چکیده

نخستین مرکز و کانون تعلیم و تربیت و مهم ترین بستر تقویت روحیه عبادت به ویژه نماز در انسان؛ همانا خانواده است. اگر فرزند در خانواده‌ای رشد یابد که به دین و احکام عملی آن مؤمنانه و عاشقانه اهتمام می‌ورزند و به آموزه‌‌های آن از روی اخلاص و صداقت گردن می‌نهند، امید بیش تری می‌رود تا فرزندشان نیز به آموزه‌های دینی احترام گذارد. چرا که تنها عاملی که می‌تواند انسان را در برابر لغزشگاه‌های خطیر، حفظ کند ایمان و اعتقاد دینی است. همچنان که امام علی(علیه السلام) می‌فرمایند:”الدین یَصُّد عَن المَحارِم»:دین انسان را از محرمات و گناهان حفظ می‌کند.(غررالحکم،ج7،ص119). و از منظر پیامبر اکرم(صلی الله) همانا”الصَّلاة عِمَادُ دِینُکُم»؛ ستون و خیمه‌ی این دین نماز است(میزان الحکمه، ج ۵، ص ۳۷). بنابراین با در نظر داشتن این امر که در سال‌های اخیر، دشمنان تمام توان خود را معطوف تغییر سبک زندگی ایرانی- اسلامی و از بین بردن نظام خانواده کرده‌اند، لازم است به ضرورت بازگشت به باورها و اعتقادات دینی و فرهنگی و احیای فرائض برای منسجم ساختن کانون خانواده و واکسینه کردن فرزندان در برابر این حملات مخرب توجه شود. از اینرو در این مقاله ضرورت احیای نماز در کانون خانواده، تاثیر نماز بر روابط اعضای خانواده، آثار و پیامدهای ارزشمند اقامه‌ی نماز در خانواده، نقش نماز در جلوگیری از انحرافات اخلاقی و اجتماعی و علل بی‌توجهی به نماز در خانواده، مورد بررسی قرار گرفته است. در پایان با ارائه‌ی پیشنهاداتی کاربردی، به ارائه‌ی خلاصه‌ای از مقاله و نتیجه‌گیری از آن پرداخته شده است. این مقاله به روش کتابخانه‌ای و با مطالعه و تحقیق در منابع اسلامی چون قرآن و احادیث و منابع معتبر روایی به منظور چینش متنی ساده و روان استخراج و تبیین شده است. امید است با فضل و عنایت خداوند مورد توجه قرار گیرد.

مقدمه

در دین اسلام، عبادات گذشته از اصالتشان،جزء برنامه تربیتی آن هستند. و همین عبادات قطع نظر از هر جهت از مسائل زندگی بشر، جزء اهداف خلقت انسان است؛ به این معنی که دین اسلام می خواهد افراد را چه از نظر اخلاقی و چه از نظر اجتماعی تربیت کند، و یکی از وسایلی که برای این کار اتخاذ نموده است و در اخلاق و روح بشر موثرتر و نافذتر است، عبادت است. و تمام انسان ها به دنیا آمده اند تا با استفاده از کرامت های ذاتی خود به سمت تقرب به خداوند گام بردارند. زمینه ی رسیدن به این تقرب همانا تشکیل خانواده است، زیرا خانواده نهاد طبیعی خلقت است و بدون این نهاد، حیات و تکامل انسانی با خطر جدی روبه رو می شود. و در حقيقت خانواده مهمترين جايگاه پرورش نيروي انساني و محيطي مناسب براي رشد اعضاي خود و به طبع آن رشد اجتماع است. اگر در محیط خانواده ای که بر اساس معیارهای اسلامی بنا نهاده شده است فرهنگ نماز گسترش بیابد، و ترنم نماز، فضای خانواده را متبرک سازد و فرزندان، والدین را مقید و معتقد به نماز ببینند، بی هیچ تردید آنان نیز الگو خواهند گرفت و با نماز انس خواهند یافت که رهاورد آن پرهیز از منکرات و ناهنجاری ها و همسایگی با پاکی و تهذیب است؛ چنان که پیامبر اکرم (صلی الله) در سخنی ارزشمند بر تأثیر شگرف پدر و مادر به عنوان مدیران خانواده، در رشد شخصیتی و ایدئولوژیکی انسان می فرمایند:«کُلُّ مَولُودٍ یُولَدُ عَلَی الْفِطْرَةِ ثُمَّ اَبَواهُ یُهَوّدانِهِ و یُمَجِّسانِه وَ یُنَصِّرانِه» (بحارالانوار،ج67،ص309). هر فرزندی بر اساس فطرت خدایی به دنیا می آیند و این پدر و مادر هستند که او را یهودی و مجوسی و نصرانی بار می آورند. بنابراین مرد باید به عنوان رئیس خانواده خود را موظف به حفظ حریم خانواده بداند، چرا که این تلقی؛ سبب تعهد مرد به زن و فرزندان به منظور تأمین نیازهای آنها می‌شود و بسیاری از مشکلات اجتماع، به خصوص مشکلات اخلاقی و معنوی آن به برکت خانواده سالم و مستحکم برطرف می شود، یا اصلاً به وجود نمی آید.

مقاله کامل را در پیوست دریافت نمایید

این مطلب را به اشتراک بگذارید :