مرکز تخصصی نماز سلسله جلساتی گفتار پژوهی با حضور اساتید و کارشناسان با هدف ‏دستیابی به راهکارهای کاربردی  ترویج نماز  برگزار می کند. در این جلسه از این گفتار پژوهی، میزبان ‏حجت الاسلام دکتر عباسعلی واشیان عضو هيأت علمي دانشگاه علوم پزشكي قم هستیم  با موضوع اعجاز حرکات نماز ‏
 

قنوت: مطلبی از شما منتشرشده به نام اعجاز حرکات نماز و این که دانشمندان هلندی حرکات مسلمانان را یک نوع ورزش برای آرامش ثبت کرده بودند. بعد از انتشار این مطلب در سایت قنوت تعدادی از مخاطبان سوالاتی پیرامون این مطلب داشتند که بیشترین این سوالات این است که چقدر این مطلب واقعی و منبع این مطلب کدام است؟

حجت الاسلام واشیان: اصل موضوع کاری که در دانشگاه هلند در حال تحقیق است؛ و سال هاست که در بحث احکام و عبادات کار می کنند و تاثیرش را در حوزه سلامت می سنجند.  و یکی از اساتید دانشگاه هلند که در قالب یک فرصت مطالعاتی به قم آمده بودند و ما در طول این مدت در ارتباط بودیم  و چون قالبش قالب پیگیری تاثیر عبادات در حوزه سلامت هست ما را مجاب  کرد که با یه نگاه علمی به این قضیه نگاه کنیم .

ارتباطی که در حوزه عبادات گرفته می شود شامل دو نگاه می شود؛یک نگاه سکولار و غیر دینی و دیگری  نگاه دینی.

یک؛ نگاه سکولار به حوزه عبادت

تو نگاه سکولار مجموعه ای از حرکات که شبیه سازی این حرکات مثل حرکات یوگا ریلکسیشن و چیزهای دیگری که فرد در وضعیت های مختلفی که انجام می دهد منجر به حالت آرامش می شود. که آنها با نگاه غیر دینی و با آزمون و خطایش آزمایشاتی را انجام می دهند و تاثیراتی را که در فرم های پایایی می سنجند به این نتیجه می رسند که این تاثیر در این حرکات وجود دارد.مثلا حرکت سجده را بررسی کردند که وقتی فرد پیشانیش را روی خاک می گذارد یک محور تخلیه انرژی های منفی رخ میدهد که این انرژی های منفی را انتقال میدهد به زمین. بعد تو نگاه مهندسی برق آمدند این را تفسیر کردند به ارت.همینطوری که از یک جایی باید انرژی مثبت دریافت بشود از یک جای دیگر هم باید انرژی مازاد تخلیه شود.حالا تو حالت های دینی این حرکت رو تجزیه کردند که باعث تخلیه انرژی های منفی می شود.

قنوت: بحث انرژی های منفی تو علوم جایگاهی دارد؟

حجت الاسلام واشیان : اصلا ما یک رشته ای داریم به نام انرژی درمانی. افرادی هستند که از انرژی درمانی  برای انحراف استفاده می کنند ولی عملا به عنوان یک گرایش دانشگاهی در دنیا مطرح است.  اگر جستجو کنید دانشگاههای زیادی را  برای این رشته به شما معرفی می کند.

در نگاه جسمی می آید ارزیابی می کند این حرکت چه تاثیری دارد. مثلا توازن سر زانو ها، دست ها، نوک سر انگشتان پا، هم زمان در سجده گاه چه تاثیری دارد که اینها با هم یک سطحی رو ایجاد می کنند که تمام انرژی های منفی به یک سمت سوق پیدا می کند و تخلیه می شود. این نگاه، در واقع غیر دینی هست. در وضعیت های دیگر هم همین طور است؛ مثلا در حالت رکوع یا قنوت و ... که هرکدامشان یک وضعیتی هستند که در  نگاه انرژی درمانی فیلد پوستورسویه هست. و یکی از روشهای درمانی تو روان پزشکی است مثلا بحث حس درمانی است که  دست را می گیرد و می تواند از نظر ارتباط حسی کمک کند که فرد درمان بشود. قاعدتا این هم به عنوان یک حرکت درمانی مورد استفاده است.گاهی اوقات این انرژی درمانی از طریق یک دستگاه اتفاق می افتد مثل دستگاه شوک که فرد را تخلیه ذهنی می کند برای افرادی شوک های روحی روانی بر آنها وارد شده است یا مشکلات خاصی دارند که به طور طبیعی تخلیه نمی شود بوسیله دستگاه شوک تخلیه می کنند.یک  حالت هم به شکل طبیعی است  انرژی درمانی طبیعی با نگاه کردن به گل، با نگاه کردن به آب روان یا نگاه کردن به سبزه حتی با نگاه کردن به روی پدر و مادر این اتفاق می افتد

