■ بيم دادن از سبك شمردن و تباه کردن نماز
بیم دادن از سبک شمردن نماز
قرآن : " و هنگامى كه ( با اذان ، مردم را ) به نماز مى خوانيد ، آن را به مسخره و بازى مى گيرند ، زيرا آنان مردمى نابخردند . "
- پيامبر خدا ( صلى الله عليه وآله ) : به خدا سوگند ، شفاعت من به كسى كه نماز را سبك بشمارد ، نمى رسد و در كنار حوض ( كوثر ) نزد من نمى آيد .
- بيست خصلت فقر مى آورد : . . . . و سبك شمردن نماز .
- در پاسخ دخترش فاطمه كه پرسيده بود : اى پدر مردان و زنانى كه نمازشان را سبك مى شمرند چه ( جزايى ) دارند ؟
- فرمود : اى فاطمه ، هر كس - از مردان يا زنان - نمازش را سبك بشمرد ، خداوند او را به پانزده خصلت مبتلا مى كند : شش خصلت در دنيا ، سه خصلت هنگام مرگش ، سه خصلت در گورش و سه خصلت در قيامت هنگامى كه از گورش بيرون مى آيد . اما آنچه در دنيا به او مى رسد : خداوند بركت را از عمرش بر مى دارد و نيز از روزيش ، سيماى صالحان را از چهره اش مى زدايد ، به هر عملى كه انجام مى دهد پاداشى داده نمى شود ، دعايش به آسمان نمى رود و ششم اينكه براى او در دعاى صالحان نصيبى نيست . و اما آنچه هنگام مرگش به او مى رسد : نخستين آن ها اين است كه خوار مى ميرد ، دوم گرسنه مى ميرد و سوم ، تشنه مى ميرد ، پس اگر از نهرهاى دنيا به او بنوشانند ، سيراب نمى شود . و اما آنچه در گورش به او مى رسد : نخستين آن ها اين است كه خداوند فرشته اى مى گمارد تا او را در گورش آشفته سازد ، دوم اينكه گورش را بر او تنگ مى كند و سوم اينكه گورش تاريك است . و اما آنچه روز قيامت هنگام بيرون آمدن از گورش به او مى رسد : نخستين آن ها اين است كه خداوند فرشته اى مى گمارد تا او را با صورت ( روى زمين ) بكشد در حالى كه مردم به او مى نگرند ، دوم اينكه بازخواست سختى مى شود و سوم اينكه خداوند به او نمى نگرد و پاكش نمى سازد و عذابى دردناك دارد .
- امام باقر ( عليه السلام ) : نمازت را سبك مشمار كه همانا پيامبر ( صلى الله عليه وآله ) هنگام رحلتش فرمود : هر كس نماز را سبك بشمارد از من نيست ( 1 ) .
- امام صادق ( عليه السلام ) : به خدا سوگند بر شخص ، پنجاه سال مى گذرد حال آن كه خداوند ، يك نماز از او نپذيرفته است . چه چيز از اين سخت تر است ؟ به خدا سوگند ، شما از همسايگان و همراهانتان كسانى را مى شناسيد كه اگر براى برخى از شما نماز گزارده بود ، آن را به خاطر سبك شمردنش نمى پذيرفت . همانا خداى عز وجل جز نيكو نمى پذيرد . پس چگونه آنچه را كه سبك شمرده شده بپذيرد ؟
- ابوبصير : بر ام حميده ( همسر امام صادق ) وارد گشتم تا او را به جهت رحلت ابو عبد الله امام صادق ( عليه السلام ) تسليت دهم . پس او گريست و من نيز از گريه او گريستم . سپس گفت : اى ابو محمد ( 2) ، اگر ابو عبد الله ( عليه السلام ) را هنگام مرگ مى ديدى ، به شگفت مى آمدى ، چشمانش را باز كرد و سپس فرمود : هر كس را ميان من و او پيوند خويشاوندى است ، گرد آوريد . ( ام حميده ) گفت : هيچ كس را رها نكرديم مگر اينكه گرد آورديم . پس به آن ها نگريست ، سپس فرمود : همانا شفاعت ما به سبك شمارنده نماز نمى رسد ( 3) .
بيم دادن از تباه كردن نماز
قرآن : " پس واى بر نمازگزاران . آنان كه از نمازشان غافلند . " " آنگاه ، پس از آنان جانشينانى به جاى ماندند كه نماز را تباه ساخته و از هوسها پيروى كردند ، و به زودى ( سزاى ) گمراهى ( خود ) را خواهند ديد . "
- پيامبر خدا ( صلى الله عليه وآله ) : امت من چهار دسته اند : دسته اى نماز مى گزارند ولى در نمازشان غافلند ، براى اينان " ويل " است و " ويل " نام طبقه اى از طبقات دوزخ است . خداوند متعال فرموده است : " پس واى بر نمازگزاران . آنان كه از نمازشان غافلند " . و دسته اى گاه نماز مى خوانند و گاه نمى خوانند ، براى اينان " غى " است و " غى " نام طبقه اى از طبقات دوزخ است . خداوند متعال گفته است : " آنگاه ، پس از آنان جانشينانى به جاى ماندند كه نماز را تباه ساخته و از هوسها پيروى كردند ، و به زودى ( سزاى ) گمراهى ( خود ) را خواهند ديد " . و دسته اى هيچ گاه نماز نمى خوانند ، براى اينان " سقر " است و " سقر " نام طبقه اى از طبقات دوزخ است . خداوند متعال گفته است : " چه چيز شما را به سقر درآورد ؟ گفتند از نمازگزاران نبوديم " . و دسته اى هميشه نماز مى خوانند و در نمازشان نيز فروتنند . خداوند تبارك و تعالى گفته است : " بى گمان مؤمنان رستگار شدند . آنان كه در نمازشان فروتنند " .
