■ آيا نماز برای جنیان نیز واجب است؟
پاسخ از طرف محمدسعید اختریان پور: جن - چنان که از مفهوم لغوي اين كلمه به دست مي آيد -موجودي است ناپيدا كه وجود آن را قرآن كريم تصديق كرده و مشخصاتي رانيز براي آن معرفي نموده است از جمله اين كه:
أ- از شعله آتش آفريده شده اند .
ب- مانند انسان داراي تكليف و مسووليت هستند؛ يعنى مكلف است و هدف او بندگى خداست. خداوند متعال در آيه 56 سوره ذاريات مي فرمايد:«وَ ما خَلَقْتُ الْجِنَّ وَ الْإِنْسَ إِلَّا لِيَعْبُدُونِ» ؛« جن و انس را جز براى پرستش خود نيافريدهام.»
ت- حساب و كتاب و جزاء دارند .
ث- گروهي از آنها مومن و گروهي كافر و داراي افراد خوب و بدند لذا بدان آنها به جهنم مي روند .
ج- طائفه جن همانند تمام انسانها در مسير مراحل تكاملى و كسب سعادت دنيا و آخرت محتاج پيامبر است لذا از پيامبران الهى نمىتوانند بى بهره باشند. از همين رو خداوند متعال براي هدايت آنها پيامبراني ارسال نموده است .
ح- برخى از جنيان به خدمت پيامبر اكرم رسيدهاند و قرآن را گوش دادهاند و به آن ايمان آوردهاند . و پس از پيامبر خدا (صل الله عليه و آله ) تحت ولايت و امامت ائمه (ع) قرار دارند .
با توجه به مقدمه گفته شده معلوم مي شود كه نماز نيز بر جنيان واجب مي باشد همانگونه كه آيات 17و 18 سوره روم نيز شاهدی بر اين مساله است آنجا كه خداوند متعال مي فرمايد:« فَسُبْحانَ اللَّهِ حِينَ تُمْسُونَ وَ حِينَ تُصْبِحُونَ وَ لَهُ الْحَمْدُ فِي السَّماواتِ وَ الْأَرْضِ وَ عَشِيًّا وَ حِينَ تُظْهِرُونَ» ؛« خدا را بستاييد بدان هنگام كه به شب درمىآييد و بدان هنگام كه به صبح درمىآييد. سپاس او راست در آسمانها و زمين، به هنگام شب و به هنگامى كه به نيمروز مىرسيد.»
برخي از مفسيرين در تفسير اين آيات با استناد به روايت ابن عباس بيان داشته اند:
اولا: مراد از تسبيح و حمد كه خداوند متعال در اين آيات بدان دستور داده نمازهاى پنجگانه مي باشد.
ثانيا: جمله« فِي السَّماواتِ وَ الْأَرْضِ» گوياي آن است كه اين خطاب شامل تمام موجودات اعم از ملائكه، جن و انس مي باشد .
بنابراين همانگونه كه نماز به عنوان يك عبادت بر انسان ها واجب است بر جنيان نيز واجب مي باشد.
■ چرا بعد از اتمام نماز، به گفتن سه مرتبه «الله اکبر» سفارش شده است؟
پاسخ اجمالی
در روایات به گفتن سه مرتبه «الله اکبر» بعد از اتمام نماز و بلند کردن دست تا برابر گوش در هنگام گفتن آن[1] سفارش شده است.[2]
امام صادق(ع) فرمود: «إِذَا سَلَّمْتَ مِنَ الصَّلَاةِ فَکَبِّرْ ثَلَاثَ مَرَّاتٍ...»؛ وقتی نماز به اتمام رسید، سه ...
■ سوالی که مطرح است اینکه در تعقیبات نماز کدام یک از این اعمال اولویت دارد: سجده شکر، تسبیحات حضرت زهرا(س)، یا ذکر صلوات؟
در احادیث، ترتیبی برای تعقیبات نماز ذکر نشده است، ولی گروهی از فقها میگویند از برخی روایات چنین برمیآید که در انجام تعقیبات نماز، اولویت با تسبیحات فاطمه زهرا(س) است؛ یعنی اینکه نمازگزار پس از اتمام نماز، 34 مرتبه الله اکبر، 33 مرتبه الحمد لله و ...
■ چه فرقی بین نمازهای واجب و مستحب وجود دارد؟
در نمازهاى مستحب، برخى ارفاقها وجود دارد كه در نمازهاى واجب نيست:
1.نماز مستحب را، هم مى توان ايستاده خواند، هم نشسته.
2.در نماز مستحب، مى توان فقط سوره حمد را خواند و به ركوع رفت.
3.در نماز مستحب، شكّ ميان ركعت اوّل و دوّم، نماز را باطل نمى ...