■ چه کنیم نماز برای ما مهم باشد؟ (2)
حجت الاسلام ابراهیم کفیل، مرکز تخصصی نماز
4. توجه به اهتمام ویژة خداوند به نماز
در ادامه مقاله قبلی، یکی دیگر از عواملی که اهمیت نماز را برای نمازگزار بیشتر میکند، توجه به اهتمام ویژه خدا یه نماز است. نماز به فرموده امام سجادa ورود بر خداوند و ایستادن در پیشگاه اوست؛ ورود و ملاقاتی که حضرتِ حق تبارک و تعالی جوانب مختلف آن را مورد توجه قرار داده، عنایات ویژه خود را نسبت به آن مبذول داشته است که همه اینها از جایگاه خاص نماز در بین عبادات حکایت میکند. در ادامه به گوشهای از این عنایات اشاره میشود.
الف) خداوند متعال نماز را در بهترین اوقات شبانه‌روز قرارداده است
قال رسول اللّهs: وَ ارْفَعُوا إِلَیْهِأَیدِیَکُمْ بِالدُّعَاءِ فِی أَوْقَاتِ صَلَاتِکُمْ فَإِنَّهَا أَفْضَلُ السَّاعَاتِ یَنْظُرُ اللَّهُ عَزَّوَجَلّ فِيهَا بِالرَّحْمَةِ إِلَی عِبَادِهِ یُجِیبُهُمْ إِذَا نَاجَوْهُ وَیُلَبِّیهِمْ إِذَا نَادَوْهُ وَیُعْطِیهِمْ إِذَا سَأَلُوهُ وَیَسْتَجِیبُ لَهُمْ إِذَا دَعَوْه[1].
در وقت نماز دست به دعا بردارید که بهترین ساعت‌ها است. خدا در آن نظر لطف به بندگان خود دارد، به مناجات آنان پاسخ میدهد و فریاد آنان را لبیک میگوید و درخواست آنان را میدهد و دعای آنان را مستجاب میکند.
ب) برای نماز مکان ویژه با فضیلت خاص در نظر گرفته شده است
وَ رُوِیَ أَنّ فِي التَّوْرَاةِ مَکْتُوباً أَنّ بُيُوتِي فِی الْأَرْضِ الْمَسَاجِدُ فَطُوبَی لِعَبْدٍ تَطَهَّرَ فِی بَیْتِهِ ثُمَّ زَارَنِی فِی بَیْتِی أَلَا إِنَّ عَلَی الْمَزُورِ کَرَامَةَ الزَّائِرِ أَلَا بَشِّرِ الْمَشَّائین فِی الظُّلُمَاتِ إِلَی الْمَسَاجِد بِالنُّور السَّاطِعِ یَوْم الْقِيَامَةِ[2].
در تورات چنین آمده است: به راستی خانه‌های من روی زمین، همان مساجد است. فرخنده باد آن بنده‌ای که در سرای خویش وضو سازد و مرا در خانه‌ام زیارت کند. البته که گرامیداشت میهمان بر صاحب خانه لازم و فرض است. الا آنان را که در تاریکی‌های شب گام برداشتن بهسوی مساجد را پیشه ساخته‌اند، بشارت ده که در روز رستاخیز با نوری درخشان وارد محشر خواهند شد.
ج) برای نماز جهت ویژه قرار داده شده است (قبله). آن هم مکانی که پس از کربلا بهترین نقطه زمین است.
