مسافر بايد نماز ظهر وعصر و عشا را با هشت شرط شكسته بجا آورد يعني دو ركعت بخواند :
شرط اول آن كه سفر او كمتر از هشت فرسخ شرعي نباشد .
مسأله 1272
كسي كه رفتن و برگشتن او هشت فرسخ است ، اگر رفتن او كمتر از چهار فرسخ نباشد ، بايد نماز را شكسته بخواند . بنابر اين اگر رفتن به سه فرسخ و برگشتن پنج فرسخ باشد ، بايد نماز را تمام بخواند .
مسأله 1273
اگر رفتن و برگشتن هشت فرسخ باشد بايد نماز را شكسته بخواند چه همان روز و شب بخواهد برگردد يا غير آن روز و شب .
مسأله 1274
اگر سفر مختصري از هشت فرسخ كمتر باشد ، يا انسان نداند كه سفر او هشت فرسخ است يا نه ، نبايد نماز را شكسته بخواند و چنانچه شك كند كه سفر او هشت فرسخ است يا نه ، در صورتي كه تحقيق كردن برايش مشقت دارد ، بايد نمازش را تمام بخواند و اگر مشقت ندارد بنابر احتياط واجب بايد تحقيق كند كه اگر دو عادل بگويند ، يا بين مردم معروف باشد كه سفر او هشت فرسخ است نماز را شكسته بخواند .
مسأله 1275
اگر يك عادل خبر دهد كه سفر انسان هشت فرسخ است بنابر احتياط واجب بايد نماز را هم شكسته و هم تمام بخواند و روزه بگيرد و قضاي آنرا هم بجا آورد .
مسأله 1276
كسي كه يقين دارد سفر او هشت فرسخ است ، اگر نماز را شكسته بخواند وبعد بفهمد كه هشت فرسخ نبوده ، بايد آنرا چهار ركعتي بجا آورد و اگر وقت گذشته بنابر احتياط واجب قضا نمايد .
مسأله 1277
كسي كه يقين دارد سفرش هشت فرسخ نيست ، يا شك دارد كه هشت فرسخ هست يا نه ، چنانچه در بين راه بفهمد كه سفر او هشت فرسخ بوده ، اگر چه كمي از راه باقي باشد ، بايد نماز را شكسته بخواند و اگر تمام خوانده دوباره شكسته بجا آورد.
مسأله 1278
اگر بين دو محلي كه فاصله آنها كمتر از چهار فرسخ است ، چند مرتبه رفت و آمد كند ، اگر چه روي هم رفته هشت فرسخ شود ، بايد نماز را تمام بخواند .
مسأله 1279
اگر محلي دو راه داشته باشد ، يك راه آن كمتر از هشت فرسخ وراه ديگر آن هشت فرسخ يا بيشتر باشد ، چنانچه انسان از راهي كه هشت فرسخ است به آنجا برود ، بايد نماز را شكسته بخواند و اگر از راهي كه هشت فرسخ نيست برود ، بايد تمام بخواند .
مسأله 1280
اگر شهر ديوار دارد ، بايد ابتداي هشت فرسخ را از ديوار شهر حساب كند ، و اگر ديوار ندارد بايد از خانه‌هاي آخر شهر حساب نمايد . اما در شهرهاي بزرگ خارق العاده مانند تهران ابتداي هشت فرسخ را از منزل خود حساب نمايد .
شرط دوم آن كه از اول مسافرت قصد هشت فرسخ را داشته باشد ، پس اگر به جائي كه كمتر از هشت فرسخ است مسافرت كند و بعد از رسيدن به آنجا قصد كند جائي برود كه با مقداري كه آمده هشت فرسخ شود ، چون از اول قصد هشت فرسخ را نداشته ، بايد نماز را تمام بخواند . ولي اگر بخواهد از آنجا هشت فرسخ برود يا چهار فرسخ برود و به وطنش يا به جائي كه ميخواهد ده روز بماند بگردد بايد نماز را شكسته بخواند .
مسأله 1281
كسي كه نميداند سفرش چند فرسخ است ، مثلا براي پيدا كردن گمشده‌اي مسافرت ميكند و نميداند كه چه مقدار بايد برود تا آنرا پيدا كند ، بايد نماز را تمام بخواند . ولي در برگشتن ، چنانچه تا وطنش يا جائي كه ميخواهد ده روز در آنجا بماند ، هشت فرسخ يا بيشتر باشد ، بايد نماز را شكسته بخواند . و نيز اگر در بين رفتن قصد كند كه چهار فرسخ برود و برگردد ، چنانچه رفتن وبرگشتن هشت فرسخ شود ، بايد نماز را شكسته بخواند .
