■ اذکار سبعه که سفارش شده است بعد از نماز صبح خوانده شود، چیست و چه اثراتی دارد؟
پاسخ: گفته میشود که برخی از بزرگان معاصر، به خواندن اذکاری به نام «اذکار سبعه» و یا «ذکرهای هفتگانه» توصیه کردهاند:
1. بسمله، یعنی گفتن «بسم الله الرحمن الرحیم»،[1]
2. حوقله، یعنی گفتن: «لا حول و لا قوه الا بالله»،[2]
3. تسبیح، یعنی گفتن «سبحانالله»،[3]
4. تحمید، یعنی گفتن «الحمدلله»،
5. تکبیر، یعنی گفتن «اللهاکبر»،[4]
6. تهلیل، یعنی گفتن «لا اله الا الله»،[5]
7. صلوات، یعنی گفتن «اللهم صلّ علی محمّد و آل محمد».[6]
گفتنی است، اگرچه تمام اذکار یاد شده، از ذکرهای وارد شده در روایات است و یقیناً هر کدام از آنها دارای اجر و پاداش بزرگی خواهد بود، اما با جستوجویی که در منابع روایی داشتیم، با روایتی برخورد نکردیم که خواندن اذکار بالا را با همین ترتیب توصیه کرده و برای اذکاری که تنها با این ترتیب بر زبان آید، اثراتی را بیان کرده باشد.
البته خواندن این اذکار به نیت مطلق ذکر اشکال ندارد[7] و شاید بزرگانی از مجموعه روایات برداشت کردهاند که این ذکرهای هفتگانه از جمله ارزشمندترین ذکرها هستند.
[1]. «تفسیر بسم الله الرّحمن الرّحیم از نگاه روایات»، 27482؛ «ثواب گفتن «بسم الله الرّحمن الرّحیم»»، 53357.
[2]. «عبارت ما شاء الله لا حول و لا قوة الا بالله در دعاها و قرآن کریم»، 27723؛ «فعل منحوت»، 101921.
[3]. «حمد و تسبیح»، 9821؛ «ثواب ذکر تسبیحات اربعه»، 26543.
[4]. «معنای الله اکبر»، 27357؛ «فرق «الله اکبر» و «سبحان الله»»، 40429؛ «ذکر «سبحان الله و الحمد لله و لا اله الا الله و الله اکبر»»، 96399.
[5]. «ذکر «تهلیل» و ثواب و برکات آن»، 59897.
[6]. «ثواب صلوات در روز جمعه»، 96882؛ «نوشتن ثواب صلوات در شب و روز جمعه توسط فرشتگان ویژه»، 79602؛ «ثواب زیاد صلوات بعد از نماز عصر روز جمعه»، 103864.
[7]. «اهمیت ذکر و یاد خدا»، 62914؛ «ذکر خدا»، 42399.
■ اگردانش آموزی پرسید: خدایی که بی نیاز از عبادت ماست چرا باید برایش نماز بخوانیم؟ چه جوابی به این دانش آموز بدهیم؟
بگویید: درست است که خدا به نماز ما نیاز ندارد ولی ما به نماز نیاز داریم. مثل این است که اگر به ما گفته شده است که خانه هایتان را رو به خورشید بسازید به این معنا نیست که خورشید به خانه ما نیاز دارد، چون مردم خانه هاشان را چه پشت یا رو به خورشید بسازند ...
■ آیا کسی که خود را عادل نمیداند، میتواند جهت امام جماعت شدن اقدام نماید؟
در مسئله عدالت امام جماعت، همین که مأمومین امام را عادل بدانند کافی بوده و نماز امام و مأمومین صحیح است. ولی برخی از مراجع[1] در فرض سؤال که امام جماعت، خود را عادل نمیداند، تصدی امامت را برای او -بنابر احتیاط- جایز نمیدانند.
ضمائم:
پاسخ دفاتر ...
■ یکی می گفت: انسان نبايد کورکورانه نماز بخواند و اين تقليد کورکورانه باعث ميشود که سوالات زيادي در ذهن ما بوجود آيد،بلکه ابتدا بايد خدا را بشناسي (و او را حس کني) بعدا هر زمان که اين شناخت را پيدا کردي نماز بخوان)آيا اين نوشته قابل قبول نيست؟!
اینکه انسان نبايد کورکورانه نماز بخواند و باید خدا را بشناسد و عبادت نماید، درست است؛ امّا این بدان معنا نیست که اوّل باید به اوج معرفت الهی رسید و بعد شروع به عبادت نمود. چون اساساً بدون عبادت شرعی محال است کسی خداشناس حقیقی شود. همین که انسان دانست ...