■ خواندن نماز شب و دیگر نمازهای مستحبی در مسجد بهتر است یا در خانه؟
پاسخ: چندین روایت وجود دارد که به خواندن نمازهای مستحبی در خانه توصیه میکند؛ و دلیلش نیز میتواند آن باشد که چنین عبادت مخفیانهای به اخلاص نزدیکتر بوده و از ریا به دور است؛[1] چنانکه پیامبر خدا(ص) فرمودند:
«اى مردم! در خانههایتان نماز بخوانید و نافلهها را در آنها ترک نکنید».[2]
«برترى نماز نافله در نهان بر نافله آشکار، مانند برترى نماز واجب بر نافله است».[3]
«برترین نماز، نماز انسان در خانهاش است جز نماز واجب».[4]
«نماز مستحبّى مخفیانه، بیست و پنج برابر نمازی میارزد که در برابر مردم به جا آورده شود».[5]
با تمام آنچه گفته شد، دلیل این برتری، جلوگیری از ریا است، و گرنه تردیدی نیست که انجام عبادات واجب و مستحب در مسجد - در شرایط برابر - برتر از انجام آن در مکانهای دیگر است، از این گزارشی وجود دارد که پیامبر اکرم(ص) نماز شب خود را هم در مسجد میخواند.[6] و نیز در روایتی توصیه شده است که نماز واجب و مستحب و نمازهای قضا در مسجد اقامه شود.[7] به همین دلیل، برخی از فقها خواندن نماز مستحبی در مسجد را بهتر میدانند.[8]
از اینرو، میتوان گفت؛ اگر کسی در مسجد نماز نافله را بخواند و ایمن از ریا باشد، و یا با این عمل، مردم را به خواندن نماز نافله به عنوان یک کار خیر و پسندیده ترغیب نماید، خواندن نمازهای مستحبی در مسجد نیکو و پسندیده است.[9] و به جهت عمومات نماز خواندن در مسجد[10] دارای ثواب است. اما اگر کسی قدرت کنترل نفس خود را نداشته و دچار ریا میشود، بهتر است تا رفع این نقیصه، مخفیانه نماز بگذارد؛ چه در مسجدی خلوت و چه در خلوتی دیگر غیر از مسجد.
[1]. ر. ک: حر عاملى، محمد بن حسن، وسائل الشیعة، «بَابُ اسْتِحْبَابِ صَلَاةِ النَّوَافِلِ فِی الْمَنْزِلِ وَ اتِّخَاذِ بَیْتٍ فِی الدَّارِ لِلصَّلَاةِ وَ إِخْفَاءِ النَّوَافِلِ ...»، ج 5، ص 294، قم، مؤسسة آل البیت(ع)، چاپ اول، 1409ق؛ نجفی، محمد حسن، جواهر الکلام فی شرح شرائع الإسلام، ج 14، ص 145، بیروت، دار إحیاء التراث العربی، چاپ هفتم، 1404ق.
[2]. متقی هندی، علاء الدین علی بن حسام الدین، کنز العمال فی سنن الأقوال و الأفعال، محقق، بکری حیانی، صفوة السقا، ج 7، ص 772، بیروت، مؤسسة الرسالة، چاپ پنجم، 1401ق.
[3]. طوسى، محمد بن الحسن، الأمالی، ص 530، قم، دار الثقافة، چاپ اول، 1414ق.
[4]. مجلسی، محمد باقر، بحار الانوار، ج 31، ص 10، بیروت، دار إحیاء التراث العربی، چاپ دوم، 1403ق؛ شیبانی، أحمد بن محمد بن حنبل، مسند أحمد، محقق، شعیب الأرنؤوط، عادل مرشد، ج 35، ص 459، بیروت، مؤسسة الرسالة، چاپ اول، 1421ق.
[5]. کنز العمال فی سنن الأقوال و الأفعال، ج 3، ص 24.
[6]. ر. ک: طوسى، محمد بن الحسن، تهذیب الأحکام، ج 2، ص 334، تهران، دار الکتب الإسلامیه، چاپ چهارم، 1407ق.
[7]. کلینی، محمد بن یعقوب، الکافی، ج 3، ص 371، تهران، دار الکتب الإسلامیة، چاپ چهارم، 1407ق.
[8]. ابوصلاح حلبی، تقى الدین بن نجم الدین، الکافی فی الفقه، محقق، استادی، رضا، ص 152، اصفهان، کتابخانه عمومى امام امیر المؤمنین(ع)، چاپ اول، 1403ق.
[9]. موسوی عاملی، محمد بن علی، مدارک الاحکام فی شرح شرائع الإسلام، ج 4، ص 407، بیروت، مؤسسه آل البیت(ع)، چاپ اول، 1411ق؛ بهجت، محمد تقی، جامع المسائل، ج 1، ص 548، قم، دفتر معظمله، چاپ دوم، 1426ق.
[10]. نراقی، ملا احمد بن محمد مهدی، مستند الشیعة فی أحکام الشریعة، ج 4، ص 473، قم، مؤسسه آل البیت(ع)، چاپ اول، 1415ق؛ ر. ک: وسائل الشیعة، ج 5، ص 193 و 201؛ همچنین روایاتی مانند: «عَلَیکُم بِالصَّلاةِ فِی المَساجِد»؛ کافی، ج 2، ص 635.
■ در قرآن آيه اي داريم كه مي فرمايد:« إِنَّ الصَّلاةَ تَنْهى عَنِ الْفَحْشاءِ وَ الْمُنْكَر» با توجه به اين آيه و اينكه اكثريت مردم مقيد به خواندن نماز هستند چرا با این وجود گناه می کنند؟
بر اساس آنچه از روايات و تفاسير به دست مي آيد اين است كه بازدارندگى از گناه جزئى از طبيعت نماز است. از همین رو نماز هر چند سطحی و ناآگاهانه باشد غیر ممکن است که هیچ گونه تاثیری در نمازگزار نداشته باشد چراكه كساني که نماز حقیقی نمی خوانند و آلوده به گ ...
■ حالات چهارده معصوم علیهم السلام هنگام نماز چگونه بوده است و چقدر به نماز اهمیت می دادند ؟
به تعدادی از روایات و نقلهای تاریخی اشاره می کنیم :
1- رسول خدا ( صلی الله علیه و آله و سلم ):
همسر آنحضرت می گوید : قبل از نماز با پیامبر صحبت می کردیم و او نیز سخن می گفت ؛ ولی هنگامی که وقت نماز فرا می رسید گویا اصلا نه ما او را می شناسیم و نه ...