د) مجموعه نماز از بهترین‌ها شکل گرفته است. توضیح اینکه در بین عبادات فردی عبادتی به پای قرائت قرآن، ذکر، دعا و استغفار نمیرسد و در بین این امور، اجزای تشکیلدهنده نماز یعنی سوره مبارک "حمد"، سوره مبارک "توحید"، "تسبیحات اربعه" و "صلوات بر محمد وآل محمد" هر کدام جایگاه ویژه‌ای دارند و از بهترین ها هستند. حالات نماز یعنی قیام، رکوع و سجده هم از بهترین حالات حضور بنده در پیشگاه رب العالمین است. آری نماز، از چنین مفردات و حالاتی تشکیل شده است که توجه به آنها میتواند گوشهای ازعظمت و اهمیت نماز را برای نمازگزار جلوهگر سازد. هرچه نمازگزار به اجزا و حالات نماز و اهمیت ویژۀ هر کدام توجه‌کند، در ایجاد یک نماز کامل، بیشتر تلاش خواهدکرد.
در ادامه گوشههایی از اهمیت اجزای نماز را به نظاره می نشینیم:
الف) سورۀ "حمد" دو بار نازل شده است، سبع المثانی است
شارح اصول کافی میفرماید: و اتّفق أرباب التفسیر علی أنّ السبع المثانی هی الفاتحة، و قالوا: سمّیت بذلک لأنّها سبع آیات، و یثنی فی الصلاة أو فی النزول حیث نزلت بمکّة و بالمدینة.[3]. همه مفسران "السبع المثانی" را سوره حمد دانسته‌اند. چون مشتمل بر هفت آیه است "السبع" نامیده شده وچون در هر نماز دو بار خوانده میشود و یا اینکه دو بار نازل شده یک بار در مکه و دیگر بار در مدینه به آن "المثانی" گفته میشود.
ب) سوره حمد اساس قرآن است: یکی از نامهای سوره مبارکه حمد، "امّ الکتاب" است یعنی "اساس قرآن"
و عن ابن عبّاس أنّه قال: إنّ لکلّ شی‌ء أساساً، و أساس القرآن فاتحة الکتاب:[4] از ابن‌عباس نقل شده که هر چیزی اساسی دارد و اساس قرآن سوره حمد است.
ج) سوره حمد، برترین سوره است
أَنَّ النَّبِیُّs قَالَ لِجَابِرِ: أَ لَا أُعَلِّمُکَ أَفْضَلَ سُورَةٍ أَنْزَلَهَا اللَّهُ فِی کِتَابِهِ قَالَ بَلَی عَلِّمْنِیهَا. قَالَ فَعَلَّمَهُ الْحَمْدَ أُمَّ الْکِتَابِ ثُمَّ قَالَ هِیَ شِفَاءٌ مِنْ کُلِّ دَاءٍ إِلَّا السَّامَ وَ السَّامُ الْمَوْت.[5]
پیامبرs به جابربنعبداللّه انصاری فرمودند: برترین سورهای را که خداوند متعال در کتابش نازل فرموده، به تو بیاموزم؟ جابر عرض کرد: آری. حضرت به او سوره حمد را که اساس قرآن است تعلیم نمودندوپس از آن فرمودند: این سوره شفای هر دردی جز "سام" است و منظور از سام، "مرگ" است.
