یکی از شرایطی که برخی فقها برای مکان نمازگزار بیان کرده اند، استقرار است، این در حالی است که استقرار خود نمازگزار نیز، در قالب الفاظی مانند طمأنینه و سکون و حتی استقرار، به عنوان شرطی مستقل بیان شده است. تصریح به تفکیک این دو شرط برای اولین بار، در کلام فخرالدین حلی مطرح شده است و اولین فقیهی که صراحتاً شرطیت استقرار در مکان نمازگزار را پذیرفته، فخرالدین است. ادله فخرالدین بر شرطیت استقرار در مکان نمازگزار مورد پذیرش اکثر فقهای پس از او قرار نگرفته و کمتر فقیهی با فخرالدین همراهی کرده است و لذا نظریه شرطیت استقرار مکان مدافعان اندکی دارد و اکثر فقها، تنها استقرار و سکون خود نمازگزار را شرط دانسته و هرجا که عدم استقرار مکان مخل به استقرار نمازگزار باشد، حکم به بطلان نماز داده اند. البته حتی کسانی که قائل به شرطیت استقرار در مکان نمازگزار نشده اند، به جهت وجود نصوص خاصه، در برخی امکنه مانند کشتی در حال حرکت یا محمل حتی در صورت عدم اخلال به طمأنینه و استقرار نمازگزار، قائل به بطلان نماز شده اند. با وجود اینکه اکثر فقها قائل به شرطیت استقرار مکان نمازگزار نیستند، با این حال، همچنان شرطیت استقرار در کلام فقها، خصوصا فقهای معاصر، به عنوان شرطی از شروط مکان ذکر شده است. در این نوشتار، اقوال و ادله قائلین به شرطیت استقرار در مکان نمازگزار به عنوان شرطی مستقل و ثمرات مترتب بر آن، مورد نقل و بررسی قرار گرفته است و آنچه به نظر می آید عدم وجود دلیلی صحیح بر شرطیت استقرار مکان به عنوان شرطی مستقل است.

نگارنده: محمدرضا مدرسی

اصل این پایان نامه در کتابخانه مرکز تخصصی موجود است.

این مطلب را به اشتراک بگذارید :