أ‌)        اقامه كننده نماز

بعد از سلام های مکرر در زیارت وارث و بیان وراثت انبیاء ع اولین شهادتی که در مورد امام حسین ع می دهیم عبارت است از:

... أَشْهَدُ أَنَّكَ قَدْ أَقَمْتَ الصَّلاةَ ... [1].

ب‌)     دعوت بر اساس نماز

مردم كوفه در اولين نامه به امام حسين(ع)نوشتند كه ما حاكم كوفه را قبول نداريم. پشت سر او نماز نمي‏خوانيم. او نماز جماعت و جمعه را براي دربار خود اقامه مي‏كند نه مردم.[2]

ت‌)     شروع حرکت از مسجد النبی ص

امام حسين(ع) در شب آخر در مدينه نيمه شب به مسجد النّبي آمد و نمازخواند و خداحافظي كرد:

... فَلَمَّا أَقْبَلَ اللَّيْلُ رَاحَ إِلَى مَسْجِدِ النَّبِيِّ ص لِيُوَدِّعَ الْقَبْرَ فَلَمَّا وَصَلَ إِلَى الْقَبْرِ سَطَعَ لَهُ نُورٌ مِنَ الْقَبْرِ فَعَادَ إِلَى مَوْضِعِهِ فَلَمَّا كَانَتِ اللَّيْلَةُ الثَّانِيَةُ رَاحَ لِيُوَدِّعَ الْقَبْرَ فَقَامَ يُصَلِّي فَأَطَالَ فَنَعَسَ وَ هُوَ سَاجِدٌ فَجَاءَهُ النَّبِيُّ وَ هُوَ فِي مَنَامِهِ فَأَخَذَ الْحُسَيْنَ وَ ضَمَّهُ إِلَى صَدْرِهِ وَ جَعَلَ يُقَبِّلُ بَيْنَ عَيْنَيْهِ وَ يَقُولُ بِأَبِي أَنْتَ كَأَنِّي أَرَاكَ مُرَمَّلًا بِدَمِكَ بَيْنَ عِصَابَةٍ مِنْ هَذِهِ الْأُمَّةِ يَرْجُونَ شَفَاعَتِي مَا لَهُمْ عِنْدَ اللَّهِ مِنْ خَلَاقٍ يَا بُنَيَّ إِنَّكَ قَادِمٌ عَلَى أَبِيكَ وَ أُمِّكَ وَ أَخِيكَ وَ هُمْ مُشْتَاقُونَ إِلَيْكَ وَ إِنَّ لَكَ فِي الْجَنَّةِ دَرَجَاتٍ لَا تَنَالُهَا إِلَّا بِالشَّهَادَةِ فَانْتَبَهَ الْحُسَيْنُ ع مِنْ نَوْمِهِ بَاكِيا ... [3]

ث‌)     تبلیغات در مسجد الحرام

بيشتر تبليغات و ملاقات‏هاي امام حسين(ع) در مكّه در مسجد الحرام بود.

ج‌)     سخنراني ها کنار نماز

تمام سخنان امام حسين(ع)از مكّه تا كربلا در هر منزلي بعد از نماز بوده است.[سخنان امام حسين (ع) از نجمي].

معاويه به شخصي گفت: درمسجد پيامبر(ص)در مدينه آن كه هر گاه سخن مي‏گويد مردم تكان نمي‏خورند حسين بن علي است.اذا دخلت مسجد رسول الله (صلّي الله عليه و آله و سلّم) فرأيتَ خلقة فيها قوم كانّ علي رؤوسهم الطّير فتلك حلقة أبي عبدالله. [4]

