■ سبک زندگی نمازگزاران- 01
سبک زندگی نمازگزاران
اصطلاحات
معيار زندگي؛ ناظر به جهت دهي و جهت گيري در جريان زندگي استكه با تراز آن مي توان چگونه زيستن وچگونه بودن را سامان داد.
مهارت هاي زندگي؛ ناظر به اقدام و موضع گيري هايي است كه به ما كمك مي كنند تا در موقعيت هاي مختلف،عاقلانه و صحيح رفتار كنيم به طوري كه با خود و ديگران ارتباط سالم و سازگارانه برقرارنماييم.
سبك زندگي؛ ناظر به مسائلي است كه متن زندگي انسان را در دنيا شكل مي دهد . به عبارتي، وقتي از چگونه زيستنِ مومنانه سخن مي گويند تمام مسائلي را كه يك انسان مومن با آن مواجه است را بايد در نظر داشت بنابراين سبك زندگي عرصه ي وسيعي از رفتار يك انسانِ مومن با خدا ،با خود، با خانواده، با جامعه و حتي باهستي را در برمي گيرد.
سبك زندگي با مفهوم عقل معاش كه همان " شيوه زيستن " است يكسان است؛يعني عقلي كه به انسان مي گويد چطور بايد زندگي كرد.
اما آدمي پيش از چگونه بودن را در چرا بودن مي جويد پس تا چرا بودن انسان پاسخ نگيرد، چگونه بودن او جواب نخواهد گرفت.
چرا بودن ؟
آيا نقش انسان ، تعيين كننده شغل او بوده است؟ چگونه مىتوان از آدمي، «صبر» و «تحمل» و «فداكارى» و «از خود گذشتگى» انتظار داشت، در حالى كه نداند «چرا بايد صبور و ايثار گر باشد»؟!
«وَ كَيْفَ تَصْبِرُ عَلى ما لَمْ تُحِطْ بِهِ خُبْراً »؛ و چگونه در چيزى كه به آن آگاهى فراگير ندارى صبوری مىكنى؟؟!
باز هم در برابر اين سؤال از پاى خواهى افتاد كه چرا خوبى را متعهد باشم و چرا آنچه براى خودم مىخواهم و براى ديگران بخواهم. چون اولين مسألهى انسان، نان و رفاه و مسكن و آزادى و عدالت و تكامل نيست. اگر انسان بخواهد بماند به اينها روى مىآورد؛ پس چرا بودن و براى چه بودن مقدم بر هر سؤالى از چگونه بودن و با كه بودن و در كجا بودن است.
چرا بودن ؟
آيا نقش انسان ، تعيين كننده شغل او بوده است؟ چگونه مىتوان از آدمي، «صبر» و «تحمل» و «فداكارى» و «از خود گذشتگى» انتظار داشت، در حالى كه نداند «چرا بايد صبور و ايثار گر باشد»؟!
«وَ كَيْفَ تَصْبِرُ عَلى ما لَمْ تُحِطْ بِهِ خُبْراً »؛ و چگونه در چيزى كه به آن آگاهى فراگير ندارى صبوری مىكنى؟؟!
باز هم در برابر اين سؤال از پاى خواهى افتاد كه چرا خوبى را متعهد باشم و چرا آنچه براى خودم مىخواهم و براى ديگران بخواهم. چون اولين مسألهى انسان، نان و رفاه و مسكن و آزادى و عدالت و تكامل نيست. اگر انسان بخواهد بماند به اينها روى مىآورد؛ پس چرا بودن و براى چه بودن مقدم بر هر سؤالى از چگونه بودن و با كه بودن و در كجا بودن است.
كار انسان
كار انسان حركت است و رفتن. وقتى كار انسان حركت باشد، دنيا مىشود راه او، و آدمي در اين راه نبايد گردى به پا كند و در اين راه نبايد سنگ راهى شود.
و باز با شناخت مقدار استعدادهاى من، طول راه من مشخص مىشود.
استعدادهاى ما ادامه ما را نشان مىدهد. اين جهان بينى و بينش، نقش انسان را نشان مىدهد.
بدیهی است تکیه بر سبک زندگی اسلامی متکی بر توصیه های خدای متعال در قرآن و سیره ی معصومین (ع) خواهد بود در این نگارش برمحوریت قرآن به بررسی یکی از سبکهای زندگی می پردازیم
خدای متعال در قرآن سبک هایی از زندگی همچون؛ سبک زندگی مومنان، متقین ، صالحین ،محسنین ، مخبتین ، اولی اللباب ، عبادالرحمن و مصلین را اشاره می نماید. که در بین سبک های زندگی ایمانی در سوره معارج به توصیف سبک زندگی نمازگزاران واقعی اشاره می نماید .