د) سوره حمد، عِدل قرآن است
عَنِ الْحَسَنِ بْنِعَلِیٍّ a عَنْ أَبِیهِ عَلِیِّ بْنِمُحَمَّدٍ a عَنْ أَبِیهِ مُحَمَّدِ بْنِعَلِیٍّ a عَنْ أَبِیهِ الرِّضَا عَلِیِّ بْنِمُوسَی a عَنْ أَبِیهِ مُوسَی بْنِجَعْفَرٍ a عَنْ أَبِیهِ جَعْفَرِ بْنِمُحَمَّدٍ a عَنْ أَبِیهِ مُحَمَّدِ بْنِعَلِیٍّ a عَنْ أَبِیهِ عَلِیِّ بْنِالْحُسَیْنِ a عَنْ أَبِیهِ الْحُسَیْنِ بْنِعَلِیٍّ a عَنْ أَخِیهِ الْحَسَنِ بْنعَلِیٍّ a قَالَ قَالَ أَمِیرُالْمُؤْمِنِینَ a... سَمِعْتُ رَسُولَ اللَّهِ sیَقُولُ إِنَّ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ قَالَ لِی یَا مُحَمَّدُ وَ لَقَدْ آتَیْناکَ سَبْعاً مِنَ الْمَثانِی وَ الْقُرْآنَ الْعَظِیمَ فَأَفْرَدَ الِامْتِنَانَ عَلَیَّ بِفَاتِحَةِ الْکِتَابِ وَ جَعَلَهَا بِإِزَاءِ الْقُرْآنِ الْعَظِیمِ وَ إِنَّ فَاتِحَةَ الْکِتَابِ أَشْرَفُ مَا فِی کُنُوزِ الْعَرْشِ وَ إِنَّ اللَّهَ عَزَّوَجَلَّ خَصَّ مُحَمَّداً وَ شَرَّفَهُ بِهَا وَ لَمْ یُشْرِکْ مَعَهُ فِیهَا أَحَداً مِنْ أَنْبِیَائِهِ مَا خَلَا سُلَیْمَانَ فَإِنَّهُ أَعْطَاهُ مِنْهَا بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمنِ الرَّحِیم الخ[6].
امام حسن a از پدرانشان نقل میکنند که امیرمؤمنانa در ضمن حدیثی فرمودند: از پیامبر خداs شنیدم که فرمودند: خداوند عزوجل در خطاب به من اینگونه فرمود: "وَلَقَدْ آتَیْناکَ سَبْعاً مِنَ الْمَثانِی وَ الْقُرْآنَ الْعَظِیم": و به راستی، به تو سبع المثانی (سوره فاتحه) و قرآن بزرگ را عطا کردیم. “[7] که به واسطه سوره حمد بر من منت ویژه گذاشته و آن را همتای قرآن عظیم قرار داده است. امیر مؤمنانa در ادامه فرمودند: فاتحه الکتاب برترین موجودیِ گنجینههای عرش الهی است و خداوند عزوجل آن را به حضرت محمد(ص) اختصاص داده و آن حضرت را به آن شرافت بخشیده و در این جهت هیچ یک از پیامبران را با ایشان شریک نکرده، به جز حضرت سلیمان که به ایشان "بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمنِ الرَّحِیم" آن را عطا فرموده است.
و) خواندن سوره حمد ثواب خواندن دو ثلث قرآن را دارد
عَنْ أُبَیِّبْنِکَعْبٍ قَالَ: قَالَ رَسُولُ اللَّهِs: أَیُّمَا مُسْلِمٍ قَرَأَ فَاتِحَةَ الْکِتَابِ أُعْطِیَ مِنَ الْأَجْرِ کَأَنَّمَا قَرَأَ ثُلُثَیِ الْقُرْآنِ وَ أُعْطِیَ مِنَ الْأَجْرِ کَأَنَّمَا تَصَدَّقَ عَلَی کُلِّ مُؤْمِنٍ وَ مُؤْمِنَة[8].
رسول خداs فرمودند: هر مسلمانی سوره حمد را بخواند به اندازهای پاداش میگیرد که گویی دو سوم قرآن را تلاوت نموده است و به اندازهای که گویی به همه مؤمنان صدقه داده است.
دو. گوشههایی از اهمیت سورۀ توحید
الف) قرائت سوره توحید، معادل قرائت ثلث قرآن و ثلث تورات و ثلث انجیل و ثلث زبور است
عَنْ أَبِیعَبْدِاللَّهِa قَالَ: مَنْ قَرَأَ قُلْ هُوَ اللَّهُ أَحَدٌ مَرَّةً وَاحِدَةً فَکَأَنَّمَا قَرَأَ ثُلُثَ الْقُرْآنِ وَ ثُلُثَ التَّوْرَاةِ وَ ثُلُثَ الْإِنْجِیلِ وَ ثُلُثَ الزَّبُور[9]:
امام صادقa فرمودند: هر که سوره توحید را بخواند گویی یک سوم همه کتابهای آسمانی، یعنی قرآن و تورات و انجیل و زبور را تلاوت نموده است.