- محمد بن فضيل : از عبد صالح ( امام كاظم ( عليه السلام ) ) درباره ء گفته ء خداى عز وجل : " كسانى كه از نمازشان غافلند " پرسيدم ، فرمود : منظور تباه كردن است .
- پيامبر خدا ( صلى الله عليه وآله ) : همواره ، شيطان از انسان با ايمان ، هراسان است تا هنگامى كه بر نمازهاى پنجگانه مواظبت ورزد . پس هرگاه آن ها را تباه كند بر او جرأت مى يابد و او را در گناهان بزرگ وارد مى كند .
- نمازتان را تباه مكنيد كه هر كس نمازش را تباه كند ، با قارون و هامان محشور مى شود و سزاوار است كه خداوند او را همراه با منافقان وارد آتش كند . پس و اى بر كسى كه بر نمازش و انجام سنت پيامبرش مواظبت نورزيده است .
- هيچ نمازگزارى نيست ، جز اينكه فرشته اى بر سمت راست او و فرشته اى بر سمت چپش قرار دارد . پس اگر نماز را تمام بياورد ، آن را بالا مى برند و اگر تمام نياورده باشد ، آن را به صورتش مى زنند .
- امام باقر ( عليه السلام ) : پيامبر خدا ( صلى الله عليه وآله ) در مسجد نشسته بود كه مردى داخل شد و به نماز ايستاد ، ولى ركوع و سجودش را تمام به جا نياورد . پس حضرت فرمود : همچون نوك زدن كلاغ نوك زد ( تند و شتابان ) ، اگر اين مرد بميرد و نمازش اين گونه باشد بر غير آيين من مرده است .
- امام صادق ( عليه السلام ) : على بن ابيطالب ( عليه السلام ) مردى را ديد كه در نمازش نوك مى زند ( تند و شتابان خم مى شود و بر مى خيزد ) پس گفت : چه مدت است اين گونه نماز مى خوانى ؟ مرد گفت : از فلان زمان . پس حضرت فرمود : مثال تو نزد خداوند مثال نوك زدن كلاغ است . اگر تو مرده بودى بر غير دين ابو القاسم محمد ( صلى الله عليه وآله ) مى مردى . سپس على ( عليه السلام ) فرمود : دزدترين مردم كسى است ، كه از نمازش مى دزدد .
- پيامبر خدا ( صلى الله عليه وآله ) : كسى كه ركوع و سجودش را تمام به جا نمى آورد ، نمازى ندارد ( 4 ) .
- هر كس وضو و ركوع و سجودش را تمام به جا نياورد ، نمازش ناقص است .
- ابو قتاده : پيامبر خدا ( صلى الله عليه وآله ) فرمود : بدترين دزد آن است كه از نمازش مى دزدد . گفتند : اى پيامبر خدا ( صلى الله عليه وآله ) ، چگونه از نمازش مى دزدد ؟ فرمود : ركوع و سجودش را تمام به جا نمى آورد .
- پيامبر خدا ( صلى الله عليه وآله ) : هرگاه يكى از شما نماز واجبش را بخواند ، ولى ركوع و سجود و تكبير و دعاى آن را ، تمام به جا نياورد ، همچون بازرگانى است كه سود نمى برد تا اينكه تنها سرمايه اش باقى مى ماند .
- كسى كه نمازش را تمام به جا نمى آورد ، همچون زن باردارى است كه در نزديكى زاييدن ، بچه اش مى افتد . پس نه بچه اى مانده و نه وى مادر شده است .
- از نشانه هاى نزديكى قيامت ، تباه كردن نمازهاست .
- امام على ( عليه السلام )
- هنگامى كه از او نشانه هاى طغيان دجال پرسيده شد
- فرمود : هنگامى كه مردم نماز را بميرانند و امانت را تباه كنند .
- امام صادق ( عليه السلام ) : فرشته اى بر نماز گمارده شده است كه كار ديگرى غير از آن ندارد . پس هنگامى كه تمام مى شود آن را مى گيرد و بالا مى برد . پس اگر از پذيرفتنى ها باشد ، پذيرفته مى شود و اگر از آن ها باشد كه پذيرفته نمى شود ، به او گفته مى شود : آن را به بنده ام بازگردان . پس آن را پايين مى آورد تا به صورتش بزند . سپس مى گويد : اف بر تو ، همواره عمل تو مرا به زحمت مى اندازد .
پینوشتها
1ـ در " علل الشرايع " در انتهاى حديث آمده است : " به خدا سوگند در كنار حوض ( كوثر ) نزد من نمى آيد " و در " الفقيه " ، " عوالى اللآلى " چنين آمده است : " پيامبر خدا ( صلى الله عليه وآله ) : هر كس نماز را سبك بشمارد ، از من نيست ، به خدا سوگند در كنار حوض ( كوثر ) نزد من نمى آيد "
2ـ كنيه ديگر ابوبصير بوده است
3.در " الفقيه " تنها بخش پايانى روايت يعنى گفته امام صادق ( عليه السلام ) " همانا شفاعت ما . . . " آمده است.
4ـ در نقل " المعجم الأوسط " آمده است : " نمازش پذيرفته نمى شود "
منبع: کتاب الصلاة في الكتاب والسنة، محمد محمدي رى شهری