نماز کلاس انسان سازی است که نمازگزاران از نا شکیبایی؛و ناراستی و بخل به دورند واینان موجبات تصفیه از این رذائل را بر دوام بر نمازشان پالایش نموده اند "إِنَّ الْإِنْسانَ خُلِقَ هَلُوعاً ،إِذا مَسَّهُ الشَّرُّ جَزُوعاً ، وَ إِذا مَسَّهُ الْخَيْرُ مَنُوعاً الا المصلین؛ الّذين هم علي صلاتهم دائمون... "
در ادامه آيات به معرفی هشت شاخصه از سبک زندگی انسانهاى تربيت يافته در کلاس نماز می پردازد که سبک زندگی اینان در عرصه های گوناگون قابل توجه می باشد خدای متعال سبک زندگی نمازگزاران واقعی را در ابعاد متعدد به نمایش گذاشته و در ساحات مختلفی به شیوه زندگی آنان اشاره می نماید:
1. مداومت بر نماز
" الّذين هم علي صلاتهم دائمون" نمازگزاران به طور پيوسته بر نماز مداومت دارند.
نکات
یک. در آیه شریفه خدای متعال نماز را به خود انسان نسبت می دهد" علي صلاتهم" یعنی نماز سرمایه ی خود انسانها ست. به عبارتی نماز محصول وجود آدمی است
دو. مثل ما در ارتباط با نماز همچون دانش آموزی می ماند که بعد مدتی از دوران درسی اش می گذرد چون مراقبت از اندوخته های علمی اش نداشته وقتی از او امتحان مجددی به عمل آید نمره ایی پایین تر خواهد گرفت چون آن چیزی که در ذهنش بود مداومت و مراقبت بر آموخته هایشان نداشته است زندگی ما نیز همین مثل است که چیزی را داراییم، دوام نداریم
که عشق آسان نمود اول ولی افتاد مشکلها
به همین خاطر می فرماید : إِلَّا الْمُصَلِّينَ* الَّذِينَ هُمْ عَلَى صَلَاتِهِمْ دَائِمُونَ
مداومت بر نماز؛ بیانگرآن است که اثر هر عملي با مداومت بدست آمده و دلالت بر دوام آثار و نتایج حاصله از نماز است. مداومت همیشه راز موفقیت است همین استکه امیر مومنان فرموده اند:
قَلِيلٌ يَدُومُ خَيْرٌ مِنْ كَثِيرٍ يَنْقَطِعُ ؛ کمی که استمراری باشد بهتر از زیاد ی استکه مقطعی باشد.
رسول خدامیفرماید:" انّ احبّ الاعمال الی الله مادام و ان قلّ"
محبوبترین اعمال نزد خدا چیزی است كه مداومت داشته باشد هر چند كم باشد.
سه. در جوامع روایی ، آیة مذبور را به نمازهای مستحبی و نوافل تأویل نموده اند.
امام باقر میفرماید: منظوراز آیه ی فوق نماز های نافله است و مقصودآیه¬ی "و الذین هم علی صلاتهم یحافظون" نماز فریضه است. که انجام نوافل سبب تكمیل نواقص نمازهای واجب است.
چهار . طول زمان نماز دقایقی است اما این دقایق اگر در خود نماز بماند فایده ایی ندارد بلکه باید مقدمه ایی باشد برای طول شبانه روز حالا اگر کسی این هنر را داشت که آثار حاصل از نماز را ادامه دهد به چنین نماز گزاری می گویند؛ الَّذِينَ هُمْ عَلَى صَلَاتِهِمْ دَائِمُونَ. این انسان استکه ؛
خوشا آنانکه الله یارشان بی بحمد و قل هو الله کارشان بی
خوشا آنانکه دایم در نمازند بهشت جاودان بازارشان بی
نماز شب دائم امام خميني(ره)
نماز شبِ امام خميني پنجاه سال ترك نشد. امام در بيماري، در صحت، در زندان، در خلاصي، در تبعيد، حتي در روي تخت بيمارستان قلب هم نماز شب ميخواند. امام در قم بيمار شدند و به دستور اطباء ميبايست به تهران منتقل شوند. هوا بسيار سرد بود و برف ميباريد، يخبندان عجيبي در جادهها وجود داشت امام چندين ساعت در آمبولانس بودند و پس از انتقال به بيمارستان قلب باز نماز شب خواندند. شبي كه امام از پاريس به سوي تهران ميآمدند تمام افراد در هواپيما خوابيده بودند و تنها امام در طبقه بالاي هواپيما نماز شب ميخواندند و شما اگر از نزديك ديده باشيد، آثار اشك بر گونههاي مبارك امام حكايت از شب زندهداري و گريههاي نيمه شب وي دارد.
جالب اين است كه امام هميشه موقع نماز عطر و بوي خوش مصرف ميكردند و شايد بدون بوي خوش سر نماز نايستاده باشند، حتي در نجف هم كه نماز شب را پشت بام ميخواندند در همان پشت بام نيز يك شيشه عطر داشتند .
خلاصه دوام بر نماز یعنی ؛ در رفتار در معاملات درگفتگو ، در سیاست،در منزل ،در اداره ... آثار نماز را در تمام عرصه ی زندگی آنان می بینید.
ادامه دارد...