■ آیا شرکت بانوان در نماز عید فطر و عید قربان ممنوع بود و پیامبر اکرم(ص) تنها به دختران دم بخت اجازه شرکت دادند تا زمینه ازدواج آنان فراهم آید؟!
پیامبر اکرم(ص) به دختران دم بخت اجازه فرمودند که در نمازهای عید فطر و قربان حضور یابند، شاید رزق و روزی مناسبی نصیب آنان شود. برخی از دانشمندان دینی، این رزق و روزی را به ازدواج تفسیر نمودهاند،! منظور چیست؟ یعنی قبلاً اجازه نداشتند؟ یا قبلاً به زنان اجازه حضور در نماز داده نمیشد و بعداً دختران مجرد مستثنا شدهاند و...؟ این حدیث به نظرات اهل تسنن شباهت دارد!
پاسخ: در ارتباط با روایت مطرح شده در پرسش، باید گفت؛ امام صادق(ع) از پیامبر(ص) نقل میکند: رسول خدا(ص) اجازه فرمودند تا دوشیزگان برای شرکت در نماز عیدین(عید قربان و عید فطر) از منزل خارج شوند تا رزق یعنی ازدواج روزی آنان شود.[1]
این روایت در صورت پذیرش لزوماً به معنای آن نیست که شرکت بانوان شوهردار و نیز دختران مجرد در نماز عیدین ابتدا ممنوع بود، و سپس اجازه داده شد، بلکه با توجه به اینکه از طرف اسلام، ترغیب و تشویقی برای خارج شدن زنان از منزل حتی برای رفتن به مسجد، انجام نگرفته است؛ از اینرو، شاید برخی افراد احتمال ممنوع بودن شرکت آنان در مراسم دینی را میدادند، اما پیامبر(ص) با این سخن بر مجاز بودن آن تأکید فرمود. اینکه در این روایت تنها به دختران مجرد اشاره شد، معنایش آن نیست که بانوان شوهردار حق شرکت ندارند، بلکه از آنجا که حساسیت در شرکت دختران بیشتر بود، پیامبر(ص) بر شرکت آنان تأکید فرمود.
علاوه بر این، پیامبر اسلام(ص) در این روایت فقط در صدد بیان جواز این موضوع نیست، بلکه از فحوای کلام اینگونه استفاده میشود که آنحضرت در بیان ارشاد و تشویق به این کار بود، و آنرا نوعی حضور اجتماعی مشروع و تأیید شده میداند که علاوه بر اجر و پاداش معنوی، درصد احتمال ازدواج را نیز برای آنان افزایش میدهد.
[1]. نعمان بن محمد مغربى، ابن حیون، دعائم الإسلام، محقق، مصحح، آصف، فیضى، ج 1، ص 186، قم، مؤسسة آل البیت(ع)، چاپ دوم، 1385ق، «رَخَّصَ رَسُولُ اللَّهِ (ص) فِی خُرُوجِ النِّسَاءِ الْعَوَاتِقِ لِلْعِیدَیْنِ لِلتَّعَرُّضِ لِلرِّزْقِ یَعْنِی النِّکَاحَ».
■ در موقع تلاوت قرآن در محافل قرآنی یا در نماز، سکوت مناسب تر است یا همراهی در قرائت؟
قرآن مجید یکی از آداب قرائت قرآن را چنین بیان فرموده است: " و هنگامى که قرآن خوانده شود، گوش فرا دهید و خاموش باشید شاید مشمول رحمت خدا شوید!"[1]
بعضى از مفسران با توجه به جمله "ابن عباس" در مورد شأن نزول این آیه گفتهاند: مسلمانان در آغاز کار، گا ...
■ کسي که روی صندلي نشسته و نماز می خواند، اگر محل قرار گرفتن دست باندازه ای نباشد که کل کف دست در سجده روی آن قرار بگيرد آیا در حال سجده اگر دست روی زانو باشد اشکال دارد؟
نظر مراجع در این رابطه عبارتست از:
مقام معظم رهبری: در هنگام سجده اگر می تواند باید کف دست را بر محلی قرار دهد و قرار دادن بر زانو کافی نیست.
آیت الله مکارم: فردي که بر اثر ناتواني روي صندلي نماز مي خواند اگر مي تواند هنگام سجده روي ميز سجد ...