1-      سخنراني امام (ع) برای سپاه حر وقت نماز

الشَّيْخُ الْمُفِيدُ فِي الْإِرْشَادِ، وَ غَيْرُهُ فِي غَيْرِهِ فِي سِيَاقِ قِصَّةِ مَسِيرِ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ الْحُسَيْنِ ع إِلَى الْعِرَاقِ قَالُوا فَلَمْ يَزَلِ الْحُرُّ مُوَافِقاً لِلْحُسَيْنِ ع حَتَّى حَضَرَتْ صَلَاةُ الظُّهْرِ فَأَمَرَ الْحُسَيْنُ ع الْحَجَّاجَ بْنَ مَسْرُوقٍ أَنْ يُؤَذِّنَ فَلَمَّا حَضَرَتِ الْإِقَامَةُ خَرَجَ الْحُسَيْنُ ع فِي إِزَارٍ وَ رِدَاءٍ وَ نَعْلَيْنِ فَحَمِدَ اللَّهَ وَ أَثْنَى عَلَيْهِ ثُمَّ قَالَ أَيُّهَا النَّاسُ إِنِّي لَمْ آتِكُمْ حَتَّى أَتَتْنِي كُتُبُكُمْ وَ قَدِمَتْ عَلَيَّ رُسُلُكُمْ أَنِ اقْدَمُ عَلَيْنَا فَإِنَّهُ لَيْسَ لَنَا إِمَامٌ لَعَلَّ اللَّهَ أَنْ يَجْمَعَنَا وَ إِيَّاكُمْ عَلَى الْهُدَى وَ الْحَقِّ فَإِنْ كُنْتُمْ عَلَى ذَلِكَ فَقَدْ جِئْتُكُمْ فَأَعْطُونِي مَا أَطْمَئِنُّ إِلَيْهِ مِنْ عُهُودِكُمْ وَ مَوَاثِيقِكُمْ وَ إِنْ لَمْ تَفْعَلُوا وَ كُنْتُمْ لِمَقْدَمِي كَارِهِينَ انْصَرَفْتُ عَنْكُمْ إِلَى الْمَكَانِ الَّذِي جِئْتُ عَنْهُ إِلَيْكُمْ فَسَكَتُوا عَنْهُ وَ لَمْ يَتَكَلَّمُوا كَلِمَةً فَقَالَ لِلْمُؤَذِّنِ أَقِمِ الصَّلَاةَ فَأَقَامَ الصَّلَاةَ فَقَالَ ع لِلْحُرِّ تُرِيدُ أَنْ تُصَلِّيَ بِأَصْحَابِكَ فَقَالَ الْحُرُّ لَا بَلْ تُصَلِّي أَنْتَ وَ نُصَلِّي بِصَلَاتِكَ فَصَلَّى بِهِمُ الْحُسَيْنُ ع الْخَبَرَ [5]

2-      نماز صبح عاشورا و سخنرانی بعد از آن

عَنِ الْحَلَبِيِّ قَالَ سَمِعْتُ أَبَا عَبْدِ اللَّهِ ع يَقُولُ إِنَّ الْحُسَيْنَ ع صَلَّى بِأَصْحَابِهِ الْغَدَاةَ ثُمَّ الْتَفَتَ إِلَيْهِمْ فَقَالَ إِنَّ اللَّهَ قَدْ أَذِنَ فِي قَتْلِكُمْ فَعَلَيْكُمْ بِالصَّبْر [6]

المسعودي في اثبات الوصية: و اصبح الحسين عليه‏السلام فصلي باصحابه الفجر ثم قام خطيبا و قال: لاصحابه ان الله عزوجل قد اذن في قتلکم اليوم و قتلي. و عليکم بالصبر.

