■ حالات چهارده معصوم عليهم السلام هنگام نماز چگونه بوده است و چقدر به نماز اهمیت می دادند؟
پاسخ از طرف سعید خانزاده: به تعدادي از روايات و نقل هاي تاريخي اشاره مي کنیم:
1.رسول خدا صلی الله عليه و آله
همسر آن حضرت میگوید: قبل از نماز با پیامبر (ص) صحبت میکردیم و او نیز سخن میگفت؛ ولی هنگامی که وقت نماز فرا میرسید (سخن با ما را رها میکرد) گویا اصلاً نه ما او را میشناسیم نه او ما را میشناسد. (1)
ایشان مي فرمود: «همانا خداوند روشني چشم مرا در نماز قرار داد و نماز را محبوب من نمود و.. من هرگز از نماز سير نمي شوم » (2) و با اين كه بي گناه بود اما از خوف خداوند چنان در نماز مي گريست كه جانمازش خيس مي شد. (3)
2.اميرالمومنين علي (عليه السلام)
ایشان چون وقت نماز فرا مي رسيد، به خود مي پيچيد و مي لرزيد، به او مي گفتند: اي اميرالمؤمنين ! تو را چه شده است؟ مي فرمود: وقت اداي امانتي شده است كه خداوند آن را بر آسمانها و زمين و كوهها عرضه كرده و آنها از قبول آن ابا كردند و از آن بيمناك شدند. (4)
3.حضرت فاطمه (سلام الله عليها )
ایشان مانند پدر گراميشان آنقدر به نماز مي ايستاد كه پاهايش ورم مي كرد. (5) پيامبر اکرم فرمودند: « و اما دخترم فاطمه ... هرگاه در محرابش به نماز مي ايستد، نورش براي فرشتگان آسمان آن چنان مي درخشد كه ستارگان براي اهل زمين مي درخشد آن گاه خداوند به فرشتگانش مي فرمايد: اي فرشتگانم! به كنيزم و سرور كنيزم فاطمه (س ) بنگريد كه در برابرم ايستاده است و از ترس من، بدنش مي لرزد و با تمام وجودش به عبادتم برخاسته است من شما را گواه مي گيرم كه شيعيانش را از دوزخ در امان دارم.» (6)
4.امام حسن عليه السلام
ایشان هنگام نماز بهترين لباسش را مي پوشيد و در جواب این سوال كه چرا بهترين لباس هاي خود را می پوشيد مي فرمود: «خدا زيباست و زيبايي را دوست دارد» (7)سپس اين آيه را تلاوت می کردند: «خُذُوا زِينَتَكُمْ عِنْدَ كُلِّ مَسْجِدٍ» (8) و هنگامي كه به نماز مي ايستاد تن مباركش مي لرزيد. (9)
5.امام حسين عليه السلام
ایشان عصرِ نهم محرم به برادرش عباس فرمود: « اگر بتواني دشمن را از جنگ منصرف كني، چنين كن تا امشب نماز بخوانيم، زيرا خداوند مي داند كه من نماز و تلاوت قرآن را دوست دارم.» (10) و فرداي آن روز در بدترين شرايط جنگ، هنگامي كه ابوثمامه صائدى وقت نماز را به ایشان تذكر داد، امام در حق او بهترين دعا را كرد: «نماز را به يادآوردي، خداوند تو را از نمازگزاران يادآور قرار دهد» (11) سپس به اقامه نماز پرداختند.
6.امام سجاد عليه السلام
ایشان در شبانه روز هزار ركعت نماز مي خواند. و در نماز، رنگ صورتش تغيير مي كرد و همانند بنده ذليل، در برابر خدا مي ايستاد، و از ترس مي لرزيد و نمازش هميشه نماز وداع بود؛ آن چنان كه گويي بعد از آن نمازي نخواهد خواند. (12) آنقدر به نماز مي ايستاد تا پاهايش متورم مي شد. (13)
وقتی آن حضرت به نماز میایستاد همچون ساقۀ درختی بود و هیچ جزئی از بدن و لباس او حركت نمیكرد؛ مگر آن مقداری را كه باد به حركت در میآورد. (14)
از حالات نماز ديگر امامان عليهم السلام به دليل طولاني شدن صرف نظر مي نمائيم. (15)
__________________
(1)وَ قَالَتْ عَائِشَةُ كَانَ رَسُولُ اللَّهِ ص يُحَدِّثُنَا وَ نُحَدِّثُهُ فَإِذَا حَضَرَتِ الصَّلَاةُ فَكَأَنَّهُ لَمْ يَعْرِفْنَا وَ لَمْ نَعْرِفْهُ. (بحار الانوار، ج81، ص258).