ب) قرائت سوره توحید، موجب آمرزش گناهان است
قَالَ رَسُولُ اللَّهِs: مَنْ قَرَأَ قُلْ هُوَ اللَّهُ أَحَدٌ مِائَةَ مَرَّةٍ حِینَ یَأْخُذُ مَضْجَعَهُ غَفَرَ اللَّهُ لَهُ عَزَّ وَ جَلَّ ذُنُوبَ خَمْسِینَ سَنَة[10].
رسول خداs فرمودند: هر کس هنگام خواب سوره “قل هو اللَّه احد” را صد مرتبه بخواند، خداوند گناهان پنجاه سال او را می‌آمرزد.
ج) محبت به سوره توحید، نشانه محبت خداوند به بنده است
عَنْ عِمْرَانَ بْنِحُصَیْنٍ: أَنَّ النَّبِیَّs بَعَثَ سَرِیَّةً وَ اسْتَعْمَلَ عَلَیْهَا عَلِیّاًa فَلَمَّا رَجَعُوا سَأَلَهُمْ فَقَالُوا کُلٌّ خَیْرٌ غَیْرَ أَنَّهُ قَرَأَ بِنَا فِی کُلِّ صَلَاةٍ بِقُلْ هُوَ اللَّهُ أَحَدٌ فَقَالَ یَا عَلِیُّ لِمَ فَعَلْتَ هَذَا فَقَالَ لِحُبِّی لِقُلْ هُوَ اللَّهُ أَحَدٌ، فَقَالَ النَّبِیُّs مَا أَحْبَبْتَهَا حَتَّی أَحَبَّکَ اللَّهُ عَزَّ وَ جَل[11].
عمران بنحصین می گوید: پیامبرs لشکری را به فرماندهی علیa گسیل داشتند و پس از بازگشت لشکر، از ایشان درباره آن حضرت سؤال کردند. لشکریان در پاسخ گفتند: علیa از هر جهت خوب و شایسته بود جز اینکه در همه نمازهای جماعت، پس از حمد، (قل هو اللّه احد) می خواند. پیامبرs از علیa علت را پرسیدند. حضرت فرمودند: من به سوره "قل هواللّه احد" علاقه خاصی دارم. پیامبرs فرمودند: دلیل این محبت خاص این است که خداوند به تو محبت ویژه دارد.
د) قرائت مستمر سوره توحید، توجه ویژه فرشتگان را به همراه دارد
عَنْ جَعْفَرِ بْنِمُحَمَّدٍ عَنْ أَبِیهِa: أَنَّ النَّبِیَّsصَلَّی عَلَی سَعْدِ بْنِمُعَاذٍ فَقَالَ لَقَدْ وَافَی مِنَ الْمَلَائِکَةِ لِلصَّلَاةِ عَلَیْهِ سَبْعُونَ أَلْفَ مَلَکٍ وَ فِیهِمْ جَبْرَئِیلُ یُصَلُّونَ عَلَیْهِ فَقُلْتُ یَا جَبْرَئِیلُ بِمَ اسْتَحَقَّ صَلَاتَکُمْ عَلَیْهِ قَالَ بِقِرَاءَةِ قُلْ هُوَ اللَّهُ أَحَدٌ قَائِماً وَ قَاعِداً وَ رَاکِباً وَ مَاشِیاً وَ ذَاهِباً وَ جَائِیا[12].
سکونی از امام صادقa، و آن حضرت از پدر بزرگوارش امام محمدباقرa روایت کرده است که رسول خداsبر جنازه سعد بنمعاذ نماز خواند و فرمود: هفتاد هزار فرشته که جبرئیلa نیز در میان آنان بود، بر جنازه او نماز خواندند. از جبرئیل پرسیدم: او چه عملی انجام داده بود که این شایستگی را پیدا کرد که شما بر جنازه او نماز خواندید؟ گفت: به سبب اینکه سوره "قُلْ هُوَ اللَّهُ أَحَدٌ "را در حالت ایستاده و نشسته، سواره و پیاده، و در حال رفت و آمد تلاوت می‌کرد.