مسأله 1282
مسافر در صورتي بايد نماز را شكسته بخواند كه تصميم داشته باشد هشت فرسخ برود ، پس كسي كه از شهر بيرون ميرود و مثلا قصدش اين است كه اگر رفيق پيدا كند ، سفر هشت فرسخي برود چنانچه اطمينان دارد كه رفيق پيدا ميكند ، بايد نماز را شكسته بخواند و اگر اطمينان ندارد ، بايد تمام بخواند .
مسأله 1283
كسي كه قصد هشت فرسخ دارد ، اگر چه در هر روز مقدار كمي راه برود وقتي به جائي برسد كه ديوار شهر را نبيند و اذان آن را نشنود بايد نماز را شكسته بخواند . ولي اگر در هر روز مقدار خيلي كمي راه برود كه نگويند مسافر است ، بايد نمازش را تمام بخواند و احتياط مستحب آن است كه هم شكسته وهم تمام بخواند .
مسأله 1284
كسي كه در سفر به اختيار ديگري است ، مانند نوكري كه با آقاي خود مسافرت ميكند چنانچه بداند سفر او هشت فرسخ است ، بايد نماز را شكسته بخواند .
مسأله 1285
كسي كه در سفر به اختيار ديگري است ، اگر بداند يا گمان داشته باشد كه پيش از رسيدن به چهار فرسخ از او جدا ميشود ، بايد نماز را تمام بخواند .
مسأله 1286
كسي كه در سفر به اختيار ديگريست ، اگر شك دارد كه پيش از رسيدن به چهار فرسخ از او جدا ميشود يا نه ، بايد نماز را شكسته بخواند . ونيز اگر شك او از اين جهت است كه احتمال ميدهد مانعي براي سفر او پيش آيد ، چنانچه احتمال او در نظر مردم بجا نباشد بايد نمازش را شكسته بخواند .
شرط سوم آن كه در بين راه از قصد خود برنگردد ، پس اگر پيش از رسيدن به چهار فرسخ از قصد خود برگردد يا مردد شود ، بايد نماز را تمام بخواند .
مسأله 1287
اگر بعد از رسيدن به چهار فرسخ از مسافرت منصرف شود ، چنانچه تصميم داشته باشد كه همانجا بماند يا بعد از ده روز برگردد ، يا در برگشتن و ماندن مردد باشد ، بايد نماز را تمام بخواند .
مسأله 1288
اگر بعد از رسيدن به چهار فرسخ از مسافرت منصرف شود و تصميم داشته باشد كه برگردد بايد نماز را شكسته بخواند .
مسأله 1289
اگر براي رفتن به محلي حركت كند و بعد از رفتن مقداري از راه بخواهد جاي ديگري برود ، چنانچه از محل اولي كه حركت كرده تا جايي كه ميخواهد برود ، هشت فرسخ باشد ، بايد نماز را شكسته بخواند .
مسأله 1290
اگر پيش از آن كه به هشت فرسخ برسد ، مردد شود كه بقيه راه را برود يا نه ، و در موقعي كه مردد است راه نرود و بعد تصميم بگيرد كه بقيه راه را برود ، بايد تا آخر مسافرت نماز را شكسته بخواند .
مسأله 1291
اگر پيش از آن كه به هشت فرسخ برسد ، مردد شود كه بقيه راه را برود يا نه و در موقعي كه مردد است مقداري راه برود و بعد تصميم بگيرد كه هشت فرسخ ديگر برود ، يا چهار فرسخ برود و برگردد تا آخر مسافرت بايد نماز را شكسته بخواند .
مسأله 1292
اگر پيش از آن كه به هشت فرسخ برسد ، مردد شود كه بقيه راه را برود يا نه ، ودر موقعي كه مردد است مقداري راه برود و بعد تصميم بگيرد كه بقيه راه را برود ، چنانچه باقيمانده سفر او هشت فرسخ باشد يا چهار فرسخ باشد ولي بخواهد برود وبرگردد ، بايد نماز را شكسته بخواند . ولي اگر راهي كه پيش از مردد شدن و راهي كه بعد از آن ميرود روي هم هشت فرسخ باشد ، بنابر احتياط واجب بايد نماز را هم شكسته و هم تمام بخواند .
شرط چهارم آن كه نخواهد پيش از رسيدن به هشت فرسخ از وطن خود بگذرد ، يا ده روز يا بيشتر در جائي بماند پس كسي كه ميخواهد پيش از رسيدن به هشت فرسخ از وطنش بگذرد ، يا ده روز در محلي بماند ، بايد نماز را تمام بخواند .
مسأله 1293
كسي كه نميداند پيش از رسيدن به هشت فرسخ از وطنش ميگذرد يا نه ، يا ده روز در محلي ميماند يا نه ، بايد نماز را تمام بخواند .
