خشوع امام سجاد در نماز

■ خشوع امام سجاد در نماز

خشوع امام سجاد در نماز

 نماز امام سجاد علیه‏ السلام، تجسم عینی انقطاع تام برای خدای تعالی و گسستن از عالم مادیات بود، به طوری که به هیچ چیز در پیرامون خود توجه نداشت بلکه وجود خود را نیز احساس نمی‏کرد و تنها دلش را به خدا سپرده و دلبسته او بود. راویان اخبار درباره وقت نماز آن حضرت گفته‏اند: وقتی که در محراب نماز می‏ایستاد رنگ مبارکش دگرگون می‏شد و از ترس خدا اعضای بدنش می‏لرزید و در نمازش همچون بنده ذلیل که در برابر پادشاهی مقتدر و بزرگ ایستاده باشد، می‏ایستاد و همواره نمازش را چون نماز وداع می‏خواند که می‏گفتی هرگز پس از آن، نمازی نخواهد خواند. امام باقر علیه‏ السلام از خشوع پدر بزرگوارش در حال نماز چنین نقل می‏کند و می‏فرماید: «امام علی بن حسین علیه‏ السلام وقتی که در حال نماز بود گویی ساقه درختی است که هیچ حرکتی نداشت جز آن که باد شاخه‏ای از آن را به حرکت آورد...» [1[
ابان بن تغلب می‏گوید، در خدمت امام جعفر صادق علیه‏السلام از نماز جدش امام زین العابدین علیه‏ السلام صحبت می‏کردم و عرض کردم
«من خود علی بن حسین علیه ‏السلام را دیدم وقتی که به نماز می‏ایستاد رنگ مبارکش تغییر می‏کرد...» امام صادق علیه‏ السلام، از روی تعجب فرمود: «به خدا قسم که علی بن حسین می‏دانست که در حضور چه کسی ایستاده است!» [2] . آری والله، امام سجاد معرفت کامل به عظمت پروردگار حکیم داشت و عبادتش از روی معرفت و اطاعتش از روی ایمان بود
از جلوه‏های خشوع امام در حال نماز، آن بود که هرگاه به سجده می‏رفت سر از سجده برنمی‏داشت تا این که عرق می‏ریخت، [3] و یا آن که از زیادی اشک چشم و گریه، در آب دیدگان غرق می‏شد. [4] راویان خبر از ابوحمزه ثمالی نقل کرده‏اند که او امام علیه ‏السلام را در حال نماز دید که ردای مبارک از روی شانه‏اش افتاده و توجه ندارد، ابوحمزه، علت را می‏پرسد، امام می‏فرماید: «وای بر تو آیا می‏دانی که در حضور چه کسی بودم؟ همانا از نماز بنده‏ای پذیرفته نمی‏شود مگر آن مقداری که توجه قلبی دارد.» [5] . امام سجاد علیه ‏السلام از دلبستگی زیاد به خدا در حال نماز به جایی رسید که یکی از کودکان آن حضرت در چاه افتاد و اهل منزل فریاد برآوردند و مردم مدینه آمدند و کودک را نجات دادند، امام علیه‏السلام همچنان در محراب نماز ایستاده بود و توجهی نداشت، همین که از نماز فارغ شد جریان را گفتند، فرمود: «من متوجه نشدم، در حال مناجات با پروردگار بزرگ بودم.» [6] . روزی در خانه امام حریقی اتفاق افتاد و آن حضرت چنان سرگرم نماز بود که توجه نکرد، موقعی که از نماز فارغ شد به اطلاع آن حضرت رساندند، فرمود: «یاد آتش بزرگ (آتش دوزخ) مرا از این آتش باز داشته بود.» [7[
عبدالکریم قشیری، این حالت از خود بی‏خبری را که در حال نماز همیشه با امام بوده است از باب غیبت دل از ماجرای احوال خلق دانسته و می‏گوید به خاطر اشتغال حواس به حالات وارده چنین حالی دست می‏دهد، زیرا که گاهی دل از احساس خود و غیر خود به دلیل تذکر ثواب و یا اندیشه عقاب فراموش کرده و غافل می‏شود. [8[

پی نوشت ها
[1] وسائل الشیعه: 4 / 685
[2] وسائل الشیعه: 4 / 685
[3] تهذیب الاحکام: 2 / 286، بحارالانوار: 46 / 79
[4] بحارالانوار: 46 / 108
[5] علل الشرایع: ص 88، بحارالانوار: 46 / 61، وسائل الشیعه: 4 / 688
[6] اخبار الدول: ص 110، بحارالانوار: 46 / 99
[7] صفة الصفوه: 2 / 52، المنتظم: 6 / 141، نهایة الأرب: 21 / 325، سیر اعلام النبلاء: 4 / 238
[8] رساله قشیریه: 1 / 214، این رساله مشهورترین اثر ابوالقاسم قشیری از مشاهیر صوفیه و عرفاست که مشتمل بر داستانهای عجیب از قبیل داستان ابوحفص حداد نیشابوری و شبلی با جنید بغدادی است و همچنین در این رساله برخی از اصطلاحات تصوف و عرفان تفسیر و توضیح شده است از جمله می‏گوید: «این که می‏گویند صوفی فرزند وقت خویشتن است، یعنی او همواره آنچه را که برایش اولویت دارد انجام می ‏دهد.» -م

منبع: تحلیلی از زندگانی امام سجاد (جلد 1)؛ باقر شریف قرشی مترجم محمد رضا عطائی؛ کنگره جهانی حضرت رضا علیه السلام 1372

این مطلب را به اشتراک بگذارید :
اشتراک گذاری در کلوب اشتراک گذاری در  فیس بوک اشتراک گذاری در تویتر اشتراک گذاری در افسران

نوع محتوا : مقاله
تعداد کلمات : 743 کلمه
1400/6/11 ساعت 13:02
کد : 2456
دسته : امام سجاد (ع) و نماز
لینک مطلب
کلمات کلیدی
نماز
امام سجاد علیه السلام
خشوع در نماز
qunoot
namaz
درباره ما
با توجه به نیازهای روزافزونِ ستاد و فعالان ترویج اقامۀ نماز، به محتوای به‌روز و کاربردی، مربّی مختصص و محصولات جذاب و اثرگذار، ضرورتِ وجود مرکز تخصصی در این حوزه نمایان بود؛ به همین دلیل، «مرکز تخصصی نماز» در سال 1389 در دلِ «ستاد اقامۀ نماز» شکل گرفت؛ به‌ویژه با پی‌گیری‌های قائم‌مقام وقتِ حجت الاسلام و المسلمین قرائتی ...
ارتباط با ما
مدیریت مرکز:02537841860
روابط عمومی:02537740732
آموزش:02537733090
تبلیغ و ارتباطات: 02537740930
پژوهش و مطالعات راهبردی: 02537841861
تولید محصولات: 02537841862
آدرس: قم، خیابان شهدا (صفائیه)، کوچۀ 22 (آمار)، ساختمان ستاد اقامۀ نماز، طبقۀ اول.
پیوند ها
x
پیشخوان
ورود به سیستم
لینک های دسترسی:
کتابخانه دیجیتالدانش پژوهانره‌توشه مبلغانقنوت نوجوانآموزش مجازی نمازشبکه مجازی نمازسامانه اعزاممقالات خارجیباشگاه ایده پردازیفراخوان های نماز