3-      سخنان امام (ع) پس از نماز ظهر عاشورا

ولما فرغ الحسين (عليه السلام) من الصلاة قال لأصحابه: يا کرام هذه الجنة قد فتحت أبوابها واتصلت أنهارها وأينعت ثمارها، وهذا رسول الله والشهداء الذين قتلوا في سبيل الله يتوّقعون قدومکم ويتباشرون بکم، فحاموا عن دين الله ودين نبيّه وذبوا عن حرم الرسول فقالوا: نفوسنا لنفسک الفداء ودماؤنا لدمک الوقاء فوالله لا يصل اليک والي حرمک سوء وفينا عرق يضرب . [7]

ح‌)     تقاضاي تأخير جنگ به خاطر نماز

در روز نهم محرّم، عمر سعد و ديگر سران نظامي تصميم گرفتند که با يک حمله عمومي کار را يکسره کنند، حرکت لشگرها و بالارفتن گرد و غبارها همه را متوجّه خود ساخت، امام حسين‏ عليه السلام برادرش حضرت عبّاس‏ عليه السلام را فرستاد تا علّت حرکت سپاه دشمن را بداند.

قال الامام الحسين‏ عليه السلام: يا عبَّاسُ: اِرْکَبْ بِنَفْسي أَنْتَ - يا أَخي - حَتَّي تَلْقاهُمْ فَتَقُولَ لَهُمْ: ما لَکُمْ؟ وَما بَدالَکُمْ؟ وَتَسْأَلْهُمْ عَمَّا جاءَبِهِم؟.

امام حسين‏ عليه السلام فرمود: (برادرم توبه جاي من سوار شو و بنزد اينان برو و به ايشان بگو چيست شما را و چه مي‏خواهيد؟ و از سبب آمدن ايشان پرسش کن).

حضرت عبّاس رفت و بازگشت و فرمود: مي‏گويند يا با يزيد بيعت کن و يا آماده نبرد باش.

حضرت اباعبدالله‏ عليه السلام به برادر فرمود:

اِرْجَعْ اِلَيْهِمْ فَاِن اِسْتَطَعْتَ أَنْ تُؤَخِّرَهُمْ إِلي غَدْوَةٍ وَتَدْفَعَهُمْ عَنَّا الْعَشِيَّةَ، لَعَلَّنا نُصَلّي لِرَبِّنا اللَّيْلَةَ وَنَدْعُوهُ وَنَسْتَغْفِرُهُ، فَهُوَ يَعْلَمُ أَنّي کُنْتُ اُحِبُّ الصَّلاةَ لَهُ وَتِلاوَةَ کِتابِهِ وَکَثْرَةَ الدُّعاءِ وَالْاِسْتِغْفارِ. [8]

(بسوي آنان بازگرد و تلاش کن جنگ را به فردا واگذاري تا ما امشب را نماز بخوانيم و به دعا و استغفار بگذرانيم، خدا مي‏داند من از کساني هستم که نماز و قرآن خواندن، و زياد دعا کردن، و استغفار را دوست دارم).

طبري نیز همین را نقل مي کند.

خ‌)     شب عاشورا

قَالَ عَلِيُّ بْنُ الْحُسَيْنِ(ع):فَقَامَ لَيْلَتَهُ كُلَّهَا يُصَلِّي وَ يَسْتَغْفِرُ وَ يَدْعُو وَ يَتَضَرَّعُ وَ قَامَ أَصْحَابُهُ كَذَلِكَ يُصَلُّونَ وَ يَدْعُونَ وَ يَسْتَغْفِرُونَ[9] .

قَالَ الرَّاوِي: بَاتَ الْحُسَيْنُ وَ أَصْحَابُهُ تِلْكَ اللَّيْلَةَ وَ لَهُمْ دَوِيٌّ كَدَوِيِّ النَّحْلِ مَا بَيْنَ رَاكِعٍ وَ سَاجِدٍ وَ قَائِمٍ وَ قَاعِدٍ فَعَبَرَ إِلَيْهِمْ فِي تِلْكَ اللَّيْلَةِ مِنْ عَسْكَرِ عُمَرَ بْنِ سَعْدٍ اثْنَانِ وَ ثَلاثُونَ رَجُلا... [10]

وقيل: أنه ما نام في هذه الليلة الحسين (عليه السلام) ولا أحد من أصحابه وأعوانه إلي الصبح، وکذلک النسوة والصبيان وأهل البيت کلّهم يدعون، ويوادعون بعضهم بعضاً.