مسأله 1294
كسي كه ميخواهد پيش از رسيدن به هشت فرسخ از وطنش بگذرد ، يا ده روز در محلي بماند ، و نيز كسي كه مردد است كه از وطنش بگذرد ، يا ده روز در محلي بماند ، اگر از ماندن ده روز يا گذشتن از وطن منصرف شود ، باز هم بايد نماز را تمام بخواند . ولي اگر باقيمانده راه هشت فرسخ باشد ، يا چهار فرسخ باشد و بخواهد برود و برگردد ، بايد نماز را شكسته بخواند .
شرط پنجم آن كه براي كار حرام سفر نكند واگر براي كار حرامي مانند دزدي سفر كند ، بايد نماز را تمام بخواند . و هم چنين است اگر خود سفر حرام باشد ، مثل آن كه براي او ضرر داشته باشد ، يا زن بدون اجازه شوهر و فرزند با نهي پدر و مادر سفري بروند كه بر آنان واجب نباشد ولي اگر مثل سفر حج واجب باشد ، بايد نماز را شكسته بخوانند .
مسأله 1295
سفري كه اسباب اذيت پدر و مادر باشد حرام است و انسان بايد در آن سفر نماز را تمام بخواند و روزه هم بگيرد .
مسأله 1296
كسي كه سفر او حرام نيست و براي كار حرام هم سفر نميكند ، اگر چه در سفر ، معصيتي انجام دهد ، مثلا غيبت كند يا شراب بخورد ، بايد نماز را شكسته بخواند .
مسأله 1297
اگر مخصوصا براي آن كه كار واجبي را ترك كند مسافرت نمايد نمازش تمام است ، پس كسي كه بدهكار است ، اگر بتواند بدهي خود را بدهد و طلبكار هم مطالبه كند ، چنانچه در سفر نتواند بدهي خود را بدهد و مخصوصا براي فرار از دادن قرض مسافرت نمايد بنابر احتياط واجب نماز را هم شكسته و هم تمام بخواند ولي اگر مخصوصا براي ترك واجب مسافرت نكند ، بايد نماز را شكسته بخواند و احتياط مستحب آن است كه هم شكسته و هم تمام بخواند .
مسأله 1298
اگر سفر او سفر حرام نباشد ولي حيوان سواري يا مركب ديگري كه سوار است غصبي باشد ، نمازش شكسته است ولي اگر در زمين غصبي مسافرت كند ، بنابر احتياط واجب بايد نماز را هم شكسته وهم تمام بخواند .
مسأله 1299
كسي كه با ظالم مسافرت ميكند اگر ناچار نباشد و مسافرت او كمك به ظالم باشد ، بايد نماز را تمام بخواند و اگر ناچار باشد يا مثلا براي نجات دادن مظلومي با او مسافرت كند ، نماز شكسته است .@#@
مسأله 1300
اگر به قصد تفريح و گردش مسافرت كند حرام نيست و بايد نماز را شكسته بخواند.
مسأله 1301
اگر براي لهو وخوش گذراني به شكار رود ، نمازش تمام است و چنانچه براي تهيه معاش به شكار رود ، نمازش شكسته است و اگر براي كسب وزياد كردن مال برود ، احتياط واجب آن است كه نماز را هم شكسته و هم تمام بخواند ، ولي بايد روزه نگيرد .
مسأله 1302
كسي كه براي معصيت سفر كرده ، موقعي كه از سفر بر ميگردد اگر توبه كرده ، بايد نماز را شكسته بخواند . و اگر توبه نكرده ، بايد تمام بخواند و احتياط مستحب آن است كه هم شكسته و هم تمام بخواند .
مسأله 1303
كسي كه سفر او سفر معصيت است ، اگر در بين راه از قصد معصيت برگردد ، چنانچه باقيمانده راه هشت فرسخ باشد ، يا چهار فرسخ باشد و بخواهد برود و برگردد ، بايد نماز را شكسته بخواند .
مسأله 1304
كسي كه براي معصيت سفر نكرده ، اگر در بين راه قصد كند كه بقيه راه را براي معصيت برود ، بايد نماز را تمام بخواند ولي نمازهائي را كه شكسته خوانده صحيح است .
شرط ششم آن كه از صحرانشينهائي نباشد كه در بيابانها گردش ميكنند و هرجا آب و خوراك براي خود و حشمشان پيدا كنند ميمانند و بعد از چندي به جاي ديگر ميروند ، و صحرانشينها در اين مسافرتها بايد نماز را تمام بخوانند .
مسأله 1305
اگر يكي از صحرانشينها براي پيدا كردن منزل و چراگاه حيواناتشان سفر كند ، چنانچه سفر او هشت فرسخ باشد ، احتياط واجب آن است كه هم شكسته وهم تمام بخواند .
مسأله 1306
اگرصحرانشين براي زيارت يا حج يا تجارت و مانند اينها مسافرت كند ، بايد نماز را شكسته بخواند .
