■ اسرار نشستن پيش از قيام [در غير تشهد]
اسرار نشستن پيش از قيام [در غير تشهد]
انسان بايد در پي سر برداشتن از سجده، اندكي بنشيند و آرام گيرد و سپس برخيزد. امير المؤمنين(ع) میفرماید: "اين که بنشینید و سپس برخیزید، مايه بزرگداشت نماز است. "[1] برخاستن بدون اندکی نشستن، از مردم جفاكار سرميزند.
حضرت ابوالحسن(ع) فرموده است: "در نماز هنگامي که از واپسين سجده سر برداشتي، پيش از آن كه برخيزي، كمي بنشين! سپس پيش از برداشتن دستها، زانوها را از زمين بلند كن و دستهايت را باز نما و سنگيني بدن را بر آنها قرار بده و آنگاه برخيز! اين كار نشانه وقار مؤمني است كه در پيشگاه خدا فروتني ميورزد و از سجدهات سبكبار قيام نما؛ چنان كه اين گروه بيخير در نمازشان انجام ميدهند."[2]
از این حدیث ارجمند برداشت میشود که هر کاري که در آن احترام و بزرگداشت نماز صورت گيرد، سفارش شده است. اما هر کاري که مايه سبک شمردن نماز گردد که در روایات با تعبیر "استخفاف"[3] آمده، نهی شده است. بنا بر این، مثلاً شتابان خواندن نماز نامطلوب است. نيز خدا دوست ندارد که انسان مقدمات و تعقیبات نماز را رها کند. همچنين رها کردن مستحبات در نماز، پسندیده نيست؛ زيرا اینها با بزرگ داشتن نماز سازگاري ندارد. در مجموع، باید گفت که آداب نماز که زمينهساز دستيابي به اسرار آن است، بزرگ داشتن و تعظیم آن به شمار ميآيد و مراقبت بر انجام آن لازم است.
پی نوشت ها
[1]. إنّ هذا ـ أي الجلوس ثم النهوض ـ من توقير الصّلاة. (وسائل الشيعة، ج6، ص 347)
[2]. قَالَ سَمِعْتُ أَبَاالْحَسَنِ يَقُولُ: إِذَا رَفَعْتَ رَأْسَكَ مِنْ آخِرِ سَجْدَتِكَ فِي الصَّلَاةِ قَبْلَ أَنْ تَقُومَ فَاجْلِسْ جَلْسَةً ثُمَّ بَادِرْ بِرُكْبَتَيْكَ إِلَى الْأَرْضِ قَبْلَ يَدَيْكَ وَ ابْسُطْ يَدَيْكَ بَسْطاً وَ اتَّكِ عَلَيْهِمَا ثُمَّ قُمْ فَإِنَّ ذَلِكَ وَقَارُ الْمَرْءِ الْمُؤْمِنِ الْخَاشِعِ لِرَبِّهِ وَ لَا تَطِيشُ مِنْ سُجُودِكَ مُبَادِراً إِلَى الْقِيَامِ كَمَا يَطِيشُ هَؤُلَاءِ الْأَقْشَابُ فِي صَلَاتِهِم. (مستدرک الوسائل، ج4، ص456)
[3]. َ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ: لَيْسَ مِنِّي مَنِ اسْتَخَفَّ بِالصَّلَاةِ لَا يَرِدُ عَلَيَّ الْحَوْضَ لَا وَ اللَّهِ. (بحار الانوار، ج80، ص9)