درس نامه

بسم الله الرحمن الرحیم

عنوان درسنامه: نماز؛ نیاز به بی نیاز (1)

موضوع:

نماز (جلسه اول)

مخاطب: نوجوان

دسته: فروع دین – احکام اسلامی

هدف اصلی:

در این جلسه دانش آموزان با آثار نماز و خصوصا نماز اول وقت به جماعت آشنا شده و نسبت به اهتمام بر این فریضه تشویق می¬شوند.

سیر درسنامه:

حکایت شیطان و مرد نماز گذار

روایت تمثیل نماز و ریختن گناهان همچون برگ درختان

روایت پاداش نماز

حکایت معجزه نماز اول وقت به جماعت

نماز و آرامش روحی روانی

معجزه نماز در درمان بیماری های عصبی

نماز موجب عاقبت به خیری

نماز ظهر عاشورا

روش تدریس: توضیحی فعال (پرسش و پاسخ؛ مسابقه؛ شعر؛ داستان و قصه گویی)

(برای مشاهده‌‌ی تصاویر، جدول‌ها و پاورقی‌ها، فایل‌های پیوست را دریافت نمایید.)

بسم الله الرحمن الرحیم
نماز؛ نیاز به بی نیاز (1)

شعر شروع کلاس

عشق سوزان است بسم الله الرحمن الرحیم

هرکه خواهان است بسم الله الرحمن الرحیم

دل اگر تاریک اگر خاموش بسم الله النور

گر چراغان است بسم الله الرحمن الرحیم

نامه ای را هُدهُد آورده ست آغازش تویی

از سلیمان است بسم الله الرحمن الرحیم

سوره ی والیل من برخیز و والفجری بخوان

دل شبستان است بسم الله الرحمن الرحیم

قل هو الله احد قل عشق الله الصمد

راز پنهان است بسم الله الرحمن الرحیم

گیسویت را بازکن انا فتحنایی بگو

دل پریشان است بسم الله الرحمن الرحیم

ای لبانت محیی الاموات لبخندی بزن

مردن آسان است بسم الله الرحمن الرحیم

میزبان عشق است و وای از عشق ! غوغا می کند

هر که مهمان است بسم الله الرحمن الرحیم

با نام یاد خدای مهربان آغاز می¬کنیم این جلسه را
مسابقه:

ابتدای کلاس می¬خوام یه مسابقه داشته باشم، کسایی می¬تونند در مسابقه شرکت کنند که در طول هفته¬ی گذشته در مراسم نماز جماعت مسجد شرکت داشته اند: چهار نفر در دو گروه دو نفره تشریف بیاورند، به هم کمک کنید و پاسخ صحیح را انتخاب کنید؟ بعد از شنیدن سوال 10 ثانیه می¬تونید مشورت کنید و از هرگروه5 سوال می¬پرسیم!

    نمازهای یومیه چند بسم الله دارد؟ 20

    نمازهای یومیه چند تشهد دارد؟ 9

    نمازهای یومیه مسافر چند رکعت هستند؟ 11

    اولین واجب رکنی در نماز؟ نیت

    کدام نماز دو قنوت دارد؟ نماز جمعه

    کدام نماز 9 قنوت دارد؟ عید فطر و قربان و نماز باران.

    اولین ذکر نماز چیست؟ الله اکبر (تکبیرالاحرام)

    کدام سوره قرآن همنام یکی از واجبات نماز است؟ سجده

    یکی از مقدمات نماز که از هر طرف بخوانی همان می¬شود؟ وضو

    از چه زمانی کسی که قصد مسافرت دارد می تواند نمازش را شکسته بخواند؟ (حد ترخص) جایی که صدای اذان شهر شنیده نمی شود و خانه های شهر دیده نمی شود.