سه. گوشههایی از اهمیت تسبیحات اربعه
الف) اذکار آسمانی، خوبیهای ماندگار و بازدارنده از انواع حوادث ناگوار است
عَنْ أَبِیعَبْدِاللَّهِa قَالَ: إِنَّ رَسُولَ اللَّهِ ص قَالَ لِأَصْحَابِهِ ذَاتَ یَوْمٍ أَ رَأَیْتُمْ لَوْ جَمَعْتُمْ مَا عِنْدَکُمْ مِنَ الثِّیَابِ وَ الْآنِیَةِ ثُمَّ وَضَعْتُمْ بَعْضَهُ عَلَی بَعْضٍ أَ کُنْتُمْ تَرَوْنَهُ یَبْلُغُ السَّمَاءَ قَالُوا لَا یَا رَسُولَ اللَّهِ قَالَ أ فَلَا أَدُلُّکُمْ عَلَی شَیْ‌ءٍ أَصْلُهُ فِی الْأَرْضِ وَ فَرْعُهُ فِی السَّمَاءِ قَالُوا بَلَی یَا رَسُولَ اللَّهِ قَالَ یَقُولُ أَحَدُکُمْ إِذَا فَرَغَ مِنَ الصَّلَاةِ الْفَرِیضَةِ ثَلَاثِینَ مَرَّةً- سُبْحَانَ اللَّهِ وَ الْحَمْدُ لِلَّهِ وَ لَا إِلَهَ إِلَّا اللَّهُ وَ اللَّهُ أَکْبَرُ فَإِنَّ أَصْلَهُنَّ فِی الْأَرْضِ وَ فَرْعَهُنَّ فِی السَّمَاءِ وَ هُنَّ یَدْفَعْنَ الْهَدْمَ وَ الْغَرَقَ وَ الْحَرَقَ وَ التَّرَدِّیَ فِی الْبِئْرِ وَ أَکْلَ السَّبُعِ وَ مِیتَةَ السَّوْءِ وَ الْبَلِیَّةَ الَّتِی تُنْزَلُ مِنَ السَّمَاءِ عَلَی الْعَبْدِ فِی ذَلِکَ الْیَوْمِ وَ هُنَّ الْبَاقِیَاتُ الصَّالِحَاتُ.[13]
امام صادقa فرمود: رسول خداs روزی به یاران خود فرمودند: آیا اگر لباسها و ظرفهایتان را جمع کرده و آنها را روی هم بگذارید، به آسمان خواهد رسید؟ گفتند: نه، ای رسول خدا! حضرت فرمودند: نمی‌خواهید چیزی به شما بگویم که ریشه‌اش در زمین و شاخه‌اش در آسمان باشد؟ عرض کردند: چرا ای رسول خدا! حضرت فرمودند: هر کدام از شما بعد از نماز واجبش سی بار بگوید: “سبحان اللَّه و الحمد للَّه و لا اله الّا اللَّه و اللَّه اکبر”؛ زیرا ریشه این ذکرها در زمین و شاخه‌اش در آسمان است. این ذکرها از زیر آوار ماندن، با آتش سوختن، غرقشدن، افتادن در چاه، طمعه درندگان شدن، مرگ بد و حادثه ناگواری که در آن روز از آسمان فرود می‌آید، جلوگیری میکند.