شرط هفتم آن كه شغل او مسافرت نباشد ، بنابر اين شتردار و راننده و چوبدار و كشتيبان و مانند اينها ، اگر چه براي بردن اثاثيه منزل خود مسافرت كنند ، در غير سفر اول بايد نماز را تمام بخوانند . ولي در سفر اول اگر چه طول بكشد ، نمازشان شكسته است .
مسأله 1307
كسي كه شغلش مسافرت است اگر براي كار ديگري مثلا براي زيارات يا حج مسافرت كند ، بايد نماز را شكسته بخواند . ولي اگر مثلا شوفر ، اتومبيل خود را براي زيارت كرايه بدهد و در ضمن خودش هم زيارت كند ، بايد نماز را تمام بخواند .
مسأله 1308
حمله دار يعني كسيكه فقط در ماههاي حج بمسافرت اشتغال ميورزد نماز را بايد شكسته بخواند .
مسأله 1309
كسي كه شغل او حمله داريست و حاجيها را از راه دور به مكه ميبرد ، چنانچه تمام سال يا بيشتر سال را در راه باشد ، بايد نماز را تمام بخواند .
مسأله 1310
كسي كه در مقداري از سال شغلش مسافرت است ، مثل شوفري كه فقط در تابستان يا زمستان اتومبيل خود را كرايه ميدهد ، بايد در سفري كه مشغول به كارش هست نماز را تمام بخواند و احتياط مستحب آن است كه هم شكسته وهم تمام بخواند .
مسأله 1311
راننده ودوره گردي كه در دو سه فرسخي شهر رفت و آمد ميكند ، چنانچه اتفاقا سفر هشت فرسخي برود ، بايد نماز را شكسته بخواند .
مسأله 1312
كسي كه شغلش مسافرت است اگر ده روز يا بيشتر در وطن خود بماند ، چه از اول قصد ماندن ده روز را داشته باشد ، چه بدون قصد بماند ، بايد در سفر اولي كه بعد از ده روز ميرود ، نماز را شكسته بخواند .
مسأله 1313
كسي كه شغلش مسافرت است ، اگر در غير وطن خود ده روز بماند در سفر اولي كه بعد از ده روز ميرود ، بايد نماز را شكسته بخواند . چه از اول قصد ماندن ده روز را داشته باشد يا نداشته باشد .
مسأله 1314
كسي كه شغلش مسافرت است ، اگر شك كند كه در وطن خود يا جاي ديگر ده روز مانده يا نه ، بايد نماز را تمام بخواند .
مسأله 1315
كسي كه در شهرها سياحت ميكند وبراي خود وطني اختيار نكرده ، بايد نماز را تمام بخواند .
مسأله 1316
كسي كه شغلش مسافرت نيست ، اگر مثلا درشهري يا در دهي جنسي دارد كه براي حمل آن مسافرتهاي پي در پي ميكند ، بايد نماز را شكسته بخواند .
مسأله 1317
كسي كه از وطنش صرف نظر كرده و ميخواهد وطن ديگري براي خود اختيار كند ، اگر شغلش مسافرت نباشد بايد در مسافرت نماز را شكسته بخواند .
شرط هشتم آن كه به حد ترخص برسد يعني از وطنش بقدري دور شود كه ديوار شهر را نبيند وصداي اذان آن را نشنود ولي بايد در هوا غبار يا چيز ديگري نباشد كه از ديدن ديوار و شنيدن اذان جلوگيري كند و لازم نيست به قدري دور شود كه مناره‌ها وگنبدها را نبيند ، يا ديوارها هيچ پيدا نباشد ، بلكه همين قدر كه ديوار كاملا تشخيص داده نشود كافي است . و كسيكه از جائي كه قصد كرده ده روز در آنجا بماند به قصد هشت فرسخ خارج شود تا حد ترخص نرسيده بنابر احتياط واجب بايد نماز را هم شكسته و هم تمام بخواند و حد ترخص در بلاد كبيره مثل تهران محله‌اي است كه منزل شخص در آن محله قرار دارد .
مسأله 1318
كسي كه به سفر ميرود اگر به جائي برسد كه اذان را نشنود ولي ديوار شهر را ببيند ، يا ديوارها را نبيند وصداي اذان را بشنود چنانچه بخواهد در آنجا نماز بخواند ، بنابر احتياط واجب بايد هم شكسته و هم تمام بخواند .
مسأله 1319
مسافري كه به وطنش برميگردد ، وقتي ديوار وطن خود را ببيند و صداي اذان آن را بشنود ، بايد نماز را تمام بخواند ولي مسافري كه ميخواهد ده روز در محلي بماند ، وقتي ديوار آنجا را ببيند وصداي اذانش را بشنود ، بنابر احتياط واجب بايد نماز را تأخير بيندازد تا به منزل برسد ، يا نماز را هم شكسته و هم تمام بخواند .