فکان صلوات الله عليه کما وصفه ابنه إمامنا المهدي (عليه السلام): ... كُنْتَ لِلرَّسُولِ وَلَداً وَ لِلْقُرْآنِ سَنَداً وَ لِلْأُمَّةِ عَضُداً وَ فِي الطَّاعَةِ مُجْتَهِداً حَافِظاً لِلْعَهْدِ وَ الْمِيثَاقِ نَاكِباً عَنْ سَبِيلِ الْفُسَّاقِ تَتَأَوَّهُ تَأَوُّهَ الْمَجْهُودِ طَوِيلَ الرُّكُوعِ وَ السُّجُودِ زَاهِداً فِي الدُّنْيَا زُهْدَ الرَّاحِلِ عَنْهَا نَاظِراً إِلَيْهَا بِعَيْنِ الْمُسْتَوْحِشِ مِنْهَا ... [11]

د‌)       تاثیرعبادت و نماز

شب عاشورا 32 نفر از لشكر يزيد كه عبورشان از كنار خيمه‏هاي امام حسين(ع)بود تحت تأثير قرار گرفتند.[12]

عبادت‌ها و نمازهای در طول راه و نیز در شب عاشوراي حسين و اصحاب گرامي‌اش حرّ و عده‌اي ديگر را به سوي حق رهنمون کرد و در مسير راه نيز زهير و عده‌اي را به جانب حق کشانيد. اين کشتي نجات تا پايان دنيا در حرکت است‌، تا غرق شدگان بحر معاصي را از هلاکت و نابودي نجات دهد.

ذ‌)       اذان در عاشورا

1-      اذان نماز (اهتمام به اذان)

صبح عاشورا حضرت امام حسين عليه السلام خود اذان و اقامه گفته و نماز صبح را با اصحابشان خواندند.

و هم چنین اذان ظهر را نیز حضرت اباعبدالله‏ عليه السلام گفتند. (توجّه به مستحبّات در سخت‏ترين شرايط)

قابل توجه است که امام حسين در صبح روز عاشورا آخرين روز عمرش ‍ اقتدا به پدر بزرگوار خود کرده و همانگونه که اميرالمؤمنين عليه السلام در صبح نوزدهم ماه مبارک رمضان خود اذان گفتند امام حسين عليه السلام هم در صبح عاشورا با داشتن مؤذن مخصوص خودشان اذان گفتند.

2-      اذان ظهر عاشورا

... آنگاه به ياران فرمود: سَلُوهُمْ أَنْ يَکُفُّوا عَنَّا حَتَّي نُصَلّي. [13]

(به کوفيان بگوئيد دست از جنگ بردارند تا نماز بخوانيم.)

کوفيان مخالفت کردند. حضرت اباعبدالله‏ عليه السلام خود اذان گفت، وقتي اذان تمام شد خطاب به عمر سعد فرمود:

يابْنَ سَعْدٍ اَنَسيتَ شَرايِعَ الْاِسْلامِ، اَلاتَقِفُ عَنِ الْحَرْبِ حَتَّي نُصَلّي وتُصَلُّونَ وَنَعُودَ إلي الْحَرْبِ.

(واي بر تو اي پسر سعد! آيا احکام اسلام را از ياد بردي؟ آيا جنگ را متوقّف نمي‏کني تا ما نماز خود را و شما نماز خود را بخوانيد و سپس به پيکار برگرديم؟.)