احسنت به گروهی که جواب¬های صحیح بیشتری داشت، نفرات گروه برتر را با صلوات قرآنی تشویق می¬کنیم.
شهید رجائی، همیشه با نماز

یکی از دوستان شهید رجایی نقل می¬کنه: «روزی نزدیک ظهر به منزل شهید رجائی رفتم. ظهر، صدای اذان که شنیده شد، ایشان از جا برخاستند و برای اقامه نماز آماده شدند. در همین حال او را صدا زدند که: غذا آماده است و سرد می شود. اگر اجازه می فرمائید، بیاوریم، شهید رجائی در همان حال فرمودند: خیر، بعد از نماز؛ نگاهی به صورت آرام و چهره متبسم شهید رجائی انداختم. با لبخند به من گفت: عهد کرده ام هیچ وقت قبل از نماز ناهار نخورم. اگر هم زمانی ناهار را قبل نماز خوردم و نماز را اول وقتم ترک شد، فردایش را روزه بگیرم. ایشان همیشه می فرمودند: به کار بگوئید وقت نماز است، به نماز نگوئیید کار دارم. »
تمثیل نماز و ریزش برگ درختان

خوب گوش کنید ببینم می¬تونید حدس بزنید این شخصی که دربارش می¬خواهم صحبت کنم کیه؟

در زمان پادشاه ساسانی

یک جوان شجاع ایرانی

که دل خون، ز وضع ایران داشت

شکوه از فتنه امیران داشت

عزم هجرت ز خاک ایران کرد

ترک آن کشور پریشان کرد

چون ز اسلام با خبر شده بود

بی قرار پیامبر شده بود

رفت سوی دیار پیغمبر

دین اسلام را پذیرا شد

گره از مشکلات او وا شد

سالها بود یار پیغمبر

همه جا در کنار پیغمبر

او کیست اگر توانی گو

احسنت سلمان فارسی؛ بچه¬ها سلمان فارسى نقل می¬کند یك وقت زیر درختى در محضر پیامبر (ص) نشسته بودم، (خوش به حال سلمان)حضرت شاخه¬ای خشك از درختی را گرفت و تكان داد تمام برگهایش فرو ریخت . سپس فرمود: سلمان ! سوال نكردى چرا این كار را انجام دادم ؟ گفتم : منظورتان از این كار چه بود؟

فرمود: وقتى كه مسلمان وضویش را به خوبى بگیرد و نمازهاى پنچگانه را بجا آورد، گناهان او فرو مى ریزد، همچنان كه برگهاى این درخت فرو ریخت .
روایت پاداش نماز

حضرت عبدالعظیم حسنی از امام حسن عسکری (ع) روایت می کند که فرمودند: " حضرت موسی از خداوند پرسیدند: خدای من! کسی که نمازهایش را در وقتش به جای آورد چه پاداشی دارد؟ خداوند فرمود: 1. حاجات و درخواست-هایش را برآورده می¬کنم و2. بهشتم را برایش مباح می گردانم ."
داستان نماز اول وقت به جماعت

حضرت حجه الاسلام والمسلمین هاشمی نژاد نقل می¬کنه: یکی از مستحبات اینه که اولین نفری باشی که وارد مسجد می¬شی و آخرین نفری باشی که از مسجد خارج می¬شی، فلذا من دوست داشتم به این مستحب عمل کنم اما در مسجد لاله زار پیرمردی مسن بود که مدتی که من آنجا می¬رفتم همیشه قبل از اذان داخل مسجد بود. به او گفتم: حاج آقا. شما خیلی موفقید، من هر روز که به مسجد می¬آیم می بینم شما زودتر از ما آمده اید؟ بگو ماجرا چیست؟ پیرمرد گفت: من معجزه نماز اول وقت به جماعت را دیده¬ام! من هرچه دارم از نماز اول وقت دارم . و بعد گفت: من در نوجوانی به مشهد رفتم. مرحوم حاج شیخ حسن علی نخودکی را پیدا کردم و گفتم: من سه حاجت مهم دارم، دلم می خواهد هر سه تا را خدا در جوانی به من بدهد، یک چیزی یادم بدهید؟ ایشان فرمودند: چی می خواهی؟ گفتم: یکی دلم می خواهد در جوانی به حج مشرف شوم، چون حج در جوانی لذت دیگری دارد. فرمودند: نماز اول وقت به جماعت بخوان. گفتم: دومین حاجتم این است که دلم می خواهد یک همسر خوب خدا به من عنایت کند. فرمودند: نماز اول وقت به جماعت بخوان. و حاجت سومم این است که خدا یک کسب آبرومندی به من عنایت فرماید.