ب) خواندن تسبیحات اربعه موجب استجابت دعا است
عَنِ الْحَارِثِ بْنِالْمُغِیرَةِ النَّضْرِیِّ قَالَ سَمِعْتُ أَبَاعَبْدِاللَّهِa یَقُولُ: مَنْ قَالَ سُبْحَانَ اللَّهِ وَ الْحَمْدُ لِلَّهِ وَ لَا إِلَهَ إِلَّا اللَّهُ وَ اللَّهُ أَکْبَرُ أَرْبَعِینَ مَرَّةً فِی دُبُرِ کُلِّ صَلَاةٍ فَرِیضَةٍ قَبْلَ أَنْ یَثْنِیَ رِجْلَیْهِ ثُمَّ سَأَلَ اللَّهَ أُعْطِیَ مَا سَأَل.[14]
حارث بنمغیره میگوید: از امام صادقa شنیدم که فرمودند: هرکس بعد از هر نماز واجب قبل از...چهل بار “سُبْحَانَ اللَّهِ وَ الْحَمْدُ لِلَّهِ وَ لَا إِلَهَ إِلَّا اللَّهُ وَ اللَّهُ أَکْبَرُ” بگوید و پس از آن از خداوند درخواست کند، حاجتش برآورده میشود.
ج) خواندن تسبیحات اربعه، متمم نمازِ شکسته است
خواندن سی مرتبه تسبیحات اربعه بعد از نماز شکسته، فضیلت دو رکعت باقیمانده را دارد. امام رضا a در سفر بعد از هر نماز شکسته سی مرتبه “سبحان اللّه و الحمد لله و لااله الا اللّه واللّه اکبر” را بر زبان جاری می‌ساختند و می‌فرمودند: این متمم نماز قصر(شکسته) است.[15]
د) تسبیحات اربعه، زیربنای اسلام است
رُوِیَ عَنِ الصَّادِقِa أَنَّهُ سُئِلَ لِمَ سُمِّیَتِ الْکَعْبَةُ کَعْبَةَ قَالَ لِأَنَّهَا مُرَبَّعَةٌ فَقِیلَ لَهُ وَ لِمَ صَارَتْ مُرَبَّعَةً قَالَ لِأَنَّهَا بِحِذَاءِ الْبَیْتِ الْمَعْمُورِ وَ هُوَ مُرَبَّعٌ فَقِیلَ لَهُ وَ لِمَ صَارَ الْبَیْتُ الْمَعْمُورُ مُرَبَّعاً قَالَ لِأَنَّهُ بِحِذَاءِ الْعَرْشِ وَ هُوَ مُرَبَّعٌ فَقِیلَ لَهُ وَ لِمَ صَارَ الْعَرْشُ مُرَبَّعاً قَالَ لِأَنَّ الْکَلِمَاتِ الَّتِی بُنِیَ عَلَیْهَا الْإِسْلَامُ أَرْبَعٌ وَ هِیَ سُبْحَانَ اللَّهِ وَ الْحَمْدُ لِلَّهِ وَ لَا إِلَهَ إِلَّا اللَّهُ وَ اللَّهُ أَکْبَر.[16]
از امام صادقa سؤال شد: برای چه کعبه، کعبه نامیده شد؟ حضرت فرمودند: زیرا چهارگوش است. محضر مبارکش عرض شد: برای چه چهارگوش است؟ حضرت فرمودند: زیرا محاذی بیت المعمور است و آن چهارگوش می‌باشد. عرض شد: برای چه بیت المعمور چهارگوش است؟ حضرت فرمودند: زیرا محاذی عرش است و آن چهارگوش است. محضر مبارکش عرض شد: چرا عرش مربّع است؟ فرمودند: زیرا کلماتی که اسلام بر آن بنا شده چهار تا است و آنها عبارتاند از: "سبحان اللَّه و الحمد للَّه و لا اله الّا اللَّه و اللَّه اکبر".
