■ چگونه بايد از صبر و نماز كمك گرفت؟
«وَاسْتَعِينُواْ بِالصَّبْرِ وَالصَّلاَةِ...»؛ از شكيبايى و نماز يارى جوييد.(1)
«يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا اسْتَعِينُوا بِالصَّبْرِ وَالصَّلَاةِ ۚ إِنَّ اللَّهَ مَعَ الصَّابِرِينَ» (2)
(ای اهل ایمان از صبر و نماز [برای حل مشکلات خود و پاک ماندن از آلودگی ها و رسیدن به رحمت حق] کمک بخواهید زیرا خدا با صابران است.)
خداوند به بنى‌اسرائيل مى‌فرمود: « اسْتَعِينُوا بِالصَّبْرِ وَ الصَّلاةِ وَ إِنَّها لَكَبِيرَةٌ إِلَّا عَلَى الْخاشِعِينَ»(3) در برابر ناملايمات و سختى‌ها، از صبر و نماز كمك بگيريد. در اين آيه نيز به مسلمانان دستور داده مى‌شود تا در برابر حوادث سخت زندگى، از صبر و نماز يارى بجويند. آرى، دردهاى يكسان، داروى يكسان لازم دارد.
اصولًا انسانِ محدود، در ميان مشكلات متعدّد و حوادث ناگوار، اگر متصل به قدرت نامحدود الهى نباشد، متلاشى ومنكوب مى‌شود. و انسانِ مرتبط با خداوند، در حوادث و سختى‌ها، خود را نمى‌بازد و براى او حوادث، بزرگ نمى‌نمايد. كسى كه نماز را با حضور قلب و با توجّه مى‌خواند، به معراج مى‌رود. هرچه پرواز معنوى او بيشتر باشد و بالاتر رود، دنيا و مشكلات آن و حتّى خوشى‌هاى آن كوچكتر مى‌شود.
انسان، يا در نعمت بسر مى‌برد كه بايد به آيه قبل عمل كند؛ «فَاذْكُرُونِي، اشْكُرُوا لِي» و يا در سختى بسر مى‌برد كه بايد به اين آيه عمل كند؛ «اسْتَعِينُوا بِالصَّبْرِ»
خداوند مى‌فرمايد: خدا با صابران است و نمى‌فرمايد: با نمازگزاران است. زيرا نماز نيز نيازبه صبر و پایداری دارد.(4)
صبر، هر بلا و يا حادثه عظيمي را كوچك و ناچيز می كند، و نماز كه اقبال به خدا، و التجاء به او است، روح ايمان را زنده مي سازد، و به آدمی می فهماند: كه به جایی تكيه دارد كه انهدام پذير نيست، و به سببی دست زده كه پاره شدنی نيست.(5)
در واقع براى پيشرفت و پيروزى بر مشكلات دو ركن اساسى لازم است، يكى پايگاه نيرومند درونى و ديگر تكيه گاه محكم برونى، در آيات فوق به اين دو ركن اساسى با تعبير صبر و صلوة اشاره شده است: صبر آن حالت استقامت و شكيبائى و ايستادگى در جبهه مشكلات است، و نماز پيوندى است با خدا و وسيله ارتباطى است با اين تكيه گاه محكم.
گر چه كلمه صبر در روايات فراوانى به روزه تفسير شده است، ولى مسلّما منحصر به روزه نيست، بلكه ذكر روزه به عنوان يك مصداق بارز و روشن آن است، زيرا انسان در پرتو اين عبادت بزرگ اراده اى نيرومند و ايمانى استوار پيدا مى كند و حاكميت عقلش بر هوس هايش مسلّم مى گردد.
مفسران بزرگ در تفسير اين آيه نقل كرده اند كه رسول گرامى اسلام (صلی الله عليه و آله و سلم) هر گاه با مشكلى روبرو مى شد كه او را ناراحت مى كرد از نماز و روزه مدد مى گرفت.
و نيز از امام صادق (عليه السلام) نقل شده كه فرمود: هنگامى كه با غمى از غم هاى دنيا روبرو مى شويد وضو گرفته، به مسجد برويد، نماز بخوانيد و دعا كنيد، زيرا خداوند دستور داده «و استعينوا بالصبر و الصلوة».
توجه به نماز و راز و نياز با پروردگار نيروى تازه اى در انسان ايجاد مى كند و او را براى روياروئى با مشكلات نيرو مى بخشد.
از امام صادق (عليه السلام) نقل است: «كان على (عليه السلام) اذا احاله امر فزع قام الى الصلوة ثم تلا هذه الاية و استعينوا بالصبر و الصلوة»؛ هنگامى كه مشكل مهمى براى على (عليه السلام) پيش مى آمد به نماز بر مى خاست سپس اين آيه را تلاوت مى فرمود "و استعينوا بالصبر و الصلوة".(6) و (7)
ــــــــــــــــ
(1) بقره/ 45.
(2) بقره / 153
(3) بقره / 45
(4) تفسیر نور (محسن قرائتی)
(5) ترجمة الميزان، ج 1، ص 229.
(6) تفسير برهان،ج 1، ص9.
(7) با اندكي تغيير ر.ك: تفسير نمونه ، ج 1، صص218و 21.
این مطلب را به اشتراک بگذارید :