نگاه دوم؛ نگاه دینی به عبادت

یک بخشی هم حوزه های انرژی های  فرا طبیعتی است.همان چیزی که ما الان در بحث سوره جن داریم که روی انسان اثر دارند و برعکس از انسان اثر می پذیرند در این عالم زندگی می کنند.و همین طور فرشتگان..پس خداوند می تواند با اینها تاثیراتش را روی انسان ایجاد کند. حالا تو نگاه متعالی به همین شکل خداوند روی سلامت انسان تاثیر می گذارد همانطور که انسان را خلق کرده می تواند با ارتباطی که انسان در  حوزه دین داری برقرار می کند تعاملات جسمی اطاعت پذیری انجام می دهد انرژی مثبت بگیرد. اخیرا روایات را نگاه می کردم  روایتی دیدم که خیلی زیبا بود و آن اینکه که اگر می خواهید مورد محبت الهی قرار بگیرید به واجبات احترام بگذارید؛ می فرماید که هیچ چیز برای بنده من دوست داشتنی تر از واجبات نیست. از راه دیگری هم می توان خود را محبوب خدا کرد.آن هم نافله هاست.تا آنجا که محبوب من می شود و اگر به این مرحله رسید من گوش او می شوم.به چشم من می بینید از زبان من سخن می گوید.[1]

شما ببینید خداوند در این نقطه ارتباطی برای کسانی که نگاه عبادی دارند آنقدر جلو می رود و با همین حواس پنج گانه کارهای فوق العاده ای را برای انسان قرار می دهد؛ این نشان می دهد که انسان می تواند آن قدر متعالی باشد. در آیات و روایات هم همین مطلب کاملا تصحیح شده. آیات آفاقی و آیات انفسی را مقایسه کنید آیاتی که جنبه حسی دارد و می خواهد کمک کند به جنبه ی معرفتی انسان تعداد این آیات هم بیشتر است مانند «سیرو فی الارض» نگاه کنید به آن چیزهایی که در آسمانها و زمین است .نگاه کنید به آفریده های خداوند نگاه کنید به جنگل و ...تک تک اینها را از حوزه حسی هم می گوید. یعنی یکی از چیزهایی که کمک می کند به نگاهمان در نگاه عبادی و نگاه همه جانبه این است که از همان فضای شناختی که خداوند در درون انسان قرار داده استفاده کنیم.

قنوت: این نوع نگاه، انحراف ایجاد نمی کند؟

حجت السلام واشیان: باید در این حوزه به آسیبها نیز باید دقت شود؛ یکی از دوستان به من گفت: شایدافرادی نماز بخوانند و بگویند که ما می خواهیم با این حرکات، ورزش انجام بدهیم. گفتم که این نگاه خیلی با فضای عبادی فرق دارد. دیگر نیاز به نیت نداره فقط باید خم و راست بشوید. قضیه اون نوک زدن کلاغ است که پیامبر فرمود. اگر ما یک نگاه حداقلی داشته باشیم بله درست است .ولی اگر این نگاهمون را بردیم در حوزه ارتباطات، انسان در حالت سجده با چه کسی ارتباط برقرار می کند. وقتی غیر خدایی شد ریا می شود که در این صورت اصل عبادت باطل می شود پس نشان می دهد که در این حالت فقط با یک منشا قدرت برتر ارتباط برقرار می کند و آن منشاء قدرت انرژی می دهد. و تاثیرش هم در افرادی که اهل نماز شب هستند بیشتر است و این افراد،انسانهای سالم تری هستند. و انرژی های منفی بیشتری از آنها متصاعد می شود.

قنوت: می خواهیم بدانیم انرژی درمانی از نگاه علمی چگونه است؟

حجت الاسلام واشیان: از نگاه حسی و آزمایشگاهی اگر بخواهیم در نظر بگیریم آرتور گایتون در کتاب فیزیولوژی گایتون وقتی که فعالیت خود سلول را نشان میدهد یا همان تبادل یونی که انجام می شود از یک طرف سلول به طرف سلول دیگری، مثلا سدیم می رود این طرف، پتاسیوم می رود آن طرف،داخل سلول می شود.همین جابه جایی یون ها تولید انرژی و برق می کند که این خودش منشا حرکت و منشاء تغییر میشود که این سلول به همراهش آب داخل سلول یا خارج می شود.مواد دفعی را می آورد  داخل سلول و خارج می کند و به همین شکل در بدن. این یک حوزه ارتباط تولید انرژی است.

