■ راهکارهای طلایی برای غافلنشدن از نماز اول وقت
بارها شده با خودمان عهد ببندیم نمازمان را اول وقت بخوانیم اما هر بار به دلیلی موفق نشدهایم، یا برنامه کاری روزانهمان مانع شده یا در خیابان و رفتآمد بودن امکان به موقع نماز خواندن را از ما گرفته یا در محل کارمان شرایطش را نداشتهایم . چه روشی برای مدیریت تمام اینها وجود دارد و چگونه میتوانیم شرایطمان را طوری تنظیم کنیم که در هر موقعیتی بتوانیم نمازمان را اول وقت بخوانیم؟ در این گزارش به برخی از این راهکارها پرداختهایم.
چیزی را به نماز اول وقت ترجیح ندهید
هم در احادیث بسیار مورد تاکید قرار گرفته و هم بزرگان برکاتی منحصربفرد برای آن گفتهاند. امام صادق (ع) در حدیثی در خصوص اهمیت اول وقت نماز خواندن در مقابل به تاخیر انداختن آن میفرمایند: «اول وقت، خشنودی خدا و آخر آن، عفو خداست، و عفو نمی باشد مگر از جهت گناه. و در مقابل، تأخیر نماز موجب خشم خداست چرا که پیامبر اکرم (ص) به حضرت علی (ع) فرمودند: نماز را با وضوی کامل و شاداب در وقتش به جای آور که تأخیر انداختن نماز بدون جهت، باعث غضب پروردگار است.»
پیامبر صلیالله علیه و آله اهمیت اول وقت نماز خواندن را اینگونه بیان فرمودند: «شیطان تازمانی که مؤمن بر نمازهای پنج گانه در وقت آن محافظت کند، پیوسته از او در هراس است؛ پس چون آنها را ضایع نمود بر وی جرأت پیدا کرده و را در گناهان بزرگ می اندازد.»
امام صادق (علیه السلام) نیز در بیانی مشابه به اهمیت نماز اول وقت در دور نگه داشتن شیطان اشاره میکنند و میفرمایند: «ملک الموت در هنگام مردن، شیطان را از محافظ بر نماز دور می کند و شهادت به یگانگی خدا و نبوت پیامبرش را در آن هنگامه بزرگ به او تلقین می نماید.»
امام حسن عسکری (علیه السلام) به نقش این موضوع در برآورده شدن حاجات اینگونه اشاره فرمایند: «خداوند متعال با حضرت موسی تکلم کرد، حضرت موسی فرمود: خدای من! کسی که نمازها را در وقتش به جای آورد چه پاداشی دارد؟ خداوند فرمود: حاجت و درخواستش را به او عطا می کنم و بهشتم را برایش مباح می گردانم.»
پیامبر(صلی الله علیه و آله) در حدیثی دیگر، رفع گرفتاریها را از برکات نماز اول وقت بر میشمرند: «بنده ای نیست که به وقت های نماز و جاهای خورشید اهمیت بدهد، مگر این که من سه چیز را برای او ضمانت می کنم: برطرف شدن گرفتاری ها و ناراحتی ها، آسایش و خوشی به هنگام مردن و نجات از آتش».
امام باقر علیه السلام نیز اهمیت به وقت نماز را باعث بهشتی شدن بنده میدانند: «هر کس نماز واجب را در حالی که عارف به حق آن است در وقتش بخواند، به گونهای که چیزی دیگر را بر آن ترجیح ندهد، خداوند برای وی برائت از جهنم مینویسد که او را عذاب نکند و کسی که در غیر وقتش به جا آورد در حالی که چیزی دیگر را بر آن ترجیح دهد، خداوند میتواند او را ببخشد یا عذابش کند.»
یکی دیگر از برکات نماز اول اول، رفع بلاهاست که پیامبر (صلی الله علیه و آله) در این خصوص میفرمایند: « هنگامی که خداوند از آسمان آفتی بفرستد، سه گروه از آن، در امان می مانند: حاملان قرآن، رعایت کنندگان خورشید یعنی کسانی که وقت های نماز را محافظت می کنند و کسانی که مساجد را آباد می نمایند.»
شاهکلیدِ نماز اول وقت
بزرگان دین نیز بر اساس همین احادیث، برکات و اثرات بسیار ویژهای برای نماز اول وقت برشمردهاند. از آیتالله بهجت سوال پرسیدند که برای قضا نشدن نماز صبح چه کنیم ایشان جواب داد: «کسی که باقی نمازهایش را در اول وقت بخواند خدا او را برای نماز صبح بیدار خواهد کرد.»
