■ دستور نماز باران
درخواست باران از طریق نماز باران از خداوند، یک درس توحیدی و توجه دادن به قدرت و رحمت الهی است، زیرا در خشکسالی و قحطی و بیآبی، از دست هیچکس، کاری بر نمیآید، تنها خداست که میتواند با فرستادن ابرهای بارانزا، رحمت خویش را بر سر مردم بگسترد.
خداوند میفرماید: «قل ارایتم ان اصبح ماؤکم غورا فمن یاتیکم بماءمعین؟»؛ بگو:اگر آب شما بخشکد، چه کسی برای شما آب گوارا میآورد؟
مستحب است که حمد و سورهاش بلند خوانده شود.
مستحبات قبل از نماز باران
از آنجا که این نماز، برای جلب رحمت پروردگار است، در مستحبات آن اموری ذکر شده که همه، حالت رقت و زاری و نیاز بندگان را میرساند و جلب رحمت میکند، از جمله: مردم سه روز، روزه بگیرند و روز سوم به صحرا روند و نماز بخوانند.
زیر آسمان جمع شوند.
پا برهنه باشند، مردم، منبر را با خود به صحرا ببرند، مؤذنها هم همراه باشند.
پیران و کودکان و چهارپایان را هم با خود ببرند، بچهها را از مادران جدا کنند تا صدای گریه و ضجه زیاد شود.
مانع بیرون رفتن کفار همراه خود شوند، امام جماعت و مردم، در کمال خشوع و وقار و درخواست، به بیابان بیرون روند، جای پاکی را برای نماز، انتخاب کنند.
← مستحبات بعد از نماز باران
و نیز، وقتی نماز به پایان رسید، پیشنماز به منبر رود، و عبای خود را واژگونه یا پشت و رو بر دوش افکند، با صدای بلند، صد بار تکبیر بگوید، رو به مردم سمت راست کرده، صد بار بلند، سبحان الله بگوید، سپس به مردم طرف چپ روی کرده و صد بار با صدای بلند، لا اله الا الله بگوید، مانعی ندارد که مردم هم با صدای بلند، این شعارها را بدنبال پیشنماز، تکرار کنند، چرا که رحمت و مغفرت را بهتر جلب میکند.
آنگاه، امام جماعت و مردم، دست به دعا بردارند، و بسیار التماس و دعا کنند و بنالند و بخواهند، و امام جماعت، خطبه بخواند و از خداوند، طلب باران کند.
و بهتر است از خطبه هایی که از معصومین -علیهالسلام- نقل شده استفاده شود.
مانند آنچه از حضرت امیر -علیهالسلام- (الحمد لله سابغ النعم...) و امام سجاد -علیهالسلام- (اللهم اسقنا الغیث....). نقل شده است.
در نماز باران بعد از حمد و سوره رکعت اول پنج بار تکبیر مى گوید و بعد از هر تکبیر قنوت مى گیرد و در رکعت دوم بعد از حمد وسوره چهار تکبیر و بعد از هر تکبیر یک قنوت انجام مى دهد و در قنوت هاى نماز باران هر دعائى که بخواند کافى است البته بهتر آن است که قنوتها مشتمل بر طلب باران باشد از خداى رحمان و عطوف طلب کند که عطوفت و رحمتش را شامل او و مردم او بسازد و درهاى آسمان را برحمت و باران خود بگشاید و قبل از دعاء در هر قنوت نخست بر محمد صلى الله علیه وآله و آل او علیهم الصلوة و السلام درود بفرستد و مستحبات این نماز چند چیز است .
1-اینکه حمد و سوره آن را بصداى بلند قرائت کند و آن سوره هائى را که در نماز عید فطر و قربان مستحب بود انتخاب نماید.
2-اینکه مردم سه روز روزه بگیرند و روز سوم براى نماز بیرون روند و آن روز دوشنبه باشد و اگر میسر نشد روز جمعه بخاطر شرافت و فضیلتش بیرون شوند.
3-اینکه امام جماعت باتفاق مردم بطرف صحرا حرکت کند و حرکتشان با وقار و سکینت و خشوع و با حالت درخواست باشد و براى نماز محلى پاک و نظیف را انتخاب کند و بهتر آن است که بیرون شدنشان با قیافه و هیئتى باشد که رحمت خدا را جلب کند مثل پا برهنه بودن و امثال آن .
