نماز در مکتب انسان ساز و حيات بخش اسلام مفهوم و اسرار عميق و آثار پربرکت فراواني دارد. ريسمان محکمي است که هستي و موجوديت آدمي را به ملکوت اعلا پيوند مي دهد. نماز زنده کننده جان، صفابخش حيات جاودان، روشني راه رهروان، تکيه گاه سالکان، راز و نياز عارفان، سرمايه مستمندان، دواي دردهاي بي درمان، فروغ دل هاي بيداران و مايه شادي سحرخيزان است. نماز اولين فرضيه اي است که در اسلام وارد شده و آخرين فرضيه که تا واپسين لحظات زندگي بر عهده آدمي است و به هيچ وجه ساقط شدني نيست و در اهميت آن همين بس که نبي مکرم (ص) مي فرمايد: نماز نور چشم و محبوب و مطلوب من است. از اين بزرگ شخصيت عالم امکان و ائمه معصومين (ع) داريم که نماز چهره و پرچم دين، مايه فروريزي رحمت خدا و نزديکي هر پرهيزکار به خدا، ستون دين و آخرين سفارش همه انبيا الهي است.
نماز با همه فضيلت ها و تمام آثار تربيتي فوق العاده و غالبا منحصر به فرد، آثار بهداشتي بسيار مهم و شفابخشي دارد. آسايش روحي و رواني و نيز اثرات اخلاقي تربيتي آن بر انسان ها جلوه هاي زيبا از ويژگي هاي بهداشتي – درماني نماز است. ساعات فضيلت اقامه نماز و اهميت اين لحظات از نظر دانش کرونوبيولوژي، واجبات و مستحبات وضو و آثار بهداشتي آنها، حتي شنيدن آواي جان بخش و روح افزاي اذان و دعوت به نماز، مجموعا نماز را به عنوان داروي شفابخش براي بيماري هاي روحي و حتي جسمي و همچنين يک واکسن موثر در پيشگيري از اينگونه مشکلات مطرح مي کند و اين در حالي است که فلسفه تشريح اين فرضيه الهي، فلسفه اي است بسيار بالاتر و کم نظير. نماز هم وسيله پرواز روح است و هم روح خضوع و خشوع را در نمازگزار ايجاد مي کند و نقش طغيانگر او را رام مي سازد. نماز شخص نمازگزار را اصلاح مي کند و از آلوده شدن به فحشا منکر باز مي دارد. نماز حتي اگر بعضي از مراتب روح را با خود داشته است به همان اندازه اثر خواهد گذاشت. از برکات ناگفته يا کمتر مورد بررسي قرار گرفته نماز، نقش آن در شفاي بيماري هاي روان و تن و يا کاهش عوارض ناگوار امراض جسمي و رواني است. پيامبر اکرم (ص) مي فرمايد: عليکم بذکر الله فانه شفا که در حقيقت به استشفا از نماز توصيه نموده اند و در حديثي ديگر از اين بزرگوار داريم: بر شما باد به خواندن نماز شب که نماز شب گزاردن سنت پيامبر شما و شيوه و روش صالحان پيش از شما و دفع کننده دردها از بدن هاي شماست (عليکم بالصلوه اليل فانها سنت نبيکم و ...). به هر حال نماز داراي فوايد بهداشتي – درماني زيادي است از جمله اثرات آن بر سيستم ايمني بدن، بهداشت خواب، شادابي جسم و روان و تاثير بر بيماري هايي همچون افسردگي، فشارخون، عفونت هاي گوارشي، پوست و ... مي باشد که يقينا فوائد و آثار آن به اين وجيزه ختم نمي گردد.