■ بروشورهای اربعین و نماز
جلوه هایی از نماز در قیام امام حسین علیه السلام و وظایف همه مؤمنین خصوصاً زائران اربعین سید و سالار شهیدان را در قالب چند بروشور تقدیم می کنیم:
* برای دریافت تصویر بروشور در سایز اصلی، روی اسم بروشورها کلیک کنید.
* شما هم در نشر و توزیع این بروشور و ترویج فرهنگ اقامه نماز سهیم باشید.
بروشور(1): آمد موسم عاشقان اربعین
باز هم موسم اربعین و بازهم یاد مصیبت عظمای آسمانیان و زمینیان و شور زیارت آقایمان حسین علیه السلام...
باز هم موسم اربعین و باز هم یاد مصائب و رنج کاروان اسیران داغدار از خاندان اهل بیت علیهم السلام به سرپرستی اسوه صبر و صلابت، زینب کبری سلام الله علیها، خواهر حسین علیه السلام...
و باز هم اربعین و ابراز ارادت زائران پیاده و عاشقان حسین علیه السلام...
سلام بر تو ای شیعة حقیقی!
خوشا به حال شما که توفیق دارید با زیارت امام عشق در روز اربعین، یکی از نشانههای شیعه را در وجود خود آشکار سازید؛ امام حسن عسكري علیه السلام فرمودند: «عَلاماتُ المؤمنِ خَمسٌ: صَلَواتُ إحدي و خَمسينَ، و زيارةُ الأربعينَ، و التَّخَتُّم بِاليَمينِ، و تَعفيرُ الجَبينِ، و الجَهْرُ بِبسم اللهِ الرَّحمنِ الرَّحيمِ»؛
«نشانههای مؤمن پنج چيز است:
اوّل: پنجاه و يك ركعت نماز در شبانه روز (17 رکعت واجب و 34 رکعت نافله)؛
دوّم: زيارت اربعين حضرت سيّد الشّهداء علیه السلام؛
سوّم: انگشتر در دست راست نمودن؛
چهارم: پيشاني بر خاك گذاردن (هنگام سجده)؛
پنجم: بلند گفتن بسم الله الرّحمن الرّحيم»؛ (إقبال الأعمال، ج 3، ص 100).
عاشق نماز
این فرازهای زندگی سالار شهیدان علیه السلام، چه زیبا و درسآموزاست:
- امام حسین علیه السلام مقتدر و اسوه عزت، شب پیش از شهادت خود و فرزندان و یاران بینظیرش، حاضر میشود از دشمنش خواهشی داشته باشد...
اما نه درخواست آب و تأمین امنیت و نه ترک جنگ و امثال آن؛ بلکه درخواست مهلت برای یک شب عبادت و نماز بیشتر...
- ظهر عاشورا در کشاکش حمله ناجوانمردانه سپاه شیطان به سپاهیان خدا، او و یارانش، نماز خود را در اول وقت اقامه کردند...
- قافله سالار کاروان خاندان امام حسین علیه السلام، حضرت زینب سلام الله علیها با وجود رنج و خستگی زیاد در شام عاشورا که تاریخ و زمین و آسمان، شاهد دردناکترین حوادث بود، مانند همیشه حتی نماز شب را نیز از دست نداد ...
- ندای امام حسین علیه السلام که «اِنّی اُحِبُّ الصَلاة؛ من نماز را دوست دارم» در جایجای زندگی ایشان، حتی در معرکه عاشورا نیز مشهود است.
یک لحظه تأمل!
زائر اربعین که به عشق امام حسین علیه السلام و کاروان اسرا، و به امید دیدار و همراهی و تسلای خاطر امام زمان علیه السلام به این راه پر زحمت گام گذاشته، آیا میشود به نماز و نماز اول وقت بیاهمیت باشد؟!
چه کنیم؟
برای اثبات دوستی واقعی با امام حسین علیه السلام و منتقم ایشان، حضرت مهدی علیه السلام، باید نشانهای داشته باشیم و چه نشانهای بهتر از اهمیت دادن به نماز، همانطور که خودشان بوده و به ما سفارش کردهاند؟!