در روایت دیگر جوانی از شیخ حسنعلی نخودکی اصفهانی پرسید: سه قفل در زندگیام وجود دارد و سه کلید از شما میخواهم! قفل اول این است که دوست دارم یک ازدواج سالم داشته باشم، قفل دوم اینکه دوست دارم کارم برکت داشته باشد و قفل سوم اینکه دوست دارم عاقبت بخیر شوم. شیخ نخودکی پاسخ داد: برای قفل اول، نمازت را اول وقت بخوان. برای قفل دوم نمازت را اول وقت بخوان و برای قفل سوم هم نمازت را اول وقت بخوان! جوان با تعجب پرسید: سه قفل با یک کلید؟! شیخ جواب داد: نماز اول وقت «شاه کلید» است.
حجتالاسلام انصاری میگوید: امام(ره) در روزهای آخر عمرشان می خواستند بخوابند؛ به من فرمودند اگر خوابیدم، اول وقت نماز صدایم بزن، گفتم چشم. دیدم اول وقت شد و امام(ره) خوابیده اند، حیفم آمد صدایشان بزنم؛ عمل جراحی، سرم به دست، گفتم صدایشان نزنم بهتر است. چند دقیقه ای از اذان گذشت و امام(ره) چشم هایشان را باز کردند، گفتند: وقت شده؟ گفتم: بله فرمودند: چرا صدایم نزدی؟ گفتم: ده دقیقه بیشتر از وقت نگذشته است. گفتند: مگر به شما نگفتم. سپس امام(ره) فرزند خود را صدا زدند و فرمودند: ناراحتم. از اول عمرم تا حالا نمازم را اول وقت خوانده ام، چرا الان باید ده دقیقه تأخیر بیفتد؟
همه کارهایتان را براساس زمان نماز تنظیم کنید
همراه شدن و معاشرت با کسانی که نماز اول وقت را به هرچیزی ترجیح میدهند پر از نکات و روشهای سادهای ست که میتواند نماز اول وقت همیشگی را به ارمغان بیاورد. برخی از این نکات را در زیر به شما میگوییم.
اولین و مهمترین نکتهای که گفته شده، برنامهریزی به نحوی است که در زمان اذان آزاد باشیم و درگیر کاری نباشیم که وقت ما را بگیرد. بعنوان مثال برنامه کلاس یا کار و یا برنامه روزانه را بر اساس ساعت اذان تنظیم نماییم. نکته دیگر آنکه وقتی متوجه اهمیت بالای نماز اول وقت باشیم، آن را به هر کار دیگری ترجیح میدهیم و میتوانیم اگر درگیر برنامه دیگری بودیم، آن را برای خواندن نماز رها کنیم.
در خانواده اهمیت دادن به نماز اول وقت از سمت پدر و مادر تاثیر بسیار زیادی در شکلگرفتن اهمیت این موضوع برای فرزندان دارد. سعی کنیم برنامهریزیهای خانواده را طوری قرار دهیم که مهم بودن زمان نماز در آن پررنگ باشد و سایر کارها مثل زمان ناهار، بیرون رفتن و... بر محور این زمان تنظیم شود.
یکی از چیزهایی که ممکن است مانع از سروقت نماز خواندن ما باشد، وضو نداشتن است. اگر تلاش کنیم همیشه با وضو از خانه خارج شویم و در هر فرصتی که برایمان پیش میآید حتی اگر زمان نماز نباشد، وضویمان را تجدید کنیم هم از برکات دائمالوضو بودن برخوردار میشویم و هم هر زمان که اذان بگویند، آمادگی کامل برای نماز خواندن را داریم.
روش دیگری که میتوان به کار برد این است که همیشه یک بطری کوچک آب در کیف خود قرار دهیم تا اگر زمان نماز وضو نداشتیم و دسترسی به وضوخانه نبود، بتوانیم وضو بگیریم.
به جای سجاده بزرگ و جاگیر هم میتوانیم یک سفره یکبار مصرف یا روزنامه در کیف خود قرار دهیم و البته همیشه مهر در کیف خود داشته باشیم.
گاهی شاید موقع اذان به نمازخانه دسترسی نداشته باشیم؛ ازینکه در هر محیطی هستیم دنبال فضایی مناسب و موقت برای نماز خواندن بگردیم. مانند نماز معروف شهید بابایی در دفتر ژنرال آمریکایی در دوران آموزش پرواز زمانیکه وقت نماز شد، بدون توجه به مشکلاتی که ممکن بود برایش پیش بیاید، گوشهای ایستاد به نماز که نه تنها باعث ایجاد مشکل نشد، بلکه گرهی بزرگ از کارش باز کرد.
منبع:فارس