مسأله 1320
هر گاه شهر در بلندي باشد كه از دور ديده شود ، يا به قدري گود باشد كه اگر انسان كمي دور شود ديوار آن را نبيند ، كسيكه از آن شهر مسافرت ميكند ، وقتي به اندازه‌اي دور شود كه اگر آن شهر در زمين هموار بود ، ديوارش از آنجا ديده نميشد ، بايد نماز خود را شكسته بخواند . و نيز اگر پستي و بلندي خانه‌ها بيشتر از معمول باشد ، بايد ملاحظه معمول را بنمايد .
مسأله 1321
اگر از محلي مسافرت كند كه خانه و ديوار ندارد وقتي به جائي برسد كه اگر آن محل ديوار داشت از آنجا ديده نميشد ، بايد نماز را شكسته بخواند .
مسأله 1322
اگر به قدري دور شود كه نداند صدائي را كه ميشنود صداي اذان است يا صداي ديگر ، بايد نماز را شكسته بخواند . ولي اگر بفهمد اذان ميگويند و كلمات آن را تشخيص ندهد ، بايد تمام بخواند .
مسأله 1323
اگر به قدري دور شود كه اذان خانه‌ها را نشنود ولي اذان شهر را كه معمولا در جاي بلند ميگويند بشنود . نبايد نماز را شكسته بخواند .
مسأله 1324
اگر به جائي برسد كه اذان شهر را كه معمولا در جاي بلند ميگويند نشنود ولي اذاني را كه در جاي خيلي بلند ميگويند بشنود ، بايد نماز را شكسته بخواند .
مسأله 1325
اگر چشم يا گوش او يا صداي اذان غير معمولي باشد در محلي بايد نماز را شكسته بخواند كه چشم متوسط ديوار خانه‌ها را نبيند و گوش متوسط صداي اذان معمولي را نشنود .
مسأله 1326
اگر بخواهد در محلي نماز بخواند كه شك دارد بحد ترخص يعني جائي كه اذان را نشنود و ديوار را نبيند ، رسيده يا نه ، بايد نماز را تمام بخواند . ودر موقع برگشتن اگر شك كند كه به حد ترخص رسيده يا نه ، بايد شكسته بخواند . وچون در بعضي موارد اشكال پيدا ميكند مانند آن كه در فرض
مسأله موقع رفتن نماز ظهر را تمام بخواند و موقع برگشتن همانجا نماز عصر را شكسته بخواند بايد يا آنجا نماز نخواند ودر صورت رفتن پيش از علم به رسيدن ترخص نماز را شكسته بخواند و در برگشتن پس از رسيدن بخانه نماز را تمام بخواند يا هم شكسته و هم تمام بخواند .
مسأله 1327
مسافري كه در سفر از وطن خود عبور ميكند ، وقتي به جائي برسد كه ديوار وطن خود را ببيند وصداي اذان آن را بشنود بايد نماز را تمام بخواند .
مسأله 1328
مسافري كه در بين مسافرت به وطنش رسيده ، تا وقتي در آنجا هست بايد نماز را تمام بخواند . ولي اگر بخواهد از آنجا هشت فرسخ برود ، يا چهار فرسخ برود و برگردد ، وقتي به جائي برسد كه ديوار وطن را نبيند وصداي اذان آن را نشنود ، بايد نماز را شكسته بخواند .
مسأله 1329
محلي را كه انسان براي اقامت و زندگي خود اختيار كرده وطن او است ، چه در آنجا به دنيا آمده و وطن پدر و مادرش باشد ، يا خودش آنجا را براي زندگي اختيار كرده باشد .
مسأله 1330
اگر قصد دارد در محلي كه وطن اصليش نيست مدتي بماند وبعد به جاي ديگر رود ، آنجا وطن او حساب نميشود .
مسأله 1331
تا انسان قصد ماندن هميشگي در جائي كه غير وطن اصلي خودش است نداشته باشد وطن او حساب نميشود مگر آن كه بدون قصد ماندن ، آن قدر بماند كه مردم بگويند اينجا وطن او است .
مسأله 1332
كسي كه در دو محل زندگي ميكند ، مثلا شش ماه در شهري و شش ماه در شهر ديگر ميماند ، هر دو وطن او است . اما اگر بيشتر از دو محل را براي زندگي خود اختيار كرده باشد ، بنابر احتياط واجب بايد نماز را در محل سومي و مازاد ، هم شكسته بخواند و هم تمام بخواند .
مسأله 1333
در غير وطن اصلي و وطن غير اصلي كه ذكر شد در جاهاي ديگر اگر قصد اقامه نكند نمازش شكسته است چه ملكي در آنجا داشته باشد يا نداشته باشد و چه در آنجا شش ماه مانده باشد يا نه .