(2)يَا أَبَا ذَرٍّ إِنَّ اللَّهَ جَعَلَ قُرَّةَ عَيْنِي فِي الصَّلَاةِ وَ حَبَّبَهَا إِلَيَّ كَمَا حَبَّبَ إِلَى الْجَائِعِ الطَّعَامَ وَ إِلَى الظَّمْآنِ الْمَاءَ وَ إِنَّ الْجَائِعَ إِذَا أَكَلَ الطَّعَامَ شَبِعَ وَ الظَّمْآنَ إِذَا شَرِبَ الْمَاءَ رَوِيَ وَ أَنَا لَا أَشْبَعُ مِنَ الصَّلَاة (بحار الأنوار (ط - بيروت) ؛ ج79 ؛ ص233)
(3)عَن عَلِيٍّ ع فِي خَبَرٍ طَوِيلٍ أَنَّهُ ذَكَرَ مِنْ حَالاتِ النَّبِيِّ ص: وَ كَانَ يَبْكِي حَتَّى يَبْتَلَ مُصَلَّاهُ خَشْيَةً مِنَ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَ مِنْ غَيْرِ جُرْمٍ. (مستدركالوسائل، ج 11، ص 240)
(4)كَانَ عَلِيُّ بْنُ أَبِي طَالِبٍ ع إِذَا حَضَرَ وَقْتُ الصَّلَاةِ يَتَزَلْزَلُ وَ يَتَلَوَّنُ فَيُقَالُ لَهُ مَا لَكَ يَا أَمِيرَ الْمُؤْمِنِينَ فَيَقُولُ جَاءَ وَقْتُ أَمَانَةِ اللَّهِ الَّتِي عَرَضَهَا عَلَى السَّمَاوَاتِ وَ الْأَرْضِ فَأَبَيْنَ أَنْ يَحْمِلْنَهَا وَ أَشْفَقْنَ مِنْهَا وَ حَمَلَهَا الْإِنْسَانُ فَلَا أَدْرِي أُحْسِنُ أَدَاءَ مَا حَمَلْتُ أَمْ لا (بحار الأنوار (ط - بيروت) ؛ ج81 ؛ ص248)
(5)قَالَ الْحَسَنُ مَا كَانَ فِي الدُّنْيَا أَعْبَدَ مِنْ فَاطِمَةَ ع كَانَتْ تَقُومُ حَتَّى تَتَوَرَّمَ قَدَمَاهَا. (بحار الأنوار (ط - بيروت) ؛ ج43 ؛ ص76)
(6)قال النبی (ص) : مَتَى قَامَتْ فِي
■ بعضی از اشخاص هنگام برپایی نماز جماعت، اقدام به خواندن نماز فرادی می کنند، این کار چه حکمی دارد؟
آیت الله خامنهای: این عمل اگر تضعیف نماز جماعت و اهانت و بیاحترامی به امام جماعتی که مردم اعتماد به عدالت او دارند، محسوب شود، جایز نیست.
آیت الله بهجت(ره): نمازش صحیح است، اگر هتک احترام جماعت یا امام آن نباشد.
آیت الله مکارم شیرازی: در صورت ...
■ از كجا بدانيم نماز ما قبول شده است؟ آيا نشانه اي دارد؟
در حديث است كه امام صادق(ع) فرمود: ((هر كس دوست دارد بداند نمازش قبول شده يا نه ببيند كه آيا نمازش او را از گناه و زشتي باز داشته يا نه، پس هر قدر كه نمازش او را از گناه بازداشته به همان اندازه نمازش قبول شده است.(بحار ج 82، ص 198)
...
■ دوستي دارم كه نماز را ترك كرده. او در توجيه كارش مي گويد حديثي از اميرالمؤمنين علي(ع) داريم كه فرموده:«اگر يک لحظه حضور قلب در نماز نداشته باشم، نماز نمي خوانم.» مي خواستم سوال کنم، آيا در کتب روايي معتبر ما چنين حديثي نقل شده است؟
اولا: پس از بررسي منابع روايي به چنين روايتي دست نيافتيم و اين جمله نه تنها از حضرت علي ( عليه السلام ) بلكه از هيچيك از معصومين (عليهم السلام ) نقل نگرديده است.
ثانيا: يكي از صفات معصومين ( عليهم السلام ) همان عصمت آنها از خطا، اشتباه، نسيان و دوري ...