عمر سعد جواب نداد. امام‏ عليه السلام فرمود، شيطان بر او چيره شد. [14]

1. تعیین مؤذن

شخصي به نام حجاج بن مسروق همين كه از هجرت امام حسين(ع)به مكّه آگاهي شد به مكّه و از آنجا تا كربلا همراه و مؤذّن حضرت(ع)و در عاشورا شهيد شد. او اهل كوفه و از ياران حضرت علي(ع)بود. قبل از شهادت به ميدان رفت. ضربه‏ها ديد و بدنش غرق در خون خدمت امام آمد و گفتگويي كرد و به جبهه برگشت و شهيد شد.[15]

4-      اذان گفتن حضرت علی اکبر ع

بعد از رویارویی با لشکر حر و گفتگوهای به عمل آمده در وقت نماز امام ع به فرزندشان فرمودند:

... فَأَمَرَ الْحُسَيْنُ ع ابْنَهُ فَأَذَّنَ وَ أَقَامَ وَ قَامَ الْحُسَيْنُ ع فَصَلَّى بِالْفَرِيقَيْن‏ ... بحارالأنوار ج : 44 ص : 314

ر‌)      نماز صبح عاشورا

امام صادق عليه‏السلام روايت کرده که آن جناب فرمود:

إِنَّ الْحُسَيْنَ ع صَلَّى بِأَصْحَابِهِ الْغَدَاةَ ثُمَّ الْتَفَتَ إِلَيْهِمْ فَقَالَ إِنَّ اللَّهَ قَدْ أَذِنَ فِي قَتْلِكُمْ فَعَلَيْكُمْ بِالصَّبْر [16]

یاد کردن نماز در روز عاشورا

ابن اثير در کامل مي‌نويسد:

ابو ثمامه صائدي چون جنگ روز عاشورا را شديد ديد، عرضه داشت‌: «يا اباعبدالله احب‌ّ ان لقي الله ربي و قد صليت هذه الصلوة فقال الحسين‌(ع) ذکرت الصلوة جعلک اللّه من المصلين‌[17] ؛

سپس فرمود: «سلوهم ان يکفوا عنّا حتي نصلي‌؛

ابوثمامه از امام حسين درخواست کرد و گفت‌: من دوست دارم پروردگارم را ملاقات کنم‌، در حالي که نماز ظهر را خوانده باشم‌. حضرت فرمود: نماز را يادآوري کردي‌، خداوند تو را از نماز گزاران قرار دهد. از اين قوم بخواهيد لحظه‌اي دست از جنگ بردارند تا نماز بخوانيم‌»

ز‌)      اقامه نماز در ظهر روز عاشورا

امام حسين‏ عليه السلام و يارانش سرگرم نبرد بودند که ابوثمامه، «عمرو بن عبدالله صائدي» خطاب به آن حضرت فرمود: وقت نماز ظهر است، گرچه من دست از تو نمي‏کشم تا کشته شوم، امّا دوست دارم دورکعت نماز با تو بخوانم. امام سربرداشت و در حق او اينگونه دعا کرد.

قال الامام الحسين‏ عليه السلام: ذَکَّرْتَ الصَّلاةَ، جَعَلَکَ اللهُ مِنَ الْمُصَلِّينَ الذَّاکِرينَ! نَعَمْ، هذا أَوَّلُ وَقْتِها

امام حسين‏ عليه السلام فرمود: (نماز را بيادمان آوردي، خدا تو را از نمازگزاران و ذاکرين قرار دهد، آري هم اکنون اوّل وقت نماز ظهر است.)

آنگاه به ياران فرمود: سَلُوهُمْ أَنْ يَکُفُّوا عَنَّا حَتَّي نُصَلّي. [18]

 (به کوفيان بگوئيد دست از جنگ بردارند تا نماز بخوانيم.)

کوفيان مخالفت کردند. حضرت اباعبدالله‏ عليه السلام خود اذان گفت، وقتي اذان تمام شد خطاب به عمر سعد فرمود:

يابْنَ سَعْدٍ اَنَسيتَ شَرايِعَ الْاِسْلامِ، اَلاتَقِفُ عَنِ الْحَرْبِ حَتَّي نُصَلّي وتُصَلُّونَ وَنَعُودَ إلي الْحَرْبِ.

