. آن آداب و آن اوقات را باید رعایت بشود. به میزانش آثار نماز در زندگی انسان میآید. چه جوری است که نماز *«تَنْهَى عَنِ الْفَحْشَاءِ وَالْمُنْکَرِ»*؟ این سپر برای ماست. وقتی این سپر برای من است، دقیقاً من میتوانم با این سپر نهتنها خودم را مقاوم کنم، بلکه روی خانواده تأثیر بگذارم و یک سری آفتهایی که امروز در جامعه ما بعضی از خانوادهها، بعضی از فرزندان، بعضی از نوجوانان دچار شدهاند، اینها را فاصلهاش را زیاد کنم و بتوانم که این سپر مقاوم باشد در مقابل آن آفتها و آن آسیبهای اجتماعی که امروز دارد دچارش میشویم. ما متأسفانه خانوادهها و فرزندان ما قطعاً و یقیناً اگر پدری، اگر مادری در خانه نماز خوب بخواند، به شرطی که رفتارش نمازی باشد. رفتار نمازی گفت که نماز خواند، بعد گرفت بچهاش را زد. گفت: آقا، نماز بگو. چرا بچهات را میزنی؟ گفت: تلویزیون داشت پخش میشد، داشت اخبار پخش میکرد. پاشد رفت کانال را عوض کرد. یعنی چی؟ یعنی هم نماز خواند، هم اخبار را به او میکرد که نماز نشد. نماز نکته دوم که رفتارش نمازی نیست. چون مثل ما داریم وقتی داریم که اگر نماز بخوانی، ولی از روی غضب به چهره پدر و مادرت نگاه کنی، نمازت در روایت از پیامبر خدا داریم: اگر مردی همسر خود اگر نماز بخواند و همسر خودش را آزار و اذیت کند، نمازش باطل است. نهتنها مرد، در روایت عمره اتم یعنی زن هم همینطور است. زن اگر نماز بخواند، ولی همسرش را آزار و اذیت کند، نمازش باطل است. ببینید این از نماز بخواهد برای استحکام خانواده، برای محکم شدن این پایههای خانواده چکار کند، کمک بگیرد. باز هم نکته بعدی شما ببینید، وقتی عذب هست، یعنی مجرد. توصیه به او بکنید برو چک کن، برو عرضم به حضورتان که ازدواج کن. اگر ازدواج کنی، میخواهد کمک بگیرد از نماز برای تشکیل خانواده. من ثواب نمازت را بیشتر میکنم. آدم مجرد یک نوع ثواب دارد، آدم متأهل یک ثواب دیگر دارد. یعنی از نماز میخواهد برای تو ترویج و تشویق نماز هم استفاده بکند. ببینید چقدر این آثار میتواند در زندگی انسان و نماز باشد. و یک نکتهای هم من عرض کنم، خیلی وقتها در بحث مشاورهها خانم، دخترخانوم میآید میگوید: آقا، یک خواستگاری برای من آمده، همهچیزش خوب است، همهچیزش خوب است، خدا را شکر الحمدلله، فقط یک چیز به من میگوید: من فقط نماز نمیخوانم. خوب، من چکار کنم؟ بله بگویم، نه بگویم؟ میگوییم: ببخشید، اول این سؤال: تو خودت نماز میخوانی یا نمیخوانی؟ دیگر نه، نماز میخوانم. او هم گفته: من نماز نمیخوانم، ولی کاری به نماز تو هم ندارم. آیا حسین بروم مسجد؟ اگر خواستی میرود. نمیدانم، حسینیه، مراسم فلان، کاری ندارم، اما از من نخواه، اما کاری به تو ندارم. بخواهم. خوب، من بگویم بله یا بگویم نه؟ بگوییم یک سؤال و سوال این است که شما در آینده این بچه که میخواهد به دنیا بیاید، باید به نماز خواندن پدر و مادرش نگاه کند یا به بینمازی پدرش؟ یا بالعکس به نماز خواندن پدرش نگاه کند یا به بینمازی مادرش؟ خیلی مهم است دیگر. آیا شمایی که بچه را در آغوش میگیری، پسرم، دخترم، بیا نماز بخوان، نمازخوان به جهنم میبرند؟ خدا بعد آن آقا شاکی میشود یا آن خانم بینوا شاکی نمیشود. چی شد؟ چی شد؟ شما نماز بخوان، به بهشت میروی، ما شدیم جهنمی؟ بچه من نمیخواهم نماز بخوانم. یعنی تعارضها و مشکلات اینجا به وجود میآید. ولی خیلی مهم است. نماز باید در خانه محوریت باشد و هر چه ما خوب نماز بخوانیم و رفتار نمازی داشته باشیم، بچهها به ما جذب میشوند. شما قطعاً و یقیناً همه میدانند این را. یعنی یک وقتی من دیدم یک توی امامزاده برنامه داشتیم، تابستان بود. بعد دیدم که یک خانمی، حالا سر و وضعش خیلی خوب نبود، ولی بچهاش میگفت: من دوست دارم در این کلاسها باشم، کلاس قرآن و این مسئله. گفتم که حتی با شلوارک بچهاش را آورده بود، خودش هم سرباز بود. بعد به او گفتم: شما چرا و چه انگیزهای باعث شده که آمدی؟ بچه گفت: این فضا خوب است. ببینید، یعنی این زن با این تیپ، به این سر و وضع رسیده که اگر بچهاش عرضم بزرگ شود، آن که قرآن خوان بشود، نماز خوان بشود، با مراکز دینی و معنوی در ارتباط باشد، که خودش میشود یک سپر. بچهاش کمتر آسیب ببیند. شما بروید نگاه کنید، آن بچههایی که نماز میخوانند، بیشتر آسیبهای اجتماعی دارند یا آنهایی که نماز نمیخوانند؟ و جواب را قشنگ روشن از آمار، از مشاهدات، از تجربیات که افرادی که نوجوان شما، فرزند شما در خانه، هر چه رابطهاش با خدا کمتر باشد، گفت: کم میزاری، کم میآری، که خدا میگذارد، کم میآید. و این کس و آخرین مطلب را هم و آخرین مطلب را هم من عرض کنم در مورد مسئله نماز و خانواده و آنهم این است که نماز به انسان آرامش میدهد، ولی این آرامش این هم نشان شدن با افرادی که آنها ژنهایشان نمیدانم، انرژیهایشان به قول امروزیها مثبتتر است. شما از آنها آرامش میگیرید. چرا؟ در روایت داریم: نگاه کردن به چهره عالم عبادت است. چرا میگویند: نگاه کردن به چهره پدر و مادر عبادت است؟ برای اینکه این ارتباط با والدین اگر صمیمی و عاطفی باشد و اگر این ارتباط حالا ما با خدا نگاه کنیم، خلاصه به وجه خدا در نماز، خدا را ببینیم. چون بالاترین درجه حضور قلب در نماز این است که نمازگزار خدا را میبیند، نه احساس کند خدا او را میبیند. خوب، این قطعاً و یقیناً انسانی که اهل آرامش، اهل راز و نیاز و معنوی طبیعت باشد، آرامش بهتری دارد. آرامش بهتری دارد. حالا هر کس نمازخوان است، انقدر آرامش دارد. هر کس بهتر نماز بخواند، این آثار نماز بیشتر در این رفتارش وجودش، حرکات و سکناتش. گاهی وقتها یک جواب نقضی میدهیم. نوجوان میآید میگوید: آقا، من نماز میخوانم، چرا؟ چون پدرم به من ناسزا میگوید. یک جواب نقضی میدهیم. کارش اشتباه است، صد درصد قطعاً. اما یک جواب نقضی میدهیم میگوییم: ببین، پدرت نماز میخواند، این است که اگر نماز نمیخواند، چی میشد؟ تازه یک پاره آجر، حتماً یک لنگه کفش میکرد و بعد میزد تو سرت. خوب، ببینید ما نماز میخوانیم، دیگر اگر نماز خواندیم، چی؟ و هر چه نماز را بهتر بخوانیم، قطعاً و نه آثار نماز در زندگیمان هست. و این را من به پدر و مادرها بگویم میگویم: رفتار نمازی. حالا آن بحث شیوههای دعوت به نماز جای خودش دارد. اما مواظب و مراقب باشید رفتار نمازی باشد. آقا آمده و میگفت: حاج آقا، من جبهه رفتم، ولی نماز نمیخواندم. تا جبهه هم رفته بود، سربازیاش رفته بود جبهه و اینها. در آن فضا باز هم نماز میخواند. گفتم: چرا؟ برای اینکه من پدرم نماز صبح با کمربند مرا بیدار میکرد. این قدر که دیگر من یک حس بدی از نماز پیدا کرده بودم، تا جایی که سربازی هم رفتم جبهه، نماز نمیخواندم. بعدها، بعدها که بزرگتر شدم، انقدر با خودم کلنجار رفتم تا توانستم این ذهنیت را خالی کنم، پاک کنم که ارتباطش با نماز بود و این آزار و اذیت. مواظب باشیم هر چه ما در زندگیمان، در خانوادهمان که متأسفانه امروز معنویات آمده پایین، تاب و تحمل آمده پایین، گسست عاطفی به وجود آمده، هستی کنار من، ولی نیستی به یاد من. قطعاً و یقیناً درمانش میتواند خدا باشد، ذکر و معنویت و راز و نیاز باشد. و بدانید اگر میخواهید انرژیهای منفی را از خانواده و اطرافیان و روح و روان خودتان و اطرافیانتان پاک کنید، فقط با ذکر و عبادت خداست. برای همین است که اگر میگویید اگر قرار است نمازهای واجب و مستحب را در مسجد بخوانی، اما نمازهای مستحب بیا در خانه بخوان. چرا؟ چون انگار میخواهد تأکید کند که این ارتباط نماز و این آثار و برکات و خیرات نماز خانواده محروم نشود. در و دیوار خانواده، خانه محروم نشود. و شما بدانید که این ذکر، این دعا، این اذان گفتن بالاخره اطراف ما این انرژیهای منفی از بداخلاقی، از دعوا، از مشاجره، از غیبت و از تهمتها، از افرادی که میآیند در زندگی ما، این انرژیها را گرفتهاند. اما ما میتوانیم به وسیله راز و نیاز و نماز بزداییم این زنگارها را از خانه و خانواده و اهل خانواده خودمان. از اینکه خلاصه در این بیست و چند دقیقه با ما همراه بودید، من کمال تشکر را دارم. دوشنبههای نمازی را یادتان نرود. حالا که دوستان در مرکز تخصصی نماز این زحمت کشیدهاند، این برکت را خلاصه ارزانی داشتهاند برای ما و شما خوبانی که همراهان این کانال هستید، بدانید که هر چه ما در این کانال باشیم و این مطالب را بشنویم، این ذکر و این یادآوری برای ما هی به وجود میآید که خدای نکرده در این مسیر یک موقع غفلت و فراموشی ما را از آن مسیری که داریم خارج نکند. باز هم تشکر میکنم هم از شما، هم از مدیریت و دوستانی که زحمت این جلسه را میکشند. انشاالله استادان دیگر هم که بیایند و از ما بهتر و خوشبیان و با مطالب بیشتر قطعاً و یقیناً روی زندگی شما، روی نماز خواندن شما و روی نماز خوب خواندن شما انشاالله تأثیر داشته باشد. خدایا رب جعلنی مقیم الصلاة و من ذریتی ربنا و تقبل دعا. من دعا میکنم که خدا پنجره را به اتاقت باشد و عشق محتاج نگاهت باشد و عقل لبریز زبانت باشد. خدایا نگهدارتان و سلام و علیکم و رحمه الله و برکاته.