فرمودند: نماز اول وقت به جماعت بخوان. گفتم برای هر سه نماز اول وقت به جماعت! گفتند: نماز اول وقت به جماعت شاه کلید است. من شروع کردم و در فاصله سه سال هم به حج مشرف شدم، هم زن مؤمنه و صالحه خدا به من داد و هم کسب با آبرو به من عنایت کرد .
معجزه نماز

بچه¬ها نماز معجزه می¬کند، هر گِره و مشکلی را می¬شه با نماز برطرف کرد، بعضی¬ها برای حل مشکلاتشون می¬رن سراغ کارهای عجیب و غریب، اما کوتاه ترین راه نماز هست، خداوند متعال در قرآن کریم سفارش می¬کنه که در زندگی از نماز کمک بگیرید: «یا أَیُّهَا الَّذینَ آمَنُوا اسْتَعینُوا بِالصَّبْرِ وَ الصَّلاةِ إِنَّ اللَّهَ مَعَ الصَّابِرینَ » از امام صادق علیه السلام نقل شده که فرمودند: «هنگامی که با غمی از غم های دنیا روبرو می شوید؛ وضو گرفته، به مسجد بروید، نماز بخوانید و دعا کنید. زیرا خداوند دستور داده وَ اسْتَعِینُوا بِالصَّبْرِ وَ الصَّلاه » همچنین روایت شده «هر گاه امیر المؤمنین علیه السلام از چیزی نگران می¬شد؛ به نماز و راز و نیاز با خداوند می‏پرداخت .»

نقل شده مقام معظم رهبری هروقت در مسائل کشور نگران می¬شوند یا مشکلی پیش میاد روانه¬ی مسجد مقدس جمکران می¬شوند و در مسجد جمکران به نماز و عبادت و راز و نیاز با خدا و امام زمان می¬پردازند.

بچه¬ها نماز معجزه می¬کنه....
نماز و آرامش

یکی از بیماری¬ها و مشکلات جدّی¬ای که انسان¬ها در عصر حاضر باهاش مواجه¬اند مشکلات روحی و عصبی هست، گرچه در عصر حاضر پیشرفت های بسیاری در همه¬ی علوم و خصوصا پزشکی داشتیم ولی نه تنها مشکلات روحی و عصبی را نتونستیم حل کنیم بلکه هر روز بیشتر و بیشتر می¬شه، هر روز آمار بيمارى¬هاى روانى ، و مصرف قرص ‍ اعصاب زياد مى شود. هيچ چيز به انسان آرامش نمى دهد جز ياد خدا و ايمان و اُنس و عشق و توكّل به او. بله با ياد خداوند دل ها آرام مى گيرد و بهترين ياد خدا همان نماز است ، كمبود امروز بشر ارتباط با خدا و معنویت و نماز است.
تاثیر گرایشات دینی بر بیماری¬های روحی و روانی

دکتر کارل یونگ می¬گوید:«در طول سی سال گذشته با افراد زیادی از ملیت های مختلف مشاوره داشته¬ام و صدها بیمار را معالجه کردم، به جرأت می توانم بگویم که تک تک بیماران بالای 35 ساله¬ام به این دلیل قربانی بیماری روانی شده بودند که با آموزه¬های دینی فاصله داشتند، وقتی تک تک آن¬ها به دین و آموزه¬های دینی روی آوردند به طور کامل معالجه شدند .»
معجزه نماز در درمان بیماری¬های عصبی و روحی

دکتر ادوین فردریک پزشک و استاد بیماریهای عصبی در ایالت متحده آمریکا می گوید: «ما می¬بینیم مشکلاتی برای بیماران پیش می¬آید که مشهورترین و باهوش¬ترین پزشکان کمترین امید را برای بهبودی دارند، اما معجزه نماز و ارتباط با خدا موجب بهبودی بیمار و صحت و سلامت عقل او شده است. »

دکتر الکسیس کارل : «من در حرفه¬ی پزشکی خود انسان¬هایی را دیده¬ام که پس از آنکه تمام معالجات برای آن¬ها موثر نبوده است بانیروی دعا و نماز و نیایش از بیماری جسمی یا روحی رهایی یافته¬اند .»