حوزه ارتباطی انسان با غیر خودش در انرژی درمانی

یک حوزه اش دیگرش ارتباط با دیگران است.شما وقتی فرد زیبا رویی را می بینید چه حسی به شما دست می دهد. یک فرد زشتی را می بینید چه حسی؟ ...یا یک فردی که دهانش بو می دهد یا فردی که دهان خوشبویی دارد.

این تبادل انرژی است.پس  دیگران می توانند به ما انرژی را انتقال بدهند و بالعکسش از ما انرژی بگیرند.ماهم همین طور. یک حوزه اش ارتباط انسان با طبیعت.طبیعت می تواند به ما انرژی بدهد و بالعکسش از ما انرژی بگیرد.

مثلا یکی از چیز هایی که هست میگویند: که سنگ های کف رود خانه را که رنگی هست آنها را  بگیرید یک جایی بگذارید که ببینید.این گل ها را نگاه کنید با این رنگ ها فلان تاثیر را دارد.

قنوت: رنگ ها هم می توانند انتقال انرژی داشته باشند؟

حجت الاسلام واشیان: بله ما روان شناسی رنگ ها هم داریم. این رنگ این تاثیر را دارد. حتی می شود با این نوع رنگ تشخیص داد که آن فرد از لحاظ شخصیت چگونه آدمی است. یا اگر قرار است انتقال انرژی داشته باشد به دیگران چه لباسی را الان بپوشد با چه ویژگی های رنگی که بتواند طرف مقابلش را جذب کند.یا برعکس دفع کند.این لباس مثل نمودار شخصیتی مدیریتی هست.این ترکیب رنگ خودش اثر گذار است.

قنوت: غربی ها چه نگاهی نسبت به حوزه عبادت دارند؟

متاسفانه سبک غربی این هست که اگر ما  این چنین متدینی باشیم آنها می آیند و  از همین شاه کلیدی که تو حوزه نماز هست استفاده می کنند - در حالی که این در حوزه اسلام و مسلمانان است - دقیقا این مقاله[2] هم اگر نگاه می کردید این را می گوید. نگاه عبادی ندارد  نگاه کشفی دارند.در  بحث متدولوژی یا روش شناسی میان رشته ای چند حالت را داریم یکی تفسیر به رای.  در قرآن هم هست. فرد می آید بر اساس ذهنیات خودش حرف می زند.دیگری جنبه ی تطبیقی دارد.می گوید که این مطلب هم در  قرآن  با این چیزی در علم روز مطرح است  تطبیق دارد. یک نگاه سومی هم وجود دارد تحت عنوان استخدامی.که به عنوان مثال ما علوم پزشکی را بیاییم استخدام کنیم برای فهم قرآن و روایات؛ و این  نگاه نظریه پردازی هست.تولید علم میکند.

قنوت:  چگونه این تولید علم اتفاق می افتد؟

به عنوان مثال اگر چند نفر بروند سراغ افرادی که دچار بیماریهای سرطانی هستند و از آنها تحقیق کنند که وقتی ارتباطشان با فضای مذهبی و عبادت بیشتر می شود چقدر قدرت تحمل پذیریشان نسبت به بیماری بالا می رود و امکانش بهبودیشان چقدر بیشتر می شود.امکان رفتار های ناهنجاری چقدر درونشان کاهش پیدا می کند.اینها دارای شاخصه های  مختلفی هست که الان دنیا به آنجا رسیده. و الان ما به بحثی نیاز داریم تحت عنوان مراقبت معنوی. که در مراکز بهداشتی کمتر به آن توجه می شود.

قنوت: سوالی که الان پیش می آید این است که چه قدر این دست تحقیقات قابل اعتماد و قابل بیان است . آیا این تحقیق فراگیر است و با وجود ویژیگی های مختلف فرهنگی و جغرافیایی انسانها،  قابل تعمیم است؟

