■ روایاتی میگویند که نماز شب چهره انسان را سفید میکند، از طرفی گفته شده است؛ مؤمنان از فرط تهجد چهرههایشان زرد است. این ناهمخوانی را چگونه باید برطرف کرد؟
پاسخ: روایاتی از امام صادق(ع) بیان میکند که نماز شب روی را سفید میکند؛ اما در روایاتی دیگر در خصوصیات شیعیان آمده است که رخسارشان از شب زندهداری و نماز شب زرد است! آیا در این روایات تناقض وجود ندارد؟!
پاسخ اجمالی
همانگونه که در پرسش بدان اشاره شد، در آموزههای دینی ما برای نماز شب، آثار و پاداشهایی گزارش شده که یکی از آنها نورانیت چهرهها است.[1] در مقابل، روایاتی وجود دارد که سیمای شیعه را در اثر شبزندهداری، زرد رنگ توصیف کرده است.[2]
امام على(ع) از گروهی پرسید که شما چه کسی هستید؟ گفتند: شیعیان شما هستیم. امام فرمود: اگر شیعه هستید، پس چرا چهره و سیمای شیعه را ندارید؟ پرسیدند: شیعه چه نشانهاى دارد؟ فرمود: شیعیان ما کسانى هستند که صورتشان از بیدارى در شب به زردی گراییده و چشمهایشان از گریه ناتوان شده است ...».[3]
در جمعبندی بین این روایات باید گفت؛ از خواص تهجد، نورانیت چهره شبزندهداران است، اما معنایش آن نیست که لزوماً تمام آنان صورت زیباتری از دیگر مردم دارند، وگرنه باید بگوییم افراد متدینی که صورتی زشت دارند، با مدتی تهجد، زشتی صورتشان از بین رفته و تبدیل به زیباترینها خواهند شد که دستکم در موارد بسیاری چنین چیزی مشاهده نمیشود، یا آنکه چنین افراد زشترویی هیچگاه توفیق تهجد را نمییابند! که این مخالف عدالت خدا است؛ بر این اساس، باید روایت را به این نحو توجیه نمود:
1. شبزندهداران حتی اگر رنگ در گونهشان نباشد و صورتی به ظاهر زشت و یا فرتوت داشته باشند، اما با تهجد، نورانیت و معنویت چهرهشان چنان میشود که مردم مجذوب چهره معنوی آنان خواهند شد.[4]
2. این زیبایی نسبی است؛ یعنی اگر دو فرد با صورتی نسبتاً مشابه بوده و یکی از آنها اهل تهجد شود، صورت او دلنشینتر از فرد مشابهش خواهد شد، نه آنکه از زیباترین افراد پیرامون خود شود.
3. در هنگام خواندن نماز شب از خوف الهی چهره آنان زرد میشود، اما در ادامه، خداوند به آنها این نورانیت را میدهد.
4. صورت ظاهری آنان زرد میشود، اما در باطن نورانیتی دارند که هر کسی قدرت دیدن آنرا ندارد.
[1]. «نماز شب»، 5832؛ «اهمیت و آثار نماز شب و حکم قضاء آن»، 2859
[2]. «شیعه واقعی از نگاه امام علی(ع)»، 99834
[3]. شیخ مفید، الارشاد فی معرفة حجج الله علی العباد، ج 1، ص 237، قم، کنگره شیخ مفید، چاپ اول، 1413ق.
[4]. «زیبایی چهره»، 9326؛ «زیبایی و نورانیت انسان»، 874.
■ سلام...بنده کلاس ششم هستم می خواستم بدونم اگه نماز انسان ها را از بدی دور می کند چرا بعضی با خواندن نماز بازهم اعمال زشت وبدانجام می دهند؟
سلام علیکم
نماز مانند یک دوست ما را از کارهای بد نهی می کند ولی نمی تواند ما را مجبور کند. همین که ما رو به خدا می کنیم و قبول بندگی خالقی را داریم، خودش سرچشمه بیداری وجدان است و این یادآوری کمک می کند که از زشتی ها فاصله بگیریم.
البته چند نکته هم ...
■ چرا تا قبل از شش سالگی، خواندن نماز میت بر کودکی که از دنیا رفته واجب نیست؟
مراجع تقلید در این زمینه فرمودهاند:
"نماز خواندن بر میّت مسلمان، اگر چه بچه باشد واجب است، ولى باید پدر و مادر آن بچه یا یکى از آنان مسلمان باشند و شش سال بچه تمام شده باشد." [1]
مسلماً آنچه در رسالههای عملیه بیان میشود بر مبنای ادله شرعی است. و ...
■ گفتن ذکر الحمد الله رب العالمین بعد از حمد و کذلک الله ربی بعد از سوره توحید، فقط در نماز جماعت استحباب دارد یا در نماز فرادا هم می توان گفت؟
طبق نظر امام خامنه ای:
گفتن ذکر " الحمدلله رب العالمین" بعد از حمد و " کذلک الله ربی" بعد از سوره توحید فقط در نماز جماعت مستحب نیست بلکه در نماز فرادا هم می توان گفت ...