(واي بر تو اي پسر سعد! آيا احکام اسلام را از ياد بردي؟ آيا جنگ را متوقّف نمي‏کني تا ما نماز خود را و شما نماز خود را بخوانيد و سپس به پيکار برگرديم؟.)

عمر سعد جواب نداد. امام‏ عليه السلام فرمود، شيطان بر او چيره شد. [19]

آنگاه به زهير بن قين و سعيد بن عبدالله فرمود:

تَقَدَمَّا اَمامي حَتَّي اُصَلِّيَ الظُّهْرَ (شما دو نفر جلو بايستيد تا من نماز ظهر را بخوانم)

بدون شک امام حسين (ع) مي‌توانست نماز ظهر را به صورت فرادا و در خيمه خود بخواند، اما پيش روي دشمن نماز امام حسين (ع) در ظهر عاشورا غير از جنبه معنوي‌،داراي بعد سياسي و اجتماعي نيز بود؛ يعني اگر عاشورا عالي‌ترين و ناب‌ترين جلوه‌هاي ارزش الهي و انساني‌، نقطه اوج و قله رفيع تابناک‌ترين آموزه‌ها و مفاهيم ولايت است‌، و اگر عاشورا را تحقق آرمان‌ها و تبلور صداقت اسلام بدانيم‌، پس نماز ظهر عاشورا نماينده تمام عيار ارزش و اعتبار است که نماز در اين مکتب آسماني دارد. و از اين منظر نماز ظهرعاشورا پيام نهضت حسين (ع) را دارد.

پس نماز چنان که ستون دين است‌، يکي از ارکان و مؤلفه‌هاي نهضت حسيني نيز مي‌باشد.

نماز ظهر عاشورا روايتي است که از جنس آسمان که هر صاحب دلي را متحيّر مي‌کند و به تحقيق‌، در مقام عمل بالاترين تأکيد و سفارش بر اهميت جايگاه فريضه نماز است‌.

گرماي شديد هوا، تشنگي فراوان‌، بي شرمي دشمنان‌، خطر تيرها و يورش‌هاي بي امان‌، اندوه شهادت ياران و بسياري از علل و عوامل ديگر، هيچ کدام در آن روز تاريخي نتوانست کوچک‌ترين خللي در برپايي اين فريضه مقدس ايجاد نمايد و امام (ع) اين گونه راه را بر همه بهانه گران و مستمسکان براي ترک نماز بست و اهميت و عظمت‌آن را يادآور شد.

از سوي ديگر، امام حسين (ع) با نماز ظهر عاشورايش به تمام وجدان‌هاي بيدارثابت کرد که هدف او از بر پايي نهضت عاشورا «دين خواهي‌» و عمل به تکليف بوده است و نه خواسته‌هاي دنيوي و هواهاي نفساني‌.

امام (ع) با اقامه نماز ظهر عاشورا، صداقت‌، خلوص‌، ايمان و اصالت خود را به‌عنوان رهبري الهي به اثبات رسانيد. نماز ظهر عاشورا تفاوت بزرگ نهضت عاشورا به عنوان يک نهضت الهي با ساير نهضت‌ها است‌.

و نکته ديگري که در اين باب شايان ذکر است‌، آن که سپاهيان يزيد - که خود را خليفه مسلمين معرفي مي‌کرد - با حمله به امام (ع) و عدم رعايت حرمت نماز، ماهيّت پليد و ضد ديني خود را برملا کردند و خود موجبات رسوايي خود را فراهم آورند.

نازم به قيام و قامت والايت هنگامه عشق‌، چشم چون دريايت‌

خاموش در آن ميانه غوغا کردي نازم به نماز ظهر عاشورايت‌

نکته دیگر اینکه هنگام اقامه ي نماز در ظهر عاشورا، 30 تير به سوي حضرت رها شد، يعني در برابر هر کلمه از حمد و رکوع و سجده تقريبا يک تير به امام پرتاپ شد.