چهار. گوشههایی از اهمیت صلوات بر پیامبر و اهل بیت D
الف) خداوند متعال از صلوات پیوستۀ خود و فرشتگان بر پیامبر (واهلبیت ایشانD)[17] خبر داده و همگان را به این امر و به تسلیم شدن در پیشگاه ایشان فرمان داده است:”إِنَّ اللَّهَ وَ مَلائِکَتَهُ یُصَلُّونَ عَلَی النَّبِیِّ یا أَیُّهَا الَّذینَ آمَنُوا صَلُّوا عَلَیْهِ وَ سَلِّمُوا تَسْلیماً[18]“
ب) صلوات بر پیامبر و آل ایشان موجب صلوات مضاعف خداوند بر فرستندۀ صلوات است
عَنْ إِسْحَاقَ بْنِفَرُّوخَ مَوْلَی آلِ طَلْحَةَ قَالَ: قَالَ أَبُوعَبْدِاللَّهِa: یَا إِسْحَاقَ بْنَفَرُّوخَ مَنْ صَلَّی عَلَی مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ عَشْراً، صَلَّی اللَّهُ عَلَیْهِ وَ مَلَائِکَتُهُ مِائَةَ مَرَّةٍ وَ مَنْ صَلَّی عَلَی مُحَمَّد وَ آلِ مُحَمَّدٍ مِائَةَ مَرَّةٍ، صَلَّی اللَّهُ عَلَیْهِ وَ مَلَائِکَتُهُ أَلْفاً، أَ مَا تَسْمَعُ قَوْلَ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ هُوَ الَّذِی یُصَلِّی عَلَیْکُمْ وَ مَلائِکَتُهُ لِیُخْرِجَکُمْ مِنَ الظُّلُماتِ إِلَی النُّورِ وَ کانَ بِالْمُؤْمِنِینَ رَحِیماً.1و2
اسحاق بنفروخ گوید: حضرت صادقa فرمود: ای اسحاق بنفروخ هر که ده بار بر محمد و آل محمد صلوات بفرستد، خداوند و فرشتگانِ او صد بار بر او صلوات میفرستند، و هر که صد بار بر محمد و آل محمد صلوات فرستد، خداوند و فرشتگانش هزار بار بر او صلوات میفرستند، آیا گفتار خدای عزوجل را نشنیده‌ای [که میفرماید:] "اوست آن خداوندی که رحمت (یا درود) فرستد بر شما (او) و و همچنین فرشتگانش تا برون آرد شما را از تاریکیها بسوی روشنایی[19] و او نسبت به مؤمنان مهربان است".
عَلِیُّ بْنُإِبْرَاهِیمَ عَنْ أَبِیهِ عَنِ ابْنِأَبِیعُمَیْرٍ عَنْ أَبِیأَیُّوبَ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِمُسْلِمٍ عَنْ أَحَدِهِمَا قَالَ: مَا فِی الْمِیزَانِ شَیْ‌ءٌ أَثْقَلَ مِنَ الصَّلَاةِ عَلَی مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ وَ إِنَّ الرَّجُلَ لَتُوضَعُ أَعْمَالُهُ فِی الْمِیزَانِ فَتَمِیلُ بِهِ فَیُخْرِجُs الصَّلَاةَ عَلَیْهِ فَیَضَعُهَا فِی مِیزَانِهِ فَیَرْجَحُ بِه.[20]
محمد بنمسلم از یکی از دو امام باقر و صادق D نقل میکند که فرمود: در میزان (ترازوی اعمال در قیامت) چیزی سنگین‌تر از صلوات بر محمد و آل محمد نیست، و همانا مردی باشد که اعمالش را در میزان گذارند و سبک باشد، پس ثواب صلوات او درآید و آن را در میزان نهد؛ پس سبب آن سنگین گردد و [بر کفه دیگر] بچربد.
[1]. شيخ حر عاملي؛ وسائل الشيعة؛ ج10ص 313. شيخ صدوق؛ امالي؛ ترجمه محمدباقركمرهاي؛ ص94.
[2]. شيخ صدوق؛ من لايحضره الفقيه؛ ج1، ص239.
[3]. محمدهادي بن‌محمدصالح مازندراني؛ شرح فروع الكافي؛ ج3، ص34.
