■ توجه به نماز از منظر امام رضا علیه السلام
نماز کارخانه مهم آدمسازی و بهترین راه و روش برای سعادتمندی و عاقبت بخیری است و بـا تـوجه به اینکه اولین سوال در قیامت است، روی آوردن حقیقی به آن، همراه با نیت پاک و خالص، انسانها را به تکامل و نورانیت و تقّرب به خداوند نائل میسازد و سرانجام انسانهایی که آن را اقامه نمایند، سرافراز در هر دو سرا هستند، در سـیره حـضرات مـعصومین(علیهم السلام) به نماز، فوق العاده توجه شده، از جـمله امـام هـشتم علی بن موسی الرضا(علیه السلام) عنایت خاصی به فریضه نماز داشتند که در ذیل به جهت اهمیت، به برخی از آن توجهات میپردازیم، رجاء بن ابی ضـحاک کـه از طـرف مأمون، مأمور انتقال امام رضا(ع)از مدینه به مرو بود مـیگوید: (...و مـن پیوسته با او بودم و جدا نمیشدم از مدینه تا مرو، و بخدا قسم احدی را ندیدم که از او متقیتر نسبت به خدای متعال باشد، و یـا از او بـیشتر یـاد خدا کند و ذکر خدا گوید، در تمامی اوقاتش، و یا خداترس و پارساتر از او بـاشد، و چون سپیده میدمید نماز بجای میآورد و در سحرگاه خودمی نشست و مشغول گفتن(سبحان اللّه و الحمد اللّه، و لا اله الاّ اللّه)و تکبیر و صلوات بود تا آفـتاب بـدمد، سپس بـسجده میرفت و در سجده بود تا آفتاب بالا آید، آنگاه برمیخاست و به مردم مـیپرداخت، آنان را حـدیث میکرد و موعظه و پند میداد تا نزدیک زوال ظهر، سپس تجدید وضو کرده و به محل نماز خویش بازمیگشت...)[1]
عبادت امام رضا علیه السـلام در زندان:
عبد السـلام بـن صالح هروی روایت کرد که گفت:(من در سرخس به در خانهای که علی بن مـوسی الرضا(ع) را در آن زنـدانی کرده بودند رفتم و او در قید بود، از زندانبان طلب ملاقات کردم، گفت ممکن نیست پرسیدم چرا؟گفت:برای اینکه در شـبانهروز هـزار رکـعت نماز میخواند...)[2] رجاء من ابی ضحاک در خصوص نماز شب، که امام رضا(ع)به آن توجه زیادی داشتند چـنین مـی گوید: (...نوافل شب، و نیز شفع و وتر، و دو رکعت نافله، صبح را چه در سفر و چه در حضر، ترک نمینمود.)[3] با توجه بـه عـنایت مـعصومان(علیهم السلام)بویژه امام رضا(ع) نسبت به فریضه نماز نکاتی در ذهن متبادر میشود که از یک سو نـماز عـهد و پیمانی است میان انسان با خالق خویش و عشق و ارادت و تشکر از ناحیه مخلوق نسبت به آفـریدگار هستی، و از دوم سـو انـسانهای نمازگزار در پنج نوبت در شبانهروز با خالق و آفریدگار خویش گفتگو میکنند و از او میخواهند که آنان را در صراط مستقیم، همان صـراطی کـه راه همه پیامبران و بندگان شایسته و صالحش بر آن بودهاند، قرار دهد و از گمراهی و ضلالت دوری جویند و بـه سـمت کـمال رهمنون شوند.از سوی سوم نماز امر به معروف و اقامهی آن باعث دوری از منکرات و انواع و اقسام زشـتی هاست.از سـوی چـهارم وظیفهی هر مسلمانی است که این دستور الهی را به نحو احسن اقامه نـماید و اگـر به صورت(جماعت)که نماد وحدت و انسجام و یکپارچگی میان یکتاپرستان است، برگزار گردد، بسیار زیبا و موثر و مطلوبتر مینماید.