در اینجا راهکارهایی ساده اما مفید و مؤثر را برای اقامه نماز خود و زائران دیگر، در مسیر اربعین بیان میکنیم تا شروعی باشد برای تقید بیشتر به نماز و نماز اول وقت در تمام زندگی، ان شاءالله.
- سعی کنیم در کنار وسایلی که همراه داریم، حداقل یک مهر و جانماز کوچک هم داشته باشیم تا موقع نماز، معطل نشویم.
- حتماً با استفاده از نرمافزارهای اوقات شرعی، از زمان دقیق اذان در آن محل با خبر باشیم و در صورت امکان، یادآوری اذان را برای چند دقیقه قبل از آن قرار دهیم تا فرصت کافی برای وضو و آمادگی نماز داشته باشیم.
- سعی کنیم دائم الوضو باشیم تا موقع نماز اول وقت، دغدغه پیدا کردن آب را نداشته باشیم.
- اگر وضو نداریم، حتماً طوری برنامهریزی کنیم که چند دقیقه قبل از اذان به موکبها یا محلهایی که سرویس بهداشتی مناسب دارند برسیم و ادامه حرکت را به بعد از نماز موکول کنیم.
- با توجه به سختی آمادهکردن آب در مسیر و برای دوری از گناه اسراف، هنگام وضو گرفتن مراقب باشیم که آب زیادی مصرف نکنیم.
- موقع نماز، اگر میتوانیم بهصورت فردی یا گروهی با صدای بلند اذان بگوییم تا هم ثواب مؤذنان را ببریم و هم زائران از وقت نماز باخبر شوند.
- سعی کنیم با روی خوش و برخورد مؤدبانه زائرانی که در زمان اذان در حال حرکت هستند را به نماز جماعت و اول وقت دعوت کنیم.
- مراقب باشیم که نماز جماعت و اول وقت را فدای کمی جلو افتادن در مسیر و یا رسیدن به موکب خاصی یا پذیرائیهای مسیر پیادهروی نکنیم و در همهحال، نماز ظهر عاشورا را بهخاطر بیاوریم.
- اگر محل نماز، امام جماعت نداشت، از روحانیونی که بین زوار هستند دعوت کنیم و نماز جماعت برپا نماییم.
- دقت کنیم در جایی که نماز جماعت مناسبی برگزار میشود، از خواندن نماز فرادا در کنار آنها، خصوصاً در میان برادران عراقی بپرهیزیم؛ چراکه ممکن است باعث سوءتفاهم و ناراحتی شود که خواست شیطان است.
- در محلهایی که نماز جماعت توسط موکبهای عراقی برپاشده، طبق خواست و راهنمایی آنان صف ببندیم و رعایت احترام میزبان را داشته باشیم.
- در آمادهکردن مکان نماز (پهن کردن و جمع کردن زیراندازها و...) با اجازه موکبداران، به ایشان کمک کنیم.
- حتیالامکان به افرادی که نمیتوانند نماز بخوانند کمک کنیم تا به ثواب نماز جماعت و اول وقت برسند. مثلاً اگر کودکی همراه دارند، یک نفر مراقب کودکان باشد، یا اگر وسایل و کیف دارند، آنها را نگه داریم تا بتوانند وضو و نمازشان را انجام دهند.
- درست است که در پیادهروی هستیم و احتمالاً خاکی و کمی نامرتب، اما سعی کنیم موقع نماز، کمی لباس و موها و ظاهرمان را مرتب کنبم.
- نماز را زیبا و در حد توان با آداب آن بخوانیم تا ضمن کسب ثواب بیشتر، دیگران را نیز به اصل نماز و همچنین نماز خوب خواندن ترغیب کنیم. پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلم فرمود: «چهره دين شما نماز است؛ آن را زشت نکنید!»؛ (مستدرك الوسائل ، ج3 ، ص 14).