مسأله 1334
اگر بجائي برسد كه وطن اصلي او بوده و عملا از آنجا صرف نظر كرده يا بجائي برسد كه وطن غير اصلي او بوده و ديگر قصد ماندن در آنجا را ندارد نبايد نماز را تمام بخواند ، اگر چه وطن ديگري هم براي خود اختيار نكرده باشد .@#@
مسأله 1335
مسافري كه قصد دارد ، ده روز پشت سرهم در محلي بماند ، يا ميداند كه بدون اختيار ده روز در محلي ميماند ، در آن محل بايد نماز را تمام بخواند .
مسأله 1336
مسافري كه ميخواهد ده روز در محلي بماند ، لازم نيست قصد ماندن شب اول يا شب يازدهم را داشته باشد ، و همين كه قصد كند از اذان صبح روز اول تا غروب روز دهم بماند ، بايد نماز را تمام بخواند و همچنين اگر مثلا قصدش اين باشد كه از ظهر روز اول تا ظهر روز يازدهم بماند ، بايد نماز را تمام بخواند .
مسأله 1337
مسافري كه ميخواهد ده روز در محلي بماند ، در صورتي بايد نماز را تمام بخواند كه بخواهد تمام ده روز را در يكجا بماند پس اگر بخواهد مثلا ده روز در نجف و كوفه يا در تهران كه بخاطر شهر خارق العاده بودن يك شهر حساب نميشود بماند ، بايد نماز را شكسته بخواند .
مسأله 1338
مسافري كه ميخواهد ده روز در محلي بماند ، اگر از اول قصد داشته باشد كه در بين ده روز به اطراف آنجا برود ، چنانچه جائي كه ميخواهد برود از مقدار ترخص شهر حساب نميشود بماند دورتر نباشد بايد در همه ده روز نماز را تمام بخواند و اگر از مقدار ترخص دورتر باشد ، بايد در تمام ده روز نماز را شكسته بخواند ولي چنانچه بخواهد يك ساعت يا دو ساعت برود و برگردد در همه ده روز بايد نماز را تمام بخواند .
مسأله 1339
مسافري كه تصميم ندارد ده روز در جائي بماند مثلا قصدش اين است كه اگر رفيقش بيايد ، يا منزل خوبي پيدا كند ، ده روز بماند ، بايد نماز را شكسته بخواند .
مسأله 1340
كسي كه تصميم دارد ، ده روز در محلي بماند ، اگر چه احتمال بدهد كه براي ماندن او مانعي برسد ، در صورتيكه مردم به احتمال او اعتنائي نكنند ، بايد نماز را تمام بخواند .
مسأله 1341
اگر مسافر بداند كه مثلا ده روز يا بيشتر به آخر ماه مانده و قصد كند كه تا آخر ماه در جائي بماند ، بايد نماز را تمام بخواند ولي اگر نداند تا آخر ماه چقدر مانده و قصد كند كه تا آخر ماه بماند بايد نماز را شكسته بخواند اگر چه از موقعي كه قصد كرده تا آخر ماه ده روز يا بيشتر باشد .
مسأله 1342
اگر مسافر قصد كند ده روز در محلي بماند ، چنانچه پيش از خواندن يك نماز چهار ركعتي از ماندن منصرف شود ، يا مردد شود كه در آنجا بماند يا بجاي ديگر برود ، بايد نماز را شكسته بخواند واگر بعد از خواندن يك نماز چهار ركعتي از ماندن منصرف شود ، يا مردد شود تا وقتي در آنجا هست ، بايد نماز را تمام بخواند .
مسأله 1343
مسافري كه قصد كرده ده روز در محلي بماند ، اگر روزه بگيرد و بعد از ظهر از ماندن در آنجا منصرف شود ، چنانچه يك نماز چهار ركعتي خوانده باشد ، روزه‌اش صحيح است و تا وقتي در آنجا هست بايد نمازهاي خود را تمام بخواند واگر يك نماز چهار ركعتي نخوانده باشد روزه آن روزش صحيح است ، اما نمازهاي خود را بايد شكسته بخواند و روزهاي بعد هم نميتواند روزه بگيرد .
مسأله 1344
مسافري كه قصد كرده ده روز در محلي بماند ، اگر از ماندن منصرف شود و شك كند پيش از آن كه از قصد ماندن برگردد ، يك نماز چهار ركعتي خوانده يا نه ، بايد نمازهاي خود را شكسته بخواند .
مسأله 1345
اگر مسافر به نيت اين كه نماز را شكسته بخواند ، مشغول نماز شود و در بين نماز تصميم بگيرد كه ده روز يا بيشتر بماند ، بايد نماز را چهار ركعتي تمام نمايد .