[4]. محمدهادي بن‌محمدصالح مازندراني؛ شرح فروع الكافي؛ ج3، ص34.
[5]. شیخ حر عاملی؛ وسائل الشیعه؛ ج6، ص 232.
[6]. شيخ صدوق؛ أمالي؛ ص 175، مجلس سی و سوم. (این حدیث شریف را همه امامانD نقل کرده‌اند).
[7]. حجر: 87.
[8]. مجلسی؛بحارالانوار(ط.بیروت)؛ج 89، ص 259.
[9]. شيخ صدوق؛ التوحيد؛ ص 95.
[10]. همان.
[11]. همان؛ ص94.
[12]. همان؛ ص95.
[13]. علامه مجلسي؛ بحار الانوار؛ (ط - بيروت)؛ ج90، ص173.
[14]. شيخ صدوق؛ امالي؛ ص183، مجلس چهل و سوم.
[15]. عيون أخبار الرضا a ؛ ترجمه محمدتقی آقانجفي؛ ج2، ص425.
[16]. شيخ صدوق؛ علل الشرائع؛ ترجمه محمدجواد ذهني تهراني؛ ج2، ص287.
[17]. بر اساس روایات، صلوات بر پیامبر با صلوات بر ایشان و اهل بیتشان محقق میشود؛ از آن جمله رسول اكرمs فرمودند: «لا تصلّوا علىّ الصّلوة البتراء، فقالوا يا رسول اللّه ما الصّلوة البتراء؟ قال ان تقولوا: اللّهم صلّ على محمد، بل قولوا: اللّهم صل علي محمّد و آل محمّد»: بر من درود بي‌دنباله نفرستيد. گفتند: يا رسول اللّه درود بي‌دنباله چيست؟ فرمود: اينكه ميگوييد: اللّهم صل علي محمّد، بلكه بگوييد: اللّهم صل علي محمّد و آل محمّد (صحيفة سجادية؛ ترجمه و شرح فيض الإسلام؛ ص43، دعاي دوم. همچنین ر.ك: علامه مجلسی؛ مرآة العقول في شرح أخبار آل الرسول؛ ج12، ص107، ح21.
2. احزاب: 56.
[19]. توجه به دعای وارد شده از ناحیه مقدسه، برای فهمیدن نمونه‌های روشن تاریکی و نور مفید است: «اللَّهُمَّ إِنِّي أَسْأَلُكَ أَنْ تُصَلِّيَ عَلَى مُحَمَّدٍ نَبِيِّ رَحْمَتِكَ وَ كَلِمَةِ نُورِكَ وَ أَنْ تَمْلَأَ قَلْبِي نُورَ الْيَقِينِ وَ صَدْرِي نُورَ الْإِيمَانِ وَ فِكْرِي نُورَ الثَّبَاتِ وَ عَزْمِي نُورَ الْعِلْمِ وَ قُوَّتِي نُورَ الْعَمَلِ وَ لِسَانِي نُورَ الصِّدْقِ وَ دِينِي نُورَ الْبَصَائِرِ مِنْ عِنْدِكَ وَ بَصَرِي نُورَ الضِّيَاءِ وَ سَمْعِي نُورَ الْحِكْمَةِ وَ مَوَدَّتِي نُورَ الْمُوَالاةِ لِمُحَمَّدٍ وَ آلِهِ Dحَتَّى أَلْقَاكَ وَ قَدْ وَفَيْتُ بِعَهْدِكَ وَ مِيثَاقِكَ فَتُغَشِّيَنِي رَحْمَتُكَ يَا وَلِيُّ يَا حَمِيد» (علامه مجلسي؛ بحار الأنوار؛ ج53، ص172).
[20]. شيخ كليني؛ كافي؛ ج2، ص494 و اصول كافي؛ ترجمه سیدجواد مصطفوي؛ ج4، ص252.
این مطلب را به اشتراک بگذارید :
