■ نماز راستین و پاک کننده گناهان در فرهنگ اهل بیت علیهم السلام
اهمیت نماز:
1. نماز، وسیله دوری از فساد و فحشا: «إنَّ الصَّلوةَ تَنْهی عَنِ الْفَحْشاءِ وَ الْمُنْکَرِ» (1) ؛ «نماز انسان را از فساد و تباهی باز میدارد.»
2. نماز، وسیله یادخدا: «أقِمِ الصَّلوةَ لِذِکْرِی» (2) ؛ «برای یاد من نماز بر پا دارید.»
3. نماز، وسیله رهایی از عذاب: قالَ رَسُولِ الله صلی الله علیه و آله: «مَا مِنْ صَلاةٍ یَحْضُرُُ وَقْتُها إِلاّ نَادَی مَلَکٌ بَیْنَ یَدَیِ النَّاسِ أیُّهَا النَّاسُ! قُومُوا اِلَی نِیرانِکُمُ الَّتی أوْقَدْتُمُوها عَلَی ظُهُورِکُم فَأطْفِؤُوها بِصَلاتِکُم (3) ؛ هیچ نمازی وقتش نمیرسد مگر آنکه فرشتهای پیشاپیش مردم ندا میدهدای مردم! به سوی آتشهایی که بر پشت خویش (آخرت) افروختهاید بپا خیزید و با نماز خواندن، آن را خاموش سازید.»
4. نماز، وسیله پاک شدن گناهان: عن ابی عبدالله علیه السلام أنَّهُ قالَ: «مَنْ صَلَّی رَکْعَتَینِ وَ یَعْلَمُ مَا یَقُولُ فِیهِمَا انْصَرَفَ وَ لَیْسَ بَیْنَهُ وَ بَیْنَ اللهِ ذَنْبٌ (4) ؛ هر کس دو رکعت نماز بخواند و بداند که در آن دو چه میگوید، از نماز فارغ میشود در حالی که گناهی بین او و خدا نمانده است.»
نماز راستین:
روزی ابوحنیفه خدمت امام صادق علیه السلام رسید و عرض کرد: «من فرزندت موسی بن جعفر علیهما السلام را دیدم که نماز میخواند و مردم از جلوی او عبور میکردند اما او مانع آنها نمیشد و همچنان نماز میخواند در حالی که این کار درست نیست.» امام صادق علیه السلام فرمود: «فرزندم موسی را صدا بزنید.» وقتی خدمت پدر آمد، امام از او پرسید: «ابوحنیفه میگوید تو مشغول نماز بودهای و مردم از جلویت رفت و آمد میکردهاند اما تو آنها را نهی نمیکردی.» عرض کرد: «پدر جان! آیا آن کس که من برای او نماز میخوانم به من نزدیکتر از آن نیست که رفت و آمد مردم نتواند حضور قلب مرا در نماز به هم زند. مگر خداوند متعال نفرموده است که ما به ایشان از رگ گردن نزدیکتر هستیم؟.» امام صادق علیه السلام فرمود: «فدایت شوم که اسرار الهی در قلب تو وجود دارد. (5).»
وامش مده آنکه بی نماز است
گر چه دهنش زفاقه باز است
کاو قرض خدا نمیگذارد
از قرض تو نیز غم ندارد
برخی آسیبهای نماز:
1. عدم حضور قلب: عن رسول الله صلی الله علیه و آله أنَّهُ قال: «لایَنْظُرُ اللهُ اِلَی الصَّلوةِ لایحْضُرُ الرَّجُلُ فِیها بِقَلْبِهِ مَعَ بَدَنِهِ (6) ؛ خدا به نماز کسی که بدون حضور قلب به جا میآورد نگاه نمیکند.»
عن رسول الله صلی الله علیه و آله أنَّهُ قال: «مَنْ صَلَّی رَکْعَتَینِ وَ لَمْ یُحْدِثْ فِیهِمَا نَفْسَهُ بِشَیْءٍ مِنَ الدُّنْیا غُفِرَ لَهُ ما تَقَدَّمَ مِنْ ذَنْبِهِ (7) ؛ کسی که دو رکعت نماز بخواند و چیزی از دنیا او را به خود مشغول ندارد، گناهان گذشتهاش آمرزیده میشود.»
هر چیز کز تو گم گشت وقت نماز پیداست
الا خدا که هرگز در فکر او نبودی
2. به تأخیر انداختن نماز: عن حجة بن الحسن العسکری عجل الله تعالی فرجه الشریف أنَّهُ قالَ: «مَلْعُونٌ مَلْعُونٌ مَنْ أخَّرَ صَلَوةَ الغَداةِ حَتَّی تَنْقَضِیَ النُّجُومُ وَ مَلْعُونٌ مَلْعُونٌ مَنْ أخَّرَ صَلَوةَ الْعِشاءِ حَتَّی تَشتَبِکَ النُّجُومُ (8) ؛ ملعون است ملعون است کسی که نماز صبح را تا رفتن ستارهها به تأخیر اندازد و ملعون است ملعون است کسی که نماز عشاء را تا پدیدار شدن همگی ستارگان به تأخیر اندازد.»
.....
[1]. عنکبوت/45.
[2]. طه/24.
[3]. التهذیب، ج2، ص 238؛ وسائل الشیعة، ج 4، ص120.
[4]. شیخ صدوق، ثواب الاعمال، قم، انتشارات شریف رضی، 1364 ش، ص 81.
[5]. بحار الانوار، ج 10، ص 204؛ ج 48، ص 171.
[6]. اصول کافی، ج 3، ص 27.
[7]. همان، ج 3، ص 10.
[8]. بحار الانوار، ج 83، ص 20.
منبع: مشرق