■ بررسی تطبیقی نقش نماز در کاهش آسیبهای اجتماعی، درشعرسده ی اخیر ایران و عراق
نماز یکی از واجبات ادیان الهی وکلید بهشت است. این فریضه همواره مورد توصیه و سفارش انبیاء، اولیاء و
اوصیای الهی بوده و هست. این فریضه علاوه بر تأثیر فردی )خودسازی(، درزمینه ی اجتماعی ازجمله کاهش
آسیبهای اجتماعی و ترمیم آنها نیز مؤثر بوده است. ازاینرو، شعراء نیز به نماز از زاویه های مختلف پرداخته اند.
شعراء، ازجمله شاعران عراق و ایران، نماز راعلاوه بر معنای عبادی آن، برای جلوگیری و کاهش آسیبهای
اجتماعی و یا ترمیم آنها، در شعرشان نیز به کاربرده اند. آنها اندیشه ها و راهکارهای تربیتی، سیاسی، اجتماعی،
اخلاقی خود را با استفاده از واژه نماز، ارکان و متعلقات آن بیان کرده اند. این پژوهش در پی آن است که با روش
توصیفی و تحلیل محتوا، تأثیر نماز را در جلوگیری از کجروی ها و ترمیم و یا کاهش آسیبهای اجتماعی بیان
کند. به نظر می رسد شاعران دو کشور مذکور، اعتقاددارند که نمازگزار با درک حضور و نظارت خداوند بر اعمال
و گفتار خود از کجروی و هنجارشکنی خودداری نموده و همیشه خود را در محضر خدا دانسته و از انجام گناهان
پرهیز میکند. آنها نمازراعامل دوری از آلودگیهای روحی مانند افسردگی، یأس و ناامیدی، پوچی و نداشتن
پناهگاه و آلودگی های جسمی مثل تنبلی و تنپروری، خودخواهی و تفرقه دانسته اند. همچنین خاطرنشان کرده اند
که نماز چون چشمهای است که مؤمنین با شستشوی در آن خود را از آلودگیها )کجروی ها( پاک و مبرّا می سازند.
در این چشمه افراد فداکار با شستشوی خود، علاوه بر اینکه عملشان و جهادشان مساوی با نماز است، آزادی و
استقلال را برای مردم خود به ارمغان آورده اند. در ضمن وجوه تشابهی درشعرشاعران عراق و ایران بازتاب یافته
است؛ وجوه تشابهی مانند شستشوی روح در چشمه ی نور، پرهیز از ریا، اهمیت حجاب، بیان ثمره درخت نماز
جماعت مثل یکرنگی و دوری از تبعیض نژادی؛ همچنین نماز را سپری برای جلوگیری از نفوذ ابلیس به سرزمین
درون و جلوگیری از نفوذ استکبار به داخل کشور دانسته اند. در ضمن آنها از آیات قرآن کریم، احادیث رسول
اکرم )ص(، ائمه ی اطهار )ع( و سایر بزرگان در شعرشان، الهام گرفته اند.
ادامه ی مقاله رادر پیوست دریافت نمایید