مسأله 1346
مسافري كه قصد كرده ده روز در جائي بماند ، اگر در بين نماز چهار ركعتي از قصد خود برگردد ، چنانچه مشغول ركعت سوم نشده ، بايد نماز را دو ركعتي تمام نمايد و بقيه نمازهاي خود را شكسته بخواند . و اگر مشغول ركعت سوم شده نمازش باطل است ، وتا وقتي در آنجا هست بايد نماز را شكسته بخواند اگر چه داخل در ركوع ركعت سوم شده باشد .
مسأله 1347
مسافري كه قصد كرده ده روز در محلي بماند ، اگر بيشتر از ده روز در آنجا بماند ، تا وقتي مسافرت نكرده ، بايد نمازش را تمام بخواند و لازم نيست دوباره قصد ماندن ده روز كند .
مسأله 1348
مسافري كه قصد كرده ده روز در محلي بماند ، بايد روزه واجب را بگيرد وميتواند روزه مستحبي را هم بجا آورد ونماز جمعه ونافله ظهر وعصر وعشا را هم بخواند .
مسأله 1349
مسافري كه قصد كرده ده روز در جائي بماند اگر بعد از خواندن يك نماز چهار ركعتي بخواهد به جائي كه كمتر از چهار فرسخ است برود وبرگردد به محل اقامه خود بايد نماز را تمام بخواند .
مسأله 1350
مسافري كه قصد كرده ده روز در جائي بماند ، اگر بعد از خواندن يك نماز چهار ركعتي بخواهد به جاي ديگري كه كمتر از هشت فرسخ است برود وده روز در آنجا بماند ، بايد در رفتن ودر جائي كه قصد ماندن ده روز كرده ، نمازهاي خود را تمام بخواند . ولي اگر جائي كه ميخواهد برود هشت فرسخ يا بيشتر باشد بايد موقع رفتن نمازهاي خود را شكسته بخواند وچنانچه در آنجا قصد ماندن ده روز كرد نمازش را تمام بخواند .
مسأله 1351
مسافري كه قصد كرده ده روز در محلي بماند اگر بعد از خواندن يك نماز چهار ركعتي بخواهد به جائي كه كمتر از چهار فرسخ است برود ، چنانچه مردد باشد كه به محل اولش برگردد يا نه ، يا به كلي از برگشتن به آنجا غافل باشد ، يا بخواهد برگردد ولي مردد باشد كه ده روز در آنجا بماند يا نه ، يا آن كه از ده روز ماندن در آنجا و مسافرت از آنجا غافل باشد ، بايد از وقتي كه ميرود تا برميگردد و بعد از برگشتن نمازهاي خود را تمام بخواند .
مسأله 1352
اگر به خيال اين كه رفقايش ميخواهند ده روز در محلي بمانند ، قصد كند كه ده روز در آنجا بماند وبعد از خواندن يك نماز چهار ركعتي بفهمد كه آنها قصد نكرده‌اند ، اگر چه خودش هم از ماندن منصرف شود ، تا مدتي كه در آنجا هست ، بايد نماز را تمام بخواند .
مسأله 1353
اگر مسافر بعد از رسيدن به هشت فرسخ سي روز در محلي بماند و در تمام سي روز در رفتن و ماندن مردد باشد ، بعد از گذشتن سي روز اگر چه مقدار كمي در آنجا بماند ، بايد نماز را تمام بخواند ولي اگر پيش از رسيدن به هشت فرسخ در رفتن بقيه راه مردد شود ، از وقتي كه مردد ميشود ، بايد نماز را تمام بخواند .
مسأله 1354
مسافري كه ميخواهد نه روز يا كمتر در محلي بماند اگر بعد از آن كه نه روز يا كمتر در آنجا ماند ، بخواهد دوباره نه روز ديگر يا كمتر بماند همينطور تا سي روز ، روز سي و يكم بايد نماز را تمام بخواند .
مسأله 1355
مسافري كه سي روز مردد بوده ، در صورتي بايد نماز را تمام بخواند كه سي روز را در يكجا بماند ، پس اگر مقداري از آن را در جائي و مقداري را در جاي ديگر بماند ، بعد از سي روز هم بايد نماز را شكسته بخواند .
مسائل متفرقه
مسأله 1356
مسافر ميتواند در مسجد الحرام ومسجد پيغمبر صلي الله عليه و آله وسلم و مسجد كوفه نمازش را تمام بخواند . ولي اگر بخواهد در جائي كه اول جزء اين مساجد نبوده و بعد به اين مساجد اضافه شده نماز بخواند ، احتياط واجب آنست كه شكسته بخواند و نيز مسافر ميتواند در حرم و رواق حضرت سيد الشهداء عليه السلام بلكه در مسجد متصل به حرم نماز را تمام بخواند .