- از تعقیبات نماز غافل نشویم؛ هر چند در مسیر و در حال پیادهروی.
- نمازهای نافله که در حال پیادهروی هم قابل خواندن است را در این سفر انجام دهیم. توشه مبارکی خواهد بود.
- از نماز شب در این سفر معنوی غافل نشویم و اگر خستگی مانع بود، به یاد خستگی و غم و اندوه حضرت زینب سلام الله علیها بیفتیم و نماز شبی که هرگز ترک نشد.
- برای از دست ندادن نماز صبح، و همچنین به دلیل گرمای روز، بهتر است ابتدای شب، بعد از خوردن شام، بخوابیم تا قبل از اذان صبح بیدار شده و حرکت را در سکوت شب و هوای خنک آغاز کنیم. با این کار توفیق اقامه نماز شب و نماز اول وقت صبح را هم خواهیم داشت.
- اگر بهصورت گروهی حرکت میکنیم، حتیالامکان قرارهای خود را با اذان و نماز اول وقت در کنار ستونها و یا در موکبهای مورد نظر تنظیم کنیم. اگر هم امکان نداشت، با همراهان قرار بگذاریم که هرجا بودیم و اذان شد، همه افراد گروه نماز را اول وقت بخوانند و معطل هم نشوند و بعد از نماز سر قرار بروند.
«نایبالزیاره و دعاگوی ما و همه مؤمنان، خصوصاً سرور و آقایمان، حضرت مهدی علیه السلام باشید»
خوب گوش کنیم، صدای حرکت قافلهای از مکه به سمت کوفه را تاریخ گواهی میدهد. قافلهسالار این قافله عشق، سید و سالار شهیدان حضرت اباعبدالله الحسین علیه السلام است. زنها و بچهها نیز همراه این قافلهاند. صدای اذان که بلند میشود، قافله از حرکت باز میایستد تا حرکتی دیگر را آغاز نماید و چه زیباست صوت اذان جوان عاشورایی قافله، حضرت علی اکبر علیه السلام.
قافله به کوفه نرسیده به سمت کربلا رفت و شد آنچه که ما را سالها عزادار و سیاهپوش کرده است. سر ارباب ما را به نیزه زدند، خواهر و فرزندان عزیزش را به اسیری به شام بردند، اما آنها امیر شدند بر اهل شام و با خطبههای دشمنشکن، بساط یزیدیان را بر هم زدند.
حال، کاروان اسرا با عزت و سرافزاری در حال برگشت است. کاروانی که بیشترشان زن و کودک بودند اما هر موقع صدای اذان بلند میشد، این کاروان دست از حرکت میکشید و ...، آنها لحظهای از یاد خدا غافل نبوده و در این مسیر، تمامی نمازها را اول وقت اقامه کردند.
اینک شما، عزادار سید و سالار شهیدان که به عشق آن خاندان، مشقت این راه را عاشقانه به جان خریدهای و قدمهایت، لبخند رضایت امام زمانت را به همراه دارد، لحظه ای تامل کن! اگر در لحظه اذان، توقف کنی با یاد حسین علیه السلام به آب نگاهی انداخته وضو سازی و در نماز شرکت کنی یقین بدان که حضرت صاحب الزمان علیه السلام را بسیار خوشحال کرده و در نمازت به ایشان اقتدا نمودهای.
به یاد لحظهای باشیم که در ظهر روز عاشورا، ارباب تشنه لب همه ما، به نماز ایستاد و در این راه شهیدانی را تقدیم نمود.
به یاد لحظهای باشیم که امام حسین علیه السلام به صورت زیبای قمر بنیهاشم علیه السلام نگاه انداخت و فرمود:
فرصتی را از لشکر دشمن بگیر تا امشب را هم به عبادت سپری نماییم چرا که خدا میداند من نماز را دوست دارم.