حجت الاسلام واشیان: ببینید تو تحقیقاتی که معمولا در دنیا انجام می شود اینها بلافاصله بعد از اینکه یک تحقیقی انجام شد این را عرضه نمی کنند  یک روایی و یک پایایی دارد. در این نوع تحقیقات کار از این قرار است که یک جمعیتی را مورد سنجش قرار می دهند اینها یک جمعیت نمونه دارند و یک جمعیت با مداخله. یعنی یک سری حرکات را میگویند به اینها انجام بدهید.گروه شاهد هم مثل قبل زندگیشان را ادامه می دهند . و بعد از این مرحله دو گروه را  باهم مقایسه میکنند  بعد  تو این جمعیت مورد مطالعه که معمولا قابل اعتناء هم هست 40 یا 50 نفر نیست بلکه  تعدادشان گاهی 2500 نفر 4000 نفر50000 نفر و گاهی اوقات بیشتر از این می شود. وقتی که این دو گروه را با هم مقایسه بعد سنجش پرسش نامه ای دارد پرسش نامه هایی را تعریف کردن در قالب آن پرسش نامه می پرسند؛ مثلا موقعی که سجده می روم آرامش پیدا می کنم. آن کسی که اون مداخله را انجام داده می زند بلی موافقم  آن کسی که کسی که این کار را انجام نداده می زند خیر با هم مقایسه می کنند . حالا مثالهای این چنینی.حالا این خودش مراحلی دارد که این یک مرحله را با نام  حوضچه سوالات می شناسند. که یک سری سوال طراحی می کنند که دو تا گروه با هم دیگر در مورد این جواب می دهند. بعد این پاسخ هایی که به دست می آید را تجزیه و تحلیل می کنند.می گویند این فردی که این مداخله برایش انجام شده و این حرکات را انجام می داده  چه تاثیری داشته و  آنهایی که انجام ندادند چطور.

 این تحقیق به عنوان یک تحقیق لوکالیزه یا منطقه ای مطرح می شود که  قاعدتا در آن منطقه روایی و پایایی سنجیده می شود.که تا چه اندازه این مستند علمیت دارد و تا چه اندازه ای قابلیت اجرایی دارد. و آن افرادی که  در منطقه هستن این را  میپسندند یا نه .بعد این می آید در دنیا به عنوان یک پروتکل پخش می شود. و بعد یک مقاله علمی ISI می شود در تمام دنیا.مثل اینکه از سنجش میزان افسردگی در دانشجویان علوم پزشکی به عنوان یک مقاله شبیه این ممکن مثلا در آلمان باشد این مقاله که منتشر شد کسی که در ایران هست می گوید من هم می توانم یک مقاله تولید کنم به جای اینکه در هلند باشد در ایران.سنجش میزان افسردگی دانشجویان علوم پزشکی ایران.این طیفش خیلی وسیع است .باید برود همه دانشگاههای  کشور بعد جمعیتش را کوچک کند بعد بگوید دانشگاه تهران مثلا.یا از این کوچک تر در دانشجویان دانشکده پیرا پزشکی دانشگاه تهران.یا نه حتی از این هم کوچک تر در دانشجویان مقیم خوابگاه دانشکده پیرا پزشکی دانشگاه علوم پزشکی تا این کوچک می کند.خوب اینکه تولید شد در کردستان هم می بیند که افسردگی تو دانشگاه ها هست.می آید عین همین کار را در بین دانشجویان انجام می دهد .یعنی این روایی پایایی اش می شود منطقه ای. پس قاعدتا مثل یک پروتکل دارویی که می گویند مثلا برای یک سرما خوردگی یک آدالت کلد بخور در این قرص هم آنتی استامین است.گلو درد چرکی پیدا کردی رنگ چرکش این طوری بود این آنتی بیوتیک را بخوری عفونتش را خشک می کند بعد این را تو تکست مثلا کتاب پارکینسون می زنند که برای بیماری های عفونی بعد از  این در کل دنیا اجرایی میشود بعد در هرجای دنیا بروی سرما خوردگی را با این درمان میکنند. به همین شکل این تدابیری که دیده می شود به همین روشی که گفته شد تست می شود با این دید علمی که جمعیت مورد مطالعه اش ممکن است جمعیت چند میلیونی شده باشد چند هزار نفری شده باشند قابلیت تعمیم به کل دنیا را دارد.

قنوت: در پایان اگر نکته ای مورد نظرتان است را بفرمایید:

بله تنها تفاوت آنها با ما این است که آنها این دستور را از قرآن یا معصوم ما می گیرند آخرش هم اشاره نمی کنند که این را از فلان آیه یا فلان روایت گرفتیم. ولی تو نگاه میان رشته ای خودمان اگر بچه متدین ها بخواهند انجام بدهند می توانند  آخر مطلب بگویند این چیزهایی که ما تحقیق کردیم و به آن نتیجه رسیدیم 1400 سال قبل قرآن یا وجود معصوم علیه السلام به آن مطلب اشاره کرده بودند.

قنوت: با تشکر از شما به خاطر شرکت در این مصاحبه و آرزوی موفقیت برای شما

حجت الاسلام واشیان: بنده هم از شما تشکر می کنم و آرزوی موفقیت برای شما دارم.

این مطلب را به اشتراک بگذارید :