مسأله 1357
كسي كه ميداند مسافر است و بايد نماز را شكسته بخواند ، اگر در غير چهار مكاني كه در
مسأله پيش گفته شد عمدا تمام بخواند ، نمازش باطل است ونيز اگر فراموش كند كه نماز مسافر شكسته است و تمام بخواند بنابر احتياط واجب اگر وقت هم گذشته قضا نمايد .
مسأله 1358
كسي كه ميداند مسافر است و بايد نماز را شكسته بخواند ، اگر بدون توجه و بطور عادت تمام بخواند نمازش باطل است ، ونيز اگر حكم مسافر و سفر خود را فراموش كرده باشد در صورتي كه وقت داشته باشد نمازش را دوباره بخواند بلكه اگر وقت هم گذشته باشد بنابر احتياط واجب بايد قضا نمايد .
مسأله 1359
مسافري كه نميداند بايد نماز را شكسته بخواند اگر تمام بخواند نمازش صحيح است .
مسأله 1360
مسافري كه ميداند بايد نماز را شكسته بخواند اگر بعضي از خصوصيات آن را نداند ، مثلا نداند كه در سفر هشت فرسخي بايد شكسته بخواند چنانچه تمام بخواند در صورتي كه وقت باقي است بايد نماز را شكسته بخواند و اگر وقت گذشته بطور شكسته قضا نمايد .
مسأله 1361
مسافري كه ميداند بايد نماز را شكسته بخواند ، اگر به گمان اين كه سفر او كمتر از هشت فرسخ است تمام بخواند ، وقتي بفهمد كه سفرش هشت فرسخ بوده ، نمازي را كه تمام خوانده بايد دوباره شكسته بخواند و اگر وقت هم گذشته بطور شكسته قضا نمايد .
مسأله 1362
اگر فراموش كند كه مسافر است و نماز را تمام بخواند ، چنانچه در وقت يادش بيايد ، بايد شكسته بجا آورد واگر بعد از وقت يادش بيايد ، قضاي آن نماز بر او واجب نيست .
مسأله 1363
كسي كه بايد نماز را تمام بخواند ، اگر شكسته بجا آورد در هر صورت نمازش باطل است .
مسأله 1364
اگر مشغول نماز چهار ركعتي شود و در بين نماز يادش بيايد كه مسافر است ، يا ملتفت شود كه سفر او هشت فرسخ است چنانچه به ركوع ركعت سوم نرفته ، بايد نماز را دو ركعتي تمام كند واگر به ركوع ركعت سوم رفته نمازش باطل است . ودر صورتيكه به مقدار خواندن يك ركعت هم وقت داشته باشد ، بايد نماز را شكسته بخواند .@#@
مسأله 1365
اگر مسافر بعضي از خصوصيات نماز مسافر را نداند مثلا نداند كه اگر چهار فرسخ برود و همان روز يا شب آن برگردد بايد شكسته بخواند چنانچه به نيت نماز چهار ركعتي مشغول نماز شود ، وپيش از ركوع ركعت سوم مسأله را بفهمد بايد نماز را دو ركعتي تمام كند و اگر در ركوع ملتفت شود نمازش باطل است و در صورتي كه بمقدار يك ركعت از وقت هم مانده باشد بايد نماز را شكسته بخواند .
مسأله 1366
مسافري كه بايد نماز را تمام بخواند اگر به واسطه ندانستن مسأله به نيت نماز دو ركعتي مشغول نماز شود و در بين نماز مسأله را بفهمد ، بايد نماز را چهار ركعتي تمام كند ، و احتياط مستحب آن است كه بعد از تمام شدن نماز دوباره آن نماز را چهار ركعتي بخواند .
مسأله 1367
مسافري كه نماز نخوانده ، اگر پيش از تمام شدن وقت به وطنش برسد ، يا به جائي برسد كه ميخواهد ده روز در آنجا بماند ، بايد نماز را تمام بخواند و كسي كه مسافر نيست ، اگر در اول وقت نماز نخواند و مسافرت كند ، در سفر بايد نماز را شكسته بخواند .
مسأله 1368
اگر از مسافري كه بايد نماز را شكسته بخواند نماز ظهر يا عصر يا عشا قضا شود ، بايد آن را دو ركعتي قضا نمايد اگر چه در غير سفر بخواهد قضاي آن را بجا آورد . و اگر از كسي كه مسافر نيست يكي از اين سه نماز قضا شود ، بايد چهار ركعتي قضا نمايد اگر چه در سفر بخواهد آن را قضا نمايد .
مسأله 1369
مستحب است مسافر بعد از هر نمازي كه شكسته ميخواند سي مرتبه بگويد سبحان الله و الحمد لله ولا اله الا الله و الله اكبر.

منبع : مرکز مطالعات و پاسخگویی به شبهات حوزه علمیه قم

این مطلب را به اشتراک بگذارید :