س‌)   شهدای نماز در روز عاشورا

اولين شهيد نماز در جبهه کربلا

عموم مورخين گفته اند که: سعيد بن عبدالله حنفي، سينه و سر و صورت خود را سپر آن حضرت و ياران او قرار داد تا نماز بخوانند و چون زخم ها بر بدن او فراوان شد و نتوانست روي پاي خود بايستد بر زمين افتاد، در حالي که مي گفت: اللهم العنهم لعن عاد و ثمود و ابلغ نبيک مني السلام وابلغه ما لقيت من الم الجراح فاني اردت بذلک ثوابک في نصره ذريه نبيک صلي الله عليه وآله و سلم؛

يعني خدايا! ايشان را همانند قوم عاد و ثمود از رحمت دور گردان و پيامبرت را از طرف من درود فرست و اين درد و زخمي را که به من رسيد به او ابلاغ فرما؛که هدف من در اين کار ياري فرزند پيامبر تو بود

آنگاه روي خود را به سوي امام حسين عليه السلام کرد و عرض کرد، اوفيت يابن رسول الله؛يعني آيا به عهد خود وفا کردم؟

امام حسين عليه السلام فرمود: نعم انت امامي في الجنه؛يعني آري! تو در بهشت پيش روي من هستي به دنبال اين سخن بود که روح از بدن او پرواز کرد و در بدن او سيزده تير مشاهد کردند و اين غير از زخم ها و ضربه هاي بود که بر او وارد شد بود. رضوان الله و سلامه و برکاته عليه وعلي من استشهد معه.

از ابن عباس نقل است که به اميرالمومنين (ع)گفتم‌: حالا وقت‌ِ شدت جنگ به نماز مي‌ايستي‌؟! در جواب فرمود: جنگ ما براي احياي نماز است‌.

نماز در احاديث ائمه‌: ستون دين معرفي شده‌؛ يعني نداشتن نماز مساوي با نداشتن اصل دين است‌.

امام صادق در آن حديث معروف مي‌فرمايد: به شفاعت ما اهل بيت نمي‌رسد کسي که به نماز استخفاف داشته باشد. امام حسين در عمل اين مطلب را اثبات نمود، اگرهنگام گرفتاري و خطر، ترک نماز مجاز بود، امام‌(ع) نماز را ترک مي‌کرد.

شهيد رجايي چه زيبا گفت‌: «به کار بگو نماز دارم‌، به نماز نگو کار دارم‌.»

خداوند متعال اقامه نماز را از صفات متقين قرار داده و بر صفات ديگر مقدم داشته است‌. (الذين يقيمون الصلاة‌)؛ متقين و پرهيزکاران آنهايي هستند که نماز را برپا مي‌دارند.

امام معصوم مي‌فرمايد:

«الصّلاة ان قبلت قبل ماسواها و ان ردّت ردّ ماسواها».

از اين روايت استفاده مي‌شود که پذيرش اعمال در گرو قبولي نماز است‌، اگر نماز قبول شد بقيه اعمال قبول مي‌شود. خلاصه‌، موضوع نماز در دين اسلام از همه موضوعات با اهميت‌تر است‌.

ش‌)   عشق یاران حضرت به نماز

1-      مسلم به نماز

مسلم بن عقيل در آخرين شب از عمر خود كه در منزل طوعه بود، شب را تا صبح نماز خواند.

2-      ابو ثمامه

(او شخصيّت مهمّ كوفه و مسئول بيت المال و خريد اسلحه براي مسلم بوده است.) او گفت دوست دارم نماز بخوانم و شهيد شوم.[20]

و در آخر هم هنگام اقامه نماز ظهر مقابل حضرت اباعبدالله قرار گرفت و شهید شد.

