■ تاریخچه مساجد ژاپن؛ از نقشآفرینی روسها تا تخریب در جنگ جهانی
مساجد ژاپن نهتنها محلی برای اقامه نماز بلکه فضایی برای مطالعه و تحقیق بهویژه برای تازهمسلمانان و نسلهای جدید است.
پیشینه ورود اسلام به ژاپن به اواخر قرن ۱۹ و اوایل قرن ۲۰ میلادی باز میگردد. در این بازه زمانی برخی مسلمانان روستبار که بیشتر آنها را تاتارها تشکیل میدادند وارد ژاپن شده و در آنجا اقامت گزیدند.
پس از آن مسلمانانی از کشورهای چین، ترکیه، پاکستان، هند، بنگلادش، مالزی و اندونزی بهتدریج وارد ژاپن شدند و جمعیت مسلمانان در این کشور گسترش پیدا کرد.
جمعیت مسلمانان
کاواکامی یاسونوری، نویسنده روزنامه آساهی شیمبون، جمعیت مسلمانان ژاپن در سال ۲۰۰۷ را بین ۷۰ هزار تا یکصد هزار تن عنوان کرده است؛ این آمار از سوی انجمن مسلمانان ژاپن (Japan Muslim Association=JMA) اعلام شد و از تعداد یادشده هفت تا ۱۰ هزار نفر را مسلمانان ژاپنی تشکیل میدهند. نویسندهای دیگر با نام سامی صدیقی در سال ۲۰۱۴ جمعیت مسلمانان را بین ۷۰ هزار تا ۱۲۰ هزار تن اعلام کرد که از این تعداد ۷ هزار تا ۱۲ هزار نفر ژاپنیهای مسلمان بودند.
بیشترین جمعیت مسلمانان ژاپن را اندونزیاییها، پاکستانیها، بنگلادشیها و ایرانیان تشکیل میدهند.
ساخت نخستین مسجد
مساجد ژاپن نهتنها محلی برای اقامه نماز بلکه فضایی برای مطالعه و تحقیق بهویژه برای تازهمسلمانان و نسلهای جدید است. تا سال ۲۰۰۶، تعداد ۳۹ مسجد در ژاپن ساخته شده بود؛ در حالی که تا سال ۲۰۱۴ شمار مساجد و مدارس دینی این کشور به ۲۰۰ مورد افزایش یافت.
اولین مسجد ژاپن در سال ۱۹۰۵ میلادی توسط زندانیان روسی که از جنگ روسیه با ژاپن به اسارت درآمده بودند، در منطقه ایزومیوتسو ساخته شد که امروزه اثری از آن برجای نمانده است.
دومین مسجد با نام «مسجد کوبه» در سال ۱۹۱۴ میلادی توسط تجار هندی و عربتبار احداث شد و در سال ۱۹۳۵ میلادی دوباره مورد بازسازی قرار گرفت، در حال حاضر قدیمیترین مسجد بهجای مانده در ژاپن به شمار میرود.
ناگویا و تخریب در جنگ جهانی دوم
پس از آن مسجد «ناگویا»(مرکز استان آیچی و یکی از بزرگترین بندرگاههای ژاپن) در سال ۱۹۳۱ میلادی ساخته شد، اما در جریان جنگ جهانی دوم تخریب شد. در دهه ۱۹۸۰ شمار مسلمانان در ناگویا افزایش یافت و ضرورت وجود یک عبادتگاه به وجود آمد. به دنبال این موضوع، داوطلبان، محلی را اجاره کردند تا بتوانند نمازهای جمعه و جماعت را در آنجا اقامه کنند. پس از گذشت بیش از ۵۵ سال مسجد به ناگویا بازگشت. مراسم افتتاحیه مسجد بازسازیشده ناگویا در ۱۹۹۸ میلادی برگزار شد.
در سال ۲۰۰۲ پس از مساجد کوبه و توکیو، مسجد ناگویا سومین مسجد در ژاپن شناخته شد، از جمله فعالیتهای این مسجد میتوان به اقامه نمازهای روزانه، نمازهای جمعه، مشاوره اسلامی، توزیع جزوههای آموزشی، برگزاری مناسبتهای مذهبی، انجام مراسم ازدواج، برگزاری جلسات آموزشی، جمعآوری صدقه و زکات و نظایر آنها اشاره کرد.
مسجد «کامی» در توکیو که بهعنوان مسجد توکیو نیز شناخته شده است در سال ۱۹۳۸ میلادی توسط مهاجران تاتاری که از روسیه به ژاپن آمده بودند، در محله «اویاما- چو» از توابع شیبویا احداث شد. این بنا با نظارت «عبدالرشید ابراهیم» اولین امام جماعت مسجد ساخته شد.
مسجد توکیو برجستهترین مسجد در تاریخ کشور ژاپن بوده و از جمله مهمترین اجتماعات ژاپنیها در قرن ۲۰ میلادی به شمار میرود.
در سال ۱۹۸۶ میلادی به علت آسیب شدیدی که به ساختمان مسجد وارد شد، تخریب شد. ساخت بنای جدید در سال ۱۹۹۸ آغاز و ساختمان مسجد در سال ۲۰۰۰ میلادی با صرف هزینهای بالغ بر ۱, ۵ میلیون ین تکمیل شد. تزئینات داخلی مسجد بر اساس معماری اسلامی عثمانی بود.
مسجد توکیو
مسجد توکیو ۷۳۴ مترمربع است، این مکان دارای یک طبقه زیرزمین بوده و سه طبقه بالای آن قرار دارد و مساحت مجموع طبقات بالغ بر ۱۴۷۷ مترمربع است. گنبد اصلی ۲۳, ۲۵ متر ارتفاع داشته و توسط ۶ ستون پشتیبانی میشود.
این مسجد قدیمی که دارای یک مدرسه اسلامی، دفتر مجله و چاپ و نشر است با برگزاری تورهای رایگان بازدید از مسجد، آموزههای اسلامی و فلسفه وجودی مسجد را برای بازدیدکنندگان که در میان آنها غیرمسلمانان نیز دیده میشوند، بیان میکند.
در مسجد توکیو مدرسه بینالمللی (Yuai) یوآی قرار دارد که در آن کاراته و خوشنویسی تدریس میشود.
بهطورکلی احداث مساجد در ژاپن پس از سال ۱۹۹۰ میلادی توسط مسلمانان خارجی که بیشترشان در دهه ۸۰ میلادی به این کشور آمده بودند، رونق چشمگیری پیدا کرد.
مسجد هیرا
در ۱۹۹۷ میلادی، انجمن اسلامی ژاپن با نام اختصاری «ICOJ»، مسجد «هیرا» را با خرید ساختمانی دو طبقه در شهر ایشیکاوا احداث کرد.
در سالهای ۲۰۰۳-۲۰۰۴ ساختمان مسجد با توجه به افزایش تعداد نمازگزاران و نیز به دلیل شرایط نامناسب ساختمان مسجد (قدمت بنای آن) بازسازی شد. پس از بازسازی ظرفیت مسجد به بیش از ۲۰۰ نفر رسید.
مسجد جامع یوکوهاما
در سال ۲۰۰۶ بهمنظور اقامه نمازهای روزانه مسلمانان مسجد جامع در شهر یوکوهاما احداث شد.
این مسجد علاوه بر اقامه نمازهای جماعت، مسجد جامع متناسب با مناسبتهای مختلف مذهبی اقدام به برگزاری دورههای آموزشی برای بانوان و کودکان میکند.
منبع: خبرگزاری بینالمللی قرآن (ایکنا)