4-اینکه منبر را هم با خود بطرف صحرا ببرنند و مؤ ذنهاى شهر پیشاپیش امام جماعت حرکت کنند:
5-اینکه آدابى را که بزرگان شیعه در این باب آورده اند رعایت کنند مثل اینکه پیرمردان و اطفال و معلولین و حیوانات را با خود ببرند اطفال را از مادران و اطفال حیوانات را از مادرها جدا کنند تا صداى ضجه و گریه زیاد شود و بدین وسیله دریاى رحمت الهى بخروش آید و لازم است مسلمانان نگذارند کفار و مسیحیان و یهودیان که اهل ذمه اند و سایر کفار با آنان بصحرا بیایند.
مساءله 1 - بهتر آن است که نماز باران را در وقت نماز عید (یعنى از طلوع خورشید تا ظهر) انجام دهند هرچند که بعید نیست وقت مخصوصى نداشته باشد.
مساءله 2 - نماز باران اذان و اقامه ندارد بلکه مؤ ذن بجاى اذان و اقامه سه مرتبه مى گوید: (الصلوة )
مساءله 3 - بعد از آن که امام جماعت از نماز خارج شد مستحب است عباى خود را پشت و روى کند یعنى طرف راست آن را به طرف چپ و طرف چپ را سمت راست خود بیندازد و بالاى منبر رود و روى بقبله نموده صد مرتبه با صداى بلند تکبیر بگوید سپس روى از قبله بطرف مردم سمت راست خود نموده با صداى بلند صد بار سبحان الله مى گوید و سپس به طرف مردمى که در سمت چپ قرار دارند بر گردانیده صد بار با صداى بلند لا اله الا الله مى گوید آن گاه رو به مردم مى کند و صد بار حمد خدا مى گوید که در گفتن آن نیز عیبى ندارد صداى خود را بلند کرده همچنانکه عیبى ندارد مردم نیز در گفتن این ذکرها امام را متابعت نموده آنان نیز بگویند بلکه حتى مثل امام صدا را بگفتن اذکار بلند کنند واى بسا که بلند کردن صدا زودتر رحمت الهى را جلب نموده امید رسیدن به مقصود را بیشتر کند.
آن گاه امام دستها را بدعا برمى دارد مردم نیز دعا مى کنند و در دعا کردن پافشارى مى کنند و سعى مى کنند در دعا تضرع و زارى کنند از خدا طلب عطف و رحمت کنند التماس کنند و عیبى ندارد که تنها امام دعا کند و مردم آمین بگویند، آن گاه امام شروع مى کند به ایراد خطبه و در خطبه مبالغه مى کند در تضرع و طلب عطف و رحمت و بهتر آن است که بعضى از خطبه هائى که از معصومین وارد شده را انتخاب کند نظیر خطبه اى که از مولایمان امیرالمؤ منین علیه السلام وارد شده و در اولش آمده: (الحمد لله سابغ النعم) تا آخر و بهتر آن است که دو بار خطبه بخواند همان طور که در نماز عید دو بار باید بخواند چیزى که هست خطبه دوم را به نیت رجاء ایراد کند نه بعنوان دستور.
مساءله 4 - همان طور که جائز است این نماز در هنگام خشکسالى از جهت نیامدن باران خوانده شود جائز است در هنگام خشک شدن چشمه ها و چاهها نیز خوانده شود.
مساءله 5 - اگر اجابت این خواسته از ناحیه خداى تعالى بتاءخیر افتاد مردم مى توانند این مراسم را آن قدر تکرار کنند تا رحمت الهى آنان را دریابد ان شاء الله تعالى و اگر در نیافت باز هم نباید زبان به اعتراض بگشایند و یا از رحمت الهى ماءیوس گردند بلکه باید بدانند که قطعا مصالحى مهم تر در بین بوده که خداى تعالى بآن واقف است و مردم از آن خبرى ندارند این نیز جائز است که نماز را همه روزه تکرار کنند ولى روزه سه روزه را تکرار نکنند.
و اما اگر همه روزه و متصل بهم انجام ندادند سه روز دیگر را براى بار دوم روزه مى گیرند ولى نه به نیت انجام دستورى بلکه به نیت رجاء بلکه درتکرار نماز نیز نیت رجاء مى کنند.
تحریر الوسیله امام (ره) جلد یک در قسمت نمازهای مستحبی