ارْجِعْ إِلَيْهِمْ فَإِنِ اسْتَطَعْتَ أَنْ تُؤَخِّرَهُمْ إِلَى الْغُدْوَةِ وَ تَدْفَعَهُمْ عَنَّا الْعَشِيَّةَ لَعَلَّنَا نُصَلِّي لِرَبِّنَا اللَّيْلَةَ وَ نَدْعُوهُ وَ نَسْتَغْفِرُهُ فَهُوَ يَعْلَمُ أَنِّي قَدْ أُحِبُ الصَّلَاةَ لَهُ وَ تِلَاوَةَ كِتَابِهِ وَ الدُّعَاءَ وَ الِاسْتِغْفَارَ؛ نزد آنان برو و اگر بتوانى امشب را براى ما مهلت بگيرى و نبرد را به فردا بيندازى، به اين منظور كه ما بتوانيم امشب را به نماز و دعا و استغفار طی کنیم زيرا خدا میداند من دوست میدارم نماز بخوانم و قرآن مجيد را تلاوت نمايم و همواره به دعا و استغفار بپردازم. (الإرشاد؛ ج2 ؛ ص90)
عاشق، نه تنها معشوق را دوست دارد بلکه به هر چیزی که معشوق عشق میورزد هم اظهار علاقه میکند، و حسین علیه السلام همان کسی که شما را به این راه کشانده، همان معشوقی است که عاشقانش را دوست دارد، و به شما نیز عشق میورزد.
پس بیایید قدمها را در این مسیر استوارتر برداریم و در همین راه، کنار یکی از این موکبها، با امام زمان عزیزمان عهد ببندیم که هرگز نماز را فراموش نخواهیم کرد و به عشق شما ان شاءالله در اول وقت، آنرا اقامه مینماییم.
عهد ببندیم که در مسیر یاری امام زمانمان استوار بوده و از دعا برای فرجش غافل نشویم.
از هر عمودی که میگذریم به مقصد نزدیکتر میشویم و به راستی این قدم ها ما را به ظهور حجت حق خواهد رساند. ان شاالله به امید روزی که در همین مسیر در نماز به امام عصر علیه السلام اقتدا نماییم.
بروشور (3): همیشه بر این عهد می مانم
نگاهی به امام کرد و با لحنی تکبرآلود گفت: ای علیبنالحسین علیه السلام جهاد و سختیهایش را رها کردهای و به حج میروی؛ اما بدان که خداوند در مقابل جنگ و جهاد بهشتش را به مجاهدان میدهد. عَبّاد بصری با اشاره به آیه صدویازده سوره توبه، امام سجاد َعلیه السلام را نصحیت میکرد. امام نگاهی به او کردند و فرمودند: ادامه آیه را نیز بخوان. عَبّاد شروع به خواندن کرد: «التَّائِبُونَ الْعابِدُونَ الْحامِدُونَ ...؛ توبهکاران، عابدان، شاکران ...». امام فرمودند: اگر کسانی را که چنین ویژگیهایی دارند بیابیم، جهاد با آنان برتر از حج است. (کافی، ج۵، ص۲۲).
کلام امام سجاد علیه السلام اشاره به ویژگیهای یاوران امام زمان علیه السلام است. به بیان دیگر تا افرادی توبهکار، اهل عبادت، شکرگذار، امرکننده به خوبیها و نهیکننده از بدیها یافت نشوند خبری از ظهور نخواهد بود. اربعین بهترین زمان و کربلا بهترین مکان برای ایجاد و تقویت این خوبیّها در خویش است. اگر با گناهان گذشتة خود، از امام زمین و زمان فاصله گرفتهایم، این چند روز بهترین فرصت بازگشت است. میگویند آب رفته از جوی را نمیتوان بازگرداند، میگویند آبرو اگر ریخت دیگر جمعشدنی نیست؛ اما این سخن در کربلا صحیح نیست. در همین کربلا بود که حربنیزید ریاحی از گذشته سیاه خود دست کشید و با گسستن از یزیدیان، خود را در جمع حسینیان جا نمود.
