گفتيم كه ممكن است عملى صحيح باشد ولى مورد قبول قرار نگيرد، مثل جنس بى مشترى . در احاديث ، نماز برخى از افراد را فاقد ارزش و مردود به حساب آورده اند، كه به چند نمونه اشاره مى شود:
1- بى تفاوت ها 
امام صادق عليه السلام فرمود: نماز كسانى كه نسبت به برهنگان و آوارگان جامعه بى تفاوتند، قبول نيست .(1)
2- حرام خواران 
پيامبر اكرم صلّى اللّه عليه و آله فرمود: نماز حرام خواران ، مثل بناى ساختمان بر ريگ است . الصَّلاةُ مَعَ اَكْلِ الْحَرامِ كَالبِناءِ عَلَى الرَّملِ(2)
3- بى تعهدان در خانه 
رسول خدا صلّى اللّه عليه و آله فرمود: نماز زنى كه از درآمد شوهر بهره مند مى شود ولى به مسئوليت الهى خود عمل نمى كند، پذيرفته نيست .(3)
4- تاركان زكات  
در قرآن در اكثر موارد، پرداخت زكات را در كنار بر پا داشتن نماز آورده ، و در احاديث بسيارى آمده كه نماز آنانكه زكاتِ مال خويش را نمى دهند، پذيرفته نمى شود.(4) روزى رسول خدا صلّى اللّه عليه و آله وارد مسجد شد و نه نفر را به جرم اينكه زكات نمى دادند، از مسجد بيرون كرد، سپس اقامه نماز نمود. آرى ، رابطه با خدا بايد در كنار رابطه با محرومان جامعه باشد.
5 افراد لاابالى 
نماز كسى كه اهل تقوا نيست ، يا ركوع و سجودش را در نماز به طور مطلوب انجام نمى دهد، پذيرفته نيست .(5)
6- حاقن و حاقب  
حاقن و حاقب ، يعنى كسى كه بول و غائط خود را نگاه مى دارد و بدينوسيله به خود فشار آورده و دچار ضررهاى جسمى مى شود. اين كار، علاوه بر زيان براى سلامتى ، در نماز هم موجب عدم تمركز فكر مى شود و حضور قلب را از بين مى برد. امام صادق عليه السلام فرمود: نماز چنين كسانى قبول نمى شود.(6)
7- پيش نماز غير محبوب  
گاهى در مسجدى ، ممكن است مردم به پيش نمازى علاقه نداشته باشند و او را قبول نكنند ولى او بخاطر حفظ خود، حاضر نباشد مسجد يا پايگاه خود را رها كند. طبيعى است كه چنين موردى ، موجب بروز برخورد و خلوت شدن نماز جماعت مى شود. در روايات ، نماز جماعت چنين كسانى مردود شمرده شده است .(7)
نمازهاى معصومين عليهم السلام  
چگونگى نماز خواندن اولياء دين ، براى پيروان آن معصومين ، درس ‍ آموزنده و الهام بخش و الگوست .
در اينجا به نمونه هايى از نماز آنان اشاره مى شود:
صداى اذان براى رسولخدا صلّى اللّه عليه و آله چنان جاذبه داشت و نشاط مى آورد، كه هنگام اذان به بلال مى فرمود: اَرْحنا يا بلال (8) اى بلال : ما را از غم و اندوه تلخى رهايى بخش . و آن حضرت مى فرمود: كسى كه صداى اذان را بشنود و بى تفاوت بماند، جفا كرده است .(9)
هنگام نماز، رنگ از چهره على عليه السلام مى پريد و مى لرزيد و مى فرمود: جاءَ وَقْتُ الصَّلاةِ، وَقْتُ اَمانَةٍ عَرَضَها اللّهُ عَلى السّمواتِ وَالارضِ وَالْجِبالَ فَاءبَيْنَ اَنْ يَحْمِلْنَها وَاَشْفَقْنَ مَنْها(10)
وقت نماز رسيده ، وقت امانتى كه خدا بر آسمان ها و زمين و كوه ها عرضه كرد، امّا آنها از قبول آن دورى كرده و ترسيدند.
و اين تحمّل بار امانت الهى ، بزرگترين افتخار بشر است . به قول حافظ:
آسمان بار امانت نتوانست كشيد
قرعه فال به نام من ديوانه زدند
امام سجّاد عليه السلام همين كه در نماز، به جمله مالك يوم الدين مى رسيد، آنقدر تكرار مى كرد، تا بيننده خيال مى كرد كه او در آستانه جان دادن قرار گرفته است .(11) و نيز در سجده غرق عرق مى شد.
امام باقر عليه السلام مى فرمايد: پدرم امام سجّاد، در شبانه روز، هزار ركعت نماز مى خواند.(12)
رسول خدا صلّى اللّه عليه و آله هرگاه كه وقت نماز فرا مى رسيد، گويا كسى را نمى شناخت و حال معنوى خاصّى پيدا مى كرد.(13)
و مى فرمود: گرسنه از غذا سير و تشنه از آب ، سيراب مى شود ولى من از نماز، سير نمى شوم .(14)
على عليه السلام در جنگ صفّين ، مراقب خورشيد بود و گاهى به آسمان نگاه مى كرد. ابن عباس علّت آنرا از وى پرسيد. فرمود: براى اينكه نماز اوّل وقت ، از دستم نرود. گفت : حالا؟... فرمود: آرى !...(15)
آرى ... اينگونه كه ماهى ها از شنا كردن خسته نمى شوند، اولياء خدا نيز در عبادت و نماز، خسته و ملول نمى شوند بلكه با هر عبادتى ، شوق بيشترى جهت عبوديّت و نيايش به درگاه خداوند مى يابند.
نقل مى كنند كه مرحوم علامه امينى (مؤ لف كتاب الغدير) يك ماه رمضان ، در حرم مطهّر حضرت رضا عليه السلام هر شب هزار ركعت نماز مى خواند...(16) اينست روش كسى كه در مكتب اولياء الله ، درس عشق و محبت آموخته باشد. بندگان وارسته و اولياء خدا، هنگام نماز، با عشقى فراوان به نماز مى ايستادند، عطر مى زدند، بهترين لباس خويش را مى پوشيدند، رنگشان تغيير مى كرد، به استقبال نماز مى رفتند و خوف و هراسشان از آن بود كه مبادا مورد عنايت خدا قرار نگيرند، يا در نماز حالت خشوع و توجّه نداشته باشند.

1- بحارالانوار، ج 84، ص 242.
2- بحارالانوار، ج 84، ص 258.
3- نهج الفصاحه ، جمله 54.
4- بحارالانوار، ج 84، ص 317.
5- بحارالانوار، ج 84، ص 253 و 258.
6- محجة البيضاء، ج 1، ص 354.
7- بحارالانوار، ج 84، ص 317.
8- محجة البيضاء، ج 1، ص 377.
9- نهج الفصاحه ، جمله 132.
10- تفسير صافى ، ج 2، ص 370.
11- بحارالانوار، ج 84، ص 247.
12- وسائل الشيعه ، ج 1، ص 68.
13- بحارالانوار، ج 84، ص 258.
14- مستدرك وسائل الشيعه ، ج 1، ص 174.
15- سفينة البحار، ج 2، ص 44.
16- ناقل : آية ...مرواريد در مشهد.

منبع: کتاب پرتوى از اسرار نماز، حجة الاسلام و المسلمين حاج شيخ محسن قرائتی

این مطلب را به اشتراک بگذارید :