■ آیا جلوگیری از برقراری نماز جمعه و جماعات و هیئات مذهبی به علت احتمال ابتلا به بیماریهایی مانند کرونا توجیه شرعی دارد؟
پاسخ: در اسلام، حدیث و قاعدهای کلی به نام «لا ضرر» وجود دارد که بر مبنای آن، اقدام شخص بر عملی که احتمال ضرر قابل توجه در آن میرود، جایز نیست.[1]
در این قاعده، هرچند ملاک تشخیص ضرر، عرف مردم هستند، ولی چه بسا همین عرف در موضوعات تخصصی به نظر کارشناسان و متخصصان آن موضوع مراجعه میکند.
بر این اساس، در موضوعاتی مثل بیماریها که تشخیص نوع و عملکرد آنها در حیطه تخصص کارشناسان پزشکی و ... است، باید به دنبال نظر آنها بود تا میزان ضرر آنها برای عرف مشخص گردد.
لذا در فرض سؤال، اگر اموری مثل شرکت در تجمعات، دارای احتمال بسیار بالای سرایت و شیوع بیماری باشد، به طوری که این احتمال در نظر مردم قابل توجه و غیر قابل چشمپوشی شمرده شود، شرعاً نباید به آن اقدام نمود.
البته ممکن است در برخی موارد، به گونهای عمل شود که میزان احتمال ضرر پایین آمده و از اهمیت آن کاسته شود، که در اینصورت اقدام به آن اشکالی نخواهد داشت؛ مثل اینکه شرکت در تجمعات همراه با رعایت نکات بهداشتی از سوی تمام حاضران باشد. با این وجود، حتی در این صورت نیز بهتر است هنگام شیوع بیماریهای واگیر و کُشنده، به حداقلها اکتفا شود. و اینکه گفته میشود فردی با وجود شیوع ویروسهای کُشنده و یا علیرغم بیماری شدید به حرمی رفته و بیمار نشده و یا شفا گرفته، نشانگر و دلیل آن نیست که تجمعات گسترده را در چنین زمانهایی ترویج و تبلیغ کنیم![2]
[1]. جهت آگاهی بیشتر در این زمینه، ر. ک: 64611 (معنای قاعده «لا ضرر و لا ضرار»).
[2]. ر. ک: «ارتباط و همنشینی با جذامیها»، 80420.
■ کسی که با نامحرم رابطه نامشروع دارد، آیا باید نماز و روزه های خود و اخلاق حسنه را ترک کند؟
تکلیف این افراد چیست؟
اولا: خداوند عاقبت و تکلیف بندگانش را می داند و ما به آن آگاهی نداریم.
دوما: اكثر مومنين كه نماز مي خوانند و روزه مي گيرند، گاهي نيز آلوده به گناه مي شوند. كسي نمي تواند ادعا كند كه هرگز گناه نمي كند. اين ادعا خاص معصومين(ع) است. همين نمازهاي بي روح ...
■ در چه سورههایی از قرآن در مورد وقت نماز بحث شده است؟
باید توجه داشت که بخشی از آیات قرآن، به مسائل احکام اختصاص یافته است، اما بسیاری از احکام یا اصلاً ذکر نشده یا اینکه به صورت کلی از آنها یاد شده است و بیان تفصیل و تبیین آن برعهده پیامبر اسلام(ص) و امامان معصوم(ع) قرار داده شده است.
آیاتی در قرآن و ...
■ استفاده از طلای سفید برای آقایان چه حکمی دارد؟ آیا نماز با آن باطل است؟
مطابق فتوای فقها، آن چه که طلا باشد زینت کردن با آن بر مردان حرام است، خواه طلاى زرد باشد یا سرخ یا سفید، ولى باید توجه داشت که پلاتین فلز دیگرى است و طلا نیست.[1]
بنابراین، اگر با مراجعۀ به کارشناسان معلوم شد که طلای سفید واقعا از جنس طلاست، استفاد ...