یک چشم زدن غافل از آن یار نباشید
شاید که نگاهی کند هشیار نباشید
امام زمان علیه السلام یاوران خود را از میان زائران حسین علیه السلام انتخاب میکنند؛ اما نه هر زائری! زائری میتواند جزو یاوران مهدی علیه السلام باشد که رنگوبوی حسین علیه السلام و اصحابش را بگیرد. زیارت اربعین نشانه ایمان است و بهترین ایستگاه برای تقویت آن. اربعین بهترین فرصت است برای اندیشیدن. این چند روز مناسبترین زمان است برای بازبینی گذشته و برنامهریزی برای آینده! راستی زندگیهایمان چقدر رنگوبوی سیدالشهدا علیه السلام میدهد؟!
- سیدالشهدا علیه السلام شب عاشورا را برای نماز از یزیدیان فرصت گرفتند و فرمودند: من نماز را دوست دارم؛
- سیدالشهدا علیه السلام تمام شب عاشورا را به نماز، استغفار، دعا و تضرّع سپری فرمودند و یاران ایشان نیز همچون امام، شب را با نماز و دعا و استغفار به صبح رساندند؛
- سیدالشهدا علیه السلام ظهر عاشورا برای برپایی نماز به یزیدیان رو زدند تا از جنگ دست بکشند؛
- سیدالشهدا علیه السلام ظهر عاشورا، خود اذان گفتند و از این مستحب نیز غافل نشدند؛
- سیدالشهدا علیه السلام ظهر عاشورا به زهیر و سعیدبنعبدالله فرمودند: جلوی من بایستید تا نماز بخوانم؛
- سیدالشهدا علیه السلام ظهر عاشورا در میان میدان نبرد، نمازشان را به جماعت اقامه کردند؛
- قاتل اباالفضل علیه السلام در کوچهّهای کوفه به سرش میزد و میگفت: جوان ماهرویی را کشتم که میان چشمانش جای سجده بود؛
- حضرت زینب سلام الله علیها در شام غریبان، با آن همه غصهوغم، نماز شبش را نشسته برپا نمودند؛
- مسلمبنعقیل آخرین شب عمر خویش را تا صبح نماز خواند؛
- ظهر عاشورا سعیدبنعبدالله در مقابل امام ایستاد تا نماز بخوانند و پس از برخورد سیزده تیر به شهادت رسید؛
- ابوثمامه ظهر عاشورا به امام گفت: جانم به فدایت، کمکم زمان نماز ظهر است، دوست دارم قبل از شهادت این نماز را با شما بخوانم.
آری، حسین علیه السلام و حسینیان با نماز سروسرّی داشتند و جانشان را فدا کردند تا نماز پابرجا بماند؛ اما نماز کجای زندگی ماست؟ آیا حاضریم همچون سیدالشهدا علیه السلام برای نماز فدا شویم؟! آیا همچون یاران حسین علیه السلام نماز را جدی گرفتهایم؟! آیا حاضریم برای نماز از جان و مالمان هزینه کنیم؟! آری، حسین علیه السلام عاشق نماز بود و برای نزدیک شدن به او باید از مسیر نماز پیش رفت.
چند پیشنهاد:
- با کمی تغییر در برنامه زندگی، اجازه ندهیم نمازهایمان قضا شود؛
- برنامهای برای قضای نمازهایمان بریزیم؛
- نمازهایمان را اول وقت بخوانیم؛
- از اطرافیان بینمازمان غافل نشویم و آنها را با رفاقت، هدیه کتابهای نمازی، معرفی به کارشناس و... دریابیم؛
- با مطالعه چند کتاب نماز به دانشمان درباره نماز بیفزاییم؛
- اندکاندک برخی از مستحبات را در نماز خود بگنجانیم؛
- از اموری که نماز را بیارزش و کمارزش میکند دوری کنیم؛ کارهایی همانند: ندادن خمس و زکات، بیاحترامی به مادر و پدر، غیبت، بدزبانی، رعایت نکردن حقوق همسر و ....
ان شاءلله ما نیز مشمول دعای امام حسین علیه السلام شویم که فرمود: خدا شما را از نمازگزاران قرار دهد.