3-      سعيد بن عبدالله

سعيد بن عبدالله روز عاشورا پيكر خود را براي نماز امام حسين(ع)سپر كرد و 13 تير خورد و افتاد.[21]

 او كه ابتدا عثماني بود درراه كربلا با تحريك زنش به امام(ع)پيوست. شب عاشورا گفت: اگر هزار بار كشته شوم دست از حسين(ع)برنمي دارم. ظهر عاشورا پاسدار امام شد تا امام نماز بخواند.[22]

4-      حبيب بن مظاهر

گفته‏اند آن هنگامي که حسين عليه‏السلام از آنان براي اداء نماز مهلت طلبيد.

حصين بن تميم به حضرت او عليه‏السلام جواب گفت که اين نماز از تو قبول نمي‏شود.

حبيب در پاسخ آن بي‏ادبي گفت آيا نماز از آل پيمبر خدا (ص) (به گمان تو) قبول نمي‏شود و از تو قبول مي‏شود؟ اي شراب‏خوار يا اي مکار، حصين بن تميم برآشفت و حمله کرد، حبيب هم به او حمله نمود ضربت شمشير حبيب برخسار اسب حصين آمد، اسب او را از جا کند از اسب افتاد، همراهانش او را برداشتند و از چنگال حبيب او را بيرون برده نجاتش دادند و حبيب بنا کرد به حمله کردن و رجز خواندن تا این که در همین حمله به شهادت رسید. [23]

ص‌)  اثر سجده در پیشانی حضرت ابوالفضل (ع)

قاتل ابوالفضل(ع)در كوفه بر سر خود مي‏زد و مي‏گفت: جوان ماه رو را كشتم كه ميان دو چشمانش جاي سجده بود.[عنصر شجاعت كمره‏اي].

ض‌)  نماز و عبادت حضرت زینب ع

«يکي از ويژگي هاي اين بانوي بزرگوار اسلام حالت معنوي و ارتباط قوي او باآفريدگار جهان بود. به طوري که نقل کرده اند حتّي در شب يازدهم محرم که شب شام غريبان بود نماز شبش ترک نشد؛ منتهي به خاطر ضعفي که بر وي مستولي شده بود نماز شب خويش را در آن شب نشسته خواند.[24]

مرحوم نقدي در کتابش آورده که: حضرت زينب (س) در عبادت ثاني حضرت زهرا (س) بود، تمام شبها را به عبادت، تهجّد و تلاوت قرآن سپري مي کرد. وي هم چنين از برخي از بزرگان نقل مي کند که در طول عمر تهجّد و شب زنده داري اش ترک نشده است حتّي در شب يازدهم محرّم امام زين العابدين مي فرمايد: در شب يازدهم محرم ديدم نشسته نماز مي خواند. نيز آن بزرگوار مي فرمايد: با اين همه مصيبت و اندوهي که به ما روي آورده اما در مسيري که به شام مي رفتيم نافله هاي شب عمه ام اصلا ترک نشد، امام حسين (ع) در آخرين وداع با خواهرش زينب به او فرمود: يا اختاه لاتنسيني في نافلة اللّيل، خواهرم مرا در نماز شب فراموش نکن. هم چنين از فاطمه دختر امام حسين (ع) چنين نقل شده که: عمّه ام زينب در شب دهم محرم در محراب عبادت مشغول مناجات بود و با خدا راز و نياز مي کرد در حالي که چشمي از ما به خواب نرفته و ضجّه هاي مان آرام نشده بود. نيز از امام سجاد نقل شده: هنگامي که ما را از کوفه به سوي شام حرکت مي دادند عمه ام زينب مرتب نمازهاي واجب و مستحب خويش را انجام مي داد و در بعضي از منازل نمازش را نشسته مي خواند، وقتي سبب را پرسيدم؟ گفت: به خاطر گرسنگي و ضعف؛ زيرا سه شبانه روز غذا نخورده بود و سهم غذايش را در ميان کودکان تقسيم کرده بود.[25]

پدید آورنده: اصغر آیتی و تهیه و تنظیم ابوالفضل حسن نژاد

این مطلب را به اشتراک بگذارید :