تحقیقات بسیاری شده و کتاب¬هایی منتشر شده درباره تاثیر نماز بر بیماری¬ها که می¬تونید در این زمینه مطالعاتی داشته باشید، اما شاید مهمتر از تاثیر نماز بر بیماری¬ها تاثیرات معنوی نماز هست، همانطور که گفته شد:

    نماز کلید بهشت است

    نماز موجب جلب نظر رحمت خداوند و برآورده شدن حاجات می¬شه و

    نماز موجب عاقبت بخیری انسان می¬شه

نماز موجب عاقبت بخیری

به فرموده قرآن کریم: «اِنَّ الصَّلـاَةَ تَنهَی عَنِ الفَحشاءِ وَ المُنكَرِ » قطعاً نماز، (شخص نماز گذار را) از زشتی و گناه باز می‌دارد.

  نماز چگونه انسان را از اعمال زشت و گناه باز می¬دارد؟

طبیعتا هر قدر انسان نمازش را با دقت و توجّه بیشتری بخواند موثر تر هست، به قول برخی بزرگان اگر می¬خواهی ببینی نمازت چه مقدار مورد قبول درگاه خداوند قرار گرفته یا نه نگاه کن ببین چه مقدار نماز تو را از گناه و زشتی بازداشته.

سوال: اگر نماز از فحشاء و منکر نهی می‌کند پس چرا خیلی‌ها نماز می‌خوانند و بازهم مرتکب فحشاء و منکر می‌شوند؟

جواب: اولا قرآن کریم فرمود: (نماز از فحشاء و منکر نهی می‌کند) و نفرمود: نماز از از فحشاء و منکر منع می‌کند؛ به عبارت دیگر، نمازمثل عقل است، هم‌چنان که عقل انسان را از انجام بسیاری از کارهای ناپسند نهی می‌کنند ولی باز هم برخی انسان¬های عاقل را می¬بینی که به عقل خودشان عمل نمی¬کنند، درباره نماز هم به همین صورت است.

ثانیا همین که شخص برای خدا شروع کند به نماز خواندن، آرام آرام زمینه خوب شدن و عاقبت بخیر شدن در انسان پدیدار می¬شه دکتر الکسیس کارل با اینکه مسلمان نیست ولی اشاره به مطلب زیبایی می کند: «برای اینکه شخصیت انسان به صورت مطلوب قالب ریزی شود باید دعا و نماز جزئی از کارهای روزمره و همیشگی¬اش باشد، امکان ندارد آدمی صبح نماز بخواند و در ادامه روز حرکات وحشیانه داشته باشد .»
راهزنی که نماز خواندن نجاتش داد

یکی از علماء از کربلا و نجف برمی گشت ولی در راه برگشت در اطراف کرمانشاه و همدان گرفتار دزدان شده و هر چه او و رفقایش داشتند، همه را سارقین غارت نمودند.

آن عالم می گوید: «من کتابی داشتم که سالها با زحمت و مشقّت زیادی آن را نوشته بودم و چون خیلی مورد علاقه ام بود در سفر و حضر با من همراه بود، اتفاقاً کتاب یاد شده نیز به سرقت رفت، به ناچار به یکی از سارقین گفتم من کتابی در میان اموالم داشتم که شما آن را به غارت برده اید و اگر ممکن است آن را به من برگردانید زیرا بدرد شما نمی خورد»

آن شخص گفت: ما بدون اجازه رئیس نمی توانیم کتاب شما را پس بدهیم و اصلاً حق نداریم دست به اموال بزنیم. گفتم: رئیس شما کجا است؟ گفت: پشت این کوه جایگاه او است.

