■ قرآن می فرماید: «نماز جز بر خاشعان سنگین است»،(و استعینوا بِالصَّبر و الصلاة ...) چه کنیم خاشع باشیم تا نماز بر ما سنگین نباشد؟
پاسخ از طرف مدیر قنوت: از این پرسش چند پاسخ داده شده است:
پاسخ اول: آیت الله جوادی آملی در تفسیر تسنیم در ذیل آیات 45 و 46 از سوره بقره می نویسد:
«قرآن کریم در آیه 46 به منشأ خشوع خاشعان اشاره کرده، می فرماید: یاد مرگ و قیامت، همه توان انسان را گرفته، قلب او را می لرزاند و وی را خاشع می سازد؛ زیرا همه غرورها و "من و ما" گفتنها از این روست که مرگ و عذاب قیامت از یادها رفته است وگرنه آنان که به حساب و میزان و بهشت و جهنم یقین دارند، یا دست کم گمانش را می برند و از حال احتضار و احوال قبر غافل نیستند، خاکسار و خاشع و دل شکسته شده، به نماز و استعانت از دعا و بکاء رو می آورند.»(تفسیر تسنیم، ج 4، ص 173)
پاسخ دوم: علامه طباطبایی ـ قدس سره ـ در تفسیر آیه 45 و 46 سوره بقره می نویسد:
«تعبیر به ظن در آیه 46 به جای یقین، اشاره به این است که برای حصول خشوع در انسان کافی است که متوجه شود خدایی دارد که ممکن است به سوی او بازگردد و او را ملاقات کند.»
پاسخ سوم: در استفتائات عرفانی از حضرت آیت الله العظمی بهجت ـ حفظه اللّه ـ سؤال شده: «برای این که در انجام دادن فرمان الهی خصوصاً نماز، با خشوع باشیم، چه کنیم؟» ایشان پاسخ فرموده اند: «در اول نماز، توسل حقیقی به امام زمان (عج) کردن که عمل را با تمامیت مطلقه انجام بدهید».(فریادگر توحید، ص 233)
پاسخ چهارم: در قرآن کریم راه حصول خشوع در اعراض و ترک اعمال لغو و بیهوده معرفی شده؛ آنجا که می فرماید: «قد أفلح المؤمنون الذین هم فی صلاتهم خاشعون الذین هم عن اللغو معرضون».(سوره مؤمنون (23) آیه 1 و 2 و 3)
نماز سدی در برابر گناهان آینده است؛ چرا که روح ایمان را در انسان تقویت می کند و نهال تقوی را در دل پرورش می دهد.
چنان که برخی از بزرگان عرفا از جمله حضرت آیت الله بهجت ـ حفظه الله ـ نیز در برخی از نصایحشان به این مطلب تصریح کرده اند که راه به دست آوردن خشوع، کنار گذاشتن کارهای لغو و بی فایده است؛ یعنی ترک آن کارهایی که نه فایده دنیوی دارد و نه فایده اخروی.
پاسخ پنجم: در روایتی به ویژگیهای انسان خاشع و راههای به دست آوردن خشوع به خوبی اشاره شده است. رسول خدا ـ صلی الله علیه وآله وسلم ـ در روایتی فرموده اند:
«نشانه خاشع در چهار چیز است: 1ـ مراقبت نفس و حساب بردن از خدا در نهان و آشکار؛ 2ـ انجام دادن کارهای نیک؛ 3ـ اندیشیدن به روز قیامت؛ 4ـ مناجات و راز و نیاز با خداوند.»(میزان الحکمة، ج 3، ص 1407)
■ دلیل وجوب شکسته خواندن نماز چیست با توجه به اینکه در ایه میفرماید لیس جناح یعنی باکی بر شما نیست که نماز را شکسته بخوانید نه آنکه لزوما شکسته خواندن واجب است
روایات فراوانی از اهل بیت علیهم السلام گواه بر لزوم شکسته خواندن نمازهای چهار رکعتی در هنگام سفر می باشد .
پیامبر گرامی فرمود ؛
« خداوند عز و جل بر بیماران امتم و مسافران آن با افطار در سفر و شکسته خواندن نماز تصدق و لطف کرده است .آیا شادی شما ...
■ چرا بعد از جنابت، غسل واجب میگردد؟ ارتباط آن با نماز چیست؟
1.در ابتدا باید دانست علت حقیقی بسیاری از واجبها و حرامها بر ما پوشیده است و خداوند عمداً آن را بیان ننموده است تا مطیع از عاصی شناخته شود؛ چرا که اگر علت واقعی بسیاری از احکام گفته میشد، انگیزه برخی مردم عمل به دستور خداوند نمی شد، بلکه بهرهم ...