لذا من به همراهی آن دزد به نزد رئیسشان رفتیم، وقتی وارد شدیم دیدم که رئیس دزدها نماز می خواند. موقعی که از نماز فارغ شد آن دزد به رئیس خود گفت: این عالم یک کتابی بین اموال دارد و آن را می خواهد و ما بدون اجازه ‎ ی شما نخواستیم بدهیم.

من به رئیس دزدها گفتم: «اگر شما رئیس راهزنان هستید، پس این نماز خواندن چرا؟ نماز کجا؟ دزدی کجا؟

گفت: «درست است که من رئیس راهزنان هستم ولی چیزی که هست، انسان نباید رابطه ‎ ی خود را با خدا به کلّی قطع کند و از خدا تماماً روی گردان شود، بلکه باید یک راه آشتی را باقی گذارد. حالا که شما عالمید به احترام شما اموال را برمی گردانیم. و دستور داد همین کار را کردند و ما هم خوشحال با اموالمان به راهمان ادامه دادیم.

پس از مدّتی که به کربلا و نجف برگشتم، روزی در حرم امام حسین - علیه السّلام - همان مرد را دیدم که با حال خضوع و خشوع گریه و دعا می کرد. وقتی که مرا دید شناخت و گفت: مرا می شناسی؟گفتم: آری! گفت: چون نماز را ترک نکردم و رابطه ام با خدا ادامه داشت، خدا هم توفیق توبه داده و از دزدی دست برداشتم و هر چه از اموال مردم نزد من بود، به صاحبانشان برگرداندم و هر که را نمی شناختم از طرف آنها صدقه دادم و اکنون توفیق توبه و زیارت پیدا کرده‌ام .
نماز ظهر عاشورا

ظهر عاشورا وقتی موقع نماز شد، امام حسین علیه السلام جنگ را متوقف کرد و نماز جماعت برپا کردند، دشمنان می-خواستند از این فرصت استفاده کنند و امام را به شهادت برسانند، پس عده¬ای از یاران نگهبانی می¬دادند و نوبتی نماز می¬خواندند، دشمنان وقتی دیدند نمی¬ تونند به امام نزدیک بشن، از کماندارها و تیر اندازها استفاده کردند، تیری از جانب دشمن به سوی امام حسین(ع) پرتاب شد. دو نفر از یاران امام از جمله سعید بن عبدالله جلوی امام ایستادند تا تیر به امام نخوره، وقتی تیرها به سمت امام می¬آمد خودشون را سپر امام می¬کردند و با بدن مانع تیر خوردن به امام می¬شدند ، وقتی نماز تمام شد 13تير بر بدنش نشسته بود امام سرش را بر زانو گرفت، به امام عرض کرد: آيا به عهد و وظیفه¬ی خود وفا کردم ؟ امام فرمودند: بلي تودر بهشت جلوي من هستي .

بله بچه ها امام در ظهر عاشورا در میدان جنگ هم نمازشان را ترک نکردند واول وقت و به جماعت به جا آوردند، این یه درس هست، یه درس بزرگ برای همه¬ی کسایی که امام حسین علیه السلام را عاشقانه دوست می¬دارند که ان شاالله با یاری خداوند نمازهایمان را اول وقت و جماعت به جا بیاوریم.
دعا:

خدایا ما را از نمازگزاران واقعی قرار بده

خدایا نماز و عبادات ما را مورد قبول در گاهت قرار بده

خدایا لذت عبادت و نماز خوندن را به ما بچشون

خدایا توفیق نماز اول وقت به ما عنایت فرما

خدایا توفیق نماز جماعت به ما عنایت فرما

به برکت صلوات بر محمد و آل محمد

منبع: سایت خزائن

برای دریافت پاورپوینت درسنامه اینجا کلیک کنید